Phát triển mảng xanh đô thị
(Baonghean.vn) Trong những năm qua, nhận thức rõ tác dụng của cây xanh đối với môi trường sống, đặc biệt khi trở thành đô thị loại I, Thành phố Vinh đã quan tâm hơn đến việc phát triển cây xanh trên địa bàn thành phố. Điều này thể hiện thông qua con số kinh phí đầu tư cho công tác trồng, duy tu, chăm sóc mảng xanh đô thị tăng dần qua các năm, từ 4,2 tỷ đồng/năm (2009) lên 6,2 tỷ đồng (năm 2010) và 10 tỷ đồng (2011).
Trên các tuyến đường phố, bên cạnh ý thức của người dân trồng cây xanh trước nhà mình để lấy bóng mát và che bụi, hệ thống cây xanh cũng được quan tâm trồng, đảm bảo sự che phủ tương đối. Một số tuyến đã quy hoạch trồng được một số cây hợp lý, thống nhất một chủng loại, như tuyến đại lộ Lênin với cây sao đen; tuyến đường Xô Viết, Trường Thi với cây dầu rái; vonga ở một số tuyến đường Quang Trung, Lê Lợi, Nguyễn Trãi, đại lộ Lênnin, Xô viết... Cùng với công viên Nguyễn Tất Thành, Quảng trường Hồ Chí Minh, công viên Trung tâm, thành phố cũng đã khôi phục lại các vườn hoa Cửa Nam, Cửa Bắc; phát triển hệ thống cây xanh khu vực lâm viên núi Quyết... Nhờ những nỗ lực đó, Thành phố Vinh được đánh giá là 1 trong 5 thành phố trong cả nước có mật độ cây xanh lớn.
Tăng cường mảng xanh cho đô thị
Bên cạnh những yếu tố mang tính tích cực thì vẫn còn đặt ra nhiều vấn đề bất cập. Ông Phan Xuân Bảo - Giám đốc Công ty Cổ phần Công viên cây xanh Thành phố Vinh, cho rằng: Theo Thông tư số 20/2005/TT-BXD, ngày 20/12/2005 của Bộ Xây dựng về hướng dẫn quản lý cây xanh đô thị đã quy định, đối với đô thị loại đặc biệt, loại I, diện tích đất tối thiểu cho vườn ươm cây khoảng 1m2/người. Căn cứ vào quy định và trên cơ sở dân số thì đòi hỏi thành phố phải có diện tích vườn ươm từ 30 đến 50 ha.
Song thực tế, diện tích đất dành cho vườn ươm để sản xuất cây xanh, cây cảnh hiện tại đang bị thu hẹp dần, từ 12 ha ở khu vực cổng Thành và phường Hưng Phúc nay đã bị lấy chuyển sang mục đích khác như làm sân bóng cho đội bóng đá Sông Lam Nghệ An, làm trụ sở và sân bóng cho phường Hưng Phúc, nay chỉ còn 5,5 ha.
Về độ che phủ của mảng xanh cho đô thị loại I được quy định đạt 12 - 15m2/người, nhưng thực tế đang đạt thấp. Mặt khác, theo Nghị định 64/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định khi triển khai xây dựng chung cư, khu đô thị mới, chủ đầu tư phải đảm bảo 30% quỹ đất để trồng cây xanh, song thực tế tại các khu này tỷ lệ cây xanh đang rất khiêm tốn. Một mặt yêu cầu về cây xanh đối với đô thị loại I, đó còn là đảm bảo cảnh quan đẹp, văn minh, hiện đại. Thế nhưng cây xanh được trồng trên địa bàn thành phố đang mang tính hỗn tạp về cơ cấu cây trồng và chưa tạo sự hợp lý, thống nhất cho từng tuyến đường về từng loại cây phù hợp. Đó là xuất phát từ mục đích trước đây, thành phố mới chỉ tập trung ưu tiên trồng cây để lấy bóng mát và cây xanh được trồng vẫn dựa vào dân nên chưa có sự thống nhất.
Theo ông Lương Bá Quảng - Phó Viện trưởng Viện Quy hoạch kiến trúc xây dựng tỉnh, trong các quy hoạch đã được phê duyệt cho Thành phố Vinh thì chỉ tiêu về cây xanh đã được quy hoạch rất đầy đủ và đảm bảo. Đặc biệt, trải qua 3 lần quy hoạch từ thời kỳ những năm thập kỷ 70 của thế kỷ trước đến bây giờ, phía ngoại vi thành phố gồm vùng Vinh Tân, Hưng Hòa, Nghi Thái được quy hoạch hàng nghìn héc ta cây xanh, phía nội thành là những công viên, vườn hoa được quy hoạch...
Thế nhưng, trong quá trình phát triển chung những diện tích được quy hoạch đang bị xâm hại dần đề phục vụ cho nhu cầu đô thị hóa (cái lợi ích trước mắt) mà quên đi hoặc không nhìn thấy rõ cái lợi ích lâu dài mang tính cộng đồng xã hội sâu sắc của mảng cây xanh trong đô thị. Vì vậy, chính quyền, và người dân Thành phố Vinh cần phải hành động ngay hôm nay, kiên quyết bỏ qua cái lợi trước mắt để đạt lợi ích lâu dài bằng cách giữ gìn những diện tích ao hồ, vườn hoa, công viên, hàng cây, thảm cỏ hiện có, đồng thời kiên quyết thực hiện những cái đã được quy hoạch, nhằm đảm bảo không gian sống cho người dân đô thị, đáp ứng yêu cầu phát triển văn minh, hiện đại của đô thị loại I.
