Tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa chính trị

(Baonghean.vn) - Văn hóa theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh thuộc lĩnh vực đời sống tinh thần của xã hội; văn hóa phát triển trên nền tảng kinh tế, nhưng khi trở thành động lực nội sinh thì văn hóa lại tác động trở lại kinh tế, thúc đẩy kinh tế phát triển.

Chủ tịch Hồ Chí Minh là Nhà cách mạng vĩ đại, nhưng trước hết Người là nhà văn hóa lớn. Theo Người, văn hóa gắn liền với đạo đức, chính trị, kinh tế, xã hội và cách mạng. Làm cách mạng để giải phóng con người, biến người nô lệ thành người tự do, đó chính là văn hóa. Trong xã hội còn áp bức, bóc lột giai cấp, dân tộc và con người, thì xử sự đẹp nhất, có văn hóa nhất là làm cách mạng. Văn hóa là sự ứng xử của con người trước cuộc sống, tỏa ra trên các mặt của cuộc sống, là sự thể hiện rõ nét nhất của một nền văn minh.

Văn hóa là kết tinh những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra.

Văn hóa là kết tinh những giá trị vật chất và tinh thần do con người sáng tạo ra và đến lượt nó, văn hóa lại nâng tầm con người lên và tạo điều kiện tiến bộ cho chính bản thân con người. Vì vậy, theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, văn hóa vừa là nền tảng tinh thần của xã hội, vừa là mục tiêu, vừa là động lực của sự nghiệp cách mạng. Khi Người nói “Không có gì quý hơn độc lập tự do” cũng chính là nói đến khát vọng và quyền sống của con người, đồng nghĩa với sự đấu tranh cho một nền văn hóa mà ở đó một dân tộc, mỗi con người được sống trong độc lập, tự do, hạnh phúc. ý chí tự lực, tự cường, tự tôn dân tộc, quyết hy sinh tất cả chứ không chịu làm nô lệ; ý chí vươn lên sánh vai cùng các cường quốc năm châu, đó là ý chí của một dân tộc có văn hóa.

Chủ tịch Hồ Chí Minh nêu lên một ước muốn giản dị: “Ai cũng có cơm ăn, ai cũng có áo mặc, ai cũng được học hành”. Đó cũng là một tư tưởng lớn, hướng tới xây dựng một xã hội dân chủ, công bằng, tiến bộ, văn minh, trong đó mọi người đều được hưởng tự do và hạnh phúc. Người nhìn thấy chiều sâu của văn hóa là giải phóng tận gốc cho con người, nhưng phải đi từ những nhu cầu tối thiểu. Dân chỉ biết rõ giá trị của tự do, độc lập khi mà dân được ăn no, mặc đủ. Người hướng tới chất lượng cuộc sống của con người trong một xã hội phát triển hài hòa, bền vững và nhân văn. Bằng nhiều nỗ lực hoạt động không mệt mỏi của mình, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã làm cho văn hóa thấm sâu vào mọi mặt của đời sống xã hội, biến thành sức mạnh nội sinh cho sự phát triển của đất nước.

Bác Hồ nói chuyện với đại biểu dự Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ II năm 1956; Bác Hồ tặng quà cho các cụ già dân tộc thiểu số sống gần khu mỏ apatit, Lào Cai (năm 1958); Bác Hồ thăm Trường Thanh niên Lao động Xã hội chủ nghĩa Hòa Bình (ngày 17/8/1962); Bác Hồ thăm nông dân đang gặt lúa trên cánh đồng xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, Thái Nguyên. Ảnh tư liệu ảnh 2
Bác Hồ nói chuyện với đại biểu dự Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ II năm 1956; Bác Hồ tặng quà cho các cụ già dân tộc thiểu số sống gần khu mỏ apatit, Lào Cai (năm 1958); Bác Hồ thăm Trường Thanh niên Lao động Xã hội chủ nghĩa Hòa Bình (ngày 17/8/1962); Bác Hồ thăm nông dân đang gặt lúa trên cánh đồng xã Hùng Sơn, huyện Đại Từ, Thái Nguyên. Ảnh tư liệu

Văn hóa theo quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh thuộc lĩnh vực đời sống tinh thần của xã hội; văn hóa phát triển trên nền tảng kinh tế, nhưng khi trở thành động lực nội sinh thì văn hóa lại tác động trở lại kinh tế, thúc đẩy kinh tế phát triển. Đó là chưa nói đến mỗi nấc thang phát triển kinh tế tạo ra một nấc thang phát triển văn hóa và mỗi nấc thang phát triển văn hóa đến lượt nó lại tạo ra một bước phát triển mới về kinh tế. Người còn cho rằng văn hóa phải có định hướng tư tưởng chính trị, nhưng văn hóa tư tưởng lại soi đường cho quốc dân đi, lãnh đạo quốc dân thực hiện độc lập, tự cường, tự chủ. Như vậy, văn hóa không những chỉ tác động trở lại kinh tế, chính trị, xã hội mà trong các hoạt động kinh tế, chính trị phải có trí tuệ và bản lĩnh văn hóa.

Văn hóa chính trị cũng là nét đặc trưng của tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa.

Theo Chủ tịch Hồ Chí Minh, chính trị mà thiếu văn hóa, không gắn với những hoạt động đời thường của con người, không xuất phát từ tình yêu thương con người, không gắn với dân gian thì đó là thứ chính trị tầm thường, thô thiển, là coi nhẹ và làm mờ nhạt chính trị, tự thủ tiêu chính trị. Điều đặc biệt ở Chủ tịch Hồ Chí Minh là tư tưởng chính trị của Người luôn được thể hiện dưới dạng văn hóa, đi vào lòng người bằng văn hóa, tức là giáo dục, thuyết phục bằng cảm hóa. Người nhìn thấy sức mạnh của cách mạng từ lực lượng quần chúng được tập hợp, đoàn kết lại với mục tiêu nhân văn cao cả là độc lập và tự do hạnh phúc, đó cũng là mục tiêu văn hóa. Thực là vĩ đại khi một thứ chính trị đời thường, chính trị dân gian, tức là chính trị hiểu thấu, giải đáp được những tâm tư nguyện vọng chính đáng của người dân, nhưng cũng là một thứ chính trị hiện đại, bởi kết tinh được trí tuệ của loài người với tinh hoa của dân tộc. Như vậy, văn hóa chính trị cũng là nét đặc trưng của tư tưởng Hồ Chí Minh về văn hóa.

Bác Hồ làm việc tại nhà 54, năm 1957. Ảnh tư liệu ảnh 3
Bác Hồ làm việc tại nhà 54, năm 1957. Ảnh tư liệu

Đảng ta đã phát động Cuộc vận động “Học tập, làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh” trong Đảng và trong toàn xã hội. Đây là cuộc sinh hoạt văn hóa lớn vì nhằm giúp mọi người, mà trước hết là cán bộ, đảng viên, noi theo tấm gương đạo đức của Bác Hồ, nâng cao đạo đức cách mạng, cần, kiệm, liêm, chính, chí công vô tư, đẩy lùi suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống và các tệ nạn xã hội, hướng con người tới chân, thiện, mỹ. Nội dung của Cuộc vận động mang bản sắc văn hóa rất cao, tính chất của cuộc vận động vừa là sinh hoạt chính trị, vừa là hoạt động văn hóa phong phú. Vì vậy, đây cũng chính là hoạt động thiết thực của Đảng ta góp phần đưa tư tưởng văn hóa Hồ Chí Minh vào cuộc sống.

Bởi thế sẽ là một nét đẹp văn hóa nếu mỗi cấp, mỗi ngành, mỗi cơ quan, đơn vị, mỗi cá nhân, xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ của mình, căn cứ vào cương vị được giao, hoặc công việc đang làm mà cụ thể hóa được những chuẩn mực, nguyên tắc đạo đức Hồ Chí Minh thành nề nếp công tác, thành nội dung phấn đấu và rèn luyện thiết thực, không hình thức, góp phần cùng xã hội tạo nên sự chuyển biến tốt hơn về tư tưởng, đạo đức, phong cách, lối sống.

Như vậy, nội dung của văn hóa chính trị gắn liền với nội dung về phẩm chất đạo đức, lối sống gắn với những chuẩn của xã hội mà mỗi người cần có. Đó chính là điều chúng ta đang hướng tới trong việc xây dựng đời sống văn hóa theo tư tưởng Hồ Chí Minh./.

tin mới

4 nhiệm vụ trọng tâm xây dựng và phát triển hội nông dân trong nhiệm kỳ 2023-2028

Bí thư Tỉnh ủy nhấn mạnh 5 nhiệm vụ trọng tâm xây dựng và phát triển Hội Nông dân trong nhiệm kỳ 2023-2028

(Baonghean.vn) - Phát biểu chỉ đạo Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An lần thứ X, nhiệm kỳ 2023 - 2028, Bí thư Tỉnh ủy Thái Thanh Quý nhấn mạnh 5 nhiệm vụ trọng tâm trong công tác xây dựng chương trình hoạt động, phát triển hội trong nhiệm kỳ tới.

Trung thu ấm áp, ý nghĩa với trẻ em vùng biên giới

Trung thu ấm áp, ý nghĩa với trẻ em vùng biên giới

(Baonghean.vn) - Gần 500 thiếu nhi xã biên giới Môn Sơn  (Con Cuông) và các cháu được Bộ đội Biên phòng nhận đỡ đầu đã được đón Tết Trung thu 2023 ấm áp, ý nghĩa. Hoạt động này đã cổ vũ, động viên các em học sinh nghèo nơi biên cương nỗ lực vượt khó, vươn lên trong học tập. 

Nông dân kỳ vọng gì vào Đại hội lần thứ X Hội Nông dân tỉnh Nghệ An

Video: Nông dân đặt nhiều kỳ vọng vào Đại hội lần thứ X Hội Nông dân tỉnh Nghệ An

(Baonghean.vn) - Đại hội Hội Nông dân tỉnh Nghệ An lần thứ X, nhiệm kỳ 2023 -2028 đề ra nhiều mục tiêu, nhiệm vụ và giải pháp phát huy vai trò của tổ chức Hội và hội viên nông dân. Tại Đại hội, nhiều hội viên, nông dân đã bày tỏ niềm tin, kỳ vọng vào một chặng đường nhiều đổi mới,...

[Infographics] Những kết quả nổi bật của TP Vinh sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị

[Infographics] Những kết quả nổi bật của TP Vinh sau 10 năm thực hiện Nghị quyết 26 của Bộ Chính trị

(Baonghean.vn) -Sau 10 năm thực hiện Nghị quyết số 26 của Bộ Chính trị, các quyết định của Thủ tướng Chính phủ, thành phố Vinh đã đạt được những kết quả khá tích cực, một số lĩnh vực đã hình thành yếu tố trung tâm vùng; từng bước đóng vai trò là cực tăng trưởng, động lực phát triển kinh tế của tỉnh.

Khơi dậy sáng tạo, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp Nghệ An

Khơi dậy sáng tạo, ứng dụng công nghệ vào sản xuất, kinh doanh trong các doanh nghiệp Nghệ An

(Baonghean.vn) - Phát huy sáng kiến, cải tiến kỹ thuật trong sản xuất, kinh doanh là một trong những nhiệm vụ trọng tâm được Đảng bộ Khối Doanh nghiệp tỉnh Nghệ An tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, góp phần khơi dậy sức sáng tạo của người lao động, thúc đẩy phát triển của từng doanh nghiệp.

Linh hoạt trong vận động làm nhà ở cho người nghèo ở Hưng Nguyên

Linh hoạt trong vận động làm nhà ở cho người nghèo ở Hưng Nguyên

(Baonghean.vn) - Triển khai thực hiện Chỉ thị số 21 của BTV Tỉnh ủy về vận động, hỗ trợ xây dựng, sửa chữa nhà ở cho người nghèo; huyện Hưng Nguyên đã chủ động, linh hoạt, sáng tạo trong tuyên truyền, vận động, hỗ trợ xây dựng nhà ở cho người nghèo và kết quả mang lại bước đầu tích cực.

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng giai cấp nông dân và thực hành dân chủ ở nông thôn - Vận dụng vào xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh

Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng giai cấp nông dân và thực hành dân chủ ở nông thôn - Vận dụng vào xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh

(Baonghean.vn) -  Xây dựng nông thôn hiện đại, nông dân văn minh theo tư tưởng Hồ Chí Minh là chủ trương nhất quán của Đảng ta, góp phần quan trọng thực hiện mục tiêu “Dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh” trong công cuộc đổi mới đất nước, định hướng đi lên chủ nghĩa xã hội.

Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh cùng doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa và trao quà trẻ khuyết tật, mồ côi

Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh cùng doanh nghiệp, nhà hảo tâm hỗ trợ xây dựng nhà tình nghĩa và trao quà trẻ khuyết tật, mồ côi

(Baonghean.vn) - Ngày 23/9, Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh Nghệ An do Đại biểu Quốc hội, GS.TS, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Văn Thành làm trưởng đoàn đã đến các xã Thanh Khai và Thanh Xuân (Thanh Chương) dự lễ khởi công xây dựng nhà tình nghĩa cho hộ nghèo.

Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương tại TP. Hồ Chí Minh trao nhiều phần quà cho người nghèo, học sinh tại huyện Tương Dương

Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương tại TP. Hồ Chí Minh trao nhiều phần quà cho người nghèo, học sinh tại huyện Tương Dương

(Baonghean.vn) - Chiều 23/9, đại diện lãnh đạo Đảng ủy Khối Các cơ quan Trung ương tại Thành phố Hồ Chí Minh phối hợp với một số doanh nghiệp trao các phần quà trị giá hơn 240 triệu đồng cho người nghèo, học sinh nghèo huyện Tương Dương.

Sôi nổi các hoạt động chào mừng Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2023-2028

Sôi nổi các hoạt động chào mừng Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An nhiệm kỳ 2023-2028

(Baonghean.vn) - Hội Nông dân các cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An triển khai nhiều hoạt động sôi nổi với các công trình, phần việc thiết thực, cụ thể, chào mừng Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Nghệ An lần thứ X, nhiệm kỳ 2023-2028 sẽ diễn ra vào 2 ngày (27, 28/9) sắp tới.

Vùng cao Quế Phong - nửa nhiệm kỳ vượt khó, tạo dấu ấn phát triển

Vùng cao Quế Phong - nửa nhiệm kỳ vượt khó, tạo dấu ấn phát triển

(Baonghean.vn) -Nửa đầu nhiệm kỳ 2020 - 2025, mặc dù còn nhiều khó khăn, thách thức, song với tinh thần đoàn kết và khát vọng vươn lên, Đảng bộ, chính quyền và nhân dân huyện Quế Phong đã nỗ lực phấn đấu, thực hiện tốt nhiều chỉ tiêu Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ lần thứ XXII đề ra. 

Những nỗ lực vận động đồng bào ở vùng biên Kỳ Sơn không theo 'đạo lạ'

Những nỗ lực vận động đồng bào ở vùng biên Kỳ Sơn không theo 'đạo lạ'

(Baonghean.vn) - Lợi dụng sự thiếu hiểu biết của đồng bào các dân tộc thiểu số, các thế lực thù địch tìm cách phá hoại sự lãnh đạo của Đảng và chính quyền các cấp. Huyện Kỳ Sơn đã triển khai hiệu quả công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong tình hình mới bằng nhiều giải pháp phù hợp.

Nghệ An khởi động xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 39 -NQ/TW của Bộ Chính trị

Nghệ An khởi động xây dựng cơ chế, chính sách đặc thù phát triển kinh tế - xã hội theo Nghị quyết số 39 -NQ/TW của Bộ Chính trị

(Baonghean.vn) - Để triển khai thực hiện kịp thời, hiệu quả Nghị quyết số 39-NQ/TW của Bộ Chính trị về xây dựng và phát triển tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, UBND tỉnh Nghệ An yêu cầu nội dung các cơ chế, chính sách đề xuất bảo đảm tính trọng tâm, trọng điểm và tính khả thi.