Đuông
Đuông là ấu trùng của sâu, sinh sống ở phần mềm bên trong ngọn của các loại cây thuộc họ cau như cây dừa, cau, cây đủng đỉnh... Trong đó, có hai loại đuông phổ biến là đuông dừa và đuông chà là với kích thước và màu sắc khác nhau. Nhưng quý nhất và hiếm nhất là đuông chà là.
 |
Đuông chà là khá giống với đuông dừa nhưng kích thước lớn hơn. Ảnh: Arttimes |
Những người dân sống ở Cà Mau cho biết mỗi ngọn chà là chỉ có duy nhất 1 con đuông. Hơn nữa, phải là chà là mọc hoang trong cánh rừng ngập mặn mới có đuông. Đây là côn trùng tự nhiên, không nuôi trồng được. Do đó, chúng rất hiếm, nhiều người tìm mua về thưởng thức.
Đuông chà là khá giống với đuông dừa nhưng kích thước lớn hơn, chúng có màu trắng muốt, thân không có lông tơ hay phần ruột đen như nhiều loại đuông khác. Một con đuông chà là có giá khoảng 65.000 đồng.
Đuông dừa là đặc sản độc đáo có một không hai ở xứ dừa Đồng bằng Sông Cửu Long. Đuông chấm nước mắm ăn sống là một trong những món ăn được ưa chuộng nhất. Tuy vậy, không phải ai cũng dám thử món đặc sản này vì đuông có hình dạng giống con sâu non, thân mềm nhũn, màu trắng sữa, di chuyển bằng cách trườn tới trườn lui, có thể khiến người ta khóc thét khi lần đầu nhìn thấy.
Vì là món ăn ngon, được nhiều người ưa chuộng nên ngày nay, không ít hộ dân tìm cách nuôi đuông dừa để bán kiếm lời. Nhưng đây vẫn là loại sinh vật gây hại nên đã bị cấm nhân, nuôi đuông dừa dưới mọi hình thức. Trên thị trường, đuông dừa được bán với giá từ 10.000-20.000 đồng/con.
Sâu tằm
Trước kia, mọi người thường chỉ ăn nhộng tằm. Nhưng hiện nay, tằm tươi sống được nhiều người mua về chế biến thành đủ món. Chúng được săn mua vì được quảng cáo như một loại thực phẩm siêu chức năng, thậm chí tốt hơn cả sâm nhung, ăn lại có vị bùi, béo ngậy và thơm ngon.
 |
Tằm tươi sống được nhiều người mua về chế biến thành món ăn. Ảnh: Như Băng |
Vì thế, người nuôi cũng chuyển sang nuôi tằm làm thực phẩm nhiều hơn. Song, mua được tằm tươi sống không hề dễ, khách thường phải đặt trước vì tằm chín theo lứa. Giá bán tằm dao động từ 150.000-200.000 đồng/kg, tùy loại.
Sâu chít
Sâu chít sống trong thân cây chít, là đặc sản đặc biệt của người dân Tây Bắc. Loại sâu này vừa có thể làm thực phẩm vừa là vị thuốc có nhiều công dụng quý. Được cho là “đông trùng hạ thảo" (một loại dược liệu quý của Trung Quốc), sâu chít được nhiều người lùng mua.
 |
Sâu chít thường dùng để ngâm rượu hoặc chế biến thành các món ăn. Ảnh: Báo Lào Cai |
Trên thị trường, sâu chít tươi được bán với giá khoảng 1 triệu đồng/kg, còn loại sâu chít đã tách ra và sấy khô có mức giá khoảng 4-6 triệu đồng/kg (tùy kích cỡ).
Sâu măng
Sâu măng (sâu tre) là loại sâu sống trên cây măng và là đặc sản của người dân ở những vùng núi như Sơn La, Mường Lát (Thanh Hoá). Sâu măng to bằng đầu đũa, dài cỡ 2 đốt ngón tay.
 |
Sâu măng là loại sâu sống trên cây măng. Ảnh: Dân Trí |
Sâu măng gần giống với sâu chít nhưng mọi người thường mua về chế biến chứ không ngâm rượu. Món ngon nhất, đơn giản và hấp dẫn là sâu măng xào lá chanh. Sâu măng tại thị trấn Mường Lát có giá từ 150.000-200.000 đồng/kg. Về đến Hà Nội, giá sâu măng có thể lên tới nửa triệu/kg.
Sâu muồng
Sâu muồng là ấu trùng của loài sâu trên cây muồng, có màu xanh như lá cây. Ở vùng miền Trung - Tây Nguyên, cây muồng thường được trồng để cây tiêu bám vào, còn loài sâu này chỉ ăn lá muồng nên nông dân không phun thuốc trừ sâu, chờ đến khi chúng đóng kén thì thu hoạch.
 |
Sâu muồng. |
Cũng giống như nhộng tằm, bạn có thể chiên, xào, lăn bột, luộc hay thậm chí ăn sống. Sâu muồng có vị bùi béo đặc trưng của các loại ấu trùng sâu, thường người dân đợi cho loài sâu này đóng kén rồi mới thu hoạch, chế biến làm thức ăn.
Là đặc sản ở vùng đất Tây Nguyên nhưng nhộng sâu muồng được không ít người dân Hà thành yêu thích dù giá bán lên tới 200.000 đồng/kg.
Sâu cát
Gọi là sâu cát vì nó thường sống sâu trong cát và có hình dáng giống với loài giun. Nó còn có tên gọi khác là trùn biển, sá sùng. Sâu cát được tìm thấy nhiều ở vùng bờ biển Quảng Ninh.
Khi còn tươi, sá sùng giống con giun, có độ dài khoảng 5-10cm, cá biệt có con dài 15-40cm. 1kg sá sùng tươi có giá 200.000 đồng, loại khô lên tới 4-5 triệu đồng/kg. Sá sùng đắt đỏ bởi có hàm lượng dinh dưỡng cao, có thể dùng để chữa nhiều bệnh, đặc biệt được quý ông sử dụng như thần dược tăng cường sinh lực. Xưa kia, sá sùng là một trong những hải sản quý hiếm, thường được dùng làm cống vật cho vua, quan.
 |
Sá sùng. |
Trong chế biến món ăn, sá sùng được xem như loại mì chính đặc biệt. Sá sùng tươi được dùng để nấu canh, xào với tỏi tươi hay rang chấm với tương ớt. Sá sùng khô được hầm cùng xương dùng trong các món liên quan đến phở, bún.
