Nhiều quy định mới về chuyển tuyến khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế
Trong năm 2025 này, ngành Y tế có nhiều chính sách, thay đổi mới về chuyển tuyến bảo hiểm y tế. Quá đó, quyền lợi bệnh nhân bảo hiểm y tế ngày càng được mở rộng, bệnh nhân thuận lợi hơn khi đi khám, chữa bệnh.
62 bệnh chuyển thẳng, 141 bệnh chuyển theo năm
Ngày 2/1/2025, Bộ Y tế tổ chức Hội thảo phổ biến nội dung của Thông tư 01/2025/TT-BYT, quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số điều của Luật Bảo hiểm y tế. Thông tư này hướng dẫn việc đăng ký khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế ban đầu và chuyển tuyến khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế cho hơn 13.000 cơ sở khám, chữa bệnh trên cả nước. Thông tư nhằm khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong thời gian qua, đồng thời, tạo hành lang pháp lý đồng bộ để triển khai hiệu quả chính sách bảo hiểm y tế trong giai đoạn mới.
Theo Thông tư 01, danh mục 62 bệnh hiếm, bệnh hiểm nghèo, hoặc bệnh cần phẫu thuật và sử dụng kỹ thuật cao được phép đến thẳng cơ sở y tế cấp chuyên sâu hoặc cấp cơ bản mà không cần thực hiện thủ tục chuyển tuyến. Các bệnh này bao gồm: nhiễm trùng, ung thư, rối loạn chuyển hóa, bệnh lý thần kinh, tim mạch, dị tật bẩm sinh và các tình trạng đặc biệt như kháng thuốc chống lao, ghép tạng, di chứng chiến tranh, hội chứng sau mổ tim... Bệnh nhân thuộc nhóm này có thể đến thẳng cơ sở chuyên sâu để điều trị và được hưởng đầy đủ quyền lợi bảo hiểm y tế theo quy định.
Ngoài ra, Thông tư cũng quy định danh mục 167 bệnh hoặc nhóm bệnh được khám, chữa tại các cơ sở y tế cấp cơ bản, và danh mục 141 bệnh được chuyển tuyến trong thời hạn 1 năm kể từ ngày ký phiếu. Trước đây, danh mục này chỉ gồm 62 bệnh, nhưng nay đã tăng thêm 79 bệnh. Đối với các bệnh thuộc danh mục 141 bệnh, giấy chuyển tuyến có hiệu lực trong 12 tháng kể từ ngày ký, thay vì chỉ hiệu lực đến hết năm dương lịch như trước.
Ví dụ, theo quy định cũ, giấy chuyển tuyến chỉ có giá trị đến ngày 31/12 dù bệnh nhân xin giấy vào bất kỳ thời điểm nào trong năm, khiến họ phải xin cấp lại giấy vào đầu năm mới. Với quy định mới, giấy chuyển tuyến sẽ có giá trị trọn 12 tháng. Như vậy, nếu một bệnh nhân xin giấy chuyển viện từ ngày 1/12 năm nay, giấy sẽ có hiệu lực đến ngày 1/12 năm sau.
Danh mục 141 bệnh chuyển tuyến theo năm bao gồm các bệnh như: nhiễm nấm chromoblastomycosa (nấm màu) và áp xe do phaeomyces; các bệnh thiếu máu, tan máu di truyền; suy tủy xương; đông máu nội mạch rải rác (hội chứng tiêu fibrin); ban xuất huyết; hội chứng thực bào tế bào máu liên quan đến nhiễm trùng; suy thận mãn tính,...
Theo Luật Khám, chữa bệnh, hệ thống khám, chữa bệnh hiện nay được chia thành 3 cấp chuyên môn: ban đầu, cơ bản và chuyên sâu (trước đây gồm 4 tuyến: Trung ương, tỉnh, huyện, xã). Người tham gia bảo hiểm y tế được hưởng các mức hỗ trợ khác nhau: 80% tại cơ sở chuyên sâu, 95% tại cơ sở cơ bản và 100% tại cơ sở ban đầu. Năm 2024, Bộ Y tế đã hướng dẫn việc phân cấp chuyên môn và kỹ thuật tại các cơ sở y tế. Các bệnh viện cấp chuyên sâu thường là các bệnh viện tuyến Trung ương (như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện K, Bệnh viện E, Bệnh viện Việt Đức, Bệnh viện Da liễu...) và một số bệnh viện cấp tỉnh có chuyên môn cao (như Bệnh viện Hữu nghị Đa khoa Nghệ An, Bệnh viện Ung bướu Nghệ An).
Thông tư 01 cũng nêu rõ: Người tham gia bảo hiểm y tế được hưởng mức hỗ trợ 100% khi khám, chữa bệnh tại cơ sở y tế khác nơi đăng ký khám, chữa bệnh ban đầu, không phân biệt địa giới hành chính. Trường hợp thay đổi nơi lưu trú hoặc tạm trú (như học sinh, sinh viên đi học sau đó về quê nghỉ Tết, nghỉ Hè), người tham gia bảo hiểm y tế cần đăng ký tạm trú hoặc thông báo thay đổi lưu trú với cơ quan chức năng, đồng thời cập nhật thông tin lên ứng dụng VNeID.
Tăng quyền lợi người bệnh
Theo Giáo sư, Tiến sĩ Trần Văn Thuấn - Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, việc quy định hạn chế vượt tuyến nhằm phân luồng hợp lý, giảm tải cho các cơ sở y tế chuyên sâu, tránh ảnh hưởng đến quyền lợi của bệnh nhân nặng hoặc các trường hợp cấp cứu. Đồng thời, chính sách này cũng giúp cân đối Quỹ Bảo hiểm y tế hiệu quả hơn.
Những điểm mới trong Thông tư 01 đặc biệt có ý nghĩa trong việc nâng cao chất lượng khám, chữa bệnh, đảm bảo người bệnh được tiếp cận và điều trị kịp thời đối với các bệnh cần chuyên môn sâu mà các cơ sở y tế cấp cơ bản hoặc ban đầu chưa đủ điều kiện triển khai. Chính sách mới góp phần giảm bớt thủ tục chuyển tuyến, tiết kiệm chi phí di chuyển và các chi phí liên quan khác, bao gồm cả chi phí vận chuyển người bệnh và hỗ trợ thân nhân trong quá trình chăm sóc, điều trị. Từ đó, giúp giảm đáng kể chi tiêu từ túi tiền của hộ gia đình liên quan đến khám, chữa bệnh, đồng thời, sử dụng hiệu quả hơn Quỹ Bảo hiểm y tế.
Thông tin từ Sở Y tế Nghệ An cho biết, thời gian qua, ngành Y tế Nghệ An đã chỉ đạo các cơ sở khám, chữa bệnh thực hiện nghiêm túc các quy định về chuyển tuyến, chuyển viện theo Thông tư 37/2014/TT-BYT ngày 17/11/2014 của Bộ Y tế. Đồng thời, các cơ sở được yêu cầu không được “giữ” bệnh nhân, đảm bảo tối đa quyền lợi của người bệnh.
Liên ngành Y tế và Bảo hiểm xã hội Nghệ An cũng đã ban hành hướng dẫn chuyển tuyến khám, chữa bệnh bảo hiểm y tế trên địa bàn nhằm tạo điều kiện thuận lợi hơn cho người bệnh. Cụ thể, liên ngành đã đánh giá năng lực của từng cơ sở y tế trong tỉnh, từ đó đưa ra hướng dẫn chung về chuyển tuyến, đặc biệt đối với các bệnh đặc thù. Ví dụ, bệnh nhân ung thư được chuyển thẳng đến Bệnh viện Ung bướu, bệnh nhân tâm thần được chuyển trực tiếp đến Bệnh viện Tâm thần, và bệnh nhân tiểu đường chuyên sâu được chuyển đến Bệnh viện Nội tiết, với giấy chuyển tuyến có giá trị trong suốt 1 năm.
Ngành Y tế đang tích cực triển khai các hoạt động truyền thông, tư vấn, và hướng dẫn để người tham gia bảo hiểm y tế nắm rõ danh mục 62 bệnh được phép vượt tuyến và 141 bệnh được cấp giấy chuyển viện có giá trị 1 năm/lần. Đồng thời, người bệnh được khuyến cáo đến các cơ sở y tế phù hợp để được hỗ trợ tốt nhất và đảm bảo quyền lợi tối đa. Sở Y tế Nghệ An cũng đã chỉ đạo các cơ sở y tế chuẩn bị đầy đủ cơ sở vật chất và nhân lực để đáp ứng nhu cầu khám, chữa bệnh ngày càng tăng theo chính sách mới.
Tiến sĩ Lê Thị Hoài Chung - Giám đốc Sở Y tế Nghệ An
Để giải quyết những bất cập trong việc chuyển tuyến và đảm bảo quyền lợi của người bệnh, ngành Y tế Nghệ An đã và đang triển khai các giải pháp đồng bộ. Trong đó, bao gồm việc chỉ đạo các cơ sở y tế tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số để giải quyết nhanh chóng các thủ tục cho người bệnh. Ngoài ra, các chương trình, dự án và đề án nâng cao năng lực, chất lượng khám, chữa bệnh, cùng với việc cải thiện tinh thần và thái độ phục vụ của nhân viên y tế cũng được đẩy mạnh. Những nỗ lực này nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ y tế, qua đó, tạo sự hài lòng và niềm tin cho người bệnh vào hệ thống y tế.