Thời tiết bất thuận ảnh hưởng đến năng suất
Chỉ trong vòng 10 ngày, từ 12- 22/5, Diễn Châu đã thu hoạch xong 8.200 ha lúa xuân. Năm nay, năng suất lúa không cao bằng vụ xuân năm ngoái, giảm 1,5 tạ/sào. Bà Nguyễn Thị Hoa, xóm 5, xã Diễn Thái cho biết, 3 sào lúa của gia đình bà được cấy xong trước Tết, trời ấm nên lúa bén nhanh, nhưng từ mùng 4 Tết trời trở rét đậm, cây lúa bị chững lại.
“Tui vẫn bón đạm để thúc lúa đẻ nhánh, nhưng lúa phát triển rất chậm, nhánh đẻ kém. Đến giữa tháng 5 thu hoạch thì trời mưa liên tục, lúa bị rụng bông nhiều. Năng suất năm ni không bằng năm ngoái, chỉ chưa đầy 3 tạ rưỡi/sào”, bà Hoa cho biết.
 |
Lãnh đạo Sở Nông nghiệp và PTNT kiểm tra tình hình lúa xuân và triển khai sản xuất hè thu tại huyện Diễn Châu. Ảnh: Phú Hương |
Theo ông Lê Thế Hiếu - Trưởng phòng Nông nghiệp huyện, thì sản xuất năm nay gặp khó khăn do thời tiết khá bất thuận. Toàn bộ diện tích vụ xuân đều được gieo cấy trước tết Nguyên đán, nên rét đậm rét, hại kéo dài sau Tết đã ảnh hưởng đến quá trình đẻ nhánh, làm đòng của cây lúa; giữa tháng 4, lúa bước vào giai đoạn làm đòng, trổ bông cũng lại tiếp tục gặp mưa, rét; năng suất lúa vụ xuân của Diễn Châu không đạt như mong muốn.
Vụ xuân năm nay, huyện Hưng Nguyên gieo cấy gần 5.200 ha lúa, dự kiến đầu tháng 6 sẽ thu hoạch xong. Toàn huyện có trên 700 ha diện tích trà đầu sử dụng giống lúa dài ngày được gieo cấy trước tết Nguyên đán, đợt mưa rét kéo dài ngay sau Tết rơi vào đúng thời điểm cây lúa cần được chăm sóc để đẻ nhánh, làm đòng; giữa tháng 4, khi lúa vào giai đoạn trổ bông thì gặp mưa dẫn đến bị thoái hoá đầu bông, ảnh hưởng năng suất; đến thời điểm thu hoạch lại gặp mưa gió, lúa bị rụng bông, tiếp tục giảm năng suất và chất lượng, một số xã năng suất giảm khá mạnh. Năng suất bình quân toàn huyện ước đạt trên 66 tạ/ha, giảm 2-3% so với vụ xuân năm ngoái.
Vụ xuân năm nay, Nghệ An gieo cấy trên 90.000 ha lúa. Có thể nhận thấy, đây là vụ sản xuất gặp nhiều khó khăn, giá phân bón tăng cao do xung đột giữa Nga và Ucraina, thời tiết bất thuận… Ngay từ ngày mùng 4 Tết, trên địa bàn tỉnh bắt đầu đợt mưa rét kéo dài, trong khi Nghệ An có nhiều diện tích ở các huyện Diễn Châu, Yên Thành, Quỳnh Lưu... được gieo cấy từ trước tết Nguyên đán. Ở giai đoạn cây lúa cần được chăm sóc để đẻ nhánh, thì nhiệt độ xuống thấp lại làm lúa dừng sinh trưởng và hầu như không hấp thụ được chất dinh dưỡng, do đó việc đẻ nhánh và tỷ lệ thụ phấn hạn chế; đến giai đoạn cuối thu hoạch, trên địa bàn tỉnh lại có mưa to, ảnh hưởng tiến độ thu hoạch.
Kinh nghiệm ở vùng được mùa
Mặc dù gặp những khó khăn về thời tiết và giá cả phân bón, vật tư tăng cao nhưng theo thông tin từ ngành Nông nghiệp và PTNT, năng suất lúa xuân năm nay vẫn đạt mức khoảng 67,76 tạ/ha, tuy có giảm nhẹ so với năng suất lúa vụ xuân 2021 là 68,3 tạ/ha nhưng vẫn cao hơn năng suất lúa xuân của nhiều năm trở lại nay.
Một số vùng bị mất mùa, nhưng phần lớn diện tích của Hưng Nguyên được gieo cấy đúng khung lịch thời vụ, nên cơ bản năng suất vẫn giữ ở mức cao ổn định, nhất là các xã vùng ngoài như Hưng Yên Nam, Hưng Yên Bắc, Hưng Trung... Nhờ đó, Hưng Nguyên vẫn đảm bảo về diện tích, năng suất và sản lượng, thậm chí ở mức cao hơn bình quân chung những năm gần đây. Tranh thủ trời không mưa, gia đình ông Nguyễn Văn Hoàng ở làng Trung, xã Hưng Tân ra đồng thu hoạch 6 sào lúa. “Năm ni trời âm u kéo dài, ít nắng, nhưng may là sâu bệnh ít nên lúa cơ bản vẫn tốt, năng suất đạt gần 3 tạ rưỡi/sào”, ông Hoàng vui vẻ cho hay.
 |
Năng suất lúa xuân ở Diễn Châu vẫn đạt mức 73 tạ/ha. Ảnh: Phú Hương |
Ông Lê Viết Hùng - Phòng Nông nghiệp huyện cho biết: Toàn huyện xây dựng được 35 cánh đồng liên kết sản xuất và bao tiêu sản phẩm với tổng diện tích 730 ha, sử dụng các giống lúa tiến bộ như VR20, Bắc thịnh, TBR 25… Diện tích lúa chất lượng cao trên địa bàn đã đạt mức xấp xỉ 4.000/5.180 ha.
Mặc dù bị giảm năng suất, nhưng lúa xuân của Diễn Châu vẫn đạt mức 73 tạ/ha, nằm ở tốp đầu của tỉnh. Huyện đã đưa vào sử dụng bộ giống lúa tiến bộ với hơn 80% diện tích gieo cấy các loại giống lúa lai, trong đó nhiều giống thuộc dòng lúa lai mới như VT 505, Long hương 8117, Nhị ưu 986… vừa năng suất vừa chất lượng, ít nhiễm sâu bệnh; 20% diện tích là lúa thuần còn lại cũng đều là các giống lúa chất lượng và có liên kết bao tiêu sản phẩm. Toàn huyện xây dựng được 35 mô hình sản xuất giống mới, năng suất và chất lượng cao tại 34 xã, năng suất cao hơn bình quân chung khoảng 10%.
Đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành thu hoạch lúa xuân
Theo bà Võ Thị Nhung - Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và PTNT, kết quả đạt được của vụ xuân năm nay là sự tổng hợp của nhiều yếu tố. Ở từng giai đoạn, tỉnh và ngành nông nghiệp liên tục có các văn bản chỉ đạo sản xuất, dự tính dự báo kịp thời để có biện pháp xử lý sớm, phòng trừ sâu bệnh. Tăng cường thanh kiểm tra để hạn chế tình trạng mua bán và sử dụng phân bón kém chất lượng.
 |
Nông dân Hưng Nguyên thu hoạch lúa vụ xuân. Ảnh: Phú Hương |
Toàn tỉnh có trên 40 ha lúa kém hiệu quả được chuyển sang trồng các loại cây khác có khả năng thích nghi và giá trị kinh tế cao hơn, trong đó chuyển trên đất vụ lúa là 5 ha và đất 2 vụ lúa là 36 ha. Đặc biệt, đẩy mạnh xây dựng các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị, với diện tích khoảng 1.700 ha các loại cây trồng, trong đó cây lúa liên kết với các doanh nghiệp thu mua ngay tại ruộng với mức giá 6.000 - 6.500 đồng/kg thóc tươi. Diện tích lúa chất lượng cao được mở rộng.
Theo đánh giá chung, tuy năng suất không bằng vụ xuân năm ngoái, nhưng vụ xuân năm nay vẫn là một vụ sản xuất được mùa. Đến ngày 1/6, Nghệ An đã thu hoạch hơn 90% diện tích, và dự kiến khoảng 10/6 toàn tỉnh sẽ hoàn thành thu hoạch lúa vụ xuân. Các địa phương cần tranh thủ thời tiết thuận lợi để thu hoạch nhanh, gọn; có phương án quản lý hoạt động dịch vụ máy gặt để tạo điều kiện thuận lợi cho nhân dân trong thu hoạch lúa xuân và sớm triển khai sản xuất hè thu.
