Sông nước Mê Kông và người liệt sỹ liên quân Việt - Lào

(Baonghean) Sau Cách mng tháng Tám và Quc khánh 2/9/1945, quê tôi đã có lp trai tr náo nc theo tiếng gi C H, Nam tiến và sang Lào kháng chiến. Các anh rn rã lên đường hát "Cùng nhau đi hng binh", lp nhi đồng chy theo ngước lên núi Giăng Màn đến khi không bước ni na. Nhng ngày sau đó, c làng rn tin vui ta thng trn phá đồn Na Pê dit nhiu gic Pháp.

Lp nh chúng tôi đã nhn biết trong cuc sng sm ti lam lũ ca c dân làng, hu như ai cũng thường đưa mt ngóng vng dõi theo nhng hướng các anh trai làng đã đi xa... Qua mùa Đông, ri đến mùa Xuân 1946, không rõ t ai đem đến nhưng bng c làng đều biết anh Huy, người con trai ca Giáo sư Lê Thước (dy hc Trường Quc hc Vinh) đã hy sinh Lào, khi h tng Hoàng thân Xuphanuvông qua sông vượt vòng vây gic Pháp. Ni bun thm sâu trong làng xóm, nhưng qua chuyn k vn hin rõ v t hào, cm phc trước hành động gan góc, lm lit ca người trai quê nhà Lê Thiu Huy trên đất nước Lào gn gũi, là lit s đầu tiên ca quê hương, dòng h trước ngày toàn quc kháng chiến. Anh cũng tng là hc sinh Trường Quc hc Vinh, vào b đội thuc đơn v liên quân Lào - Vit, hot động hướng Đường 8, Đường 9 t năm 1945.

Từ trái sang: Hoàng thân Xuphanuvông, Chủ tịch CHDCND Lào; đồng chí Lê Thương, Chính ủy đoàn chuyên gia VN ở Lào (1960-1963); Tổng Bí thư Đảng NDCM Lào Kayxỏn phômvihản. (Ảnh tư liệu của Ban liên lạc CCB Mặt trận Bình Trị Thiên).

Qua thi nh

đến lúc là b

đội Bc, Nam, Lào, trong tôi vn luôn sng dy hình nh đẹp đẽ các anh trai tr quê nhà ni tiếp chng Pháp, chng M hy sinh cho T quc. Mt ln Hà Ni, thi k gic M m rng đánh phá th

đô, tôi may mn tìm được nhà Giáo sư Lê Thước và càng xúc động biết bao khi được đọc bc thư ca Hoàng thân Xuphanuvông gi giáo sư:


                                                                                Phathet Lào


                                                                  Độ
c lp - Thng nht - Phú Cường


... Thưa Ngài, anh Lê Thiu Huy, người con yêu quý nht ca Ngài mt đi, không nhng riêng trong gia quyến mt mt người con yêu du, mà nước Vit Nam và nhân dân Lào mt mt chiến s đầy tinh thn hy sinh vì công lý. Riêng tôi, cái chết ca anh Lê Thiu Huy không khi làm tôi bùi ngùi thương tiếc. Anh Lê Thiu Huy đã sát cánh cùng tôi chiến đấu để gii phóng cho nước Lào, cho dân tc Lào.


Tinh thn hy sinh cao c đã nhc nh cho thanh niên Lào, cho nhân dân Lào luôn luôn bn b chiến đấu để giết đế quc xâm lăng và giành độc lp thc s cho đất nước.


Ngày 21/3/1946, vì lc lượng quân ta ít, không đủ chng đỡ vi mt lc lượng mnh ln, tinh nhu hơn ca gic Pháp được quân Anh giúp sc, Thà Kht b tht th. Tình thế nguy ngp, tôi và mt s anh em trong chính quyn cùng vi anh Lê Thiu Huy xung xung vượt sông Mê Kông sang Xiêm để tm lánh. Đang phăng phăng vượt khi cơn him nguy, tôi quay li thì than ôi! Anh Lê Thiu Huy đã trúng đạn ri, ch kp tht ra my câu khe kh ri tt th. My phút sau, tôi cũng b trúng đạn. Xung vào đến b, anh em đem anh Huy lên và t chc mai táng.


Đứ
ng trước thi hài anh Huy có đông đủ mt anh em Vit Kiu và người Lào Xiêm thăm viếng và t lòng mến tiếc!


Ngày 21/3, k nim cái chết anh dũng ca anh Huy, là ngày căm hn ca toàn nhân dân Lào và riêng gia quyến Ngài.


Đế
n đây, tôi xin thành tht cm ơn Ngài và chúc quý quyến luôn luôn mnh khe!

Ch ký ca Hoàng thân và dân ca Chính ph kháng chiến Lào.


Mi đây, có dp sang Thái Lan thăm nơi Thu Chín - Bác H tng sng, vn động t chc hot động cách mng cu nước (1929-1930) ti bn Na Choc, tnh Na Khon Pha Nom, lúc tr v qua sông Mê Kông sang Thà Kht, tôi càng bi hi khôn xiết hình dung nơi nào đây gia dòng nước cun năm 1946, có chuyến xung xuyên trong máu la ca Hoàng thân Xuphanuvông, các đồng chí bộ đội Pathét Lào và người chiến s - lit s quân tình nguyn Vit Nam Lê Thiu Huy sm hiến trn cuc đời góp nên tình đoàn kết hu ngh đặc bit, liên minh chiến đấu son st Vit - Lào


Tôi bày t ni nim vi các đồng chí cùng đi, có c bn Lào và người dân Lào, dân Thái trên chuyến phà ln. Có đĩa hoa Chăm pa và hoa Hu mang theo trước, lúc đó tt c cùng th hoa trng xung sông nước Mê Kông, tưởng nh lit s Lê Thiu Huy và bao đồng đội đã hy sinh anh dũng.


Gia Thà Kht chiến đấu ngày xưa và hôm nay đang đổi mi phát trin náo nhit vi bên kia sông là nơi Bác H tng sng, phi chăng nơi đây cũng chính là nơi còn lưu đậm du tích chói sáng ca nhng chiến s liên quân Vit-Lào, để t đó cùng khi nên tên gi thân thương, trìu mến: B đội C H - B đội Nhà Pht đi mãi vi thi gian, đến tn bây gi!

Doãn Yến

tin mới

Khí thế mới trên quê hương Diễn Châu

Khí thế mới trên quê hương Diễn Châu

(Baonghean.vn) -Tháng 8, chúng tôi tìm về những vùng đất, di tích mang dấu ấn lịch sử cách mạng trên địa bàn huyện Diễn Châu; chứng kiến khí thế chào mừng Lễ Quốc khánh 2/9/2023, hiểu thêm về mảnh đất giàu truyền thống yêu nước đang từng ngày thay da đổi thịt này...

Tết Độc lập về thăm Quê Bác

Tết Độc lập về thăm Quê Bác

(Baonghean.vn) - 78 năm sau ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh đọc bản Tuyên ngôn độc lập khai sinh ra nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Khu Di tích Kim Liên đã trở thành một điểm đến không thể thiếu trên bản đồ du lịch Nghệ An, đặc biệt trong ngày lễ Quốc khánh 2/9.

Thức quà quê 'ăn chơi' thành đặc sản ở Đô Lương

Thức quà quê 'ăn chơi' thành đặc sản ở Đô Lương

(Baonghean.vn) - Bánh gai Đông Sơn có từ lâu đời, trở thành đặc sản của người dân Đô Lương, thường được dùng vào các dịp ăn hỏi, lễ, Tết và làm quà biếu. Bắt đầu từ những năm 1980 của thế kỷ trước thì bánh gai Đông Sơn trở thành hàng hoá, được tiêu thụ rộng rãi trong và ngoài tỉnh… 

Bản làng ngân vang điệu xuối, lăm

Bản làng ngân vang điệu xuối, lăm

(Baonghean.vn) - Mảnh đất Quỳ Châu được coi là một trong những cái nôi của văn hóa dân tộc Thái ở Nghệ An. Nơi đây có nhiều loại hình di sản văn hóa giàu bản sắc. Những năm gần đây việc bảo tồn các giá trị văn hóa vật thể và phi vật thể trên vùng đất Tây Bắc Nghệ An được quan tâm chú trọng.

Chị em bản Na mặn mà giữ nghề dệt thổ cẩm

Chị em bản Na mặn mà giữ nghề dệt thổ cẩm

(Baonghean.vn) - Nhiều sản phẩm thổ cẩm tinh xảo với sắc màu hấp dẫn, hoa văn đa dạng được chị em phụ nữ bản Na, xã Hữu Lập, huyện Kỳ Sơn dệt nên bằng đam mê làm "sống lại" nghề truyền thống của đồng bào Thái ở vùng biên Nghệ An. 

Tổ đổi công - mô hình giải bài toán thiếu lao động ở các xã miền núi Nghệ An

Tổ đổi công - mô hình giải bài toán thiếu lao động ở các xã miền núi Nghệ An

(Baonghean.vn) - Để tiết kiệm chi phí thuê nhân công, giải quyết bài toán thiếu lao động làm nông, các tổ đổi công được thành lập. Nhà này hỗ trợ nhà kia, xoay vòng vậy cho đến hết mùa, vừa tạo nét đẹp văn hóa trong lao động, vừa thắt chặt tình đoàn kết, tạo động lực thúc đẩy sản xuất…

Tự do trong tình yêu và hôn nhân ở người Mông

Tự do trong tình yêu và hôn nhân ở người Mông

(Baonghean.vn) - L.T.S: Liệu có phải lúc nào hôn nhân và tình yêu cũng phải song hành? Liệu có phải hôn nhân là nấm mồ chôn vùi tình yêu? Thực tế cho thấy ở người Mông, đôi khi có một sự tồn tại độc lập giữa khái niệm hôn nhân và tình yêu...

Cây quế Quỳ ở Quế Phong. Ảnh: Nhật Lân

Cây quế Quỳ cần được quan tâm bảo hộ chỉ dẫn địa lý

(Baonghean.vn) - “Nhất quế Quỳ, nhì quế Thanh”, từ ngàn năm trước, cùng với ngà voi, sừng tê giác, ngọc trai, trầm hương,... quế Quỳ là một sản vật được cung tiến, xuất khẩu sang Trung Quốc và nhiều nước. Vấn đề bảo hộ chỉ dẫn địa lý đối với đặc sản này cần được quan tâm.

Tiếp mạch nguồn truyền thống, bứt phá vươn lên

Tiếp mạch nguồn truyền thống, bứt phá vươn lên

(Baonghean.vn) - Với truyền thống Lộc Đa, Đức Thịnh – nơi thành lập chi bộ Đảng đầu tiên của phủ Hưng Nguyên, là nơi khởi đầu cho cuộc biểu tình Xô viết 1930-1931, mảnh đất mà mỗi địa danh đều thắm đỏ niềm tự hào cách mạng: Đền Trìa, nhà thờ họ Hoàng, nhà thờ họ Uông… 

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

(Baonghean.vn) - Xã Thạch Ngàn là nơi đón 80 hộ đồng bào Đan Lai về sinh sống tại các bản Thạch Sơn, Bá Hạ, đời sống hết sức khó khăn. Vài năm nay huyện Con Cuông đang đẩy mạnh Chương trình Ngân hàng bò giúp đỡ hộ nghèo, ở xã Thạch Ngàn có 10 hộ tham gia...

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

Nghề 'bế' gừng thuê ở Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Gừng là một trong những loại cây trồng chủ lực ở Na Ngoi (Kỳ Sơn). Trong mùa thu hoạch gừng, lao động trên địa bàn chủ yếu đi làm ăn xa, nhiều hộ đồng bào Mông đã thuê người Thái, Khơ Mú ở các địa bàn lân cận để "bế" (thồ - PV) gừng từ nương rẫy, vận chuyển về bãi tập kết.

 Khát vọng lan tỏa dân ca ví, giặm

Khát vọng lan tỏa dân ca ví, giặm

(Baonghean.vn) - Nằm trong số những nghệ nhân thuộc lĩnh vực di sản văn hóa phi vật thể đầu tiên của tỉnh được Nhà nước vinh danh, Nghệ nhân Nhân dân Võ Thị Hồng Vân và Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Thị Cẩm Vân luôn đau đáu, trăn trở với việc gìn giữ, phát huy giá trị của dân ca ví, giặm Nghệ Tĩnh.

Mây trắng

Ngắm mây trên bản biên giới Phà Chiếng

(Baonghean.vn) - Phà Chiếng là bản biên giới thuộc xã Mỹ Lý, huyện Kỳ Sơn. Nơi đây đường đi hiểm trở, điều kiện sống của đồng bào gặp vô vàn khó khăn. Bù lại, thiên nhiên đã ban tặng cho bản Phà Chiếng cảnh sắc nên thơ, hữu tình, không khí mát lành, đặc biệt là có mây phủ quanh năm.

Phấn đấu xây dựng Anh Sơn phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vị thế tốp đầu các huyện miền núi của tỉnh

Phấn đấu xây dựng Anh Sơn phát triển nhanh và bền vững, khẳng định vị thế tốp đầu các huyện miền núi của tỉnh

(Baonghean.vn) - Với điều kiện địa lý, thiên nhiên hùng vĩ và kỳ thú, đất Anh Sơn sớm đi vào thi phú của tiền nhân với những áng văn trác tuyệt; đây cũng là vùng “địa linh” dày dặn truyền thống văn hóa, lịch sử và cách mạng, góp một dấu son vào pho sử vàng đấu tranh dựng nước và giữ nước.
Ngát hương sen tháng 5 trên quê hương Bác Hồ

Ngát hương sen tháng 5 trên quê hương Bác Hồ

(Baonghean.vn) - Mỗi dịp tháng 5 về, những hồ sen ở quê Bác, xã Kim Liên (Nam Đàn) lại nở hoa, tỏa hương thơm ngát. Hoa sen không chỉ làm đẹp cảnh quan mà còn mang lại lợi ích kinh tế cho người dân địa phương.
Một đời đắm say với tiếng sáo quê hương

Một đời đắm say với tiếng sáo quê hương

(Baonghean.vn) - Minh An không đến với sáo bằng sự tình cờ mà đó là sự lựa chọn của chính em từ thuở thiếu thời, là con đường bền bỉ, nhẫn nại dù gặp không ít gian khó. Em dành cho cây sáo nhỏ bé ấy cả tuổi xuân tươi đẹp nhất của mình, và ngược lại, sáo cũng hồi đáp em một sự nghiệp đáng tự hào.
Hướng tới Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia

Hướng tới Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia

(Baonghean.vn) - Hơn 40 năm qua, Lễ hội Làng Sen được tổ chức hàng năm là sự kiện văn hóa có ý nghĩa quan trọng trong đời sống tinh thần của Nhân dân, là dịp để người dân cả nước nói chung, Nghệ An nói riêng bày tỏ lòng thành kính, biết ơn vô hạn đối với Bác Hồ kính yêu.
Câu chuyện nghề rèn ở Kim Liên (Nam Đàn)

Câu chuyện nghề rèn ở Kim Liên (Nam Đàn)

(Baonghean.vn) - Tuy không còn nhộn nhịp như trước, nhưng nghề rèn truyền thống ở xã Kim Liên, huyện Nam Đàn vẫn đang được duy trì, gìn giữ bởi những người thợ yêu nghề. Cùng với sáng tạo, cải tiến kỹ thuật, họ đã tạo ra nhiều sản phẩm mới đáp ứng thị hiếu người tiêu dùng.
Lan tỏa giá trị văn hóa, nhân văn xứ Nghệ

Lan tỏa giá trị văn hóa, nhân văn xứ Nghệ

(Baonghean.vn) - Những ngày qua, hàng chục trang báo và cả mạng xã hội phản ánh, chia sẻ khá nhiều về việc Hội đồng hương Nghệ An sẽ tổ chức đêm nhạc Mạch nguồn ví, giặm, vinh danh 5 nhạc sĩ tiêu biểu của quê hương.
Ai về chợ Ú Đại Sơn...

Ai về chợ Ú Đại Sơn...

(Baonghean.vn) - Chợ Ú (xã Đại Sơn, Đô Lương) không chỉ được biết đến là chợ trâu bò lớn nhất Đông Nam Á, mà còn là nơi lưu giữ nhiều nét văn hóa đặc sắc của vùng quê xứ Nghệ.