Trong cái nắng hè oi ả, trên gương mặt những người nông dân vất vả một nắng hai sương, những giọt mồ hôi mang nặng nhọc nhằn, nhưng vẫn không dấu được niềm vui lấp lánh. Lâu lắm rồi, bà con nông dân toàn tỉnh mới có một vụ sản xuất thắng lợi vượt trội.
Chị Lê Thị Hồng Phước (xóm 9- Hợp Thành- Yên Thành) không giấu được niềm vui đang tràn trề trên gương mặt, kể: Gia đình chị có 5,5 sào lúa, đầu vụ, do rét đậm rét hại, chị phải cấy nếp N97 để thay thế cho diện tích lúa bị thiệt hại. Lo lắng nhiều, vất vả cũng lắm, nhưng giờ nhìn ruộng nếp bông trĩu hạt, vàng rộm mà lòng phấn khởi. Vụ này, toàn bộ diện tích nếp của gia đình chị đạt tới 3,5 tạ/sào, nghĩa là 7 tấn/ha, tăng tới 2 tấn/ha so với bình thường.
Trưởng phòng Nông nghiệp huyện Yên Thành- ông Nguyễn Tiến Đức vui mừng cho biết: Lâu lắm rồi, Yên Thành mới có một vụ sản xuất thắng lợi như thế. Nếu năm 2010, năng suất lúa xuân của huyện chỉ đạt mức 66,54 tạ/ha thì năm nay, dù có những khó khăn ở đầu vụ, nhưng năng suất vẫn đạt xấp xỉ mức 70 tạ/ha, nhiều vùng thâm canh lúa như Khánh Thành đạt 78 tạ/ha, Nhân Thành 76-77 tạ/ha v.v.
![]() |
Thu hoạch lúa xuân ở Hưng Nguyên- Ảnh: Quỳnh Lan
Đã xuất hiện nhiều mô hình đạt mức 80- 90 tạ/ha, thậm chí ở cả các giống nếp, lúa thuần. Toàn huyện có 13.541 ha lúa thì trong đó, lúa lai đã chiếm trên 8.000 ha, và đó cũng là một nguyên nhân quan trọng góp phần tăng năng suất bình quân chung của toàn huyện. Bắt đầu thu hoạch từ đầu tháng 6, đến nay Yên Thành đã gặt được trên 80% diện tích. Cùng công tác chỉ đạo của địa phương, bà con chủ động "gặt đến đâu cấy lúa hè thu đến đó".
Niềm vui được mùa lúa xuân ở Yên Thành cũng là niềm vui chung của tất cả các địa phương trong những ngày này. Đi dọc các huyện vùng lúa của tỉnh như Quỳnh Lưu, Diễn Châu, Nghi Lộc, hay các huyện vùng trung du, miền núi cao như Thanh Chương, Nghĩa Đàn, Quỳ Châu, Quỳ Hợp, đâu đâu cũng thấy rộn ràng niềm vui được mùa.
Tại huyện Thanh Chương, ông Nguyễn Hữu Đức- Trưởng phòng Nông nghiệp huyện cho biết: Vụ xuân năm nay, Thanh Chương gieo cấy 8.441 ha lúa, tăng hơn 100 ha và năng suất lúa bình quân đạt gần 68 tạ/ha, tăng 3 tạ/ha so với năm ngoái. Không chỉ vậy, trong khi một số địa phương khác mất mùa lạc, thì 1.600 ha lạc của Thanh Chương vẫn đạt năng suất gần 26 tạ/sào.
Giám đốc Sở NN và PTNT- ông Nguyễn Thọ Cảnh cho biết: Vụ xuân năm nay, toàn tỉnh gieo cấy 88.379 ha lúa/8.500 ha KH, trong đó, tỷ lệ lúa lai xấp xỉ 73%. Năng suất, sản lượng đều đạt mức cao kỷ lục trong rất nhiều năm trở lại đây. Qua kiểm tra thực tế trên đồng ruộng, năng suất bình quân toàn tỉnh dự kiến đạt 65,66 tạ/ha, tăng 3,66 tạ/ha so với vụ xuân 2010, sản lượng đạt 580.012 tấn.
Trừ hơn 200 ha lúa cấy hoàn toàn nhờ nước trời của huyện Kỳ Sơn chỉ đạt mức tương đương năm ngoái là 35 tạ/ha, còn lại, hầu hết các huyện vùng núi cao đều đạt năng suất 50-60 tạ/ha, các huyện Anh Sơn, Nghĩa Đàn, Quỳ Hợp đạt trên 60 tạ/ha. Đặc biệt, các huyện vùng lúa đều vượt xa mức 65 tạ/ha, như Diễn Châu đạt tới 71,36 tạ/ha, Quỳnh Lưu 68,43 tạ/ha, Nam Đàn 66,99 tạ/ha, Nghi Lộc 66,18 tạ/ha...
Năm nay, rét đậm rét hại kéo dài suốt hai tháng đầu năm đã làm trên 530 ha mạ và 10.000 ha lúa đã gieo cấy bị chết. Nhờ sự chỉ đạo kịp thời của các cấp chính quyền và ngành Nông nghiệp, cùng nỗ lực đầu tư khôi phục sản xuất của người dân, diện tích lúa vụ xuân đã vượt kế hoạch đề ra.
Các bộ giống mới được đưa vào khá nhiều, thay thế các giống lúa cũ năng suất kém. Diện tích lúa lai đạt khoảng 62.000 ha, các giống có năng suất cao như Khải phong 1, Nhị ưu 986 đã chiếm vị trí chủ lực thay cho giống Nhị ưu 838, khang dân. Những giống có chất lượng tốt, tiềm năng năng suất khá như Syn6, Bio404, PHB71 đều tăng diện tích.
Nhiều vùng sản xuất gạo hàng hóa với các giống gạo chất lượng cao như AC5, hương thơm số 1, bắc thơm số 7 tiếp tục được người dân chú trọng đầu tư. Đồng thời, công tác phòng trư sâu bệnh kịp thời cũng là một biện pháp quan trọng góp phần làm tăng năng suất lúa vụ xuân. Ngành nông nghiệp bố trí đội ngũ cán bộ khuyến nông, kỹ thuật chỉ đạo tận các xã xử lý, khống chế trong diện hẹp các ổ rầy, nhất là rầy đục thân, rầy lưng trắng; tích cực khuyến cáo người dân không gieo thẳng mà tập trung gieo mạ, phun phòng rầy nên lúa ít bị sâu bệnh.
Cùng những nỗ lưc của các cấp ngành và bà con nông dân, thì vụ xuân năm nay đạt năng suất vượt trội còn nhờ thời tiết về cuối vụ diễn biến rất có lợi cho sản xuất lúa. Ở tất cả các giai đoạn sinh trưởng và phát triển quan trọng như đẻ nhánh, làm đòng, kết hạt, đều gặp được các hình thái thời tiết thuận lợi, nhất là vào đầu tháng 5, khi lúa bắt đầu trổ lại có những cơn mưa rào rất quý giá, góp phần đặc biệt quan trọng giúp bà con có một vụ sản xuất lúa xuân cực kỳ thắng lợi.