Phát triển sản phẩm OCOP, nâng giá trị nông sản ở Tương Dương
Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” (OCOP) giai đoạn 2021-2025 tại huyện Tương Dương đã đạt được những kết quả rõ nét, khẳng định vai trò trong việc phát huy thế mạnh địa phương. Các sản phẩm hàng hóa và dịch vụ mang đậm dấu ấn vùng miền ở đây không chỉ được nâng cao giá trị, mà còn góp phần cải thiện thu nhập cho người dân, thúc đẩy kinh tế địa phương phát triển.
33 sản phẩm OCOP được chứng nhận 3 sao
Từ khi triển khai Chương trình OCOP, đến nay huyện Tương Dương đã có 33 sản phẩm được chứng nhận đạt tiêu chuẩn 3 sao. Nổi bật trong số đó là sản phẩm Bò giàng Tương Dương của Hợp tác xã (HTX) sản xuất và kinh doanh Bò giàng Thảo Hảo. Sản phẩm này đã góp mặt tại nhiều hội chợ xúc tiến thương mại, quảng bá sản phẩm ở các địa phương như Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Thanh Hóa, TP. Vinh và hiện đã được Siêu thị BigC ký hợp đồng tiêu thụ.
Bà Trần Thị Thảo - Chủ nhiệm HTX Thảo Hảo chia sẻ: “Bò giàng hiện là đặc sản vùng cao, nổi tiếng với hương vị đặc trưng riêng biệt, rất được ưa chuộng ở đồng bằng. Vào ngày thường, HTX chế biến khoảng 30 kg thịt bò giàng, nhưng vào những tháng cuối năm, đặc biệt dịp giáp Tết, sản lượng tiêu thụ tăng vọt, đạt khoảng 1 tấn mỗi tháng".
Để làm ra bò giàng ngon, bà Thảo cho biết, phải chọn bò bản địa, mỗi con bò chỉ có thể lấy được khoảng 10 kg thịt loại 1. Quy trình chế biến đòi hỏi sự tỉ mỉ, từ khâu tẩm ướp với công thức bí truyền đến giai đoạn giàng thịt. Thịt bò được phơi dưới nắng nhẹ ban ngày, ban đêm mang vào bếp củi hong trong nhiều giờ. Quá trình này kéo dài liên tục 5 ngày cho đến khi thịt khô đều, đạt độ thơm ngon đặc trưng.
Ngoài thịt bò giàng, HTX của bà Thảo còn sản xuất thịt lợn giàng, thịt ba chỉ gác bếp và lạp xưởng. Các sản phẩm đạt chứng nhận OCOP 3 sao giúp việc tiêu thụ trở nên thuận lợi với giá bán ổn định: bò giàng 1.000.000 đồng/kg, lợn giàng 600.000 đồng/kg, ba chỉ gác bếp 400.000 đồng/kg và lạp xưởng 350.000 đồng/kg.
Bên cạnh đó, me ngào của Tổ hợp tác chế biến me Tương Dương, thuộc bản Cây Me, xã Tam Thái, cũng là một sản phẩm tiêu biểu của huyện. Sản phẩm này đã xuất hiện tại nhiều hội chợ xúc tiến thương mại và được tiêu thụ rộng rãi trên địa bàn tỉnh Nghệ An.
Chị Kha Thị Dung - Tổ trưởng Tổ hợp tác chế biến me Tương Dương, chia sẻ: “Chúng tôi bắt đầu sản xuất me ngào từ năm 2021, sử dụng nguồn nguyên liệu từ quả me chín do bà con địa phương cung cấp. Me được chế biến với tỷ lệ 65% quả me chín và 35% đường kính, tạo thành sản phẩm me ngào thơm mát, có thể dùng để pha nước giải khát, làm nước xốt hay gia vị nấu các món ăn đặc trưng như sườn xào chua ngọt, tôm hấp...".
Vào mùa Hè, đầu ra của me ngào rất ổn định, với sản lượng tiêu thụ trung bình trên 3.000 hộp mỗi tháng, giá bán hợp lý ở mức 60.000 đồng/hộp. Sản phẩm được khách hàng yêu thích nhờ độ sánh mịn, vị ngọt thanh, hương thơm dịu và quy trình chế biến sạch sẽ. Vì vậy, me ngào luôn "cháy hàng".
Hình thành các diễn đàn kết nối cung - cầu
Tổng sản phẩm OCOP đạt 3 sao trên địa bàn huyện Tương Dương đến nay là 33 sản phẩm, gồm: Bò giàng Tương Dương; Thanh long ruột đỏ Tương Dương; Cà chua múi Tương Dương; Cà ngọt Khe Ngậu; Rượu nếp cẩm Tương Dương; Lạp xưởng Tương Dương; Măng khô Tương Dương; Me ngào; Bàn ghế mây truyền thống dân tộc Thái, Du lịch cộng đồng bản Quang Phúc; Rượu siêu bản Lạ; Rượu siêu Na Púc; Thịt chua ống nứa Hà Phương; Ớt cay hiểm muối Hà Phương; Chè dây Yên Tĩnh; Mướp đắng khô Mai Sơn; Bí xanh Lưu Kiền; Gạo nếp cẩm Tương Dương; Trà túi lọc Bình Minh; Thịt ba chỉ gác bếp; Lợn giàng...
Đó, đều là những sản phẩm tiêu biểu của các cơ sở sản xuất, hộ gia đình và hợp tác xã trên địa bàn. Những sản phẩm này không chỉ khẳng định thương hiệu, mà còn dần tạo được vị thế vững chắc trên thị trường, không chỉ ở Nghệ An mà còn lan tỏa ra nhiều tỉnh, thành khác trên cả nước.
Để đạt kết quả nói trên, huyện Tương Dương đã tập trung ưu tiên công tác quảng bá, xúc tiến thương mại, xây dựng thương hiệu và kết nối cung - cầu nhằm tiêu thụ các sản phẩm OCOP. Đồng thời, tích cực phối hợp với các đơn vị liên quan để hỗ trợ đưa các sản phẩm lên các sàn thương mại điện tử như Postmart.vn và Agri-postmart.vn. Kết nối và tham gia trưng bày tại các hội chợ xúc tiến thương mại lớn ở Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Sầm Sơn (Thanh Hóa), và thành phố Vinh (Nghệ An)…
Đến nay, huyện đã xây dựng được một điểm trưng bày và giới thiệu sản phẩm OCOP tại thị trấn Thạch Giám (trung tâm huyện lỵ Tương Dương). Từ năm 2021 đến năm 2024, thông qua việc lồng ghép các chương trình và dự án, huyện đã đầu tư hơn 1 tỷ đồng để hỗ trợ các hoạt động tập huấn, chỉ đạo xây dựng thương hiệu, thiết kế tem nhãn mác, bao bì, và đăng ký nhãn hiệu tại Cục Sở hữu trí tuệ.
Trên cơ sở tiếp tục triển khai Đề án thực hiện Chương trình OCOP giai đoạn 2021-2025, huyện đặc biệt chú trọng lựa chọn, củng cố và kiện toàn các tổ chức sản xuất, kinh doanh hiện có tại các xã, thị trấn. Khuyến khích thành lập các tổ hợp tác, hợp tác xã kinh tế trong lĩnh vực sản xuất nông nghiệp và dịch vụ du lịch sinh thái để đáp ứng điều kiện tham gia chương trình.
Đồng thời, tập trung hỗ trợ các sản phẩm OCOP đã được công nhận đạt tiêu chuẩn 3 sao, như mở rộng quy mô sản xuất và đầu tư trang thiết bị, máy móc hiện đại. Phấn đấu nâng hạng sao từ 3 lên 4 sao, cho 4-5 sản phẩm. Xây dựng 1 điểm bán hàng OCOP tại thành phố Vinh để giới thiệu, quảng bá tiêu thụ cho sản phẩm; đôn đốc các chủ thể tích cực đưa sản phẩm tham gia các hội chợ xúc tiến thương mại trong và ngoài tỉnh…Ông Nguyễn Hữu Hiến - Phó Chủ tịch UBND huyện Tương Dương