Nguy cơ suy dinh dưỡng ở người cao tuổi

Điều quan trọng nhất đưa đến suy dinh dưỡng ở NCT là ăn uống kém chất lượng, thậm chí không đủ bữa, bữa no, bữa đói.
 
Suy dinh dưỡng là sự mất cân bằng thực phẩm đã tiêu thụ và nhu cầu năng lượng của mỗi một cơ thể con người và chủ yếu gặp ở trẻ em và người cao tuổi (NCT). Suy dinh dưỡng ở NCT có thể khắc phục được nếu phát hiện sớm và áp dụng đúng phương pháp dinh dưỡng.

Một cơ thể được gọi là suy dinh dưỡng khi trọng lượng của cơ thể bị sụt cân từ 5 - 10% trong khoảng thời gian từ 6 tháng đến 1 năm (không bao hàm các bệnh làm cho cơ thể bị sụt cân nhanh như đái tháo đường, dùng thuốc giảm béo, dùng thuốc lợi tiểu…).

Những yếu tố khiến người cao tuổi suy dinh dưỡng

Điều quan trọng nhất đưa đến suy dinh dưỡng ở NCT là ăn uống kém chất lượng, thậm chí không đủ bữa, bữa no, bữa đói. Một số NCT thiếu thốn kinh tế hoặc có khả năng về kinh tế nhưng không có người lo cho từng bữa ăn hàng ngày, sự việc cứ kéo dài dẫn đến suy dinh dưỡng.

Một số NCT suy dinh dưỡng do bệnh tật mạn tính kéo dài như hệ thống răng kém (răng lung lay hoặc đã rụng nhiều) gây khó khăn trong việc nhai thức ăn. Một số bệnh cũng rất dễ gặp ở NCT do chức năng sinh lý đã bị suy giảm như tuyến nước bọt bị xơ hóa làm giảm khả năng bài tiết nước bọt. Nếu thiếu nước bọt, NCT sẽ ít ngon miệng hoặc không ngon miệng trong các bữa ăn, vì vậy sẽ làm chán ăn kéo dài dẫn đến suy dinh dưỡng. Hoặc do chức năng sinh lý của các giác quan bị suy giảm nhất là vị giác và khứu giác làm giảm sự kích thích sự thèm ăn.

Suy dinh dưỡng ở NCT còn có thể gặp trong một số trường hợp bị dị ứng với một số thức ăn, cho nên NCT sợ ăn vì lo rằng sau khi ăn sẽ bị rối loạn tiêu hóa như buồn nôn, nôn hoặc tiêu chảy, đau bụng. Một số bệnh về đường tiêu hóa cũng đóng vai trò quan trọng trong việc suy dinh dưỡng ở NCT, nhất là bệnh về dạ dày, đại tràng. Một số bệnh về tâm thần như bệnh trầm cảm mạn tính, sa sút trí tuệ cũng ảnh hưởng rất lớn đến tiêu hóa và vì vậy rất dễ dẫn đến suy dinh dưỡng.

Trong các nguyên nhân gây suy dinh dưỡng ở NCT thì nghiện rượu cũng là một nguyên nhân đáng kể. Người nghiện rượu rất chán ăn thậm chí không muốn ăn bất kỳ loại thức phẩm nào ngoài rượu. Nghiện rượu ngoài việc chán ăn thì chức năng gan ngày một bị suy giảm. Đây là một vòng luẩn quẩn: nghiện rượu gây chán ăn, gây suy giảm chức năng gan; chức năng gan suy giảm thì lại càng chán ăn mà hậu quả là suy dinh dưỡng và xa hơn nữa là xơ gan do rượu. Một số trường hợp NCT bị suy dinh dưỡng do kiêng khem quá mức cần thiết không dám ăn bất kỳ một loại thức phẩm nào, ngay cả cá là loại thực phẩm rất cần cho nhu cầu dinh dưỡng ở mọi lứa tuổi họ cũng kiêng không dám ăn, uống.

Biểu hiện

Hầu hết người bị suy dinh dưỡng có thể tự phát hiện thấy mình bị gầy đi như sụt cân, quần áo thấy tự nhiên rộng ra, các bắp thịt thấy mềm, nhũn không được rắn như trước đây. Tuy vậy, đối với một số NCT do bị suy dinh dưỡng lâu ngày nên đã có ảnh hưởng đến hệ thần kinh trung ương cho nên tự bản thân người đó không thể hoặc không biết mình đang mắc bệnh gì. Trong trường hợp này, những thành viên trong gia đình cũng có thể nhận biết được như thấy kém dần sự minh mẫn, hay quên hay kêu mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon miệng hay cáu gắt vô cớ.

Suy dinh dưỡng ở NCT như ăn khó tiêu, dễ táo bón, phân lúc lỏng lúc rắn, hay đau bụng lặt vặt. Nếu NCT mà đang mắc bệnh mạn tính khác như hen suyễn, bệnh tim, viêm gan, bệnh về xương khớp thì các bệnh này tăng lên nhanh chóng hơn và toàn trạng trở nên dễ bị suy sụp và đặc biệt khi có tác nhân nhiễm trùng xâm nhập rất khó tránh khỏi mắc bệnh.

Một số biện pháp phòng tránh

Ăn uống đủ chất và đủ số lượng là nguồn năng lượng cần thiết cho mỗi một người NCT. Cần tính toán làm thế nào để NCT có bữa ăn đúng giờ, đủ lượng và chất cần thiết. Ngoài ra, nếu NCT không tự lo được cho bản thân mình thì cần có người giúp đỡ lo lắng bữa ăn hàng ngày cho họ. Đó là những việc hết sức cơ bản mà cũng có lẽ là vấn đề cốt lõi giúp NCT thoát khỏi bệnh suy dinh dưỡng.

Cũng cần có sự động viên, nhắc nhở để NCT chịu khó ăn và ăn đủ số lượng tránh hiện tượng chán ăn, lười ăn, bỏ bữa. Sự quan tâm, động viên của các thành viên khác trong gia đình là hết sức quan trọng, đặc biệt là tìm hiểu các lý do làm cho NCT bị suy dinh dưỡng, trên cơ sở đó tìm cách khắc phục dần dần. Nếu các bữa chính mà NCT ăn chưa đủ số lượng thì có thể tạo điều kiện cho họ ăn thêm các bữa phụ vào khoảng 9 giờ sáng và khoảng 3 giờ chiều. Nên ăn thêm các loại quả sau bữa ăn (tráng miệng) như cam, quít, chuối, bưởi… và nên ăn nhiều rau. Rau vừa cung cấp các loại sinh tố vừa cung cấp chất xơ ngăn ngừa táo bón…

Để tránh hiện tượng chán ăn, ăn không ngon miệng, nếu không bị các bệnh về tim mạch, dạ dày, đại tràng và có điều kiện kinh tế thì có thể uống 1 ly rượu vang đỏ trước lúc ăn để khai vị (kích thích ăn uống ngon miệng). Trọng tâm của việc phòng suy dinh dưỡng là làm sao NCT ăn được, tiêu hóa được, vì vậy thức ăn phải mềm dễ nhai, dễ nuốt nhưng không nên xay nhuyễn vì sẽ làm giảm mùi vị thường có của thức ăn.

Tuy vậy, NCT cũng nên hạn chế ăn mỡ động vật, lòng đỏ trứng (gà, vịt, chim cút, ngỗng) hoặc các loại phủ tạng như gan, tim, lòng, cật (thận) và rất nên ăn cá thay cho ăn thịt. Mỗi tuần nên ăn cá khoảng 2 - 3 lần trong các bữa ăn chính; các loại đạm thực vật cũng nên ăn xen vào trong các bữa ăn chính như đậu phụ và các loại đậu khác.

Vận động cơ thể hàng ngày để máu lưu thông làm các cơ quan trong cơ thể hoạt động nhịp nhàng từ đó sẽ ăn uống ngon miệng, hấp thu tốt cũng cần được hết sức lưu ý. Có nhiều hình thức để vận động cơ thể tuỳ theo hoàn cảnh, điều kiện của từng người mà vận dụng cho hợp lý làm thế nào để có thể thực hiện được thường xuyên trong các hoàn cảnh khác nhau mới là điều quan./.

Theo VOV - NT

tin mới

Bài tập cho người bệnh viêm phổi

Bài tập cho người bệnh viêm phổi

Trường hợp viêm phổi nặng có thể gây khó thở, thở nặng nhọc làm ảnh hưởng đến công việc và cuộc sống hàng ngày. Thực hiện một số bài tập không giúp điều trị khỏi viêm phổi nhưng có tác dụng tăng cường chức năng hô hấp,

Bí quyết thoát mất ngủ do căng thẳng của nữ giám đốc U50

Bí quyết thoát mất ngủ do căng thẳng của nữ giám đốc U50

(Baonghean.vn) - “Cứ căng thẳng đầu óc là tối về tôi lại không chợp mắt nổi, đêm chỉ ngủ được 1 - 2 tiếng. Sáng dậy đầu ong ong, người mệt mỏi, dễ cáu gắt, không có năng lượng tư vấn cho khách hàng”, chị Vũ Kim Sa - Giám đốc Công ty cổ phần Thương mại Hà My chia sẻ.

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

'Phép màu' ở Bệnh viện Ung bướu Nghệ An

(Baonghean.vn) - “Trước đây, để tìm đến và hỗ trợ cho những hoàn cảnh khó khăn, chúng tôi thường phải về tận các địa phương, nhất là vùng sâu vùng xa. Nhưng bây giờ, chúng tôi chỉ cần đến Bệnh viện Ung bướu Nghệ An, ở đó luôn có những bệnh nhân khổ nhất, những con người cần hỗ trợ nhất”.

Bài tập cho người bệnh hen

Bài tập cho người bệnh hen

Mục tiêu của điều trị bệnh hen là giúp người bệnh kiểm soát tốt triệu chứng, duy trì khả năng hoạt động bình thường, ngăn ngừa biến chứng… Vậy người bệnh hen nên tập luyện như thế nào?

Cán bộ thú y huyện Diễn Châu tiêm phòng vắc xin cho đàn gia cầm trên địa bàn. Ảnh tư liệu: Phú Hương

Chủ tịch UBND cấp huyện bị phê bình nếu địa phương để dịch bệnh dại và cúm gia cầm lây lan, có người tử vong

(Baonghean.vn) - Địa phương nào chủ quan, để dịch bệnh xảy ra và lây lan, có người tử vong do chó mắc bệnh dại cắn hoặc người chết do nhiễm virut cúm gia cầm khi đàn vật nuôi chưa được tiêm phòng vắc-xin thì chủ tịch UBND cấp huyện bị phê bình trước Chủ tịch UBND tỉnh.

Các bác sĩ tiến hành phẫu thuật đặt stent Graft cho bệnh nhân bị phình động mạch chủ bụng. Ảnh: Hồ Hà

Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An triển khai thường quy kỹ thuật đặt Stent Graft động mạch chủ

(Baonghean.vn) - Đặt Stent Graft động mạch chủ là kỹ thuật khó, chuyên sâu của chuyên ngành tim mạch. Kỹ thuật này đã được triển khai thường quy tại Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An. Ở Nghệ An, hiện mới chỉ có Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An thực hiện được kỹ thuật này.

Khám phá tác dụng ít biết của cứu ngải

Khám phá tác dụng ít biết của cứu ngải

Đến nay, nhiều người vẫn cho rằng, cứu ngải chỉ có vai trò hỗ trợ cho tác dụng của châm cứu. Thực ra, đây là một phương pháp trị liệu riêng biệt với những giá trị phòng và điều trị bệnh tật hết sức độc đáo.

“Chủ động phòng chống bệnh lý đột quỵ”

Chương trình livestream 'Chủ động phòng chống bệnh lý đột quỵ'

(Baonghean.vn) -Bệnh đột quỵ nguy hiểm như thế nào? Làm sao để phòng tránh và nhận biết sớm đột quỵ? Tất cả sẽ được bác sĩ Bệnh viện ĐKTP Vinh giải đáp trong chương trình “20h Bác sỹ đây rồi”. Chương trình được livestream lúc 20h ngày 20/3 trên các nền tảng số của Báo Nghệ An và BVĐK Thành phố Vinh.