Mỹ - Cuba công bố thỏa thuận khôi phục quan hệ

(Baonghean.vn) - Chính quyền Obama ngày hôm nay (1/7) sẽ chính thức công bố đạt được thỏa thuận với Cuba nhằm mở lại đại sứ quán và khôi phục quan hệ ngoại giao xấu đi từ hơn 50 năm trước, các quan chức của Mỹ cho biết hôm 30/6.

Theo thông tin từ một quan chức cấp cao của chính quyền Mỹ, Tổng thống Barack Obama và Ngoại trưởng John Kerry đều sẽ có bài phát biểu về vấn đề này. Một thông báo tương tự có khả năng cũng sẽ được Chính phủ Cuba đưa ra.

Tuyên bố chính thức về một thỏa thuận sẽ hoàn tất cam kết mà hai nước từng đối đầu trong thời Chiến tranh Lạnh đưa ra hơn 6 tháng trước, khi Obama và Chủ tịch Cuba Raul Castro công bố một cơ hội ngoại giao mang tính lịch sử.

Kerry có khả năng sẽ tới Havana trong 1 tuần từ ngày 20/7 để tham dự lễ kéo cờ mở lại đại sứ quán Mỹ. Thời gian chính xác sẽ được Nhà Trắng thông báo trong thời gian sắp tới, một quan chức Mỹ cho hay.

Những chiếc ghế được chuẩn bị trước một buổi họp báo tại Washington, sau vòng đàm phán thứ 4 giữa Mỹ và Cuba nhằm tái thiết các quan hệ ngoại giao và mở lại các đại sứ quán hôm 22/5. Ảnh: Reuters.

Cả 2 nước hiện có thể nâng cấp các khu vực lợi ích tại Havana và Washington thành các đại sứ quán chính thức, với các đại sứ được bổ nhiệm sau. Bộ Ngoại giao Mỹ phải thông báo cho Quốc hội 15 ngày trước khi mở đại sứ quán.

Khôi phục các quan hệ là giai đoạn mới đây nhất trong quá trình bình thường hóa, vốn được cho là sẽ tiến triển chậm do những rắc rối kéo dài về các vấn đề khúc mắc như vấn đề tôn trọng nhân quyền của Cuba. Một lệnh cấm vận của Mỹ vẫn sẽ tiếp tục duy trì, và chỉ Quốc hội mới có thể gỡ bỏ lệnh này.

Ileana Ros-Lehtinen, một nữ nghị sỹ đảng Cộng hòa đến từ Nam Florida, phát biểu trong một tuyên bố: “Mở cửa Đại sứ quán Mỹ tại Cuba sẽ không giúp ích gì cho người dân Cuba và chỉ là một nỗ lực không đáng kể khác để Tổng thống Obama tạo thêm di sản cho nhiệm kỳ của mình". Tuy nhiên, các quan chức Mỹ nhận định các nhà làm luật theo đường lối cứng rắn phản đối Castro trong Quốc hội hầu như không thể ngăn chặn khôi phục các quan hệ hay mở lại đại sứ quán.

Mỹ và Cuba đã bắt đầu các cuộc đàm phán bí mật về việc khôi phục quan hệ vào giữa năm 2013, dẫn tới tuyên bố lịch sử vào ngày 17/12/2014, khi Obama và Castro phát biểu riêng rẽ và cùng thời điểm rằng họ đã trao đổi các tù binh và sẽ tìm cách bình thường hóa các quan hệ.

Điều đó đã dẫn tới một loạt cuộc gặp gỡ tại Havana và Washington về việc khôi phục các quan hệ ngoại giao, mới đây nhất là cuộc gặp được tổ chức vào ngày 21-22/5 tại Bộ Ngoại giao Mỹ.

Trong một dấu hiệu đáng kể của mối quan hệ bớt băng giá, Cuba mới đây đã bước ra khỏi danh sách các nước bảo trợ khủng bố của Mỹ. Obama tuyên bố hôm 14/4 rằng ông sẽ xóa bỏ Cuba khỏi danh sách này, và thời gian xem xét dài 45 ngày của Quốc hội đã chấm dứt hôm 29/5.

Thu Giang

(Theo Reuters)