"Người đứng mũi" của HTX Sông Lam

(Baonghean) - Kỷ niệm Ngày HTX Việt Nam (11/4/2012) lần thứ nhất và tôn vinh các HTX mạnh toàn quốc tại thủ đô Hà Nội, HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam do ông Lê Thanh Ty làmgiám đốc là đơn vị duy nhất của tỉnh Nghệ An được trao giải thưởng cúp vàng "Hợp tác vì cộng đồng thịnh vượng".

Sinh ra và lớn lên tại vùng quê ven biển Nghi Hải (Cửa Lò), hiểu và gắn bó với miền đất cát nắng gió, ông Lê Thanh Ty dồn tâm huyết lập nghiệp ngay trên mảnh đất chôn nhau cắt rốn của mình. Có mặt từ những ngày đầu thành lập HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam (1/7/1971), chứng kiến bao thăng trầm của quá trình phát triển, và cứ mỗi thời điểm đơn vị đứng bên bờ vực phá sản, thì trong đầu ông lại loé lên những sáng kiến, những phương thức hoạt động mới, đưa HTX vượt qua thách thức, khó khăn.

Ông Lê Thanh Ty trăn trở với những dự án mới

Từ những năm đầu thành lập cho đến năm 1987, hoạt động trong thời kỳ bao cấp, HTX Sông Lam chủ yếu làm theo chỉ tiêu của Nhà nước giao, với nhiệm vụ chính là đóng mới và sửa chữa tàu thuyền các loại. Thời kỳ đó HTX có 630 xã viên làm việc sôi động suốt ngày... Đến năm 1989, Nhà nước xoá bỏ cơ chế bao cấp, HTX lâm vào muôn vàn khó khăn. Từ đây HTX phải tự hạch toán làm ăn, tự tìm kiếm nguồn vốn sản xuất và thị trường tiêu thụ sản phẩm. Bế tắc, lúng túng, xã viên không có việc làm, buộc HTX phải giải quyết thôi việc cho hàng loạt lao động. Hoạt động cầm cự kéo dài đến năm 1991 chia tách thành 3 HTX: Xí nghiệp sản xuất và dịch vụ Sông Lam; Xí nghiệp tàu thuyền Sông Lam và Xí nghiệp chế biến thuỷ sản và dịch vụ Sông Lam.

Năm 1991, ông Lê Thanh Ty chính thức lên làm Chủ nhiệm HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam, kiện toàn lại bộ máy nhỏ gọn, chỉ còn lại 10 cán bộ cốt cán. Ông Ty ngày đêm trăn trở tìm nghề nào trước mắt đưa lại hiệu quả cho anh em có lương ? Việc đầu tiên là khôi phục lại rạp chiếu bóng (trước đây bỏ hoang) để cho các chủ phim đến khai thác chiếu phim phục vụ nhu cầu nhân dân địa phương. Doanh thu từ nguồn bán vé được chia tỷ lệ cho cả hai bên. Đồng thời HTX cũng đưa phim đi chiếu lưu động khắp nơi nhằm tăng thêm doanh thu... Từ những ngày đầu gian nan ấy, ông Ty cùng cán bộ đơn vị quyết tâm mỗi năm phải mở rộng thêm 1- 2 nghề ăn chắc để tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho xã viên, người lao động.

Đến nay, HTX Sông Lam đã có hàng chục ngành nghề sản xuất, kinh doanh như: đóng mới và sửa chữa tàu thuyền; Sản xuất vật liệu xây dựng; sản xuất đá đông lạnh; xây dựng các công trình công nghiệp, dân dụng, giao thông thuỷ lợi; sản xuất, sửa chữa cơ khí và gara ô tô... Ngoài ra còn có hoạt động tín dụng nội bộ; dạy nghề và đào tạo ngoại ngữ; liên kết xuất khẩu lao động và giới thiệu việc làm; dịch vụ tổng hợp. Với tổng số lao động hiện nay 148 người, trong đó 130 người được tham gia bảo hiểm xã hội đấy đủ. Thu nhập bình quân của người lao động từ 2,8- 3 triệu đồng/người/tháng. Tổng nguồn vốn HTX dùng để sản xuất kinh doanh đến thời điểm hiện nay trên 22 tỷ đồng.

Là một người tổng chỉ huy, điều hành hoạt động sản xuất kinh doanh đa dạng, nhiều ngành nghề và các dịch vụ khác nhau nên bản thân ông Lê Thanh Ty luôn nâng cao vai trò trách nhiệm của mình, năng động, sáng tạo, dám làm, dám chịu trách nhiệm, dựa trên tình hình thực tế và khả năng của HTX để đầu tư vào các ngành nghề lợi thế, đáp ứng nhu cầu thị trường.

Đa dạng trong kinh doanh, năng động trong dịch vụ, trong những năm qua các hoạt động dịch vụ của HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam được đẩy lên một tầm cao mới: cạnh tranh tốt với các đơn vị khác trong kinh doanh xăng dầu cả trên bộ lẫn dưới thuyền cấp cho ngư dân đi đánh cá. Làm dịch vụ điện năng cũng đạt hiệu quả tốt, với việc đầu tư mới 2 trạm biến áp HTX đã phục vụ tốt nhu cầu dùng điện cho hơn 1.000 hộ dân của phường Nghi Hải (chiếm trên 50% dân số của toàn phường).

Cùng với đó, đón bắt được nhu cầu của người dân và thị trường xuất khẩu lao động, HTX Sông Lam đẩy mạnh công tác xuất khẩu lao động, năm 2008 đã đưa 408 lao động địa phương đi làm việc ở nước ngoài, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội trên địa bàn. Bên cạnh đó, nghề sản xuất chế biến nước mắn Ngư Hải của HTX cũng có thương hiệu nổi tiếng khắp thị trường trong, ngoài tỉnh. Từ năm 2009- 2011, HTX tiêu thụ hàng năm từ 800.000 lít đến 1 triệu lít nước mắm các loại, góp phần tăng thêm doanh thu khá lớn cho HTX.

Những năm gần đây, nền kinh tế trong nước đối mặt với nhiều khó khăn thách thức... Trong bối cảnh đó, hoạt động sản xuất kinh doanh của HTX không tránh khỏi khó khăn. Song vượt lên trên tất cả, bằng bề dày kinh nghiệm của một người thủ lĩnh đã từng đồng cam cộng khổ với HTX Sông Lam suốt 41 năm qua, ông Lê Thanh Ty biết rõ phải làm gì để tiếp tục chèo lái con thuyền vượt qua dông bão. HTX Sông Lam vẫn vững bước phát triển và mở rộng sản xuất kinh doanh và ngày càng khẳng định thương hiệu của một HTX mạnh toàn quốc với các danh hiệu cao quý mà Đảng, Nhà nước, Chính phủ, các bộ, ngành TƯ, UBND tỉnh dành cho một HTX: năm 1985 được Nhà nước tặng danh hiệu Anh hùng Lao động; năm 2003 được Chủ tịch nước tặng Huân chương Lao động hạng Ba; Năm 2009 tiếp tục được tặng Huân chương Lao động hạng Nhì và rất nhiều bằng khen, cờ thi đua của Chính phủ, của các bộ, ngành, Liên minh HTX Việt Nam...

Người lao động trong HTX còn phục ông vì tấm lòng nhân ái. 61 tuổi đời, 41 năm gắn bó với HTX sản xuất và dịch vụ Sông Lam, dù ở bất kỳ thời điểm nào khó khăn nhất, ông cũng trăn trở tìm kiếm việc làm, đảm bảo thu nhập cho người lao động. Những lúc rảnh rỗi hiếm hoi, ông tranh thủ đi thăm gia đình xã viên để hiểu thêm về cuộc sống của từng lao động trong HTX, hộ nào có nhu cầu sửa sang nhà cửa, phát triển kinh tế hộ gia đình hay mua phương tiện, được HTX tạo điều kiện cho vay từ 10- 15 triệu đồng (không tính lãi suất). Có người mới vào làm việc trong Xí nghiệp cũng được cho vay toàn bộ vốn mua xe máy, vài ba năm sau mới phải trả nợ. Chính chủ trương này của ông đã nhận được sự đồng thuận cao trong toàn HTX, khích lệ được người lao động tích cực sản xuất, đóng góp trí, lực cho HTX.

Uống nước nhớ nguồn, ông cùng người lao động trong HTX tích cực làm công tác từ thiện nhân đạo, trước hết là ủng hộ cho chị Trần Thị Tuyết- thương binh, cựu thanh niên xung phong, đảng viên trong chi bộ xây dựng một ngôi nhà tình nghĩa trị giá 65 triệu đồng, xây nhà tình nghĩa tặng Mẹ Việt Nam Anh hùng 60 triệu đồng; tặng học bổng cho học sinh nghèo vượt khó trên địa bàn. Chỉ tính riêng trong 3 năm từ 2009- 2011, HTX Sông Lam đã ủng hộ trên 300 triệu đồng cho các hoạt động từ thiện...

Quỳnh Lan