Ổn định quy mô, nâng cao chất lượng dân số

Phải ghi nhận rằng trong 10 năm qua, công tác dân số mặc dù còn gặp nhiều khó khăn, nhưng cùng với sự quan tâm, lãnh đạo của các cấp uỷ Đảng, chính quyền; sự phối kết hợp của các ban, ngành, sự nỗ lực của đội ngũ những người làm công tác dân số đã gặt hái được nhiều kết quả phấn khởi: mức sinh giảm mạnh, tỷ lệ tăng dân số trung bình hàng năm giảm dần, gần đạt mục tiêu "mỗi cặp vợ chồng có hai con", tạo cơ hội ổn định dân số, từ 3,08 con/1 phụ nữ (năm 2000) thì hiện nay còn 2,55 con/1 phụ nữ.

Đặc biệt là 5 tháng đầu năm 2011, tỷ lệ sinh và tỷ lệ sinh con thứ ba toàn tỉnh giảm mạnh. Tuy nhiên, công tác dân số/KHHGĐ hiện nay đang đứng trước khó khăn thách thức. Sự mất cân bằng giới tính đang ở mức báo động và có xu hướng ngày càng tăng nhanh, từ năm 2003 (113 bé trai / 100 bé gái), năm 2006 (118 bé trai/100 bé gái), năm 2008 (122 bé trai/100 bé gái); năm 2010 (123 bé trai/100 bé gái); tỷ lệ dân số bị thiểu năng thể lực và trí lực chiếm tới hơn 15%, tỷ lệ trẻ em suy dinh dưỡng còn cao; sức khoẻ sinh sản đang đứng trước những thách thức mới, số phụ nữ bị viêm nhiễm đường sinh sản khá phổ biến. Nghệ An là tỉnh đông dân thứ 4 so với cả nước; mật độ dân số: 177 người/km2 (gấp 4-5 lần so với mật độ chuẩn); trong tốp 10 tỉnh có mức sinh cao của cả nước (bình quân 2,55 con/1 người phụ nữ sinh đẻ); tâm lý sinh nhiều con, sinh cho "có nếp, có tẻ", sinh để phòng tránh rủi ro... vẫn còn tồn tại không nhỏ trong cộng đồng dân cư, trong khi đời sống người dân đang ở mức thu nhập thấp. Và, điều đáng lo ngại, băn khoăn nhất hiện nay là tình trạng cán bộ, đảng viên có xu hướng sinh con thứ ba tăng. Điều này cũng đã và đang diễn ra ở đồng bằng, miền núi và ngay tại giữa lòng thành phố.

Ra mắt CLB "Nam nông dân với chăm sóc SKSS/KHHGĐ" ở xã Ngọc Lâm (Thanh Chương).

Chị Sầm Thị Hạnh- Giám đốc Trung tâm Dân số kế hoạch hoá gia đình huyện Quế Phong cho biết: Trước đây ở Quế Phong cũng đã có một số cán bộ đảng viên vi phạm sinh con thứ 3 nhưng là đảng viên ở thôn, bản và chủ yếu là đảng viên đồng bào Mông, bây giờ hầu hết sinh con thứ 3 là cán bộ đảng viên ở các trường học, cơ quan, đơn vị. Dự báo vào cuối năm Tân Mão, đặc biệt vào năm 2012 Nhâm Thìn, tỷ lệ sinh con thứ 3 trong đảng viên sẽ gia tăng, mức sinh trên địa bàn huyện sẽ bùng phát trở lại. Chúng tôi đang phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể, đặc biệt là các già làng, trưởng bản đẩy mạnh công tác vận động, tuyên truyền đến tất cả các đối tượng trong độ tuổi sinh đẻ.

Xét bình quân chung cả tỉnh thì 5 tháng đầu năm tỷ lệ sinh giảm nhưng xét từng huyện một thì tăng cao, chủ yếu là đối tượng trong cán bộ, đảng viên... Mục tiêu đặt ra mỗi gia đình có 1- 2 con khoẻ mạnh, có giáo dục và được đào tạo, tiến tới ổn định quy mô dân số ở mức hợp lý vào năm 2025 để từng bước nâng cao chất lượng dân số về thể lực, trí lực và tinh thần nhằm phát triển nguồn nhân lực, đáp ứng nhu cầu công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Thế nhưng, với mức sinh cao như hiện nay thì mục tiêu đề ra khó mà đạt được. Nhất là đối với cán bộ đảng viên đang có xu hướng sinh con thứ 3 (sau khi có Quyết định 09 và 01), tỉnh nên có một hướng dẫn áp dụng riêng cho Nghệ An, như vậy mới có thể kìm giữ được mức sinh con thứ 3 trong cán bộ đảng viên. Theo bà Nguyễn Thị Hồng Hoa - Chi cục Trưởng Chi cục Dân số - KHHGĐ tỉnh: Thời gian tới, ngành bám sát kế hoạch chi tiết các hoạt động năm 2011 để tập trung chỉ đạo điều hành, thực hiện có hiệu quả, phấn đấu hoàn thành và vượt chỉ tiêu Trung ương và UBND tỉnh giao về giảm sinh và giảm tỷ lệ sinh con thứ 3 trở lên. Triển khai có hiệu quả các mô hình nâng cao chất lượng dân số, truyền thông vùng giáo, vùng biển, chăm sóc sức khoẻ sinh sản vị thành niên, thanh niên, chăm sóc sức khoẻ sinh sản cho người già, vấn đề mất cân bằng giới tính khi sinh... Tiếp tục chỉ đạo tổ chức và triển khai thực hiện Chương trình hành động của UBND tỉnh về việc thực hiện Nghị quyết số 20 - NQ/TU ngày 26/6/2009 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về tiếp tục đẩy mạnh công tác DS-KHHGĐ trong tình hình mới. Chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền vận động và cung cấp các dịch vụ chăm sóc sức khoẻ sinh sản đến mọi người dân...

Thu Hương