Quản lý đảng viên làm ăn xa: Còn nhiều bất cập

(Baonghean) - Việc quản lý đảng viên làm ăn xa rất khó khăn đối với các chi bộ, các tổ chức cơ sở đảng, vì không giám sát được quá trình công tác cũng như sinh hoạt của đảng viên. Qua tìm hiểu, hầu hết đảng viên đi làm ăn xa đều tha thiết muốn được đứng trong hàng ngũ của Đảng và được duy trì sinh hoạt đảng khi về quê hương.

Khó quản lý

Đồng chí Ngô Hưng Trung - SN 1987 thuộc Chi bộ Hải Bình - phường Nghi Hải, Thị xã Cửa Lò vào đảng năm 2008, đang được chi bộ xét đồng ý cho rời khỏi nơi cư trú vào Nam làm ăn trong vòng 12 tháng. Tuy nhiên, theo yêu cầu của chi bộ, đảng viên Ngô Hưng Trung cần phải cam kết giữ mối liên hệ với nơi cư trú mới cũng như nơi anh làm việc để báo cáo với chi bộ khi về sinh hoạt kỳ cuối năm. Anh Trung cho biết: “Tôi dự định sẽ vào làm cho một công ty điện tử nước ngoài, tại nơi công tác mới không có tổ chức đảng nên việc sinh hoạt đảng sẽ không thực hiện được. Do vậy, tôi mong muốn tổ chức đảng tạo điều kiện để khi về lại quê nhà vẫn được tham gia sinh hoạt và làm trọn trách nhiệm, nghĩa vụ một đảng viên”.

Trao đổi thông tin về đảng viên đi làm ăn xa tại xã Diễn Thái (Diễn Châu).

Đầu năm đến nay Đảng bộ phường Nghi Hải có 3 đảng viên nộp đơn xin được rời khỏi nơi cư trú đi làm ăn xa. Để tạo điều kiện cho đảng viên miễn sinh hoạt theo Quy định 45 – QĐ/T.Ư ngày 1/11/2011 về việc quản lý sinh hoạt đảng và chuyển sinh hoạt đảng, Đảng bộ Nghi Hải đã hướng dẫn cho những trường hợp đi làm ăn xa làm đơn xin miễn sinh hoạt trong thời gian rời khỏi nơi cư trú, đồng thời Đảng ủy cũng đề nghị cấp ủy cơ sở cần “sát sao” đảng viên mình để nắm được tâm tư nguyện vọng cũng như gia cảnh của từng đảng viên để kịp thời hướng dẫn làm các thủ tục theo đúng quy định. Đồng chí Ngô Thanh Linh - Phó Bí thư Thường trực Đảng ủy phường Nghi Hải cho biết: “Đảng viên đi làm ăn xa ở Nghi Hải có 2 dạng: đi làm ăn xa theo thời vụ nhưng đến kỳ sinh hoạt họ vẫn về tham gia đầy đủ thì không cần phải làm đơn và cũng không quản lý về tư cách đảng viên nơi làm việc. Còn đối với những đảng viên rời khỏi nơi cư trú trong vòng 12 tháng thì yêu cầu có mối liên hệ chặt chẽ với tổ chức đảng ở quê nhà. Cuối năm, yêu cầu đảng viên có nhận xét nơi làm việc, đồng thời yêu cầu họ tường trình một cách trung thực quá trình tu dưỡng và rèn luyện tại nơi làm việc, nhờ đó, đa số các đảng viên khi quay lại sinh hoạt đều đáp ứng tốt về yêu cầu tư cách đảng viên”. Hiện nay Đảng bộ Nghi Hải có 471 đảng viên; hiện có 9 đảng viên đi làm ăn xa, từ đầu nhiệm kỳ đến nay đã xóa tên 6 đảng viên do đi làm ăn xa, không tham gia sinh hoạt theo quy định.

Tại Đảng bộ Diễn Thái (Diễn Châu) có 324 đảng viên nhưng có đến 30 lượt đảng viên đi làm ăn xa. Từ đầu nhiệm kỳ đến nay, Diễn Thái đã phải xóa tên 4 đảng viên vì đi làm ăn xa quá thời hạn quy định. Qua khảo sát, về cơ bản những đảng viên thuộc Đảng bộ Diễn Thái đều có mối liên hệ chặt chẽ với chi bộ, có nhiều đảng viên tuy làm việc ở các tỉnh phía Nam như Bình Dương, Đồng Nai vẫn thường xuyên điện thoại về cho đồng chí Bí thư chi bộ để thông báo tình hình cũng như kịp thời nắm bắt các chủ trương của chi bộ.

Theo tổng hợp của Ban Tổ chức Huyện ủy Diễn Châu, trong số 13.908 đảng viên toàn đảng bộ, năm 2013 có 219 đảng viên chưa được đánh giá xếp loại, có 27 đảng viên bị xóa tên trong danh sách đảng viên, trong đó phần lớn do các đảng viên đang làm ăn xa. Khó khăn nhất hiện nay đối với những đảng viên đi XKLĐ là việc giữ mối liên hệ với tổ chức đảng, tham gia sinh hoạt theo quy định, do đó, khi quá thời hạn, họ bị xóa tên khỏi danh sách đảng viên.

Đảng bộ Thị xã Cửa Lò có 3.396 đảng viên, năm 2013 kết nạp được 150 đảng viên nhưng phải làm thủ tục xóa tên 14 đảng viên trong đó có 9 đảng viên XKLĐ, chiếm 10% so với số đảng viên được kết nạp mới. Ông Hoàng Sỹ Cường - Trưởng Ban Tổ chức Thị ủy Cửa Lò cho biết: “Đối với những đảng viên đi làm ăn xa nhưng chỉ làm trong nước thì hàng năm chúng tôi vẫn triệu tập được để sinh hoạt. Tuy nhiên, việc quản lý đảng viên đi XKLĐ còn nhiều bất cập vì đa số các đảng viên đi đều đi quá thời hạn mà Điều lệ Đảng cho phép”.

Ở chi bộ 5B, xã Hưng Đạo – Hưng Nguyên đảng viên đi XKLĐ chỉ cần có đơn xin được miễn sinh hoạt, đóng đảng phí đầy đủ, giữ mối liên hệ thường xuyên với cấp ủy cơ sở thì vẫn chưa bị liệt vào diện phải xóa tên khỏi tổ chức đảng. Thế nhưng, việc đảm bảo cho những đảng viên đang làm ăn ở nước ngoài trong thời gian quá hạn mức được quy định theo Điều lệ Đảng không bị xóa tên, thì hiện đảng ủy các cấp vẫn chưa có giải pháp hữu hiệu. Theo báo cáo tổng hợp năm 2013, Hưng Nguyên có 705/6.262 trường hợp đảng viên được miễn sinh hoạt, trong đó có 107 đảng viên đi làm ăn xa, đã làm thủ tục xóa tên 6 đảng viên đi XKLĐ vì không có đơn xin miễn sinh hoạt, không tham gia đóng đảng phí hàng tháng cũng như không tham gia sinh hoạt chi bộ kỳ cuối năm.

Ý thức của đảng viên cũng là lý do khiến công tác quản lý đảng viên làm ăn xa còn nhiều bất cập. Bởi lẽ, hiện vẫn còn nhiều đảng viên rời khỏi nơi cư trú đi làm ăn xa mà không có báo cáo với cấp ủy chi bộ nên việc tạo điều kiện cho họ không bị xóa tên, cùng lắm cũng chỉ được từ 3 đến 12 tháng. Một số đảng viên đã có đơn xin miễn sinh hoạt nhưng trong quá trình đi làm ăn xa không có mối liên hệ với cấp ủy, chi bộ tại quê nhà, đến kỳ sinh hoạt cuối năm không có bản tự kiểm điểm và bản nhận xét nơi công tác.

Cần có cơ chế đặc thù

Hiện tỉnh ta có 173.943 đảng viên, trong đó đảng viên được miễn đánh giá là 14.368 đảng viên, số đảng viên chưa được đánh giá là 3.009 trong đó khối phường, xã có 2.674 đảng viên. Trong số 2.674 đảng viên thuộc khối phường xã chưa được đánh giá chủ yếu là những đảng viên làm ăn xa chưa kịp tham gia kỳ sinh hoạt cuối năm tại cơ sở, trong số đó phần nhiều là những đảng viên đi XKLĐ.

Ngày 25/2/2014, Ban Tổ chức Tỉnh ủy có Công văn số 1594 - CV/ BTCTU về việc công tác chuyển sinh hoạt đảng và thẩm tra lý lịch đảng viên ở nước ngoài, đính kèm thêm danh mục và địa chỉ của 62 nước trên thế giới có tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam để các cấp ủy đảng trực tiếp phổ biến cho đảng viên, để khi đảng viên tham gia XKLĐ có thể trực tiếp liên hệ với các địa chỉ có tổ chức Đảng Cộng sản Việt Nam tại các nước sở tại. Tuy nhiên, theo bà Lê Thị Hoài Nam - Phó ban Tổ chức Tỉnh ủy thì hầu hết đảng viên khi đã đi ra nước ngoài để mưu sinh đều “lo chạy miếng cơm manh áo” mà ít ai nghĩ đến việc tìm các địa chỉ trên để đăng ký chuyển sinh hoạt đảng”.

Trong Khoản 3, Điều 3, tại Công văn số 228 – QĐ/TƯ ngày 7/2/2014 quy định về nhiệm vụ của đảng viên và công tác quản lý đảng viên ở nước ngoài nêu rõ: Đảng viên ra nước ngoài trên 12 tháng thì phải chuyển sinh hoạt đảng chính thức ra nước ngoài qua đảng ủy nước ngoài. Trường hợp đặc biệt, đối với đảng viên đi làm việc đơn lẻ, đi việc riêng đến các vùng chưa có tổ chức đảng hoặc điều kiện tham gia sinh hoạt đảng khó khăn thì cấp ủy cơ sở cho phép đảng viên được miễn sinh hoạt đảng trong thời gian ở nước ngoài. Đảng viên được miễn sinh hoạt đảng luôn phải giữ gìn tư cách đảng viên, đóng đảng phí theo quy định, định kỳ hàng năm phải có báo cáo kiểm điểm bằng văn bản gửi về cấp ủy cơ sở quản lý trong nước. Theo đại diện lãnh đạo cấp ủy đảng phường Nghi Hải - Thị xã Của Lò thì đây được xem là công văn có tính chất “nới lỏng” cho việc quản lý đảng viên đi XKLĐ. Vì thực tế từ trước đến nay ở Nghi Hải đảng viên đi XKLĐ đều bị xóa tên mặc dù có rất nhiều trường hợp khi trở về họ vẫn tha thiết được đứng trong hàng ngũ của đảng. Cũng đồng quan điểm đó ông Hồ Văn Hiệp, Trưởng Ban Tổ chức Huyện ủy Hưng Nguyên cho biết: “Để không “mất” đảng viên, tổ chức đảng cần có những cách làm phù hợp sát đúng với thực tế nhưng phải bám vào Điều lệ Đảng, Công văn 228 đã phần nào tháo gỡ được những bất cập trong công tác quản lý đảng viên làm ăn ở nước ngoài.

Bà Lê Thị Hoài Nam cho biết: “Hiện các cấp ủy cơ sở đang có đề xuất Ban Bí thư Trung ương cần nghiên cứu xem xét để những đảng viên đi XKLĐ có cơ chế được quay lại tổ chức đảng. Nếu hết hạn miễn sinh hoạt thì chỉ cần đảng viên báo cáo về, đến kỳ sinh hoạt chỉ cần báo cáo kiểm điểm thì vẫn coi như sinh hoạt. Như thế, đảng viên sẽ không bị mất quyền lợi chính trị và tổ chức đảng vẫn giữ được nguồn lực. Hầu hết đảng viên đi làm ăn xa vẫn giữ được phẩm chất tốt đẹp của người đảng viên mà họ đã dày công rèn luyện tu dưỡng để được đứng vào hàng ngũ của Đảng, thế nên việc tạo điều kiện cho họ được đứng trong hàng ngũ của Đảng sau quá trình đi làm ăn xa là điều cần thiết.”

Thanh Nga