Thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng bệnh cho vật nuôi
PV: Nghệ An đã rất nỗ lực trong phòng chống dịch bệnh, nhưng trên thực tế dịch bệnh trên đàn gia súc, gia cầm vẫn liên tục xảy ra, gây nhiều thiệt hại nặng nề. Theo ông, đâu là nguyên nhân?
Ông Trần Minh Hạnh: Xảy ra các ổ dịch trong thời gian qua có nhiều nguyên nhân: Do công tác tiêm phòng chưa đạt yêu cầu, mầm bệnh lưu hành trong môi trường và trên chính đàn vật nuôi, kiểm soát vận chuyển chưa tốt... Tuy nhiên, nguyên nhân được coi là gốc rễ: Hình thức chăn nuôi ở tỉnh ta vẫn chủ yếu là nhỏ lẻ, manh mún, chăn nuôi gia trại, trang trại chưa phát triển, thậm chí ở các huyện miền núi hiện tập tục chăn nuôi thả rông vẫn phổ biến, rất khó kiểm soát về dịch bệnh.
PV: Vậy theo ông, để hạn chế thấp nhất những thiệt hại do dịch bệnh gây ra, người chăn nuôi cần phải làm gì?
Ông Trần Minh Hạnh: Những năm qua, ngành Thú y đã có nhiều nỗ lực cùng các địa phương thực hiện nhiều biện pháp trong phòng chống dịch bệnh như: Tổ chức tiêm phòng, khử trùng tiêu độc, vệ sinh môi trường, phát hiện sớm và khống chế dịch trong diện hẹp... Tuy nhiên, để có thể dần tiến tới kiểm soát được dịch bệnh, ngoài nỗ lực của các cấp, ngành liên quan, mỗi người chăn nuôi phải có ý thức cao trong việc hợp tác phòng chống dịch bệnh, bảo vệ đàn vật nuôi của chính mình. Đó là phải thực hiện đồng bộ các biện pháp phòng bệnh theo một quy trình chăn nuôi khép kín, trong đó, biện pháp quan trọng nhất là người chăn nuôi phải tiêm phòng 100% đàn vật nuôi.
PV: Xin ông cho biết cụ thể hơn?
Ông Trần Minh Hạnh: Trước hết, cần làm tốt công tác giống, nhằm tránh hiện tượng đồng huyết trong đàn, tạo được vật nuôi khoẻ mạnh, không mang bệnh truyền nhiễm. Bà con nên chọn giống rõ nguồn gốc, có chất lượng tốt, có độ tin cậy cao, khi mua, bán vật nuôi phải khoẻ mạnh và có đầy đủ các thủ tục như: giấy kiểm dịch động vật, giấy chứng nhận tiêm phòng, xét nghiệm về bệnh truyền nhiễm không bị nhiễm bệnh...
Đồng thời phải định kỳ tiêm phòng cho đàn vật nuôi một số loại vắc-xin sau: lở mồm long móng, cúm gia cầm, tụ huyết trùng, dịch tả, lépto, newcastle, dại chó.., tạo miễn dịch chủ động cho đàn vật nuôi để chống lại một số bệnh truyền nhiễm. Nuôi dưỡng, chăm sóc và quản lý tốt đàn vật nuôi, giúp tăng sức đề kháng, theo dõi được những diễn biến không bình thường, cho chúng ăn, uống đủ nước, thức ăn không bị nhiễm bệnh, ôi mốc, thiu, thối... Đảm bảo đàn vật nuôi được sưởi ấm trong những ngày rét đậm, rét hại và được tắm khi nóng nực.
Đặc biệt, để hạn chế sự lây lan dịch bệnh, không nên nuôi chung nhiều loại vật nuôi trong cùng một chuồng, nuôi cách ly với khu nhà ở, thực hiện chế độ nuôi cùng vào, cùng ra. Sau khi xuất chuồng nên để trống chuồng một thời gian và tiến hành vệ sinh khử trùng, tiêu độc môi trường trước khi đưa vào nuôi tiếp. Vật nuôi mới mua cần nuôi cách ly và theo dõi từ 1 đến 2 tuần để phát hiện dịch bệnh và có biện pháp xử lý kịp thời khi dịch bệnh xẩy ra. Bên cạnh đó, cần thực hiện quy trình phòng bệnh bằng vắc-xin cho đàn vật nuôi một cách đầy đủ, đồng thời hết sức chú trọng đến vệ sinh tiêu độc, khử trùng nhằm tiêu diệt mầm bệnh, làm giảm yếu tố trung gian truyền bệnh. Tốt nhất là thực hiện định kỳ 7 ngày/lần khi không có dịch bệnh, 3 ngày/lần khi có dịch, dùng hoá chất Bencokid, Iodin 10%, Formol phun dạng sương tiêu độc khu vực chăn nuôi và dùng vôi bột rải xung quanh khu chuồng trại, trục đường giao thông....
Ngoài ra, bà con nên thu gom, xử lý chất thải và phân rác bằng cách đốt, ủ bằng phương pháp nhiệt sinh học (ủ phân sinh học) hoặc sử dụng vào bể biogas làm khí đốt.
Bên cạnh đó, cũng cần thường xuyên theo dõi, giám sát sức khoẻ đàn vật nuôi và tình hình dịch bệnh trên địa bàn. Nếu phát hiện trong đàn vật nuôi có dấu hiệu bị bệnh và chết không rõ nguyên nhân thì phải báo cáo cán bộ thú y và chính quyền địa phương sở tại, để có biện pháp can thiệp đúng kỹ thuật và kịp thời. Hạn chế sự đi lại, phương tiện vận chuyển, tiêu diệt chuột... Đồng thời, xây dựng nội quy, quy chế phòng trừ dịch bệnh cho từng địa phương, cả trong công tác tiêm phòng, giết mổ gia súc hộ gia đình và giết mổ gia súc tập trung, buôn bán động vật và sản phẩm động vật, kinh doanh thức ăn và thuốc thú y.
PV: Xin cảm ơn ông!
P.H (thực hiện)