Mường Quạ Thu này

(Baonghean) - Tháng Tám này về Mường Quạ, những người dân các vùng bản Thái, Đan Lai... vẫn tự hào giới thiệu với khách xa về thăm vùng quê giàu truyền thống cách mạng của mình nay đã thay da đổi thịt...

Ký ức buồn

Vượt hơn 150 cây số từ Thành phố Vinh về vùng quê  nổi tiếng với câu thành ngữ “Cơm Mường Quạ, cá sông Giăng”, thuộc xã Môn Sơn, huyện Con Cuông, trên con đường không còn trắc trở gập ghềnh. Từ Quốc lộ 7 rẽ vào trung tâm xã gần 20 km, con đường đã được rải nhựa. Con dốc hiểm có cái tên "Mụ, Ông" rợn người,  thót tim cánh tài xế năm nào giờ đã được hạ thấp. Từ bến xe Vinh, ngồi xe khách 24 chỗ lên đây bấm đồng hồ mất chưa đầy 3 tiếng.

Ông Vi Văn Nam, bản Thái Sơn (xã Môn Sơn) mãi không quên câu chuyện ông cha mình kể cho nghe những ngày sống tủi nhục dưới ách cai trị của phìa, tạo, thực dân khi chưa có cách mạng. Chuyện nghe đến bây giờ ai cũng ứa nước mắt: Gia đình Mỗ Quể, ông nội ông Nam, không có ruộng nương, không có nhà ở và không mảnh vải che thân, cả nhà chỉ có một tấm vải thu bố thay nhau. Người trên bờ lấy tấm thu bố che thân đi đào của mài, củ nâu, lấy củi trong rừng thì người ở nhà, mùa nắng nóng cũng như ngày đông tháng giá phải ngâm mình dưới nước che mình nấp dưới mảng bè nứa.

Gia đình ông Lô Văn Thiếu cũng chưa nguôi quên câu chuyện ngày trước khi chưa có cách mạng, không có một mảnh đất căm dùi. Hồi đó, hễ đặt chân vào rừng phát cây tra hạt, ra vùng đất mới vỡ hoang làm ruộng đều bị xua đuổi đây là đất của nhà lý trưởng. Túng bấn, đói khát, đêm đi đặt trộm trúm bắt lươn ở chân ruộng thì bị người nhà lý trưởng bắt được đánh thừa sống thiếu chết. Cũng như nhiều người dân người Thái các vùng bản ở xã Môn Sơn, gia đình ông Nam, ông Thiếu... giờ đã có đất rừng, trâu, bò, có ruộng, có ao, làm được nhà sàn kê to lợp ngói, con cháu được học chữ và thành đạt.

Đến với bà con người Đan Lai tái định cư ở bản Tân Sơn, gia đình nào cũng khang trang, có đường, điện, trường học... cuộc sống  no ấm văn minh. Không còn phải "Theo dấu chân nai bỏ vào hạt lúa/ Theo dấu chân cọp cắm vào hạt ngô/ Lang thang đầu núi/ Bâng khuâng lưng đèo..." trước đây. Có được như hôm nay, chắc họ vẫn chưa quên câu chuyện truyền thuyết buồn thương xưa ở miền Hoa Quân thuộc huyện Thanh Chương bây giờ phải chạy vào nơi "sơn cùng thủy tận" để trốn khỏi đòn roi vọt chết chóc của tên "trùm làng" gian ác bắt họ phải tìm cho được "cái thuyền liền chèo và trăm cây nứa vàng".

Gia đình ông La Văn Mày, xưa lạt muối, đói cơm chỉ ăn củ nâu, củ mài... Nhờ cách mạng về giải phóng ách nô lệ của thực dân, phong kiến đã thoát khỏi cuộc sống lầm than, tăm tối. Nay con cháu ông La Văn Mày được học hành, người trở thành công nhân lái xe, cán bộ, giáo viên, y sĩ... là gia đình Đan Lai tiêu biểu.

Đổi thay những vùng bản

Tháng Tám này về Mường Quạ, những người dân vùng bản Thái, Đan Lai... nơi đây vẫn luôn tự hào giới thiệu với khách xa về vùng quê giàu truyền thống cách mạng của mình: Tháng 4/1931, Chi bộ Đảng Môn Sơn được thành lập gồm 5 đảng viên, cũng là chi bộ miền Tây đầu tiên ở Nghệ An được thành lập. Đây là một dấu son đỏ chói lọi trong lịch sử Đảng bộ huyện Con Cuông, là niềm tự hào của nhân dân các dân tộc miền Tây Nghệ An. Sau khi Chi bộ ở Môn Sơn ra đời, các tổ chức quần chúng như Nông Hội đỏ, Phụ nữ đoàn, Tự vệ đỏ lần lượt được hình thành và hoạt động có hiệu quả. Phong trào cách mạng lan rộng trong quần chúng nhân dân. Cuộc biểu tình của quần chúng cách mạng đêm 9/8/1931 đã biểu lộ tình đoàn kết sắt son của đồng bào Thượng và Kinh trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc dưới sự lãnh đạo của Đảng.

Bản mới của người Đan Lai.

Tháng 8/1945, từ xã Môn Sơn, chi bộ lãnh đạo nhân dân cướp chính quyền, sau đó kéo ra huyện tham gia giành chính quyền về tay nhân dân. Về bước phát triển của xã Môn Sơn, Bí thư Đảng ủy Vi Văn Nam cho biết: Trải qua 82 năm, từ khi thành lập, từ chi bộ chỉ có 5 đảng viên, đến nay Đảng bộ xã Môn Sơn đã có 22 chi bộ với hơn 289 đảng viên. Từ vùng sâu, biên giới sau 78 năm chính quyền về tay nhân dân, bộ mặt nông thôn miền núi đã nhiều thay đổi, khởi sắc.

Nhiều năm qua phát huy truyền thống "cơm Mường Quạ", Môn Sơn đã cơ cấu thành công thâm canh ba vụ trên đất hai lúa, áp dụng giống mới, đưa khoa học công nghệ mới vào sản xuất để năng suất lúa đạt 54-55 tạ/ha, lương thực bình quân đạt gần 500 kg/người/năm. Sau hơn 20 năm đổi mới, 20 km đường nhựa từ Quốc lộ 7 đã nối thông vào Môn Sơn, tạo giao thông thuận lợi cho vùng du lịch vào Vườn quốc gia Pù Mát; đập Pha Lài với tổng kinh phí 26 tỷ đồng đã trị thuỷ sông Giăng, ngăn nước tưới cho 300 ha lúa, màu, tạo nên khu du lịch lòng hồ hấp dẫn cuốn hút du khách. Hệ thống trường học, trạm y tế  của xã Môn Sơn đã được cao tầng hoá, kiên cố hoá...

Ngày 5/9/2012, Đảng bộ và nhân dân xã Môn Sơn vinh dự được đón đồng chí Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng và Đoàn công tác của Trung ương đến thăm và làm việc. Đây một lần nữa thể hiện sự quan tâm sâu sắc của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào các dân tộc xã Môn Sơn và huyện Con Cuông. Về thăm làm việc tại xã Môn Sơn, Tổng Bí thư vui mừng ghi nhận trước những thành tựu, kết quả mà Đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Môn Sơn đã đạt được.

Đảng bộ và nhân dân xã Môn Sơn sẽ ghi nhớ và quyết tâm thực hiện tốt lời căn dặn của Tổng Bí thư là mong muốn Đảng bộ, chính quyền, nhân dân xã Môn Sơn trong thời gian tới phát huy mạnh mẽ hơn nữa truyền thống anh hùng cách mạng, phát huy tiềm năng, thế mạnh của địa phương, triển khai thực hiện tốt các nghị quyết của Trung ương và của địa phương, phấn đấu giảm nghèo, xóa nghèo bền vững, tăng hơn nữa tỷ lệ hộ giàu, hình thành các vùng sản xuất chuyên canh, quyết tâm xây dựng nông thôn mới.

Bên cạnh đó, Môn Sơn cần hết sức quan tâm củng cố và giữ vững quốc phòng an ninh, góp phần phát triển quan hệ đối ngoại, đấu tranh phòng chống các tệ nạn xã hội, không ngừng chăm lo đời sống đồng bào các dân tộc, các đối tượng chính sách, người có công, bảo đảm an sinh xã hội...; phải làm thật tốt công tác xây dựng Đảng, gắn với công tác quần chúng, công tác dân vận, công tác dân tộc và tôn giáo, đi sâu đánh giá thực chất vai trò, chức năng, nhiệm vụ của tổ chức đảng, nhất là ở cơ sở, triển khai các biện pháp thiết thực, hiệu quả, nhằm không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của tổ chức đảng và đảng viên...

Minh Thư

tin mới

Lê rừng

Xã vùng cao Kỳ Sơn vào mùa thu hoạch lê rừng

(Baonghean.vn) - Những ngày này, nhiều hộ dân ở xã Tây Sơn (huyện Kỳ Sơn) đang vào mùa thu hái mắc coọc (lê rừng). Đây là một loại cây ăn quả đặc trưng của đồng bào người Mông nên rất được người mua ưa chuộng.

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

Lãnh đạo tỉnh Nghệ An dự Lễ khánh thành cầu dân sinh ở bản biên giới

(Baonghean.vn) - Sáng 14/7, đồng chí Hoàng Nghĩa Hiếu - Phó Bí thư Tỉnh ủy tới dự Lễ khánh thành cầu dân sinh bản Phà Mựt và khởi công cầu dân sinh bản Nhôn Mai, xã Nhôn Mai, huyện Tương Dương. Đây là các công trình do lực lượng Bộ đội Biên phòng Nghệ An kêu gọi, xây dựng hỗ trợ người dân vùng biên.

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

Niềm vui của 35 hộ đồng bào Đan Lai ở Con Cuông

(Baonghean.vn) - Giữa những ngày nắng gắt, 35 hộ đồng bào Đan Lai ở bản Bá Hạ, xã Thạch Ngàn, huyện Con Cuông bất ngờ đón niềm vui khi được nhận quà tặng từ đoàn công tác chính quyền các cấp và tấm lòng hảo tâm của Nhóm thiện nguyện Niềm tin.

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

Hội Nguyên – điểm du lịch mới ở miền Tây Nghệ An

(Baonghean.vn) -  Được đưa vào khai thác từ năm 2022, điểm du lịch Hội Nguyên ở xã Yên Thắng, huyện Tương Dương có sức hút đối với nhiều người. Về đây, du khách được hòa mình vào sông nước, núi rừng và có được những giờ phút thư giãn, trải nghiệm thú vị.
Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

Hơ-Mông (H’mông), Mông, Mèo: Đọc, viết sao cho đúng?

(Baonghean.vn) -  Là tộc người đã định cư ở Việt Nam hơn 400 năm, với số dân gần 1,4 triệu người, đông thứ 8 trong các dân tộc ở Việt Nam, nhưng tộc danh của người Mông vẫn chưa được công chúng hiểu và đọc , viết cho đúng. Ở Việt Nam, người Mông thường được gọi là “Hơ-Mông” hoặc “Mèo” ; còn trên các văn bản viết, người ta có khi viết “H’mông”, HMông, có khi lại viết Mông, Mèo. Như vậy, đâu mới là cái tên đúng nhất về dân tộc này và vì sao lại có những cách gọi , đọc, viết khác nhau như vậy? Bài viết dưới đây của một người Mông giải thích rõ về điều này.
Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

Mùa nước đổ dưới chân Puxailaileng

(Baonghean.vn) - Thời điểm này đang vào mùa nước đổ ở Puxailaileng. Bà con bước vào vụ sản xuất mới trên những thửa ruộng bậc thang. Cuộc sống, sinh hoạt và cảnh sắc dưới “nóc nhà” miền Tây xứ Nghệ hiện lên như tranh vẽ, làm xao xuyến bất cứ ai khi ghé thăm.
ff

'Trốn nắng' ở vùng sinh thái Con Cuông

(Baonghean.vn) - Dòng sông Giăng xanh mát, thác nước Khe Kèm như mát xa vào thân người tắm ở giữa vùng rừng Con Cuông (Nghệ An) là những điểm đến lý thú để du khách "trốn nắng" hiệu quả trong mùa Hè. Đến đây du khách còn được thưởng thức nhiều món ăn đặc sắc do đồng bào chế biến và hòa mình vào tiếng khèn, khắc luống cùng điệu múa sạp sôi động.
Động lực mới phát triển miền Tây

Động lực mới phát triển miền Tây Nghệ An

(Baonghean) - Động lực mới với chính quyền và người dân nơi miền Tây Nghệ An khi Quốc hội phê duyệt Nghị quyết về “Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021-2030” và Chính phủ cũng đã ban hành nghị quyết triển khai thực hiện.
Món rêu đá ngày Tết

Hấp dẫn, thơm ngon món mọc rêu đáy sông gói lá chuối ngày Tết

(Baonghean) - Từ nhiều đời nay, rêu đá ở dưới đáy các sông, suối trên thượng nguồn sông Lam được người dân miền núi xứ Nghệ xem như một loại thực phẩm phục vụ đời sống hằng ngày. Đặc biệt đối với đồng bào người Thái, rêu đá còn được dùng để chế biến ra nhiều món ăn truyền thống, ngon và đặc sắc trong dịp lễ, Tết.
Người có uy tín vùng đồng bào DTTS.

Tuyên dương 200 người có uy tín tiêu biểu vùng đồng bào DTTS ở Nghệ An

(Baonghean.vn) - Những người có uy tín trong đồng bào các dân tộc thiểu số đã phát huy vai trò tích cực, có nhiều đóng góp cho công cuộc xây dựng hệ thống chính trị, phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo an ninh, quốc phòng của tỉnh nói chung và các huyện miền núi nói riêng. Họ chính là cầu nối giữa Đảng, chính quyền với đồng bào các DTTS, nhân dân vùng miền núi.
ảnh đại diện ý kiến

Những thủ lĩnh nơi bản làng miền Tây xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Người có uy tín vùng đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) luôn tiên phong, đi đầu trong việc thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước; tuyên truyền, vận động đồng bào áp dụng các tiến bộ KHKT vào sản xuất, chăn nuôi; giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa tốt đẹp, xây dựng khối đại đoàn kết dân tộc. Về dự Hội nghị tuyên dương người có uy tín tiêu biểu trong vùng đồng bào DTTS tỉnh Nghệ An lần thứ 2, năm 2019 diễn ra vào chiều 15/10, các đại biểu gửi gắm nhiều tâm nguyện từ thực tiễn.
Có không gian vừa thoáng mát, vừa yên tĩnh dường như đã tạo cảm hứng đọc sách cho các em học sinh

Dãy nhà chờ độc đáo cho giáo viên và học sinh vùng cao Nghệ An

(Baonghean.vn) - Điểm Trường Tiểu học bản Khổi, thuộc Trường Tiểu học Tam Thái (Tương Dương - Nghệ An) chỉ có 2 phòng học, không có phòng chờ cho giáo viên và phòng đọc sách cho học sinh. Phụ huynh nơi đây đã cùng nhau góp tre, nứa, lá cọ để dựng lên những nhà chờ đẹp mắt, thân thiện.
học sinh tựu trường

Những đứa trẻ người Mông ở Nghệ An rời bản, xuống núi đến trường

(Baonghean.vn) - Cuộc sống vất vả đã “cuốn” những đứa trẻ người Mông ở Tri Lễ (Quế Phong) sớm lên nương, vào rẫy... Tuy nhiên năm gần đây, nhận thức người dân được nâng lên, người Mông đã xem việc đưa trẻ xuống núi theo học là để tiếp thu kiến thức mới, góp phần nâng cao cuộc sống, xây dựng bản làng.
Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

Trải nghiệm chợ phiên vùng cao Tương Dương với các loại rau củ độc đáo

(Baonghean.vn) - Đã từ lâu người dân khắp nơi đều biết đến chợ phiên Tam Thái (Tương Dương) là phiên chợ chuyên bày bán rất nhiều loại rau, củ, quả do bà con tự trồng hoặc thu hái ở trên nương rẫy hay khe suối. Đây không chỉ là những loại nông sản "sạch" mà còn là những vị thuốc rất tốt cho sức khỏe, nên được người dân rất ưa chuộng.
Hoạt động của bộ phận một cửa tại Chi cục thuế huyện Tương Dương. Ảnh: Phương Thúy

Huyện có 5 dự án thủy điện ở Nghệ An kiến nghị trích nguồn thuế cho địa phương

(Baonghean.vn) - Trên địa bàn huyện Tương Dương (Nghệ An) hiện có 5 dự án thủy điện nhưng việc thu thuế lại không thuộc trách nhiệm của huyện. Do đó, huyện vùng cao này đề nghị có chính sách nhằm trích lại một phần kinh phí từ nguồn thu thuế các công trình thủy điện trên địa bàn cho địa phương.