Ngô LVN14 tại Thanh Chương nảy mầm kém: Đâu là nguyên nhân?

(Baonghean) - Những ngày qua, bà con nông dân xã Xuân Tường (Thanh Chương) đang rất lo lắng khi diện tích gieo trỉa giống ngô LVN14 của Tổng công ty cổ phần vật tư nông nghiệp Nghệ An có tỷ lệ mọc mầm thấp, cây ngô phát triển kém. Vậy đâu là nguyên nhân và trách nhiệm của các bên trong sự việc này đến đâu?

Gia đình ông Nguyễn Duy Truật (xóm 6 xã Xuân Tường) gieo 1 sào ngô với 2 kg giống LVN 14 từ ngày 5/4, sau một tuần gieo, tỷ lệ cây nảy mầm đội đất chỉ đạt 60%. Ngày 12/4, khi chúng tôi có mặt tại bãi ngô, ông Truật cho biết: Trong số cây ngô đã đội đất lên, vẫn có khoảng 10% phát triển rất kém, chỉ cao khoảng 10 cm trong khi nếu là giống ngô khác thì ở thời điểm này đã cao gấp đôi. Hiện ông đang ủ giống ngô C919 để dặm lại vì tiếc công làm đất và phân bón. Cách đó không xa là ruộng ngô của gia đình bà Nguyễn Thị Ký. Theo bà thì những năm trước, bà thường trồng các giống 3Q, C919, nhưng năm nay, theo hướng dẫn của xã, bà tiến hành gieo trỉa giống ngô LVN14. Trước khi trồng, bà đã ủ giống theo đúng hướng dẫn, nhưng sau mười ngày gieo, chỉ có khoảng 70% cây đội đất lên, lá màu trắng bạc và kém phát triển, số còn lại vẫn mọc mầm nhưng nằm khoanh dưới đất.

Vụ xuân năm nay, xã Xuân Tường được chọn thí điểm xây dựng 2 cánh đồng mẫu trên cây ngô, quy mô 60 ha, với giống chủ lực LVN 14, do Tổng công ty cổ phần vật tư nông nghiệp Nghệ An cung ứng. Ngoài việc tổ chức tập huấn cho cán bộ khuyến nông, ban nông nghiệp xã và bà con tham gia xây dựng cánh đồng mẫu về quy trình kỹ thuật, Tổng công ty đã thực hiện cung ứng 1,2 tấn giống LVN 14 và 30 tấn phân NPK đến cuối vụ mới thanh toán. Theo ông Doãn Trí Tuệ- Cán bộ kỹ thuật Tổng Công ty vật tư nông nghiệp, và ông Nguyễn Phùng Lâm- Chủ nhiệm HTX Xuân Tường thì giống ngô LVN 14 trước khi đưa ra gieo trỉa đại trà đã được thử nghiệm và tỷ lệ nảy mầm đạt 90-96%. Vậy nhưng khi đưa vào gieo đại trà trên diện rộng thì tỷ lệ nảy mầm lại không như dự kiến ban đầu. Ông Nguyễn Phùng Lâm cho biết: Không riêng gì số diện tích của gia đình ông Truật mà trên 17 ha của 500 hộ dân trong xã cũng lâm vào hoàn cảnh tương tự.

Theo quy trình kỹ thuật thì sau 4 ngày cây ngô đã nảy mầm nhưng sau khi gieo một tuần, hầu hết các diện tích gieo trỉa giống ngô LVN14 tỷ lệ đội đất tốt chỉ chiếm khoảng trên dưới 60% và cây ngô phát triển cũng rất kém, 40% còn lại đội đất rất chậm hoặc nằm khoanh dưới đất. Vì vậy, sau khi gieo trồng được 17 ha, người dân đã dừng lại không gieo nữa. Hiện nay, khoảng 10% diện tích đã gieo nhưng không nảy mầm đã được đào phá, số còn lại bà con đang tự dắm lại bằng giống khác như C919, NK66.

Theo ông Doãn Trí Tuệ thì người dân đã không tuân thủ nghiêm túc quy trình kỹ thuật, nhiều diện tích trước khi gieo trỉa không được cày ải, ngô giống lại gieo trên phân nên khi mọc mầm, cây non bị ngộ độc phân, phát triển sinh trưởng kém. Cùng với đó, đất bãi quy hoạch xây dựng cánh đồng mẫu không liền vùng liền thửa, thời vụ gieo trỉa không đồng đều, thửa trước, thửa sau, thậm chí có hộ còn đem ngô giống về gieo trỉa trong vườn vv...

Rõ ràng, để dẫn đến việc tiến độ xây dựng cánh đồng mẫu ngô với giống chất lượng cao LVN 14 tại xã Xuân Tường- Thanh Chương không đạt như yêu cầu, ngoài việc người dân chưa nhận thức đầy đủ về quy trình xây dựng cánh đồng mẫu thì chính quyền xã Xuân Tường cũng đã thiếu tinh thần trách nhiệm trong việc giám sát, đôn đốc chỉ đạo bà con nông dân. Ngay sau khi có hiện tượng ngô nảy mầm kém, công ty cung cứng giống đã cử cán bộ kỹ thuật kiểm tra đánh giá tại đồng ruộng để bàn biện pháp xử lý kịp thời nhưng địa phương đã thiếu sự hợp tác trong việc phối hợp thống kê diện tích thực trồng giống ngô LVN14 cũng như đánh giá mức độ, tỷ lệ cây đã mọc...

Ông Trương Văn Hiền- Tổng GĐ Tổng công ty Vật tư Nông nghiệp Nghệ An cho biết: Sau hơn 10 ngày xảy ra sự cố, tổng diện tích ngô đã gieo trồng qua kiểm đếm chỉ có là 14 ha, và chúng tôi sẽ tiếp tục giám sát xem trong đó có bao nhiêu diện tích gieo trồng bằng giống ngô LVN14. Thực tế, loại giống này sau khi gieo cây con sẽ yếu hơn các giống ngô khác nhưng khi đã đạt 5-6 lá trở lên thì cây sẽ phát triển nhanh và khỏe. Vì vậy, chúng tôi đã đề nghị xã chỉ đạo bà con tiếp tục chăm sóc tốt, nếu năng suất khi thu hoạch không cao bằng năng suất giống ngô C919 thì tổng công ty sẽ đảm bảo đền bù số chênh lệch.

Tuy đơn vị cung ứng giống đã có cam kết bằng văn bản về việc đảm bảo đền bù năng suất, nhưng thất bại lần này cũng đồng nghĩa với việc thí điểm xây dựng cánh đồng mẫu trên cây ngô tại xã Xuân Tường huyện Thanh Chương đã không thành công. Do đó, xác định rõ nguyên nhân của việc nảy mầm kém của ngô LVN14 là việc làm cần thiết giúp nông dân yên tâm sản xuất, tạo tiền đề cho việc chỉ đạo xây dựng cánh đồng mẫu lớn trong thời gian tới đây.

Phú Hương