Sáng 30/9, Phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 9 và Hội nghị trực tuyến Chính phủ với địa phương được khai mạc dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính. Hội nghị được tổ chức trực tuyến giữa điểm cầu Trụ sở Chính phủ và Trụ sở Ủy ban Nhân dân 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Dự hội nghị có các Phó Thủ tướng Chính phủ; Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, Thủ trưởng cơ quan thuộc Chính phủ; Chủ tịch Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Đại diện lãnh đạo các Ban của Đảng, Ủy ban của Quốc hội cùng tham dự.
Hội nghị thảo luận về tình hình kinh tế-xã hội tháng 9 và 9 tháng năm 2023; triển khai thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP của Chính phủ; triển khai chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội; phân bổ, giải ngân vốn đầu tư công; triển khai 3 Chương trình Mục tiêu Quốc gia và đánh giá giữa kỳ tình hình thực hiện Chương trình hành động của Chính phủ nhiệm kỳ 2021-2026 thực hiện Nghị quyết của Quốc hội về kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội 5 năm 2021-2025.
Phát biểu khai mạc Hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cho biết năm 2023 đã đi qua được 2/3 chặng đường, trong bối cảnh tình hình quốc tế, khu vực tiếp tục diễn biến phức tạp; khó khăn, thách thức nhiều hơn thời cơ, thuận lợi. Hậu quả dịch COVID-19 kéo dài. Cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn, xung đột tại Ukraine còn phức tạp.
Lạm phát tuy đã hạ nhiệt những vẫn neo ở mức cao. Tăng trưởng thấp, không đồng đều và còn bấp bênh, nhất là các nước là thị trường lớn của Việt Nam như Mỹ, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, EU… Một số nước, đối tác lớn (Mỹ, EU) tiếp tục thắt chặt chính sách tiền tệ và xu hướng tăng lãi suất có thể chưa chấm dứt.
Cùng với đó, thương mại, đầu tư quốc tế và nhu cầu ở các thị trường lớn suy yếu; chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gãy cục bộ; rủi ro về tài chính, tiền tệ, bất động sản, nợ công gia tăng; nguy cơ mất an ninh năng lượng, an ninh lương thực hiện hữu; trong đó giá dầu thô tăng mạnh; các thách thức an ninh truyền thống, phi truyền thống… ngày càng gay gắt, hậu quả nặng nề.
Trong nước, nền kinh tế chịu “tác động kép” từ các yếu tố bất lợi bên ngoài và những vấn đề tồn tại kéo dài nhiều năm bộc lộ rõ hơn trong khó khăn; trong khi Việt Nam là nước đang phát triển, nền kinh tế trong quá trình chuyển đổi, quy mô còn khiêm tốn, độ mở cao, khả năng thích ứng, sức chống chịu còn hạn chế.
Trong bối cảnh đó, dưới sự lãnh đạo của Đảng, thường xuyên trực tiếp là Bộ Chính trị, đứng đầu là Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng; quản lý của Nhà nước, sự chỉ đạo điều hành quyết liệt của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; các cấp, các ngành, các địa phương đã nỗ lực vượt bậc, triển khai đồng bộ, hiệu quả, trọng tâm, trọng điểm các nhiệm vụ, giải pháp đề ra.
Kết quả phát triển kinh tế-xã hội tháng sau tốt hơn tháng trước, quý sau cao hơn quý trước; đạt được mục tiêu tổng quát đề ra. Kinh tế vĩ mô ổn định, lạm phát được kiểm soát, tăng trưởng được thúc đẩy, các cân đối lớn được bảo đảm; nợ công, nợ chính phủ, nợ nước ngoài quốc gia, bội chi ngân sách Nhà nước được kiểm soát tốt. An sinh xã hội, đời sống người dân được bảo đảm. Phòng, chống tham nhũng, tiêu cực được đẩy mạnh. Chính trị-xã hội ổn định. Quốc phòng, an ninh được tăng cường, trật tự an toàn xã hội được bảo đảm. Đối ngoại và hội nhập quốc tế được đẩy mạnh; uy tín và vị thế quốc tế của nước ta tiếp tục được củng cố, nâng lên.
Bên cạnh kết quả đạt được, còn những tồn tại, hạn chế và gặp nhiều khó khăn, thách thức. Tăng trưởng thấp hơn kế hoạch; sức ép lạm phát còn cao; các thị trường bất động sản, trái phiếu doanh nghiệp, tiếp cận tín dụng còn khó khăn; nợ xấu có xu hướng tăng…
Theo báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tình hình kinh tế-xã hội tháng 9 và 9 tháng tiếp tục phục hồi khả quan, nhiều chỉ tiêu, chỉ số quan trọng tuy kết quả đạt được chưa như kỳ vọng nhưng đã chuyển biến tích cực hơn qua từng tháng, từng quý.
Tốc độ tăng trưởng kinh tế phục hồi tích cực, quý sau cao hơn quý trước. GDP quý 3 ước tăng 5,33% so với cùng kỳ năm trước (quý 1 tăng 3,28%, quý 2 tăng 4,05%). Kinh tế vĩ mô tiếp tục ổn định, lạm phát được kiểm soát, các cân đối lớn được bảo đảm. Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 tăng 3,66% so với cùng kỳ năm trước, bình quân 9 tháng tăng 3,16%.
Thị trường tiền tệ cơ bản ổn định; mặt bằng lãi suất tiếp tục giảm, lãi suất tiền gửi và cho vay mới bình quân đã giảm khoảng 1,0% so với cuối năm 2022; điều hành tỷ giá phù hợp với diễn biến thị trường; bảo đảm an toàn hệ thống ngân hàng.
Thu ngân sách Nhà nước 9 tháng ước đạt 75,5% dự toán. Kim ngạch xuất nhập khẩu tăng 3,6% so với cùng kỳ năm trước; 9 tháng ước xuất siêu 21,68 tỷ USD (cùng kỳ năm trước là 6,9 tỷ USD). Nợ công, nợ Chính phủ, bội chi ngân sách được kiểm soát theo chỉ tiêu của Quốc hội. An ninh năng lượng, lương thực, thực phẩm được bảo đảm.
Vốn đầu tư toàn xã hội tiếp tục được cải thiện, quý 3 tăng 7,6% so với cùng kỳ năm trước. Tổng vốn FDI đăng ký 9 tháng đạt gần 20,21 tỷ USD, tăng 7,7% so với cùng kỳ. Giải ngân vốn đầu tư công ước đạt 51,38% kế hoạch, cao hơn cùng kỳ và số tuyệt đối cao hơn khoảng 110.000 tỷ đồng. Hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp tiếp tục chuyển biến.
Chính phủ tiếp tục tập trung hoàn thiện thể chế, pháp luật, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh; xử lý quyết liệt, hiệu quả nhiều vấn đề tồn đọng, vướng mắc; đẩy mạnh đầu tư các dự án đường cao tốc liên vùng, công trình hạ tầng chiến lược, tạo động lực thúc đẩy tăng trưởng cả trong ngắn hạn, trung và dài hạn. Chú trọng làm tốt công tác an sinh xã hội, bảo đảm đời sống người dân. Các lĩnh vực văn hóa, thể thao, du lịch, thông tin tuyên truyền tiếp tục được quan tâm, đẩy mạnh. Công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế được triển khai đồng bộ, toàn diện, hiệu quả…
Tuy nhiên, tăng trưởng kinh tế chưa đạt mục tiêu đề ra; tính chung 9 tháng GDP tăng 4,24% so với cùng kỳ; đầu tư của khu vực ngoài nhà nước tăng thấp, tính chung 9 tháng tăng 2,3%.
Sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp tiếp tục đối mặt với thách thức về thị trường, dòng tiền và thủ tục hành chính. Những khó khăn của doanh nghiệp, nền kinh tế đã tác động trực tiếp, làm gia tăng áp lực điều hành kinh tế vĩ mô. Đời sống của một bộ phận người dân còn khó khăn, nhất là ở vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới, hải đảo.
Thiên tai, hạn hán, bão lũ, thời tiết cực đoan, sạt lở đất, bờ sông, bờ biển... diễn biến khó lường, ảnh hưởng lớn đến các hoạt, động kinh tế, xã hội...
Kết luận phiên họp, Thủ tướng Chính phủ nhấn mạnh kết quả phát triển kinh tế-xã hội năm 2023 phụ thuộc vào chính hành động của chúng ta. Do đó, Thủ tướng yêu cầu các thành viên Chính phủ, lãnh đạo các bộ, ngành, địa phương tập trung thảo luận, phân tích những việc đã làm được, việc chưa làm được; phân tích tình hình thế giới, khu vực, phản ứng chính sách kịp thời, hiệu quả; chủ động, tích cực, kịp thời, linh hoạt; nâng cao tính chủ động, tinh thần trách nhiệm, đổi mới sáng tạo, đưa ra các nhiệm vụ cụ thể thực hiện các nhiệm vụ của Đảng, Quốc hội, Chính phủ giao, tạo đột phá, hoàn thành các nhiệm vụ, mục tiêu đề ra, trong đó thúc đẩy 3 động lực tăng trưởng là tiêu dùng, xuất khẩu, đầu tư…
Thủ tướng yêu cầu chấm dứt tình trạng đùn đẩy, né tránh trách nhiệm; tình trạng cồng kềnh về thủ tục hành chính; phải phối hợp công việc nhịp nhàng, hiệu quả hơn…
Với yêu cầu tiếp tục kiên định mục tiêu tổng quát đã đề ra, Thủ tướng nhấn mạnh cần bám sát thực tiễn, nắm chắc tình hình, tăng cường năng lực phân tích, dự báo để phản ứng chính sách chủ động, tích cực, kịp thời, linh hoạt, hiệu quả, chuẩn bị kỹ các phương án, kịch bản, giải pháp ứng phó với các tình huống có thể xảy ra; dứt khoát không trông chờ, ỷ lại, đùn đẩy, né tránh, "không nói không, không nói khó, không nói có mà không làm". Đẩy mạnh hơn nữa phát triển hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng giao thông, ứng phó biến đổi khí hậu, hạ tầng số, chuyển đổi xanh, hạ tầng xã hội (y tế, giáo dục, văn hóa). Tích cực tháo gỡ khó khăn về pháp lý cho người dân và doanh nghiệp. Chú trọng đào tạo nhân lực đáp ứng yêu cầu mới, các ngành mới nổi. Tiếp tục phân cấp, phân quyền, cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, giảm chi phí tuân thủ cho người dân và doanh nghiệp.
Thủ tướng nêu rõ, trong bối cảnh hiện nay, cần tiếp tục ưu tiên thúc đẩy tăng trưởng và cụ thể là công nghiệp chế biến, chế tạo. Tiếp tục cụ thể hoá các Nghị quyết Đại hội XIII, các Nghị quyết của Trung ương, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ, chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, trong đó tập trung đẩy mạnh thực hiện các đột phá chiến lược, cơ cấu lại nền kinh tế gắn với đổi mới mô hình tăng trưởng; thúc đẩy mạnh mẽ các ngành mới nổi, đổi mới sáng tạo, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, kinh tế chia sẻ…; đẩy nhanh đô thị hoá, xây dựng đô thị thông minh gắn với phát triển 6 vùng kinh tế-xã hội, tăng cường liên kết vùng… qua đó tái cơ cấu nền kinh tế theo hướng phát triển nhanh và bền vững trong dài hạn.…/.
