Phát triển văn hóa: Phải từ 'gốc' là con người

Văn kiện Đại hội XII nhiều lần nhấn mạnh, trong phát triển văn hóa, yếu tố con người đóng vai trò quan trọng bậc nhất, là hạt nhân quan trọng tạo ra văn hóa…

Trong 30 năm đổi mới, lĩnh vực văn hóa luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước. Điều này được thể hiện qua việc Đảng, Nhà nước đã ban hành nhiều Chỉ thị, Nghị quyết, các văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến văn hóa, nhằm bảo đảm những điều kiện cần thiết cho sự phát triển của lĩnh vực đặc biệt này.

Toàn cảnh Hội nghị cán bộ toàn quốc học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Ảnh: P.V
Toàn cảnh Hội nghị cán bộ toàn quốc học tập, quán triệt Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Ảnh: P.V

Có thể khẳng định, những thành tựu trong công cuộc xây dựng, phát triển văn hóa, con người Việt Nam trong những năm qua rất đáng tự hào. Đó là nguồn lực quan trọng trong quá trình phát triển, góp phần tạo nên những giá trị, bản sắc tốt đẹp của dân tộc. Tuy nhiên, trong điều kiện, hoàn cảnh mới với những diễn biến phức tạp của tình hình trong và ngoài nước như mặt trái của nền kinh tế thị trường, sự chống phá của các thế lực thù địch với âm mưu “diễn biến hòa bình”… đã tác động đến nền văn hóa dân tộc.

Xây dựng văn hóa, con người: Quyết sách quan trọng

Một trong những quyết sách quan trọng của Đại hội Đảng lần thứ XII là xây dựng, phát triển văn hóa, con người. Nó vừa thể hiện quan điểm cơ bản, lâu dài, vừa là phương hướng nhiệm vụ của những năm tới về phát triển văn hóa, xây dựng con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế.

PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng, Viện Văn hóa và phát triển, Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cho rằng, trong Văn kiện Đại hội Đảng XII, cụm từ “phát triển văn hóa” được nhấn mạnh, nhắc lại nhiều lần, thể hiện sự khẳng định mạnh mẽ trong nhận thức của  Đảng. Trọng tâm công tác phát triển văn hóa không chỉ là “xây dựng” mà phải đẩy nhanh tốc độ “phát triển” trên cơ sở phát triển bền vững, hài hòa, gắn kết giữa phát triển kinh tế với phát triển văn hóa, thực hiện tiến bộ công bằng xã hội, nâng cao đời sống nhân dân. “Phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” phù hợp và thống nhất với tinh thần Nghị quyết 33-NQ/TW. Bởi phát triển trong đó đã bao hàm sự xây dựng, xây dựng là tạo nền tảng cơ sở, tạo ra cái “vốn”, cái bản sắc, giờ phải vừa xây, vừa phát triển, phát huy, nhân rộng và tỏa sáng những giá trị tốt đẹp của văn hóa. 

Theo PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng, Đảng ta xác định rõ ràng về một vấn đề có tính quy luật như xây dựng nền văn hóa, con người Việt Nam đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững đất nước và bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam XHCN là một trong những nhiệm vụ trọng tâm của đất nước trong những năm tới. Đồng thời nêu lên quan điểm “bảo vệ nền văn hóa dân tộc” là một trong những mục tiêu trọng yếu của quốc phòng, an ninh. 

Đoàn xã Tào Sơn hiện có gần 500 thiếu niên nhi đồng sinh hoạt ở 12   chi đoàn cơ sở. Anh Nguyễn Văn Đức bí thư đoàn xã cho biết: Để tạo cho các em một sân chơi lành mạnh, ngay từ đầu hè ban thường vụ đoàn xã đã có các hoạt động hướng về cội nguồn thống qua việc tham quan, tại các di tích lịch sử, văn hóa của địa phương. (Trong ảnh đoàn xã Tào Sơn tổ chức cho các em thanh thiếu nhi thắp hương và tìm hiểu di tích lịch sử đình Hữu Lệ).
Đoàn xã Tào Sơn, Anh Sơn tổ chức cho các em thanh thiếu nhi thắp hương và tìm hiểu di tích lịch sử đình Hữu Lệ(Ảnh tư liệu)

“Việc đưa nhiệm vụ “bảo vệ nền văn hóa dân tộc” vào Văn kiện lần này là cần thiết thể hiện sự đổi mới trong nhận thức, tư duy phát triển chiến lược. Vì thực tế đã chứng minh, văn hóa không chỉ là tinh thần xã hội, là động lực và mục tiêu của sự phát triển kinh tế-xã hội mà còn là sức mạnh nội sinh quan trọng để vừa đảm bảo cho sự phát triển bền vững đất nước, vừa là một trong những nhân tố then chốt làm nên sức mạnh tổng hợp để bảo vệ vững chắc Tổ quốc. “Bảo vệ nền văn hóa dân tộc” thực chất là bảo vệ những đặc tính riêng, mẫu “gen” gốc, những giá trị bền vững, tinh tế, cốt lõi nhất để bảo vệ cho dân tộc ấy trường tồn, phát triển. Trong bối cảnh toàn cầu hóa hiện nay, thì nhiệm vụ này càng trở nên cấp bách, quan trọng”- PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng nhấn mạnh.

Phát triển văn hóa: Phải từ con người

Văn kiện nhiều lần nhấn mạnh, trong phát triển văn hóa, yếu tố con người đóng vai trò quan quan trọng bậc nhất, là hạt nhân quan trọng tạo ra văn hóa, đồng thời cũng là đối tượng hưởng thụ, chịu sự tác động, chi phối của chính nền văn hóa đó. Nhìn lại lịch sử cách mạng nước ta, trong quá trình lãnh đạo và chỉ đạo cách mạng, Đảng ta luôn dành sự quan tâm đặc biệt đến vấn đề xây dựng con người, bởi đây là nhân tố quan trọng quyết định sự thành bại của cách mạng, của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Hiện nay, trong bối cảnh giao lưu và hội nhập toàn cầu, bên cạnh những ý kiến tích cực thì những tác động xấu của cơ chế thị trường, sự xâm nhập của văn hóa ngoại lai đã ảnh hưởng lớn đến tư tưởng, tình cảm, lối sống của con người, nhất là tầng lớp thanh thiếu niên và một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên.

Theo PGS.TS Trần Thị An, Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam, hiện nay đang có tình trạng thiếu ổn định về hệ giá trị, ở đó các chuẩn mực giá trị truyền thống phần nào bị lung lay, điển hình là mối quan hệ ông bà, cha mẹ-con cháu, quan hệ thầy-trò, sự suy giảm lòng tin trong phạm vi rộng của xã hội. Hệ giá trị chuẩn mực chưa thực sự được củng cố và có phần nào bị phai nhạt: lý tưởng, ý thức trách nhiệm với Tổ quốc, lòng vị tha nhân ái, tính cố kết cộng đồng... “Trong mọi hoạt động kinh tế, chính trị, xã hội đều phải đề cao nhân tố văn hóa, con người. Mọi hoạt động văn hóa, từ bảo tồn, phát huy các di sản lịch sử, văn hóa, phát triển văn học nghệ thuật, báo chí, xây dựng các thiết chế văn hóa… đều phải phục vụ thiết thực sự nghiệp xây dựng, phát triển văn hóa con người”.

Cũng nhấn mạnh điều này, PGS.TS Nguyễn Toàn Thắng cho rằng, “những biểu hiện của tệ nạn xã hội, bạo lực, tham nhũng, quan liêu… ngày càng gia tăng với tính chất và mức độ ngày càng nghiêm trọng, làm suy thoái đạo đức, nhân cách con người. Đây là một trong 4 nguy cơ lớn mà Đảng chỉ ra liên quan mật thiết đến sự tồn vong của chế độ. Vì thế xây dựng, hình thành những con người có nhân cách, phẩm chất, có trình độ, năng lực đáp ứng tốt những yêu cầu, đòi hỏi của tình hình thực tiễn là nhiệm vụ cần thiết, cấp bách”.

PGS.TS Đoàn Thế Hanh, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh cũng nhấn mạnh, trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế, việc xây dựng con người Việt Nam phát triển toàn diện được xác định là nhiệm vụ hàng đầu. Trong đó đúc kết, từng bước xây dựng trong thực tế hệ giá trị văn hóa và hệ giá trị chuẩn mực của con người Việt Nam, tạo môi trường và điều kiện để phát triển nhân cách, đạo đức, năng lực sáng tạo, trách nhiệm xã hội, nghĩa vụ công dân… Tạo chuyển biến mạnh mẽ về nhận thức, ý thức tôn trọng pháp luật, làm cho mọi người dân đều hiểu biết sâu sắc tự hào, tôn vinh lịch sử văn hóa dân tộc. Đấu tranh phê phán đẩy lùi cái xấu, cái ác, thấp hèn; chống các quan điểm, hành vi sai trái, tiêu cực ảnh hưởng xấu đến xây dựng nền văn hóa…/.

Theo VOV.VN

tin mới

4 nhiệm vụ trọng tâm xây dựng và phát triển hội nông dân trong nhiệm kỳ 2023-2028

Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh 5 nhiệm vụ trọng tâm xây dựng và phát triển Hội Nông dân trong nhiệm kỳ 2023-2028

(Baonghean.vn) - Phát biểu chỉ đạo Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An lần thứ X, nhiệm kỳ 2023 - 2028, Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý nhấn mạnh 5 nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng chương trình hoạt động, phát triển hội trong nhiệm kỳ tới.

Trung thu ấm áp, ý nghĩa với trẻ em vùng biên giới

Trung thu ấm áp, ý nghĩa với trẻ em vùng biên giới

(Baonghean.vn) - Gần 500 thiếu nhi xã biên giới Môn Sơn  (Con Cuông) và các cháu được Bộ đội Biên phòng nhận đỡ đầu đã được đón Tết Trung thu 2023 ấm áp, ý nghĩa. Hoạt động này đã cổ vũ, động viên các em học sinh nghèo nơi biên cương nỗ lực vượt khó, vươn lên trong học tập. 

Nông dân kỳ vọng gì vào Đại hội lần thứ X Hội Nông dân tỉnh Nghệ An

Video: Nông dân đặt nhiều kỳ vọng vào Đại hội lần thứ X Hội Nông dân tỉnh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Đại hội Hội Nông dân tỉnh Nghệ An lần thứ X, nhiệm kỳ 2023 -2028 đề ra nhiều mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát huy vai trò của tổ chức Hội và hội viên nông dân. Tại Đại hội, nhiều hội viên, nông dân đã bày tỏ niềm tin, kỳ vọng vào một chặng đường nhiều đổi mới,...

[Infographics] Những kết quả nổi bật của TP Vinh sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị

[Infographics] Những kết quả nổi bật của TP Vinh sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị

(Baonghean.vn) -Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị, các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thành phố Vinh đã đạt được những kết quả khá tích cực, một số lĩnh vực đã hình thành yếu tố trung tâm vùng; từng bước đóng vai trò là cực tăng trưởng, động lực phát triển kinh tế của tỉnh.

Khơi dậy sáng tạo, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp Nghệ An

Khơi dậy sáng tạo, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp Nghệ An

(Baonghean.vn) - Phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật trong sản xuất, kinh doanh là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh Nghệ An tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, góp phần khơi dậy sức sáng tạo của người lao động, thúc đẩy phát triển của từng doanh nghiệp.

Linh hoạt trong vận động làm nhà ở cho người nghèo ở Hưng Nguyên

Linh hoạt trong vận động làm nhà ở cho người nghèo ở Hưng Nguyên

(Baonghean.vn) - Triển khai thực hiện Chỉ thị số 21 của BTV Tỉnh ủy về vận động, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho người nghèo; huyện Hưng Nguyên đã chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong tuyên truyền, vận động, hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người nghèo và kết quả mang lại bước đầu tích cực.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng giai cấp nông dân và thực hành dân chủ ở nông thôn - Vận dụng vào xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng giai cấp nông dân và thực hành dân chủ ở nông thôn - Vận dụng vào xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh

(Baonghean.vn) -  Xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh theo tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ trương nhất quán của Đảng ta, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” trong công cuộc đổi mới đất nước, định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.

Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh cùng doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa và trao quà trẻ khuyết tật, mồ côi

Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh cùng doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa và trao quà trẻ khuyết tật, mồ côi

(Baonghean.vn) - Ngày 23/9, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An do Đại biểu Quốc hội, GS.TS, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Văn Thành làm trưởng đoàn đã đến các xã Thanh Khai và Thanh Xuân (Thanh Chương) dự lễ khởi công xây dựng nhà tình nghĩa cho hộ nghèo.

Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương tại TP. Hồ Chí Minh trao nhiều phần quà cho người nghèo, học sinh tại huyện Tương Dương

Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương tại TP. Hồ Chí Minh trao nhiều phần quà cho người nghèo, học sinh tại huyện Tương Dương

(Baonghean.vn) - Chiều 23/9, đại diện lãnh đạo Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương tại Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với một số doanh nghiệp trao các phần quà trị giá hơn 240 triệu đồng cho người nghèo, học sinh nghèo huyện Tương Dương.

Sôi nổi các hoạt động chào mừng Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2023-2028

Sôi nổi các hoạt động chào mừng Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2023-2028

(Baonghean.vn) - Hội Nông dân các cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An triển khai nhiều hoạt động sôi nổi với các công trình, phần việc thiết thực, cụ thể, chào mừng Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An lần thứ X, nhiệm kỳ 2023-2028 sẽ diễn ra vào 2 ngày (27, 28/9) sắp tới.

Vùng cao Quế Phong - nửa nhiệm kỳ vượt khó, tạo dấu ấn phát triển

Vùng cao Quế Phong - nửa nhiệm kỳ vượt khó, tạo dấu ấn phát triển

(Baonghean.vn) -Nửa đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, song với tinh thần đoàn kết và khát vọng vươn lên, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Quế Phong đã nỗ lực phấn đấu, thực hiện tốt nhiều chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ lần thứ XXII đề ra. 

Những nỗ lực vận động đồng bào ở vùng biên Kỳ Sơn không theo 'đạo lạ'

Những nỗ lực vận động đồng bào ở vùng biên Kỳ Sơn không theo 'đạo lạ'

(Baonghean.vn) - Lợi dụng sự thiếu hiểu biết của đồng bào các dân tộc thiểu số, các thế lực thù địch tìm cách phá hoại sự lãnh đạo của Đảng và chính quyền các cấp. Huyện Kỳ Sơn đã triển khai hiệu quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới bằng nhiều giải pháp phù hợp.

Nghệ An khởi động xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 39 -NQ/TW của Bộ Chính trị

Nghệ An khởi động xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 39 -NQ/TW của Bộ Chính trị

(Baonghean.vn) - Để triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu nội dung các cơ chế, chính sách đề xuất bảo đảm tính trọng tâm, trọng điểm và tính khả thi.

Triển khai công tác chuẩn bị Đại hội MTTQ các cấp ở Nghệ An, nhiệm kỳ 2024 - 2029

Triển khai công tác chuẩn bị Đại hội MTTQ các cấp ở Nghệ An, nhiệm kỳ 2024 - 2029

(Baonghean.vn) - Đại hội Mặt trận Tổ quốc các cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An sẽ được tổ chức sớm trước 1 tháng so với quy định của Trung ương. Cụ thể, ở cấp xã sẽ hoàn thành trong tháng 3/2024; hoàn thành ở cấp huyện trong tháng 5/2024 và cấp tỉnh hoàn thành trong tháng 7/2024.

Việt Nam và Cuba nâng cao hiệu quả hợp tác nông nghiệp, công nghệ sinh học, dược phẩm

Việt Nam và Cuba nâng cao hiệu quả hợp tác nông nghiệp, công nghệ sinh học, dược phẩm

Đây là một trong nhiều nội dung được Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà và Phó Thủ tướng Thứ nhất kiêm Bộ trưởng Ngoại thương và Đầu tư nước ngoài Cuba Ricardo Cabrisas Ruiz thống nhất trong cuộc hội đàm tại Trụ sở Chính phủ Cuba, Thủ đô La Habana, chiều 18/9 (giờ địa phương).

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng: Nghệ An và Hà Tĩnh cần tăng cường liên kết để cùng nhau phát triển

Bí thư Tỉnh ủy Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng: Nghệ An và Hà Tĩnh cần tăng cường liên kết để cùng nhau phát triển

(Baonghean.vn) - Bí thư Tỉnh uỷ Hà Tĩnh Hoàng Trung Dũng cho rằng, Nghị quyết số 39 là cơ sở để Nghệ An hiện thực hóa tiềm năng và khát vọng trở thành tỉnh giàu mạnh, văn minh, hiện đại; là cơ hội cho Hà Tĩnh phát triển trọng tâm lĩnh vực dịch vụ, du lịch, đô thị.