Quay vòng nguồn quỹ đầu tư công trình cấp nước

(Baonghean) - Quỹ quay vòng đầu tư cấp nước và vệ sinh môi trường ở Nghệ An do Hội Liên hiệp phụ nữ tỉnh thực hiện là một trong những hoạt động tín dụng có hiệu quả và mang lại ý nghĩa thiết thực cho các hội viên phụ nữ nghèo vùng nông thôn.

Ông Nguyễn Ích Xuân - Cán bộ truyền thông Dự án Cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn miền Trung (Trung tâm nước & vệ sinh môi trường nông thôn Nghệ An) cho biết: “Trên địa bàn tỉnh ta hiện đang triển khai Quỹ quay vòng cấp nước và vệ sinh môi trường bằng nguồn vốn hỗ trợ của Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) và Tổ chức DANIDA (cơ quan hỗ trợ phát triển quốc tế Đan Mạch). Từ nguồn vốn này, có rất nhiều hộ nghèo là hội viên hội phụ nữ được vay vốn đầu tư cải tạo, xây dựng các công trình cấp nước, nhà vệ sinh đạt tiêu chuẩn, góp phần quan trọng trong việc cải thiện điều kiện sống ở vùng nông thôn”.

Thi công Nhà máy nước Cầu Giát (Quỳnh lưu). Ảnh: Văn Trường

Khởi đầu cho hoạt động của Quỹ tín dụng quay vòng của hội phụ nữ là dự án đầu tư cấp nước và vệ sinh môi trường do Tổ chức DANIDA hỗ trợ từ năm 2003 và các xã Tào Sơn, Lạng Sơn (Anh Sơn), Diễn Vạn, Diễn Thái (Diễn Châu), Kim Thành, Mỹ Thành (Yên Thành) được chọn làm điểm thực hiện. Qua trao đổi với bà Trần Thị Âu - Chủ tịch Hội LHPN huyện Anh Sơn được biết, huyện là một trong những địa phương triển khai sớm Quỹ quay vòng đầu tư cấp nước và vệ sinh môi trường, nên trong quá trình thực hiện gặp không ít khó khăn.

Nguyên nhân là hội viên phụ nữ được hưởng lợi là những hộ thuộc diện nghèo, việc vay vốn để đầu tư vào lĩnh vực cải tạo, xây dựng công trình cấp nước, nhà vệ sinh thì hội viên chưa mặn mà tham gia. Bởi vậy, huyện đã thành lập Ban Truyền thông gồm các ngành liên quan, là cán bộ Hội Phụ nữ, Đoàn Thanh niên, Y tế, Văn hóa, Đài Truyền hình… cùng Ban Quản lý quỹ tập trung vào công tác truyền thông, nâng cao ý thức của người dân và qua đó làm thay đổi hành vi trong việc thực hiện. Song song với việc tạo điều kiện thuận lợi cho hội viên tiếp cận vốn, giải ngân nhanh, Hội Phụ nữ còn hướng dẫn cho hội viên lựa chọn các mô hình, kỹ thuật để lựa chọn đầu tư phù hợp với điều kiện thực tế.

Từ những hoạt động thiết thực đó, Quỹ quay vòng đã có 211 hội viên vay vốn (cuối năm 2003) với số tiền là 300 triệu đồng, đầu tư xây dựng 151 công trình cấp nước và 91 công trình nhà vệ sinh. Nhờ phát huy tốt nguồn vốn của Quỹ quay vòng. Đến nay, sau hơn 11 năm đã nhân rộng lên 15 xã, thu hút 2.443 hội viên tham gia quỹ với số tiền quay vòng hơn 8,1 tỷ đồng. Thông qua nguồn vốn đó, các hội viên đã đầu tư xây dựng 1.943 công trình cấp nước, 1.862 công trình nhà vệ sinh và nhờ chú trọng công tác kiểm tra, giám sát, nguồn vốn được hội viên đầu tư đúng mục đích, trả nợ đúng hạn. Hiện Anh Sơn được đánh giá là một trong những huyện thực hiện tốt dự án.

Tại các huyện điểm như: Yên Thành có 4.026 hộ vay hơn 8,9 tỷ đồng đầu tư xây dựng, nâng cấp 4.401 công trình; Diễn Châu có 3.291 hộ vay gần 8.414 triệu đồng xây dựng 3.224 công trình. Thành công từ các mô hình làm điểm, Tổ chức DANIDA tiếp tục hỗ trợ nguồn vốn để nhân rộng Quỹ quay vòng đầu tư cấp nước và vệ sinh tại các huyện, thị trong tỉnh.

Bà Phạm Thị Hải Yến - Chủ tịch Hội LHPN Quỳnh Lưu cho biết: “Từ cuối năm 2004, hội viên phụ nữ trong huyện đã được vay vốn của Tổ chức DANIDA (Đan Mạch) đầu tư xây dựng công trình cấp nước và vệ sinh. Trước đây là huyện có địa bàn rộng, chị em có nhu cầu vay vốn lớn, nên Hội LHPN tỉnh đã tạo điều kiện mở rộng phạm vi hoạt động của Quỹ quay vòng cấp nước và vệ sinh môi trường tại 25 xã, nhưng sau khi chia tách huyện, Quỳnh Lưu còn lại 7 xã triển khai Quỹ quay vòng và để tiếp tục phát triển quỹ này, Hội LHPN huyện hướng nguồn vốn đầu tư vào những xã khó khăn, các xã vùng giáo nhằm mở rộng thêm nhiều hội viên được tiếp cận nguồn vốn. Trong quá trình triển khai, Hội LHPH huyện luôn tiến hành rà soát nguồn vốn để quản lý và có các giải pháp xử lý kịp thời những vấn đề vướng mắc tại cơ sở. Cũng thông qua đó, giúp cho hội xây dựng kế hoạch hoạt động phù hợp hơn, đề xuất hỗ trợ nguồn vốn kịp thời hơn…Thông qua công tác tuyên truyền, vận động, kiểm tra, kiểm soát thì phần lớn nguồn vốn của quỹ được hội viên đầu tư đúng mục đích, sử dụng hiệu quả, trả nợ đúng hạn”.

Từ 6 xã của 3 huyện làm thí điểm về Quỹ quay vòng đầu tư cấp nước và vệ sinh môi trường, đến nay quỹ đã mở rộng đến 142 xã ở 14 huyện, thị. Từ nguồn vốn gốc là hơn 12,2 tỷ đồng, sau hơn 11 năm hoạt động đã quay vòng lên đến con số hơn 54,4 tỷ đồng và đã hỗ trợ vốn cho 18.725 hội viên đầu tư vốn xây dựng 15.635 công trình cấp nước (gồm giếng khoan, giếng đào, bể nước), xây dựng 8.793 công trình vệ sinh.

Đặc biệt, thông qua Quỹ quay vòng đầu tư công trình cấp nước và nhà vệ sinh của hội phụ nữ, tại 133 xã (của 14 huyện, thị) đã vận động chị em hội viên tham gia vào Tổ tiết kiệm để huy động nguồn vốn tại chỗ, góp phần hỗ trợ nguồn vốn cho hội viên phát triển kinh tế gia đình, góp phần cải thiện điều kiện sống với lũy kế hơn 3,5 tỷ đồng. Đây là nguồn vốn thực sự có ý nghĩa vì đã hỗ trợ cho nhiều hội viên đầu tư phát triển chăn nuôi, tạo thêm nguồn thu nhập…

Cùng với nguồn vốn hỗ trợ của Tổ chức DANIDA, Nghệ An còn triển khai Dự án “Cấp nước sạch và vệ sinh môi trường nông thôn miền Trung” bằng vốn vay Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB) (thực hiện tại 6 tỉnh là Thanh Hóa, Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Ngãi, Bình Định) đầu tư tại Diễn Châu, Yên Thành xây dựng các nhà máy cấp nước sạch và hỗ trợ nguồn vốn hơn 5,5 tỷ đồng cho hội viện phụ nữ thực hiện Quỹ quay vòng đầu tư công trình cấp nước và vệ sinh môi trường.

Quỹ quay vòng cấp nước và VSMT đều được Hội LHPN quản lý rất hiệu quả, trở thành một trong những “kênh” tín dụng thu hút được sự quan tâm, tham gia tích cực của rất nhiều hội viên hội phụ nữ. Bà Hoàng Thị Thanh Minh - Hội LHPN tỉnh cho biết: “Phần lớn các cơ sở thực hiện Quỹ quay vòng cấp nước và vệ sinh môi trường ở cách xa trung tâm huyện. Một số nơi triển khai ở vùng sâu, vùng xa, thu nhập của người dân còn thấp ảnh hưởng đến công tác vận động bà con vay vốn, hay trích một phần thu nhập vào đầu tư lĩnh vực này…

Thế nhưng, Quỹ quay vòng của Hội LHPN các cấp luôn được chính quyền địa phương và nhất là Trung tâm nước và VSMTNT quan tâm, hỗ trợ kịp thời, nên các hoạt động vay vốn của Quỹ quay vòng đã từng bước làm thay đổi nhận thức, hành vi của hội viên phụ nữ cũng như cộng đồng, tăng cường sức khỏe cho các thành viên trong gia đình, đặc biệt là phụ nữ và trẻ em, góp phần cải thiện cuộc sống của người dân vùng nông thôn. Cũng trong quá trình thực hiện, Hội LHPN còn lồng ghép các chương trình, dự án nhằm đa dạng nguồn vốn hỗ trợ để mở rộng thêm nhiều hội viên vay vốn đầu tư xây dựng công trình…”.

Hoàng Vĩnh