Singapore mạnh tay với nội dung độc hại: Chuẩn bị ban hành luật kiểm soát mạng xã hội

Một dự luật mới được trình lên Quốc hội Singapore ngày 15/10 đề xuất thành lập Ủy ban An toàn trực tuyến, cơ quan có thẩm quyền yêu cầu các nền tảng mạng xã hội xóa hoặc chặn quyền truy cập vào những nội dung bị xem là gây hại cho người dùng. Đây được xem là bước tiến lớn trong nỗ lực của chính phủ Singapore nhằm xây dựng môi trường số an toàn, minh bạch và có trách nhiệm hơn.

Dự luật được đưa ra sau khi các nhà nghiên cứu thuộc Cơ quan Phát triển Truyền thông Infocomm (IMDA) phát hiện hồi tháng 2 rằng hơn một nửa số khiếu nại hợp pháp của người dùng về các nội dung độc hại như lạm dụng trẻ em, quấy rối và bắt nạt trực tuyến đã không được xử lý kịp thời bởi các nền tảng mạng xã hội.

Theo kế hoạch, Ủy ban An toàn trực tuyến sẽ chính thức đi vào hoạt động trong nửa đầu năm 2026. Cơ quan này sẽ có quyền tiếp nhận và giải quyết các báo cáo từ người dùng Singapore về nhiều hình thức tác hại kỹ thuật số, bao gồm quấy rối trực tuyến, tiết lộ thông tin cá nhân trái phép, theo dõi qua mạng, lạm dụng hình ảnh riêng tư và nội dung khiêu dâm trẻ em.

Không chỉ dừng lại ở việc xử lý khiếu nại, Ủy ban còn được trao quyền ra lệnh cho các nền tảng truyền thông xã hội hạn chế quyền truy cập vào nội dung có hại trong phạm vi Singapore, trao quyền phản hồi cho nạn nhân, và cấm thủ phạm truy cập lại nền tảng.

Trong các trường hợp nghiêm trọng, Ủy ban có thể yêu cầu các nhà cung cấp dịch vụ Internet (ISP) chặn truy cập đến các trang hoặc nhóm trực tuyến có nội dung độc hại, thậm chí chặn cả trang web của nền tảng nếu cần thiết.

Các loại hình tác hại khác như tiết lộ dữ liệu cá nhân không được phép hay kích động thù địch trực tuyến dự kiến sẽ được đưa vào phạm vi điều chỉnh trong những giai đoạn tiếp theo.

Đề xuất thành lập Ủy ban này từng được nêu ra lần đầu trong phiên thảo luận ngân sách của Bộ Phát triển Kỹ thuật số và Thông tin (MDI) hồi tháng 3 năm nay. Bộ trưởng Josephine Teo nhấn mạnh rằng, các nền tảng mạng xã hội “thường không có hành động kịp thời để xóa bỏ nội dung thực sự có hại mà nạn nhân báo cáo”, do đó cần một cơ quan chuyên trách để can thiệp khi nền tảng không hành động.

Động thái này diễn ra trong bối cảnh Singapore tăng cường các biện pháp chống tác hại trực tuyến, đặc biệt sau khi ban hành Đạo luật về Tác hại hình sự trực tuyến (Online Criminal Harms Act) vào tháng 2/2024. Theo đạo luật này, chính phủ có thể yêu cầu các công ty công nghệ gỡ bỏ hoặc hạn chế nội dung liên quan đến lừa đảo, mạo danh và các hành vi phạm pháp khác trên mạng.

Tháng 9 vừa qua, Bộ Nội vụ Singapore đã cảnh báo Meta (công ty mẹ của Facebook và Instagram) rằng, họ có thể bị phạt tới 1 triệu đô la Singapore (khoảng 771.000 USD), cùng mức phạt bổ sung 100.000 đô la Singapore mỗi ngày, nếu không triển khai các biện pháp như xác thực khuôn mặt để hạn chế nạn mạo danh và lừa đảo trực tuyến. Hiện Bộ Nội vụ chưa xác nhận liệu Meta đã tuân thủ yêu cầu này hay chưa.

Với dự luật mới, Singapore đang từng bước định hình mô hình quản trị không gian mạng tiên tiến, cân bằng giữa tự do biểu đạt và an toàn người dùng - một thách thức lớn đối với các quốc gia trong kỷ nguyên số hóa toàn diện./.