TikTok tiếp tục bị kiện vì cáo buộc gây hại cho sức khỏe tâm thần của trẻ em

Theo đó, các Tổng chưởng lý đã khởi kiện TikTok, cáo buộc nền tảng này vi phạm pháp luật do nhiều yếu tố, bao gồm thuật toán gây nghiện, nội dung độc hại và vi phạm quyền riêng tư của người dùng trẻ tuổi.

Các vụ kiện chống lại TikTok đang ngày càng gia tăng, với những đơn kiện riêng lẻ được đệ trình bởi các thành viên của liên minh do Tổng chưởng lý Letitia James của tiểu bang New York và Rob Bonta của tiểu bang California dẫn đầu.

Bên cạnh đó, TikTok còn phải đối mặt với nhiều áp lực pháp lý khác, bao gồm một dự luật có thể cấm ứng dụng này tại Mỹ, vụ kiện của Bộ Tư pháp liên bang về việc thu thập dữ liệu trẻ em trái phép, và các hành động pháp lý từ các tiểu bang khác.

Tháng 6 vừa qua, New York đã thông qua một đạo luật mới nhằm siết chặt quy định đối với các thuật toán của nền tảng truyền thông xã hội, đặc biệt yêu cầu các nền tảng phải hiển thị nội dung theo thứ tự thời gian cho người dùng dưới 18 tuổi.

Quy định này có thể buộc TikTok phải thay đổi đáng kể cách hoạt động của mình. Đồng thời, 42 tổng chưởng lý các tiểu bang đã cùng nhau kêu gọi dán nhãn cảnh báo về tác hại của mạng xã hội lên sức khỏe tâm thần của trẻ em.

"Những tuyên bố trên là hoàn toàn không đúng sự thật và gây hiểu lầm," ông Alex Haurek, người phát ngôn của TikTok, cho biết. "Chúng tôi luôn tự hào về các biện pháp bảo vệ mạnh mẽ mà chúng tôi đã và đang áp dụng để bảo vệ người dùng, đặc biệt là các bạn trẻ. Chúng tôi cam kết sẽ không ngừng nâng cao các tính năng an toàn của sản phẩm để mang đến một môi trường trực tuyến lành mạnh".

Về phần mình, TikTok đã nhiều lần tuyên bố rằng họ tin nền tảng này an toàn cho trẻ em và cung cấp các tính năng an toàn như giới hạn thời gian sử dụng màn hình mặc định cho người dùng trẻ tuổi và các công cụ giám sát tùy chọn của phụ huynh.

Ông Alex Haurek nói thêm rằng, TikTok đã "nỗ lực làm việc với các Tổng chưởng lý trong hơn 2 năm và thật đáng thất vọng khi họ thực hiện bước đi này thay vì làm việc với chúng tôi để tìm ra các giải pháp mang tính xây dựng cho những thách thức trong toàn ngành".

Tuy nhiên, liên minh các tiểu bang khởi kiện hôm 8/10 cho rằng những nỗ lực của TikTok vẫn chưa đủ để giải quyết các vấn đề nghiêm trọng mà nền tảng này gây ra.

"Mô hình kinh doanh cơ bản của TikTok tập trung vào việc tối đa hóa thời gian người dùng trẻ tuổi sử dụng nền tảng này để công ty có thể tăng doanh thu từ việc bán quảng cáo nhắm mục tiêu", các Tổng chưởng lý cho biết trong một tuyên bố. "TikTok sử dụng hệ thống đề xuất nội dung gây nghiện được thiết kế để giữ trẻ vị thành niên trên nền tảng này càng lâu càng tốt và thường xuyên càng tốt, bất chấp những rủi ro tiềm ẩn".

Trong đơn kiện, Tổng chưởng lý Letitia James cáo buộc TikTok đã cố tình thiết kế nền tảng để gây nghiện, gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe tâm thần của hàng triệu trẻ em Mỹ, bất chấp việc công ty biết rõ về những rủi ro này. Đơn kiện cũng cáo buộc TikTok đã coi thường quy định về độ tuổi, coi trẻ em dưới 13 tuổi là đối tượng mục tiêu để khai thác, bất chấp những tuyên bố công khai về việc chỉ cho phép người dùng từ 13 tuổi trở lên.

Bà Letitia James cáo buộc rằng động cơ kiếm lợi đã khiến TikTok bất chấp những tác động tiêu cực đến sức khỏe tâm thần của người dùng, đặc biệt là thanh thiếu niên. Với doanh thu lên tới 16 tỷ USD tại Mỹ trong năm 2023, TikTok đã chứng minh được rằng việc ưu tiên lợi nhuận hơn sự an toàn là một chiến lược kinh doanh hiệu quả.

Đơn kiện cũng trích dẫn một nghiên cứu của Đại học Harvard cho thấy TikTok đã kiếm được 2 tỷ USD doanh thu quảng cáo trong năm 2022 từ thanh thiếu niên Mỹ trong độ tuổi từ 13 đến 17.

Đơn kiện cho rằng, các bộ lọc làm đẹp trên TikTok, bằng cách tạo ra những tiêu chuẩn vẻ đẹp không thực tế và khuyến khích việc so sánh xã hội, có thể góp phần vào sự gia tăng các vấn đề về hình ảnh cơ thể và sức khỏe tâm thần ở thanh thiếu niên, đặc biệt là các cô gái trẻ.

Bên cạnh đó, các 'thử thách' trên TikTok, nơi người dùng bắt chước những hành động nguy hiểm, đã khuyến khích những hành vi liều lĩnh ở giới trẻ. Vụ tử vong của một thiếu niên ở Brooklyn khi thực hiện 'thử thách lướt tàu điện ngầm' là một ví dụ điển hình cho thấy những hậu quả nghiêm trọng của việc này.

Đơn kiện của James cũng cáo buộc TikTok vi phạm Đạo luật bảo vệ quyền riêng tư trực tuyến của trẻ em Mỹ (gọi tắt là COPPA) bằng cách không ngăn chặn trẻ em dưới 13 tuổi tham gia ứng dụng và thu thập thông tin cá nhân của trẻ mà không có sự đồng ý của cha mẹ. Đặc biệt, TikTok tuyên bố nền tảng này không dành cho trẻ em dưới 13 tuổi, nhưng nó “có nội dung, nhân vật, hoạt động, âm nhạc và nội dung khác dành cho trẻ em cũng như quảng cáo hướng đến trẻ em.

Bà Letitia James nêu trong đơn khiếu nại rằng: "Bằng cách tối đa hóa tính gây nghiện của nền tảng TikTok, TikTok đã nuôi dưỡng một thế hệ người dùng trẻ dành nhiều giờ mỗi ngày trên nền tảng này, nhiều hơn mức họ mong muốn. Điều này cực kỳ có hại cho sự phát triển của thanh thiếu niên cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu và trách nhiệm cá nhân".

Vụ kiện yêu cầu TikTok phải chịu các hình phạt tài chính, bao gồm yêu cầu nền tảng này phải hoàn trả mọi lợi nhuận nhận được từ các quảng cáo hướng đến thanh thiếu niên hoặc trẻ vị thành niên ở New York.

Báo cáo cho thấy việc sử dụng mạng xã hội thường xuyên ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của thanh thiếu niên

Sau vụ kiện của các Tổng chưởng lý, Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa dịch bệnh (CDC) Mỹ đã công bố một báo cáo nêu bật mức độ phổ biến của mạng xã hội trong cuộc sống của thanh thiếu niên Mỹ và mối liên hệ đáng kể của nó với sức khỏe tâm thần.

Theo dữ liệu từ Khảo sát hành vi rủi ro của thanh thiếu niên, hơn 75% học sinh trung học thường xuyên trực tuyến, sử dụng phương tiện truyền thông xã hội nhiều lần một ngày. Và khoảng 30% học sinh trung học sử dụng phương tiện truyền thông xã hội nhiều hơn một lần một giờ.

Những học sinh sử dụng mạng xã hội thường xuyên có nhiều khả năng có những trải nghiệm và cảm xúc tiêu cực đáng kể hơn những học sinh ít sử dụng mạng xã hội.

Khoảng 43% học sinh trung học sử dụng mạng xã hội thường xuyên cho biết họ cảm thấy buồn bã hoặc tuyệt vọng dai dẳng, so với 32% những người sử dụng mạng xã hội ít thường xuyên hơn. Họ cũng thường thừa nhận rằng mình đã bị bắt nạt cả ở trường lẫn trên mạng xã hội và đã từng nghĩ đến việc tự tử.

Kết quả khảo sát cho thấy các bé gái trong độ tuổi thanh thiếu niên có xu hướng gặp vấn đề về sức khỏe tâm thần nhiều hơn so với các bé trai cùng trang lứa. Đồng thời, các bé gái cũng có xu hướng sử dụng mạng xã hội với tần suất cao hơn.

Trong hơn 3 thập kỷ qua, CDC đã tiến hành khảo sát hành vi rủi ro ở thanh thiếu niên Mỹ để đánh giá mức độ hạnh phúc của học sinh trung học. Báo cáo mới nhất, cập nhật đến năm 2023, đã thu thập dữ liệu từ hơn 20.000 học sinh từ 155 trường đại diện cho toàn quốc.