"Thổi lửa" vào thảo luận, chất vấn

(Baonghean) - Một trong những mục tiêu quan trọng của Kỳ họp thứ 3, HĐND tỉnh khoá XVI là đánh giá tình hình thực hiện kế hoạch năm 2011 và thảo luận sâu về các giải pháp thực hiện kế hoạch năm 2012. Với nhiệt huyết của nhiệm kỳ mới, HĐND tỉnh đã thể hiện trách nhiệm trong công tác tiếp xúc cử tri, trí tuệ trong chuẩn bị nội dung kỳ họp, sôi nổi chất vấn, thảo luận.

Đổi mới tiếp xúc cử tri

Điều đổi mới đầu tiên, đó là từng đại biểu xuống tiếp xúc với dân thay cho việc đi từng đoàn như trước đây. Việc này giúp cho đại biểu thu nhận được nhiều ý kiến hơn, đồng thời cũng phải tự chuẩn bị tài liệu và nội dung của các cuộc làm việc, thể hiện bản lĩnh, trách nhiệm, sẽ để lại dấu ấn, niềm tin trong cử tri về hình ảnh người đại biểu dân cử nếu đại biểu đó trách nhiệm, trí tuệ, thực sự vì dân. Đại biểu Đinh Ngọc Văn- Chỉ huy trưởng BCH Bộ đội Biên phòng tỉnh, đại biểu của huyện Quế Phong cho biết: Khi đến xã Hạnh Dịch - Quế Phong để tiếp xúc cử tri, tôi đã thấy bà con các bản đến đông đủ, ai cũng mặc quần áo đẹp, chờ đợi và đưa ra nhiều kiến nghị về chế độ, chính sách cho đồng bào dân tộc. Đối với người dân miền núi, hình ảnh về các chiến sỹ biên phòng gần gũi bao nhiêu thì nay thêm vai trò đại biểu dân cử, bà con càng tin và chờ đợi nhiều hơn. Các đại biểu Hội đồng đã phối hợp với Mặt trận, các đoàn thể trong hoạt động đi tiếp xúc cử tri. Từng người đến tận xóm, bản, lắng nghe từng vấn đề, theo chuyên đề của Hội đồng nhằm chuyên sâu, không phân tán nội dung, cũng là để chuẩn bị cho các tờ trình về các vấn đề cử tri đang quan tâm. Hội đồng cũng có những đổi mới trong thành phần dự tiếp xúc: ngoài nông dân, công nhân, tiểu thương, các cụ hưu trí... còn có lãnh đạo huyện, xã, xóm, thôn, bản. Đại biểu tiếp xúc ở đâu thì sau kỳ họp về đó thông báo lại cho cử tri kết quả kỳ họp. Sau khi tiếp xúc cử tri, hội đồng có bảng tổng hợp ý kiến cử tri thống nhất phát cho đại biểu.

Giám sát chất lượng, hiệu quả

Trước kỳ họp hơn 1 tháng, qua dư luận và ý kiến cử tri, Thường trực HĐND tỉnh đã chỉ đạo và phối hợp với các Ban giám sát của Hội đồng nhân dân tỉnh tổ chức được 9 đợt giám sát chuyên đề và 10 đợt khảo sát, tổng cộng 159 nội dung, ý kiến, kiến nghị tới các cơ quan, ban, ngành địa phương liên quan.

Ban Kinh tế và ngân sách đã tổ chức được 2 nội dung giám sát chuyên đề và 2 đợt khảo sát khiến dư luận rất quan tâm, kịp thời uốn nắn những lệch lạc trong thực hiện: Giám sát về tình hình thực hiện các dự án, công trình trọng điểm của tỉnh giai đoạn 2011-2015 tại Sở Giao thông, Sở Văn hóa, thể thao và du lịch, Nông nghiệp và giám sát các dự án nhà ở xã hội. Qua giám sát, các ban của Hội đồng đã phát hiện ra nhiều tồn tại. Ban Văn hóa xã hội thì giám sát việc thực hiện chính sách, pháp luật về BHYT cho người nghèo, cận nghèo tại các sở, ngành, một số huyện, xã trên địa bàn, giám sát công tác vệ sinh tại 11 trường học và làm việc với UBND TP. Vinh và UBND huyện Nghi Lộc. Ban Pháp chế Hội đồng tổ chức 2 cuộc giám sát chuyên đề và 2 cuộc khảo sát: Giám sát thực hiện Luật Doanh nghiệp tại một số sở, ban, ngành, doanh nghiệp trên địa bàn. Giám sát việc thi hành Luật Thi hành án dân sự và các văn bản hướng dẫn thi hành tại một số đơn vị liên quan. Giám sát việc thực hiện Nghị quyết 30a của Chính phủ tại huyện Quế Phong và Sở Lao động TB và XH.

Qua giám sát, Hội đồng đã được cung cấp đầy đủ thông tin, đi kiểm tra thực tế và từ đó đã kiến nghị các đơn vị liên quan kịp thời bổ sung, điều chỉnh và có các giải pháp khắc phục những khó khăn, tồn tại nhằm thực hiện tốt hơn các chương trình, dự án ảnh hưởng mật thiết đến đời sống của người dân.

Đồng chí Hồ Đức Phớc trả lời chất vấn tại kỳ họp. Ảnh: Sỹ Minh

Thảo luận sôi nổi, dân chủ, tập trung

Điểm mới của thảo luận Kỳ họp thứ 3 năm nay là Hội đồng chia nhỏ thành 8 tổ (trước đây là 5 tổ), vì thế, ý kiến nhiều hơn, nhiều người được phát biểu hơn, các ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, xây dựng, chuyển tải được kiến nghị, nhu cầu của người dân đến hội đồng, từ đó đề ra được các giải pháp cho các vấn đề nhức nhối mà cử tri đang quan tâm. Không chỉ có đại biểu thảo luận, mà các khách mời cũng được mời phát biểu, từ đó Hội đồng đã có những chỉ tiêu sát thực hơn. Ông Nguyễn Văn Hùng - Chủ tịch Liên minh HTX Nghệ An khi được mời thảo luận ở tổ 2 với tư cách là khách mời, đã thẳng thắn chỉ ra trong báo cáo của UBND tỉnh chưa có các chỉ tiêu kế hoạch về phát triển TTCN, làng nghề, đào tạo nghề cho nông dân... trong khi đây là một lĩnh vực đang tác động sâu sắc đến nông nghiệp, nông dân và nông thôn. Ông đề nghị đưa các nội dung này vào và cuối cùng ý kiến của ông đã được Hội đồng chấp nhận. Liên minh HTX được đưa vào Ban chỉ đạo Xây dựng nông thôn mới của tỉnh.

8 tổ của Hội đồng đã thảo luận trọn một ngày, với 65 ý kiến của các đại biểu tập trung vào các mảng kinh tế công nghiệp, tiểu thủ công nghiệp, về tài chính, thu chi ngân sách, nông, lâm, ngư, về y tế giáo dục, về giải quyết việc làm cho người lao động, bảo vệ môi trường... Có thể nhận thấy nếu trước đây thảo luận chưa được coi trọng thì nay đây là nội dung trọng tâm, thực chất hơn cả chất vấn. Bởi ở đó, ai cũng có thể được đóng góp trí tuệ một cách dân chủ nhất, những điều ngại nói trước diễn đàn lớn cũng được trình bày. Hầu hết các đại biểu đều có phát biểu thảo luận, thể hiện chính kiến của mình. Qua thảo luận, những vấn đề lớn như kế hoạch năm 2012 hay các vấn đề cụ thể như: Dự án Xây dựng hồ chứa nước bản Mồng thi công chậm, hồ chứa nước tại xã Bắc Sơn - Quỳì Hợp, tái định cư công trình Thủy điện Bản Vẽ, Hủa Na, việc cấp gạo cứu đói cho người dân miền núi, các công trình thi công dang dở, 14 trường học đang thi công dở dang ở Tân Kỳ đang phải dừng vì Nghị quyết 11 khiến cho học sinh không có chỗ học... đều được đưa ra.

Chất vấn trách nhiệm, trọng tâm nhưng chưa hiệu quả

Theo báo cáo của UBND tỉnh về tình hình kinh tế - xã hội năm 2011 và kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 trình bày tại kỳ họp thì: Năm 2012, các chỉ tiêu cần đạt là: tốc độ tăng trưởng GDP đạt 9,5 -10%, giá trị sản xuất nông lâm ngư nghiệp tăng 4%, giá trị sản xuất công nghiệp xây dựng tăng 15% - 16%, dịch vụ tăng 9,5 -10,5%, thu ngân sách đạt khoảng 6.080 tỷ đồng, tổng kim ngạch xuất khẩu đạt 350-400 triệu USD, tổng đầu tư phát triển toàn xã hội đạt 28-30 ngàn tỷ đồng, tạo việc làm mới cho khoảng 36-37 ngàn người. Đó là những chỉ tiêu không dễ đạt được trong bối cảnh " giảm sâu" của nền kinh tế dự báo cả trong năm 2012. Những chỉ tiêu đó được đề ra một phần trên cơ sở kế hoạch đã đạt được của năm 2011, là một năm mà tỉnh ta đạt được rất nhiều thành tựu. Như trên đã nói: Trong thảo luận, các ý kiến đa số mổ xẻ những bất cập, tồn tại còn thảo luận về các chỉ tiêu kế hoạch nêu trên và các giải pháp thực hiện thì không nhiều, đa số nhất trí với các chỉ tiêu và các giải pháp đề ra. Có thể thấy, nội dung này nhiều đại biểu "tầm" chưa vươn tới để thảo luận, hoặc "đương nhiên" không thấy thuộc về trách nhiệm của mình nên không phát biểu. Không ít đại biểu có chức vụ, có thẩm quyền, nắm chắc vấn đề nhưng không chất vấn, trong khi một số đại biểu hay chất vấn lại không trọng tâm, hoặc đưa ra vấn đề vụn vặt.

Các nội dung chất vấn ở kỳ họp này liên quan đến: tình hình khó khăn của doanh nghiệp, các vấn đề nổi cộm như: giải phóng mặt bằng, nông nghiệp nông thôn, xây dựng cơ bản, tái định cư, việc quản lý thu chi trong trường học... Trong đó, các giải pháp tháo gỡ trong tái định cư các dự án vẫn còn đùn đẩy nhau, hướng tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp vẫn chưa rõ, chủ yếu dựa vào chính sách nhà nước. Doanh nghiệp cần nhất là tiền - hàng - tiền, song những vấn đề này vẫn chưa được đề cập cụ thể để tháo gỡ. Công tác hỗ trợ doanh nghiệp chưa hiệu quả, các buổi tập huấn cho doanh nghiệp chưa thu hút được họ. Có những buổi tập huấn quan trọng nhưng mới chỉ thu hút được 6 doanh nghiệp tham gia. Sự phát triển về cơ cấu doanh nghiệp lệch pha, phát triển nhiều về lĩnh vực xây lắp, đầu tư khu đô thị, các mảng khác rất ít nhưng nhiều năm qua chưa có giải pháp điều chỉnh.

Nhìn lại kỳ họp vừa qua, cử tri thấy hài lòng với tinh thần làm việc trách nhiệm, nhiệt huyết với khối lượng lớn công việc của một kỳ họp cuối năm. Hội đồng đã bám sát dư luận, trả lời thỏa đáng kiến nghị của cử tri. Cử tri mong muốn phát huy tinh thần mới, nhiệm kỳ mới, sức trẻ mới, các kỳ họp của Hội đồng ngày càng thể hiện quyền lực dân cử, được mong chờ, đón đợi của cử tri.

Châu Lan