Người hoạt động không chuyên trách ở xã phường sẽ được đóng BHXH

Sáng 13-8, tại phiên họp thứ 30 của Uỷ ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) về dự án Luật bảo hiểm xã hội (sửa đổi), nhiều ý kiến đã nhất trí với các kiến nghị của Uỷ ban Về các vấn đề xã hội. Tuy nhiên, việc bổ sung đối tượng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) ở phương án bắt buộc hay tự nguyện là điều cần được tính toán.

Báo cáo của Uỷ ban Về các vấn đề xã hội do Chủ nhiệm Ủy ban Trương Thị Mai trình bày cho biết: Nhiều ý kiến đại biểu Quốc hội tán thành về việc bổ sung đối tượng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã tham gia BHXH bắt buộc. Song về vấn đề này, có 2 phương án. Phương án 1: Đề nghị quy định đối tượng này thuộc diện tham gia BHXH tự nguyện được Nhà nước ưu tiên hỗ trợ vì đối tượng này không thuộc diện hưởng tiền lương mà chỉ hưởng chế độ phụ cấp, thời gian làm việc không trọn ngày và sẽ gặp khó khăn khi giải quyết các chế độ ốm đau, thai sản, tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp (các chế độ của BHXH bắt buộc). Phương án 2: Tán thành việc áp dụng BHXH bắt buộc.

Ảnh minh họa.

Cho ý kiến về dự án luật, Trưởng ban Dân nguyện của Quốc hội Nguyễn Đức Hiền cho biết: Qua tiếp xúc cử tri, rất nhiều ý kiến mong muốn được đóng BHXH. Nói là bán chuyên trách nhưng họ làm việc cả ngày, mức phụ cấp lại tuỳ điều kiện kinh tế địa phương, những nơi vùng sâu, vùng xa họ không có chế độ gì, họ thực sự là "ăn cơm nhà vác tù và hàng tổng". Về lâu dài, nay mai xây dựng Luật chính quyền địa phương phải xem xét, có thể đưa họ vào công chức.

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Sinh Hùng băn khoăn về việc dự thảo Luật quy định chính sách khuyến khích để mở rộng đối tượng tham gia BHXH tự nguyện thông qua việc sửa đổi quy định về mức đóng, phương thức đóng, mức hưởng BHXH tự nguyện và hỗ trợ của nhà nước. “Chính sách hỗ trợ cả nông dân, công nhân, người lao động, cả công chức và bán công chức đều lấy mức hỗ trợ cận nghèo thì ngân sách Nhà nước chịu được không? Lương còn chưa lên được nữa là bảo hiểm. Tư tưởng chính sách thì đáng hoan nghênh, nhưng phải tính sao cho thực tế” – Chủ tịch Quốc hội nói.

Chủ tịch Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam Đặng Ngọc Tùng kiến nghị việc xử lý vấn đề cán bộ bán chuyên trách xã phường tham gia BHXH theo hướng tiếp cận hiện đại. “Trên thế giới giờ người ta còn tính làm việc theo giờ, theo tuần. Vậy thì không nên căn cứ làm việc theo năm mà có thể BHXH theo lương, thu nhập. Ta phải có cách tiếp cận mới, thay đổi toàn bộ cách quản lý”, ông Tùng nói và đề nghị nên thực hiện mô hình quản lý BHXH như ở Xin-ga-po. “Phải trên cơ sở trả lương bao nhiêu thì đóng bấy nhiêu chứ không phải sáng anh đi cày ruộng chiều ra xã làm thì không đóng” – ông Đặng Ngọc Tùng nhấn mạnh.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân nhấn mạnh: Nguyên tắc của BHXH là chia sẻ. Vì vậy, cần thống nhất với người lao động theo thời vụ và hợp đồng lao động từ 1 đến 3 tháng thì thực hiện BHXH là cần thiết, nhưng phải có thời gian, có sự chuẩn bị, tuyên truyền. Có thể chuẩn bị để 2018 thực hiện. Việc cán bộ chuyên trách ở xã phường tham gia BHXH bắt buộc hiện chưa làm rõ được bài toán cân đối ngân sách nên để hình thức tự nguyện thì hợp lý hơn vì số lượng lớn. Chính phủ sẽ căn cứ vào ngân sách và tình hình kinh tế để xác định mức hỗ trợ cho phù hợp.

Hiện nay, có 23 địa phương, Hội đồng nhân dân cấp tỉnh đã hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện cho người hoạt động không chuyên trách cấp xã.

Toàn quốc có khoảng 229.592 cán bộ không chuyên trách ở cấp xã hoạt động theo quy định tại Nghị định số 92/2009/NĐ-CP. Nếu đóng BHXH bắt buộc với 2 chế độ hưu trí và tử tuất, tổng mức đóng là 22% của mức tiền lương cơ sở (1.150.000 đồng) thì nhà nước (người sử dụng lao động) sẽ hỗ trợ 443 tỷ đồng/1 năm, tương ứng với tỷ lệ đóng 14%; người lao động tự bỏ ra 253 tỷ đồng/1 năm, tương ứng với tỷ lệ đóng 8%.

Từ năm 2005, TP. Hồ Chí Minh và Đà Nẵng đã áp dụng chế độ BHXH bắt buộc đối với người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, tính trên hệ số 1,86 của mức lương tối thiểu chung.

Theo QĐND