Trong lúc đánh bắt cá trên hồ Thác Bà, một số người dân xã Phúc An (huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái) đã phát hiện khẩu súng thần công ở độ sâu khoảng 10 mét nước.
Sau khi huy động lực lượng trục vớt và đưa về tập kết tại nhà một người dân trong xã, những người phát hiện sự việc đã báo cáo các cấp chính quyền và Ban chỉ huy quân sự huyện để quản lý hiện vật.
Súng thần công được trưng bày tại Viện Bảo tàng Lịch sử Quân đội, Hà Nội. Nguồn: Bee.net
Sau khi trực tiếp xem xét khẩu súng trên, ông Trần Xuân Ca, Giám đốc Bảo tàng tỉnh Yên Bái khẳng định, đây là súng thần công thời Nguyễn, được đúc vào năm Minh Mệnh thứ 13 – 1832. Bằng chứng là năm sản xuất được đúc nổi bằng chữ Hán nằm dài trên thân súng, các chữ còn khá nguyên vẹn, rõ nét.
Súng thần công dài 121 cm, được đúc bằng hợp kim gang và nặng khoảng trên 400kg. Súng có hình trụ và được chia làm 3 phần rõ rệt gồm: nòng súng, bầu và chuôi súng. Đường kính miệng súng dài 25cm, chu vi phần có tai gẫy là 75 cm, chu vi chỗ tiếp lửa là 91 cm, chuôi dài 7cm. Súng được cấu tạo thành nhiều khoang với các gờ nổi nhỏ không đều nhau bao quanh thân. Bầu súng có hai tai trống đặt tiết diện tròn đối xứng nhau, được gọi là trục quay và đỡ súng khi đặt trên bệ. Sát phần đuôi có một lỗ nhỏ hình tròn, đường kính khoảng 1cm, đây là lỗ tiếp lửa để kích nổ.
Đây là khẩu súng thần công thời Nguyễn thứ 4 được phát hiện trên địa bàn tỉnh Yên Bái. Hiện khẩu súng này được bảo quản tại Bảo tàng tỉnh Yên Bái, tiếp tục nghiên cứu, đánh giá và sớm trưng bày để nhân dân chiêm ngưỡng, góp phần giáo dục truyền thống dựng nước và giữ nước của nhân dân ta.
