Thị trường yến sào: Khó phân biệt thật – giả

(Baonghean.vn) - Yến sào từ lâu được xem là loại thực phẩm quý hiếm và đắt đỏ vì thế nhà nào khá giả và chịu chơi mới có nhu cầu tiếp cận với loại thực phẩm này. Nếu như vài năm trước ai có nhu cầu phải gửi người quen tận Nha Trang, Đồng Nai thì nay tại Thành Vinh đã xuất hiện những cửa hàng yến sào “xịn”, “thật 100%”, “nguyên chất”. Tuy nhiên, chất lượng và giá cả của những loại yến sào hiện nay vẫn khó có cách nào phân biệt thật - giả, rẻ - đắt.

Theo biển chỉ dẫn trên đường Nguyễn Đức Cảnh, tôi tìm đến cửa hàng Yến sào nguyên chất. Vào trong không thấy hàng hóa trưng bày ở đâu, gọi mãi, một bác lớn tuổi thò đầu nói lớn: “mua yến à? mua yến tổ hay yến rời, mà có mua thật không để bác lấy”.

Lên tầng 2 gian bếp của nhà 2 tầng, bà chủ cửa hàng cho biết: “yến này của con gái bác nuôi trong Cần Giờ, xịn 100%, và rẻ hơn ở nơi khác mấy chục phần trăm” và đưa ra rất nhiều hộp yến đã được đóng sẵn và có giá chung 3.000.000đồng/100gram. Theo bà chủ thì đây là loại yến còn nguyên tổ muốn dùng được phải ngâm, rửa sạch và gắp hết lông chim. Còn một loại đã được làm sạch, bác cất vào tủ đông có giá 3.500.000đồng/100gram.

Quan sát thấy loại này không có khuôn tổ yến như những nơi khác, tôi băn khoăn, bà chủ cho hay: “Nếu muốn thành tổ như loại nguyên chất phải đóng vào khuôn mà khuôn ấy con gái bác chưa gửi về được”. Khi tôi hỏi bác có loại yến huyết không, bà chủ cho biết đó chỉ là trò lừa bịp thôi chứ “làm gì có yến huyết đỏ lừ như trên các trang mạng quảng cáo, người ta nhuộm đấy và nếu các loại yến đã làm sạch thì theo bác phải có màu trắng ngà chứ và có mùi tanh tanh nếu có màu trắng tinh và mùi tanh nồng thì đích thị là dùng chất tẩy trắng”.

Thắc mắc vì hộp yến được đóng khuôn sơ sài lại không có mã vạch, tôi lấy cớ cần phải tìm hiểu thêm rồi “phiền bác cất giùm, lần sau cháu quay lại”. Bà chủ còn nói với theo: Ở đây bác không bày sản phẩm nhưng đã bán được rất nhiều và đa số khi đã mua rồi thường quay lại, có người còn mua đi nước ngoài nữa, “cháu cứ đi khảo giá đi ở đây vừa rẻ lại vừa xịn”.

Chủ hàng giới thiệu sản phẩm tại nhà riêng trên đường Nguyễn Đức Cảnh

Theo lời mách nước của một người bạn, tôi lại tìm đến quầy yến sào Nha Trang trên đường Nguyễn Sỹ Sách. Tại đây, có rất nhiều loại yến và có giá rất khác nhau từ 3.600.000 đồng loại bạch yến đến 8.600.000 đồng loại yến huyết mà theo người bán thì từ máu con chim yến mà thành. Chị chủ hàng cho biết đây là loại tổ yến từ nước bọt của con chim yến trời được công ty của chị gọi về làm tổ tại đảo tằm, nên cứ yên tâm là hoàn toàn thiên nhiên. Chị còn tư vấn nếu khi dùng yến đem ngâm vào nước để làm sạch thì yến thật sẽ không đổi màu, và các sợi yến nở đều. Còn nếu là yến dởm thì thường sẽ bị tan trong nước và có mùi tanh nồng khó chịu, nếu là yến huyết đểu thì thường đổi màu”.

Và chị cho biết mỗi tuần có khi chị bán được 5-6 lượng bạch yến và 2-3 lượng yến huyết. Trên tờ quảng cáo của hộp yến sào Nha Trang tại đây có ghi: Yến sào là loại thực phảm dinh dưỡng xưa thường được dùng cho vua chúa, có tới 40-50% protein, hàm lượng mỡ rất thấp chỉ 0,00-0,13%, nhiều loại acid amin rất cần thiết chỉ có trong yến sào. Thích hợp cho người già, người bị bệnh hiểm nghèo, phụ nữ sau sinh và trẻ em suy dinh dưỡng còi xương.

Ngoài các cơ sở tư nhân, tại thành phố Vinh, yến sào cũng đã được bày bán tại siêu thị Big C. Tuy nhiên, tại gian hàng ở đây chỉ có trên dưới 10 hộp yến sào được đóng sẵn có giá từ 3.500.000 - 7.000.000 đồng và người bán cũng có rất ít thông tin về yến sào để quảng bá cho sản phẩm. Chỉ là làm đẹp da, tăng tuổi thọ, giúp hồi phục sức khỏe... Khi được hỏi về quá trình gọi chim yến về làm tổ và thu tổ yến như thế nào và bảo quản ra sao để cho ra đời sản phẩm được đóng hộp thì chủ hàng chỉ lắc đầu: “bọn em bán hàng thôi, chị hỏi kỹ thế em làm sao biết được”.

Chị mua hàng đứng cạnh hỏi: “Vậy nếu mua mà thấy không đảm bảo chất lượng có được trả lại không?” thì nhận được cái lắc đầu của chủ hàng. Tại gian hàng này còn có các sản phẩm yến ăn liền được đóng trong hộp thủy tinh, và cho vào hộp giấy lớn mỗi hộp giấy có 12 lọ. Đây là sản phẩm được dùng làm quà biếu và được quảng cáo có giá trị dinh dưỡng tương đương yến tổ, có giá 990.000 đồng/hộp

Yến sào được bày bán tại siêu thị Big C

Hiện chưa có một tài liệu khoa học nào chứng minh thành phần dinh dưỡng thần kỳ trong yến sào như tương truyền, nhưng vì tâm lý nên rất nhiều người vẫn tìm cho được loại yến thật để mua. Các cửa hàng yến của các công ty đặt tại TP Vinh có đủ độ tin cậy như đã quảng cáo hay không hiện chỉ có người sản xuất yến mới biết vì theo chị chủ của hàng trên đường Nguyễn Sinh Sắc thì ngành chức năng cũng chưa thấy lấy mẫu kiểm tra. Người tiêu dùng hãy tìm hiểu kỹ trước khi mua sản phẩm vì đây là loại thực phẩm đặc biệt và giá cả vì thế cũng rất... đặc biệt.

Thanh Nga