Mô hình liên kết "2 nhà"

(Baonghean) - Vụ Xuân năm 2011, Tổng Công ty CP vật tư nông nghiệp Nghệ An triển khai sản xuất và tiêu thụ giống lúa hàng hoá chất lượng cao Nghi Hương 2308 với tổng diện tích gần 400 ha được triển khai ở các huyện: Nam Đàn, Thanh Chương, Hưng Nguyên, Nghi Lộc, Yên Thành, Quỳnh Lưu, Diễn Châu. Đây là lần đầu tiên (đối với cây lúa) doanh nghiệp triển khai đồng bộ từ cung ứng giống, phân bón, hướng dẫn quy trình kỹ thuật, bảo lãnh về năng suất và bao tiêu 100% sản phẩm cho dân.

Với cách làm này của doanh nghiệp sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho bà con nông dân trong quá trình sản xuất và tiêu thụ sản phẩm. Chính sách của Công ty là cho dân vay giống và phân bón không tính lãi suất trong 6 tháng, khi thu hoạch xong lúa mới phải trả tiền gốc. Về phía người dân, ít nhất phải nhập cho doanh nghiệp 70% sản phẩm lúa. Giá cả và phương thức thanh toán được hai bên thoả thuận trong hợp đồng: Giá lúa thương phẩm chất lượng cao được doanh nghiệp mua với giá cao hơn 20% giá thóc thương phẩm của giống lúa lai Nhị ưu 838 trên thị trường tự do ở địa phương tại thời điểm thu mua. Nếu ở địa phương không gieo cấy giống lúa Nhị ưu 838 thì căn cứ vào giá của giống lúa Nhị ưu 986 để tính. Tiền giống lúa chất lượng cao và tiền phân bón do Công ty đầu tư ban đầu cho dân sẽ được khấu trừ khi công ty thanh quyết toán tiền mua giống của dân.

Thu hoạch lúa xuân ở Hưng Nguyên.

Qua cách làm này sẽ giúp bà con nông dân tỉnh nhà hình thành tư duy sản xuất hàng hoá tập trung. Cùng với đó, mục đích của doanh nghiệp là xây dựng thương hiệu gạo của Công ty Vật tư nông nghiệp. Qua thực tế, vụ xuân 2011, cho thấy giống lúa Nghi Hương 2308 cho năng suất thu hoạch, bình quân từ 7,8 - 8,2 tấn/ha.

Ông Hiền cho biết: Tổng chi phí (giống và phân bón các loại) mà Công ty đã đầu tư cho dân vay phục vụ sản xuất 400 ha lúa chất lượng cao hết gần 3 tỷ đồng. Đối với những địa phương không thực hiện đúng hợp đồng cam kết thì doanh nghiệp phải thu cả tiền gốc lẫn lãi suất, đồng thời dừng đầu tư trong các vụ tiếp theo. Còn đối với những địa phương nghiêm túc thực hiện đúng hợp đồng thì các vụ tiếp theo Công ty vẫn tiếp tục ưu đãi đầu tư cho nông dân.

Trao đổi với chúng tôi, ông Tăng Ngọc Ánh - Chủ nhiệm HTX Nông nghiệp Diễn Quảng (Diễn Châu), cho biết: Vụ xuân năm 2011, xã Diễn Quảng sản xuất 33 ha giống lúa hàng hoá chất lượng cao của Tổng Công ty Vật tư nông nghiệp Nghệ An cung ứng, cho năng suất thu hoạch 7,8 tấn/ha, tổng sản lượng hơn 250 tấn. Nhưng đến nay, người dân trong xã mới bán cho Công ty được khoảng 30% tổng sản lượng lúa thu hoạch. Nguyên nhân, một phần do đầu vụ rét đậm, rét hại người dân phải cấy đi cấy lại nên lẫn với các giống lúa khác; tới vụ thu hoạch, nhiều hộ cùng tuốt chung một máy nên lẫn các loại giống khác vào. Trong khi đó yêu cầu của doanh nghiệp là chỉ mua giống lúa chất lượng cao không có pha trộn. Do đó người dân không đáp ứng được yêu cầu của doanh nghiệp. Đây cũng là lần đầu tiên sản xuất theo hợp đồng thoả thuận giữa hai bên nên người dân chưa có kinh nghiệm trong việc phân loại lúa rạch ròi.

Theo tính toán của bà con, trồng lúa chất lượng cao vừa được lợi về năng suất vừa được lợi về giá, đem lại lợi nhuận cao hơn 25% so với trồng các giống lúa thông thường khác. Do vậy, vụ hè thu 2011 này nhân dân xã Diễn Quảng tiếp tục nâng diện tích gieo cấy các giống lúa chất lượng cao lên gần 80 ha.

Quỳnh Lan