Phòng, chữa cháy ở chung cư: Chủ đầu tư thờ ơ, người dân xem nhẹ

(Baonghean) - Nghệ An hiện có 50 khu chung cư từ 9 tầng trở lên đã được đưa vào sử dụng, tập trung chủ yếu ở Thành phố Vinh, Thị xã Cửa Lò. Ngoài ra, còn có nhiều khu chung cư từ 5 tầng trở xuống đã xuống cấp trầm trọng ở phường Quang Trung - TP. Vinh. Hiện nay, việc phòng cháy chữa cháy ở các khu chung cư, nhà cao tầng trên địa bàn tỉnh đang bị xem nhẹ vì nhiều lý do khác nhau.

Một ngày oi bức đầu tháng 6, có mặt tại Khu chung cư Dầu khí ở xã Nghi Phú (TP. Vinh). Khu chung cư này có 2 tòa nhà cao tầng, trong đó tòa nhà phía Tây được đưa vào sử dụng từ năm 2011. 2 tầng dưới cho thuê làm văn phòng, từ tầng 2 đến tầng 11, mỗi tầng có 8 căn hộ, mỗi căn có diện tích từ 78m2 đến 110m2. Theo quy định, các chung cư cao tầng bắt buộc phải có hệ thống báo cháy tự động và chữa cháy vách tường tại các tầng, tại bất cứ điểm nào của từng tầng phải có 2 họng chữa cháy và 2 ngăn chứa bình chữa cháy, mỗi ngăn 2 bình. Tuy nhiên, theo quan sát của chúng tôi, tại các tầng 3,4, 6,7,8..., có nhiều ngăn đựng họng chữa cháy nhưng không có dây dẫn, nhiều ngăn đựng bình cứu hỏa chỉ có duy nhất 1 bình. Đem những thắc mắc này hỏi các cư dân của toà nhà thì được anh Nguyễn Trung Dũng ở tầng 4, cho biết: “Tôi sống ở đây 3 năm rồi, chưa xảy ra vụ cháy nào. Tôi cũng chưa từng để ý đến các thiết bị chữa cháy”.

Ngăn chứa họng nước không có vòi phun tại Chung cư Dầu khí Nghi Phú.

Tại khu chung cư Tecco ở phường Quang Trung (TP. Vinh) có 2 tòa nhà cao tầng. Ở cả hai tòa nhà này, mỗi tầng đều bố trí đủ các thiết bị báo cháy, chữa cháy. Tuy nhiên, nguy cơ cháy lại nằm ở các lối thoát hiểm. Dù mỗi tòa nhà có đến 2 lối thoát hiểm bằng thang bộ nhưng theo quan sát của chúng tôi, các cầu thang đều trong tình trạng không được chiếu sáng, nhiều chỗ bị người dân trưng dụng làm nơi chứa các đồ đạc, vật dụng sinh hoạt như máy tập thể dục, xe đạp, các loại đồ gỗ...

Ở tòa nhà phía Bắc, cửa thoát hiểm hướng về phía chợ Quang Trung thậm chí còn bị khóa kín. Theo quy định, tại các khu chung cư cao tầng, khi xảy ra cháy, bên cạnh lối thoát hiểm cầu thang bộ, mỗi phòng đều có ban công để lực lượng cứu hoả có thể tiếp cận được nhưng thực tế, nhiều căn hộ trong quá trình sử dụng đã được người dân hàn thêm các lưới sắt ở ban công, khiến các ban công bị bịt kín. Nếu không may xảy ra cháy, những người bên trong nhà rất khó thoát ra ngoài, lực lượng chữa cháy cũng gặp khó khăn trong việc tiếp cận để dập tắt đám cháy.

Ở các khu chung cư cũ, nguy cơ cháy nổ còn cao hơn. Qua khảo sát một số khu tập thể cao tầng ở phường Quang Trung như A1, C1, C2, C3... không có họng nước, bình bột chữa cháy tại các tầng, không nước chữa cháy, không cát, cầu liêm, bùi nhùi, những dụng cụ chữa cháy tại chỗ. Hệ thống điện chằng chịt, xuống cấp, lòi cả lõi dây ra ngoài, người dân nấu ăn ngay tại các hành lang. Tại các khu nhà Quang Trung này cầu thang rất hẹp, mỗi toà nhà 2 đơn chỉ có 1 cầu thang, 3 đơn thì có 2 cầu thang. Nếu xảy ra cháy phía chân cầu thang thì người dân chỉ còn cách... nhảy từ trên tầng xuống.

Hơn 1 tháng nay, Cảnh sát PCCC Nghệ An tập trung ra quân kiểm tra đồng loạt đối với các nhà chung cư, nhà đa năng, khách sạn, nhà nghỉ, trụ sở làm việc, cơ sở kinh doanh từ 5 tầng trở lên trên địa bàn. Trung tá Nguyễn Văn Hà - Phó phòng Kiểm tra, Cảnh sát PCCC Nghệ An cho biết, phải đến ngày 20/6, đợt tổng kiểm tra mới kết thúc.

Bước đầu, có thể thấy, tất cả các khu chung cư đều vi phạm về quy định PCCC với các lỗi vi phạm như: Việc bố trí niêm yết tiêu lệnh, biển cấm, biển báo, chỉ dẫn về PCCC chưa đảm bảo; sử dụng nguồn lửa, dụng cụ sinh lửa, sinh nhiệt tại nơi có quy định cấm; lắp đặt sử dụng dây điện, thiết bị điện không đảm bảo an toàn; làm hỏng các thiết bị chiếu sáng sự cố, chỉ dẫn trên lối thoát nạn; không đảm bảo yêu cầu chống cháy lan, chống khói; không có giải pháp ngăn cháy lan trong đường ống, kênh, giếng kỹ thuật; không trang bị hệ thống báo cháy, chữa cháy tự động, không có thiết bị thông gió, thoát khói cho lối thoát nạn, cửa thoát nạn mất tác dụng; không tổ chức thực tập phương án PCCC... Một số khu chung cư cao tầng vi phạm được cảnh sát nhắc đến gồm Tecco Quang Trung, Hadico trên đường Quang Trung, CTA...

Vật dụng chắn hết lối thoát hiểm tại chung cư Tecco Quang Trung.

Theo Trung tá Hà, để xảy ra các lỗi vi phạm trên là do một số chủ đầu tư và đơn vị tư vấn thiết kế chưa tuân thủ theo các văn bản pháp luật về phòng cháy, chữa cháy và chưa nắm bắt được các yêu cầu của tiêu chuẩn, quy chuẩn về phòng cháy, chữa cháy trong thiết kế nhà cao tầng nên hồ sơ thiết kế chưa đảm bảo. Nguyên nhân chính là do các chủ đầu tư giảm bớt các điều kiện đảm bảo an toàn cháy của công trình như: hệ thống máy tăng áp thang máy, hệ thống chữa cháy tự động, hệ thống thông gió, thoát khói... nhằm tiết kiệm chi phí đầu tư.

Nếu như các chủ đầu tư cố tình thờ ơ với phòng cháy, chữa cháy vì vấn đề chi phí thì các hộ dân - những chủ nhân thực sự của các khu chung cư lại đang chủ quan với sự an toàn của chính bản thân, gia đình mình. Chị Nguyễn Thị Như Quỳnh - người dân sống tại tầng 12 khu chung cư Vinaconex 9 ở Đại lộ Lê nin thú nhận: “Mình chưa được hướng dẫn về phòng cháy, chữa cháy, cách thoát hiểm khi xảy ra cháy. Tuy nhiên, do công việc bận bịu nên cũng không để tâm nhiều đến vấn đề này. Còn ở tầng cũng có bình chữa cháy nhưng để lâu rồi và mình cũng không biết sử dụng”.

Theo các chuyên gia, chung cư, đặc biệt là chung cư cao tầng, là nơi tập trung số lượng người đông trên một diện tích đất xây dựng tương đối hẹp, lại ở độ cao nên việc thoát hiểm rất khó khăn, khả năng tiếp cận của các phương tiện cứu hoả, cứu nạn hạn chế. Do đó, nếu xảy ra cháy nổ dễ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng hơn ở nhà thấp tầng. Trong khi đó, hiện nay, hệ thống xe thang và các thiết bị chữa cháy của lực lượng cảnh sát mới chỉ vươn đến tầng 5 của các tòa nhà. Nếu xảy ra cháy ở các tầng cao hơn thì phương tiện chữa cháy hiện đại không thể tiếp cận. Đây cũng chính là một bất cập trong việc phòng và chữa cháy ở các khu chung cư. “Người dân cần chủ động yêu cầu chủ đầu tư trang bị đầy đủ thiết bị phòng cháy, chữa cháy tại chỗ như bể nước, máy bơm, bình bọt hệ thống báo cháy tự động theo đúng quy chuẩn. Đồng thời, mỗi gia đình cũng phải nâng cao ý thức của bản thân trong việc thực hiện pháp luật PCCC để đảm bảo an toàn cho gia đình mình cũng như cả chung cư” - Trung tá Nguyễn Văn Hà - Phó phòng Kiểm tra, Cảnh sát PCCC Nghệ An cảnh báo.

Minh Quân