Nghi Lộc được mùa ngô

(Baonghean) - Trong khi một số địa phương khác như Anh Sơn, Con Cuông kém vui vì nắng hạn gây mất mùa ngô, thì ở Nghi Lộc, người nông dân lại đang rất phấn khởi. Cây ngô trên đất Nghi Lộc cho năng suất được đánh giá là cao nhất từ trước đến nay mà nguyên nhân đầu tiên là do ngô được trồng sớm, tránh được nắng hạn.

Giống ngô lai năng suất cao ở Nghi Trung (Nghi Lộc).

Nghi Xá có 90 ha đất màu thì trong đó đã có trên 40 ha ngô thuần và ngô xen lạc. Bắt đầu vào vụ thu hoạch rộ từ 10 ngày nay, dự kiến chỉ trong hơn một tuần nữa ngô xuân sẽ được thu hoạch xong. Theo ông Phùng Mạnh Hùng (Phó Chủ tịch UBND xã), thì năng suất ngô năm nay cao hơn mọi năm từ 20 - 30%. Đây là năm thứ 2 xã đưa vào gieo trồng các loại giống ngô mới có tiềm năng năng suất cao như BO265, 30i87, trong điều kiện thời tiết nắng nóng ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và cho suất của cây lạc, nhờ chịu hạn tốt hơn, cây ngô vẫn phát triển tốt, giai đoạn đầu nắng nhiều, ít sâu bệnh được coi là những nguyên nhân chủ yếu giúp ngô được mùa. Điều đáng nói, những diện tích trồng ngô trước đây chủ yếu được trồng lúa mùa, năng suất thấp, năm nào cao lắm cũng chỉ được 40 - 50 kg/sào. “Chuyển diện tích đất này sang trồng ngô từ 2 năm nay, hiệu quả cao hơn hẳn”- ông Hùng chia sẻ.

Nghi Trung cũng là một trong những địa phương có một vụ ngô bội thu ở vụ xuân năm nay. Với diện tích đất màu tương đối lớn, trên 120 ha, địa phương có điều kiện rất thuận lợi để phát triển diện tích ngô và lạc. Theo ông Trần Hải Dương (Phó Chủ tịch UBND xã) thì trồng ngô vốn là nghề “truyền thống” ở Nghi Trung. So sánh với cây lạc, trồng ngô có những lợi thế rất rõ. Một chu kỳ phát triển của cây lạc đủ thời gian để người dân có thể trồng được 1,5 vụ ngô, hơn nữa lạc là cây chịu hạn kém hơn, đặc biệt ở những thời kỳ quan trọng như ra hoa, đậu quả. Đặc biệt, ngô là loại sản phẩm nông sản chưa bao giờ bị ế thừa và ép giá - tình trạng phổ biến ở lúa và lạc. Những năm gần đây, Nghi Trung đã chuyển dần diện tích đất lạc năng suất thấp và một phần diện tích trồng đậu xanh trên đất cưỡng sang trồng ngô, cho hiệu quả cao hơn mà lại an toàn. Vụ xuân năm nay, diện tích ngô của Nghi Trung đã tăng thêm 20 ha so với vụ xuân năm 2013.

Là địa phương có truyền thống trồng ngô từ rất lâu đời, Nghi Lộc có những lợi thế rất cơ bản trong phát triển loại cây này, với diện tích đất màu rộng, người nông dân có kinh nghiệm thâm canh. Từ rất nhiều năm nay, ngô nếp Nghi Lộc đã nổi tiếng ở nhiều thị trường trong tỉnh, đặc biệt là TP Vinh, Thị xã Cửa Lò, trong vụ đông và vụ xuân diện tích trồng ngô nếp phát triển rất mạnh. Người dân đưa cây ngô nếp vào trồng xen lạc là chủ yếu, hiện một sào lạc trồng xen sẽ thu hoạch từ 500 - 700 bắp ngô nếp, thu về thêm từ 1 đến 1,5 triệu đồng tiền ngô ngoài lạc. Những năm gần đây, ngô trở thành loại cây chủ lực trong sản xuất nông nghiệp của Nghi Lộc.

Ông Nguyễn Đức Thọ (Trưởng phòng Nông nghiệp huyện) cho biết: Nghi Lộc là địa bàn chăn nuôi phát triển rất mạnh, với tổng đàn lợn lớn, 15 trang trại gà, trang trại bò vỗ béo ở Nghi Lâm, nhu cầu về ngô để làm thức ăn gia súc rất lớn, từ đó việc trồng ngô để lấy hạt và phụ phẩm làm thức ăn rất phát triển. Đặc biệt, trong những năm gần đây, khi sản xuất lạc xuân đối mặt với rất nhiều khó khăn cả về thị trường tiêu thụ bấp bênh trong khi giá đầu tư vào đắt, thời tiết liên tục gặp thiên tai, hạn hán thì cây ngô lại càng chứng tỏ được những ưu thế vượt trội của mình với đầu ra ổn định, chịu hạn tốt hơn, rủi ro do thời tiết ít hơn... Từ đó, Nghi Lộc đã chủ trương đưa ngô trở thành một trong những loại cây chủ lực trong đề án sản xuất cả 3 vụ xuân, hè thu và vụ đông. Bình quân một năm toàn huyện trồng 3.000 ha ngô đông, 2.500 - 3.000 ha ngô xen lạc vụ xuân và 500 - 700 ha ngô vụ hè, sản lượng hàng năm đạt từ 12 - 15.000 tấn.

Vụ xuân năm nay, diện tích ngô của Nghi Lộc được mở rộng trên cả hai hướng là ngô hàng hóa và ngô phục vụ phát triển chăn nuôi. Toàn huyện có 2.500 ha ngô xen lạc (trong đó có khoảng 1.500 ha ngô nếp hàng hóa), 300 ha ngô thuần tăng thêm trên những diện tích đất thấp ướt, lạc xuân dễ bị ngập úng ở các xã Nghi Trung, Nghi Thịnh, Nghi Trường, Nghi Thạch... Ngoài diện tích ngô nếp hàng hóa đã bẻ xong từ trung tuần tháng 5, hiện đã thu hoạch được khoảng 70% diện tích, khoảng 30/5 sẽ cơ bản thu hoạch xong để bắt tay vào sản xuất vụ hè thu. Theo ông Nguyễn Đức Thọ, năng suất ngô năm nay cao hơn hẳn mọi năm, dự kiến bình quân đạt 50 - 60 tạ/ha, tăng bình quân 30 - 40% so với vụ xuân năm ngoái. Yếu tố đầu tiên góp phần vào một vụ ngô bội thu như năm nay trước hết là nhờ ngô Nghi Lộc được trồng sớm, ngay từ đầu tháng 1 dương lịch. Nhờ vậy, trong khi một số địa phương khác mất mùa do nắng hạn thì ngô Nghi Lộc vẫn an toàn nhờ đã được đóng hạt xong từ đầu tháng 5 dương lịch, thời kỳ quyết định năng suất cây ngô không bị ảnh hưởng nặng nề của các đợt nắng nóng, hạn hán. Trong khi thời tiết khô hạn làm lạc giảm mạnh năng suất thì lại khá phù hợp cho ngô sinh trưởng và phát triển, với nền nhiệt cao, ánh sáng nhiều ở giai đoạn đầu sinh trưởng.

Thực tế, những diện tích đất cưỡng được đưa vào trồng ngô trong vụ xuân năm nay ở Nghi Lộc được đánh giá là phù hợp với cây ngô nhất, bởi nếu trồng lạc thì dễ ngập úng, trồng lúa hay thiếu nước. Trong khi đó, ngô là loại cây ít chịu rủi ro do thiên tai ở vụ xuân, chi phí đầu tư thấp, dễ thâm canh, dễ bảo quản. Đặc biệt, sản phẩm ngô sẽ góp phần giúp chăn nuôi trên địa bàn phát triển, tiêu thụ dễ và thường rất được giá, hiệu quả kinh tế cao. Trong định hướng thời gian tới, Nghi Lộc sẽ xem xét lại thực tế sản xuất, thị trường tiêu thụ của cây ngô so với các loại cây trồng khác như lúa, lạc, nếu thuận lợi, phù hợp hơn sẽ tiếp tục chuyển đổi thêm một số diện tích trồng các loại cây này sang sản xuất ngô vụ xuân trên địa bàn.

Phú Hương