Nâng tuổi nghỉ hưu: Cần có lộ trình cụ thể

Theo nghiên cứu của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO), Quỹ Bảo hiểm xã hội Việt Nam có thể bắt đầu bị thâm hụt từ năm 2021 và hoàn toàn cạn kiệt vào năm 2034 nếu không có những thay đổi chính sách kịp thời.

Một trong những khuyến nghị của ILO là tăng tuổi nghỉ hưu của cả nam giới và nữ giới lên 65 bắt đầu từ năm 2016. Tuy nhiên, theo các chuyên gia Việt Nam, vấn đề này cần có giải trình hợp lý và lộ trình cụ thể, tránh gây xáo trộn.

Một trong những khuyến nghị mà đại diện ILO đưa ra mới đây đối với Việt Nam nhằm đảm bảo tính bền vững của quỹ bảo hiểm xã hội là nâng độ tuổi nghỉ hưu của cả nam giới và nữ giới lên 65 tuổi. 

Theo ILO, mặc dù pháp luật của Việt Nam hiện nay quy định tuổi nghỉ hưu ở nữ giới là 55 và nam giới là 60, nhưng tính trung bình chung ở tất cả các lĩnh vực, thì tuổi nghỉ hưu thực sự là 53,4 tuổi. Trong khi thực tế hiện nay tuổi thọ của người dân đang nâng lên và tỷ lệ số người hưởng bảo hiểm xã hội trên số người đóng bảo hiểm xã hội sẽ tăng mạnh. Do vậy việc tăng tuổi nghỉ hưu để cân đối đóng và hưởng bảo hiểm xã hội trong tương lai là rất cần thiết.
Báo cáo của ILO cũng cho biết năm 2012, Việt Nam bắt đầu bước vào giai đoạn “già hóa dân số”, khi nhóm người trên 60 tuổi chiếm hơn 10% tổng dân số, sớm hơn 5 năm so với dự kiến. Trong giai đoạn 2020-2050, Việt Nam sẽ phải đối mặt với tốc độ già hóa dân số có thể ở mức cao nhất châu Á. Vì vậy, việc tăng tuổi nghỉ hưu là bắt buộc để có lực lượng lao động đủ để bù đắp sự sụt giảm dân số trong độ tuổi lao động, đồng thời cũng cần áp dụng độ tuổi nghỉ hưu chung cho cả nam giới và nữ giới để Việt Nam có thể tận dụng được tốt nhất nguồn nhân lực sẵn có trong nước.
Ông Christian Bodewig, chuyên gia cao cấp của ILO cho rằng: “Chúng ta đang có một lực lượng lao động trẻ. Nhưng vấn đề là tỷ lệ lao động trẻ này sẽ thay đổi rất nhanh và sớm chuyển sang phía bên kia của đường cong trong xu thế điều chỉnh lực lượng lao động. Vì vậy, để cân bằng và giúp cả hệ thống được duy trì bền vững thì chúng ta cần xây dựng sự đồng thuận, trao đổi rộng rãi với công chúng để xã hội thấy được những điểm căn bản để cùng chung tay giải quyết vấn đề.”
Bày tỏ ý kiến trước khuyến cáo trên của đại diện ILO, Phó Giáo sư Giang Thanh Long, Đại học Kinh tế quốc dân cho rằng, việc tăng tuổi nghỉ hưu cũng chỉ giúp kéo dài khả năng tồn tại của quỹ hưu trí thêm một thời gian nữa, trong khi để thực sự bền vững, các nhà hoạch định chính sách cần quan tâm tới việc xây dựng chính sách an sinh xã hội đa tầng thu hút sự đóng góp phù hợp với từng tầng lớp trong xã hội.
Phó Giáo sư Giang Thanh Long nói: “Khả năng chấp nhận khi thay đổi chính sách, tính giải trình trong chính sách là việc báo cáo này cần phải tính đến. Tôi cho rằng, những kiến nghị này cần phải đặt vào kịch bản rất rõ để từ đó chỉ ra rằng cái nào là kịch bản xấu, cái nào là kịch bản có thể chấp nhận được trong điều kiện sắp tới của Việt Nam khi Việt Nam trở thành dân số già. Việc làm sao cân đối được mức đóng góp với việc tăng tuổi nghỉ hưu theo lộ trình như thế nào là một trong những điều tôi cho rằng nghiên cứu này cần phải bổ sung thêm để chỉ ra được lộ trình đó không phải là lộ trình gây sốc, mà là lộ trình dần dần trong bối cảnh của nước ta”.
Còn theo Tiến sĩ Phạm Đỗ Nhật Tân, nguyên Vụ trưởng Vụ Bảo hiểm xã hội (Bộ Lao động – Thương Binh và Xã hội), với Luật Bảo hiểm xã hội sửa đổi, để tăng độ bao phủ của bảo hiểm xã hội tự nguyện, thì người tham gia bảo hiểm bắt buộc chỉ cần hợp đồng đủ 1 tháng trở lên là đủ điều kiện và mức đóng cũng hạ thấp hơn chứ không theo mức lương cơ sở như trước.
Căn cứ vào những sửa đổi này, Tiến sĩ Phạm Đỗ Nhật Tân kiến nghị các chuyên gia ILO dựa trên những thay đổi chính sách đó để tính lại dự báo cân đối quỹ, làm sao đưa ra được những con số cập nhật và chính xác hơn để thuyết phục các nhà hoạch định chính sách.
Tiến sĩ Phạm Đỗ Nhật Tân đề nghị: “Theo tôi, vấn đề điều chỉnh các chính sách bảo hiểm xã hội không phải mang tính chất kỹ thuật mà vấn đề đặt ra là nó mang cả tính chất xã hội để sao cho tất cả các kịch bản này, những vấn đề đưa ra này phải tạo được sự đồng thuận và xã hội chấp nhận. Tôi nghĩ các cơ quan soạn thảo cần phải đưa ra lộ trình phù hợp để sao cho xã hội dần chấp nhận được các phương án”.
Vấn đề già hóa dân số cũng như bảo hiểm an sinh xã hội nếu không được quan tâm đúng mức có thể trở thành một gánh nặng đối với đất nước khi có quá nhiều người sống phụ thuộc. Việc tăng hay không tăng tuổi nghỉ hưu, nhất là đối với nữ giới cũng đã được đưa ra thảo luận thời gian qua ở nhiều cuộc hội thảo khoa học và kể cả diễn đàn Quốc hội khi góp ý kiến cho Bộ luật Lao động sửa đổi.
Đa số ý kiến cho rằng, việc tăng tuổi nghỉ hưu phải xét ở nhiều góc độ khác nhau như lứa tuổi, giới tính, nghề nghiệp, sức khỏe, thói quen, văn hóa… còn nếu chỉ xem xét ở khía cạnh Quỹ Bảo hiểm xã hội thì cần có nghiên cứu, đánh giá sâu hơn. Nhiều trang báo điện tử cũng đã thăm dò ý kiến độc giả về việc nên giữ nguyên hay tăng tuổi nghỉ hưu đối với nữ giới. Kết quả cho thấy, hầu hết ý kiến đề nghị giữ nguyên tuổi nghỉ hưu như hiện nay: nam 60 tuổi, nữ 55 tuổi./.
Theo VOV - TH

tin mới

Chung tay đưa trung thu ấm áp đến trẻ em kém may mắn

Chung tay đưa trung thu ấm áp đến trẻ em kém may mắn

(Baonghean.vn) - Những ngày qua, công tác tổ chức Tết Trung thu cho những trẻ em kém may mắn đã được các tổ chức xã hội, đoàn thể và các nhà hảo tâm quan tâm, giúp các em phần nào vợi đi những thiệt thòi, bất hạnh và tự tin hơn trong cuộc sống.

Chuyện về nhạc sĩ của 'Vinh, thành phố bình minh'

Chuyện về nhạc sĩ của 'Vinh, thành phố bình minh'

(Baonghean.vn) - Trong ngôi nhà nhỏ với ban công rực nắng, nhạc sĩ Lê Hàm đón tôi bằng nụ cười trìu mến. Ông nói rằng, cả đời ông gắn bó với thành Vinh, nên cuối đời được ở đây, trong ngôi nhà nhỏ chỉ cách phố xá nhộn nhịp ngoài kia mấy bước chân, đã đủ để ông mãn nguyện rồi.

Vinh – thành phố của những giao thoa

Vinh - Nơi hội tụ của những giao thoa

(Baonghean.vn) - Không quá ồn ào, náo nhiệt, không quá vắng vẻ, trầm mặc, thành phố Vinh khiến nhiều người lưu luyến bởi sự cân bằng của những sắc thái. Sự cân bằng, vừa đủ đó chính là kết quả của những giao thoa đặc biệt mà chỉ ở Vinh mới có.

Ngô Thì Nhậm

Thời đại Quang Trung và sự khơi nguồn một giai đoạn sáng tác của Ngô Thì Nhậm

(Baonghean.vn) - Sự xuất hiện của người anh hùng ấp Tây Sơn đã đáp ứng được những khát khao, chờ đợi của Ngô Thì Nhậm. Có thể nói, Quang Trung đã mở ra những cơ hội để tài năng của Ngô Thì Nhậm được thi thố, và Ngô Thì Nhậm đã biết dựa vào thời cuộc để khẳng định năng lực của mình.

Trung thu ấm áp, ý nghĩa với trẻ em vùng biên giới

Trung thu ấm áp, ý nghĩa với trẻ em vùng biên giới

(Baonghean.vn) - Gần 500 thiếu nhi xã biên giới Môn Sơn  (Con Cuông) và các cháu được Bộ đội Biên phòng nhận đỡ đầu đã được đón Tết Trung thu 2023 ấm áp, ý nghĩa. Hoạt động này đã cổ vũ, động viên các em học sinh nghèo nơi biên cương nỗ lực vượt khó, vươn lên trong học tập. 

GS Nguyễn Xiển

Giáo sư Nguyễn Xiển - một người Vinh lỗi lạc

(Baonghean.vn) - Giáo sư Nguyễn Xiển (1907 – 1997) là “một trí thức yêu nước, yêu dân chủ và tiến bộ” như ông từng xác nhận. Ông đến với Cách mạng như một lẽ tự nhiên của một người yêu nước và vì kính trọng, tin tưởng Chủ tịch Hồ Chí Minh.

Thành cổ Vinh trong trái tim cư dân đô thị

Thành cổ Vinh trong trái tim cư dân đô thị

(Baonghean.vn) - Khi được hỏi về một biểu tượng của thành Vinh, rất nhiều người có cùng câu trả lời: Thành cổ. Trải qua bao thiên biến của thời gian, những đổi thay của thời cuộc, Thành cổ vẫn giữ được vẻ đẹp cổ kính, trầm mặc giữa trái tim thành phố, trong trái tim của tất cả cư dân đô thị Vinh.

 Hiệu quả xây dựng làng, tổ dân phố văn hóa ở Nghi Lộc

Hiệu quả xây dựng làng, tổ dân phố văn hóa ở Nghi Lộc

(Baonghean.vn) -Thời gian qua, các địa phương trên địa bàn huyện Nghi Lộc đã chú trọng triển khai nhiều hoạt động thiết thực nhằm nâng cao cả về chất và lượng của phong trào phát triển văn hóa ở cơ sở; đặc biệt trong xây dựng làng văn hóa, tổ dân phố văn hóa.

Một tình yêu dành cho thành Vinh

Một tình yêu dành cho thành Vinh

(Baonghean) - Tôi yêu thành Vinh bằng một tình yêu thầm lặng mà dai dẳng. Đến nỗi, khi chồng tôi - người xứ khác - ngày đầu đặt chân xuống ga tàu đã thốt lên: “Thành Vinh có vậy thôi sao mà ngày nào em cũng nhắc!”...

Già hóa dân số

Nhiều thách thức với già hóa dân số

(Baonghean.vn) - Già hóa dân số tác động sâu sắc tới mọi khía cạnh của cá nhân, cộng đồng, quốc gia. Điều này đòi hỏi hoạt động an sinh xã hội và chăm sóc sức khỏe cho người cao tuổi cần được thực hiện toàn diện.