Thực đơn trị bệnh hay quên
Hay quên là một chứng bệnh thường gặp, đặc biệt ở người có tuổi và cao tuổi, do chức năng của đại não bị suy giảm bởi nhiều nguyên nhân khác nhau.
Trong đông y, bệnh lý hay quên thuộc phạm vi các chứng "kiện vong", "hỉ vong", "thiện vong"... với cơ chế bệnh sinh chủ yếu là do tâm tì suy nhược, thận tinh hư yếu gây nên.
Theo quan niệm của đông y, tâm tì chủ huyết, thận chủ tinh tủy, nếu lo lắng quá độ có thể làm thương tổn tâm tì khiến âm huyết bị hao kiệt hoặc phòng dục quá độ có thể làm tổn hại tinh tủy, tất cả đều đưa đến tình trạng não không được nuôi dưỡng đầy đủ, gây nên chứng trạng hay quên.
Kỷ tử có công dụng bổ thận, kiện não. Ảnh: XUÂN THẢO
Để chữa chứng bệnh này, ngoài việc dùng thuốc, châm cứu, xoa bóp, tập luyện khí công, dưỡng sinh..., đông y rất chú trọng việc sử dụng một số thực phẩm đơn thuần hoặc phối hợp với các vị thuốc để tạo ra các đồ ăn thức uống có lợi cho việc phục hồi trí nhớ. Dưới đây là những thức ăn thường dùng để bạn đọc tham khảo.
- Óc heo: Sách thuốc cổ viết: "Trư não bổ cốt tủy, ích hư lao, trị thần kinh suy nhược". Bởi vậy, việc dùng óc heo cho người mắc chứng hay quên do suy nhược thần kinh là rất thích hợp. Có thể lấy óc heo 1 bộ, hoài sơn 30 g và kỷ tử hấp chín để ăn.
- Trứng chim bồ câu: Có công dụng bổ thận tinh dùng rất tốt cho người suy giảm trí nhớ do thận hư kèm theo chóng mặt, ù tai, lưng gối đau mỏi. Có thể dùng trứng chim bồ câu 5 quả, long nhãn 15 g, kỷ tử 15 g, đường phèn 25 g, trộn đều hấp chín, ăn mỗi ngày 1-2 lần.
- Trứng chim cút: Có giá trị dinh dưỡng cao, rất giàu lecithin - rất cần thiết cho cấu trúc và hoạt động của não bộ. Dùng liên tục mỗi ngày 2 lần, mỗi lần 2 quả dưới dạng đánh thành kem trứng.
- Quả dâu chín: Đông y gọi là tang thầm, sách Điền nam bản thảo viết: "Tang thầm ích thận tạng nhi cố tinh". Ngoài ra, quả dâu chín còn có tác dụng bổ huyết, an thần và dưỡng não. Dùng dưới dạng trà hoặc làm xi rô dâu.
- Long nhãn: Có công dụng ích tâm tì, bổ khí huyết, kiện não, dùng rất tốt cho người mắc chứng hay quên do tâm tì hư nhược, khí huyết suy giảm. Sách Bản thảo cương mục cho rằng: Long nhãn có thể "khai vị ích tì, bổ hư cường trí". Dùng long nhãn 500 g, đường trắng 500 g, nấu cách thủy thành dạng cao, mỗi ngày ăn 2 lần, mỗi lần 10-15 g hoặc long nhãn 15 g, đại táo vài quả, gạo tẻ 100 g nấu thành cháo ăn hằng ngày.
- Bá tử nhân: Có công dụng ích tì vị, dưỡng tâm khí, ích trí và an thần, rất tốt cho người trí nhớ suy giảm do lao dục quá độ, tâm huyết hao tổn. Có thể dùng dưới dạng trà bá tử nhân.
- Hạt sen: Theo Thần nông bản thảo kinh, hạt sen thuộc loại thượng phẩm, có công dụng ích tì vị, dưỡng tâm khí, ích trí lực, trừ bách bệnh. Có thể dùng dưới dạng cháo hạt sen hoặc trà hạt sen. Để làm trà, dân gian hay lấy hạt sen giã vụn, hãm với nước sôi uống, có thể cho thêm một vài quả đại táo hoặc một chút đường phèn.
- Nấm linh chi: Có công dụng dưỡng tâm an thần, ích khí bổ huyết, kiện não ích trí. Mỗi ngày dung 5 g sắc uống thay trà hoặc tán thành bột, ngày uống 2 lần, mỗi lần 1,5 g với nước ấm.
- Hà thủ ô: Có công dụng bổ thận dưỡng huyết, cường thận ích trí. Được dùng dưới dạng trà phiến hoặc trà bột hà thủ ô, mỗi ngày 15-20 g.
- Đại táo: Có công dụng bổ khí huyết, kiện tì vị, dùng rất tốt cho người mắc chứng hay quên do khí huyết suy nhược. Đại táo rất giàu các sinh tố và nguyên tố vi lượng, bởi vậy, được gọi là một loại thuốc "hoàn" vi sinh tố thiên nhiên, được dùng dưới dạng sắc lấy nước uống thay trà.
- Nhân sâm: Có công dụng đại bổ nguyên khí, định tâm ích trí, rất có lợi cho việc nâng cao năng lực hoạt động của não bộ. Dùng dưới dạng trà tan hoặc trà phiến, mỗi ngày 3-5 g.
- Mật ong: Có công dụng tăng cường trí nhớ rất hiệu quả. Trong thành phần mật ong, ngoài đường, đạm, còn chứa rất nhiều loại sinh tố và nguyên tố vi lượng có ích cho hoạt động của hệ thần kinh trung ương. Mỗi ngày nên uống 2 lần, mỗi lần từ 1-2 thìa canh.
- Kỷ tử: Có công dụng bổ thận, kiện não. Cách dùng: kỷ tử 30 g, não dê 1 bộ, hấp cách thủy ăn hoặc kỷ tử 20 g, đại táo 6 quả, trứng gà 2 quả (luộc chín, bóc bỏ vỏ), hầm kỹ rồi ăn trứng, uống nước, dùng hằng ngày hoặc cách nhật.
- Đông trùng hạ thảo: Có công dụng kiện não ích trí, bổ hư rất tốt, đặc biệt với những người mắc chứng hay quên do phế thận âm hư. Thường dùng 4-5 cái hầm với gà con từ 400-500 g, ăn một vài lần trong một tuần.
- Mỡ bìm bịp: Có công dụng bổ thận ích tinh, kiện não rất tốt. Dùng mỡ bìm bịp 15 g chưng với tổ yến hoặc mộc nhĩ trắng ăn hằng ngày.
Theo Người lao động - NT
