Rà soát việc thực hiện chế độ bảo hiểm cho cán bộ, công chức cấp xã
(Baonghean) - Trước những vi phạm chế độ bảo hiểm cho cán bộ công chức tại xã Thanh Sơn (qua loạt bài "Những sai phạm "động trời" ở Thanh Sơn"), phóng viên Báo Nghệ An đã có cuộc trao đổi với ông Lê Trường Giang - Phó Giám đốc BHXH tỉnh về những quy định của Luật đối với việc thực hiện chế độ bảo hiểm cho các cán bộ công chức cấp xã. Tại đây, ông Lê Trường Giang cho biết: sau vụ việc xẩy ra ở xã Thanh Sơn, BHXH tỉnh sẽ chỉ đạo rà soát việc thực hiện chế độ bảo hiểm cho cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn toàn tỉnh...
Phóng viên: Thưa ông Lê Trường Giang, các quy định của Luật trong thực hiện chế độ bảo hiểm đối với cán bộ, công chức cấp xã như thế nào? Và việc thực hiện các chế độ bảo hiểm cho các cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh trong thời gian qua được thực hiện ra sao?
Ông Lê Trường Giang: Từ 1/1/1998 áp dụng theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP ngày 23/1/1998 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 50/CP ngày 26/7/1995 của Chính phủ về chế độ sinh hoạt phí đối với cán bộ xã, phường, thị trấn; Thông tư liên tịch số 99/1998/TTLT/TCCP-BTC-BLĐTBXH ngày 19/5/1998 hướng dẫn thi hành Nghị định số 09/1998/NĐ-CP của Chính phủ sửa đổi, bổ sung Nghị định 50/CP ngày 26/7/1995. Theo đó, căn cứ đóng BHXH là mức sinh hoạt phí hàng tháng đối với cán bộ cấp xã. Mức đóng BHXH hàng tháng bằng 15% mức sinh hoạt phí hàng tháng, trong đó cán bộ xã đóng bằng 5% mức sinh hoạt phí đang hưởng và ngân sách nhà nước đóng 10% tổng quỹ sinh hoạt phí của những người đóng BHXH của mỗi xã.
Đối với cán bộ xã có thời gian công tác từ tháng 12/1997 trở về trước với chức danh theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP thì được tính là thời gian công tác có đóng BHXH. Các chế độ BHXH được hưởng gồm: trợ cấp hàng tháng, trợ cấp một lần, mai táng phí.
Từ 1/11/2003 thực hiện theo Nghị định số 121/2003/NĐ-CP ngày 21/10/2003 của Chính phủ về chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn (Nghị định này thay thế Nghị định số 50/CP và Nghị định số 09/1998/NĐ-CP); Thông tư liên tịch số 34/2004/TTLB-BNV-BTC-BLĐTBXH ngày 14/5/2004 hướng dẫn thực hiện Nghị định số 121/2003/NĐ-CP. Theo đó, cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã được thực hiện chế độ BHXH theo Điều lệ Bảo hiểm xã hội ban hành kèm theo Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 của Chính phủ và Nghị định số 01/2003/NĐ-CP ngày 9/1/2003 về sửa đổi, bổ sung một số điều của Điều lệ Bảo hiểm xã hội ban hành kèm theo Nghị định số 12/CP ngày 26/1/1995 của Chính phủ và BHYT theo Điều lệ Bảo hiểm Y tế ban hành kèm theo Nghị định số 58/1998/NĐ-CP ngày 13/8/1998 của Chính phủ, bao gồm các chế độ: chế độ trợ cấp ốm đau; chế độ trợ cấp thai sản; chế độ trợ cấp tai nạn lao động; chế độ hưu trí; chế độ tử tuất; chế độ nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe và chế độ BHYT.
Mức đóng BHXH bằng 20% tiền lương hàng tháng, trong đó cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã đóng bằng 5%, người sử dụng lao động (UBND cấp xã) đóng bằng 15%. Cán bộ chuyên trách, công chức cấp xã có thời gian đóng BHXH theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP và sau đó được tiếp tục đóng BHXH theo Nghị định số 121/2003/NĐ-CP và hướng dẫn của Thông tư 34/2004/TTLB-BNV-BTC-BLĐTBXH, thì thời gian làm việc có đóng BHXH theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP được cộng với thời gian làm việc có đóng BHXH theo Nghị định số 121/2003/NĐ-CP để tính hưởng chế độ BHXH.
Từ 1/1/2010, thực hiện theo Luật BHXH; Luật BHYT; Nghị định số 92/2009/NĐ-CP ngày 22/10/2009 của Chính phủ về chức danh, số lượng, một số chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức ở xã, phường, thị trấn và những người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã; Thông tư liên tịch số 03/2010/TTLT-BNV-BTC-BLĐTB&XH ngày 27/5/2010 của Liên Bộ Nội vụ - Bộ Tài chính – Bộ Lao động Thương binh và Xã hội hướng dẫn thực hiện Nghị định số 92/2009/NĐ-CP.
Trong thời gian qua, BHXH tỉnh Nghệ An thực hiện chế độ bảo hiểm cho các cán bộ, công chức cấp xã trên địa bàn tỉnh theo đúng quy định của Luật, Nghị định và các Thông tư hướng dẫn và các văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền. Cụ thể, căn cứ danh sách cán bộ xã và các biến động tăng, giảm về số lao động, tiền lương do UBND xã báo hàng tháng để thực hiện thu BHXH, BHYT, cấp sổ BHXH, thẻ BHYT, giải quyết các chính sách về BHXH, BHYT cho người lao động.
Một số cán bộ, công chức xã Thanh Sơn bị xâm phạm quyền lợi.
Phóng viên: Theo cơ quan BHXH huyện Thanh Chương, các hồ sơ liên quan của các cán bộ, công chức xã Thanh Sơn đã được chuyển về BHXH tỉnh để thẩm định xin ý kiến. Vậy thưa ông, đến thời điểm hiện tại, các hồ sơ này đã được BHXH Nghệ An xử lý như thế nào?
Ông Lê Trường Giang: Theo sự việc Báo Nghệ An số 9507 ngày 29/7/2013 nêu, tại UBND xã Thanh Sơn có 11 vị công chức, chuyên trách đã 4 năm nay chưa được tham gia bảo hiểm, dù mỗi kỳ nhận lương hàng tháng đều bị “cấn, trừ” các khoản đóng nộp BHXH, bảo hiểm y tế.
BHXH tỉnh Nghệ An đã làm việc, yêu cầu Giám đốc BHXH huyện Thanh Chương kiểm tra lại vụ việc, đồng thời căn cứ vào Biên bản làm việc lập ngày 12/3/2013 giữa UBND xã Thanh Sơn và BHXH huyện Thanh Chương về việc kiểm tra công tác cấp sổ BHXH, giải quyết chế độ cho cán bộ, công chức các xã vùng lòng hồ bản Vẽ, xác định số đối tượng chưa được tham gia BHXH là 8 lao động (trong đó có 2 lao động đã được cấp sổ BHXH tại đơn vị cũ, danh sách lao động chưa tham gia BHXH kèm theo).
Theo đó, ngày 5/12/2012, BHXH tỉnh nhận được 7 bộ hồ sơ đề nghị truy thu thời gian đóng BHXH, BHYT của 7 lao động thuộc UBND xã Thanh Sơn (trường hợp ông Vy Trọng Thủy không có tên trong danh sách đề nghị truy thu) do BHXH huyện Thanh Chương chuyển lên; sau khi kiểm tra hồ sơ, ngày 28/1/2013 BHXH tỉnh đã chuyển trả hồ sơ cho BHXH huyện Thanh Chương với lý do: Bảng thanh toán tiền lương kèm theo hồ sơ có dấu hiệu hợp thức hóa, (cụ thể qua kiểm tra danh sách tham gia BHXH hàng tháng tại đơn vị, trong thời gian từ tháng 1/2010 đến tháng 12/2012 có những người lao động đã đăng ký tham gia BHXH có sự thay đổi hệ số lương nhưng bảng thanh toán tiền lương lại không phản ánh), đồng thời giao Giám đốc BHXH huyện Thanh Chương trực tiếp đơn vị để kiểm tra, xác minh bảng lương của đơn vị. Tuy nhiên đến nay, BHXH huyện Thanh Chương vẫn chưa xác minh và hoàn thiện hồ sơ chuyển BHXH tỉnh để thẩm định giải quyết truy thu.
Trụ sở UBND xã Thanh Sơn - nơi xẩy ra những vi phạm chế độ của cán bộ, công chức.
Phóng viên: Sau sự việc một số cán bộ công chức xã Thanh Sơn bị vi phạm chế độ bảo hiểm, BHXH tỉnh sẽ có biện pháp gì để buộc các tổ chức cấp xã thực hiện nghiêm túc các chế độ bảo hiểm cho người lao động theo quy định, thưa ông?
Ông Lê Trường Giang: Hiện nay, BHXH tỉnh đã chỉ đạo Giám đốc BHXH huyện Thanh Chương khẩn trương trực tiếp làm việc với UBND xã Thanh Sơn để kiểm tra, xác minh bảng thanh toán tiền lương hàng tháng..., phối hợp với xã có báo cáo giải trình nếu phát hiện hợp thức hóa hồ sơ. Trường hợp UBND xã Thanh Sơn không phối hợp thực hiện thì tham mưu UBND huyện thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH tại đây.
Bên cạnh đó, BHXH tỉnh đã giao Giám đốc BHXH huyện Thanh Chương tiến hành rà soát lại các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn, trong đó có UBND các xã, thị trấn, đối chiếu danh sách lao động tham gia BHXH và danh sách lao động tại đơn vị để xác định số đối tượng chưa đăng ký tham gia BHXH theo đúng quy định, hướng dẫn đơn vị lập hồ sơ đăng ký tham gia BHXH đầy đủ cho người lao động tại đơn vị.
Đồng thời, BHXH tỉnh sẽ chấn chỉnh công tác quản lý thu toàn tỉnh thông qua việc chỉ thị BHXH các huyện thực hiện nghiêm túc các văn bản chỉ đạo của BHXH tỉnh về tăng cường quản lý công tác thu BHXH, BHYT. Theo đó, cán bộ chuyên quản phải thường xuyên bám sát và kiểm tra tình hình thực hiện chính sách BHXH, BHYT tại các đơn vị sử dụng lao động trên địa bàn; tăng cường công tác thanh, kiểm tra tình hình thực hiện công tác quản lý thu BHXH, BHYT tại các đơn vị; tiếp tục chỉ đạo BHXH các huyện, thành phố, thị xã tổng rà soát việc tham gia BHXH của cán bộ, công chức cấp xã nói riêng và của người lao động trên địa bàn nói chung. Đồng thời, BHXH tỉnh kiến nghị với cơ quan nhà nước có thẩm quyền xử lý kịp thời các đơn vị có hành vi vi phạm pháp luật về BHXH, BHYT...
Phóng viên: Xin cảm ơn ông!
Nhật Lân (thực hiện)