Vinh danh sự quyết đoán

(Baonghean) - Ngày 5/11 vừa qua, Tổng thống Nga Vladimir Putin được tạp chí danh tiếng Forbes đánh giá là người đàn ông quyền lực nhất thế giới. Các lý do khiến ông được tạp chí này vinh danh có thể kể đến việc Crimea hay thỏa thuận khí đốt trị giá 400 tỷ USD với Trung Quốc đạt được hồi tháng 5… Tuy đây chỉ là danh hiệu mang tính tượng trung, nhưng những ảnh hưởng sau các quyết định của ông đối với toàn thế giới và làm "đau đầu" các chính trị gia khác là điều không thể phủ nhận.

Tổng thống Nga Vladimir Putin. Ảnh: AP

Sau khi tốt nghiệp Ban quốc tế Khoa luật Đại học Quốc gia St. Petersburg năm 1975, Vladimir Putin được tuyển dụng vào Ủy ban An ninh Quốc gia (KGB). Một thời gian sau đó, ông đến Đông Đức làm việc và sau khi chế độ Đông Đức sụp đổ, Vladimir Putin quay lại Nga làm việc trong Ủy ban An ninh Quốc gia với nhiều nhiệm vụ khác nhau cho đến năm tháng 8/1991. Dưới thời Tổng thống Boris Yeltsin, ông là lãnh đạo dân sự của FSB (cơ quan kế tục KGB) từ tháng 7/1998 đến tháng 8/1999, và giữ chức vụ Thư ký Ủy ban An ninh từ tháng 3 đến tháng 8/1999. Cũng dưới thời Boris Yeltsin, Vladimir Putin mới bắt đầu được thế giới biết đến khi được Tổng thống chỉ định làm Thủ tướng thứ 5 của Chính phủ Liên bang Nga. Khi ấy, nhiều người đã hoài nghi về khả năng của một cựu nhân viên KGB chưa có nhiều kinh nghiệm trên chính trường.

Hơn nữa, bối cảnh chính trường thời hậu Xô viết vẫn chưa ổn định, nếu không muốn nói là rối ren sau những quyết sách không rõ ràng về cả đối nội và đối ngoại của Boris Yeltsin. Sự kiện ngày 31/12/1999, dưới sức ép khủng khiếp và khả năng mất kiểm soát chính trường, Chính phủ Boris Yeltsin từ chức, theo luật pháp với Vladimir Putin tư cách là người đứng đầu chính phủ đứng lên nhận trọng trách Tổng thống tạm quyền. Nhậm chức trong bối cảnh khó khăn, phức tạp, nhưng bằng những quyết sách đúng đắn, quyết liệt của mình, cùng với đó là một êkíp trợ lý giỏi giang và có thể tin tưởng, không lâu sau ông thiết lập được sự ổn định cả về kinh tế, chính trị và chiếm được lòng tin của phần lớn người dân đất nước rộng nhất châu Âu này.

Nguyên nhân quan trọng khiến ông chiếm được niềm tin của dân chúng, đó là việc không như người tiền nhiệm luôn tìm cách đối phó với những người cộng sản, Putin cho rằng, dù Đảng Cộng sản Liên Xô trước kia có phạm phải những sai lầm như thế nào chăng nữa, thì vẫn là một phần quan trọng trong lịch sử Nga và có một ảnh hưởng lớn trên việc hình thành xã hội Nga hiện đại. Vì thế, những giá trị và được coi là biểu tượng dưới thời Liên bang Xô viết trước đây bị xóa bỏ đã được ông khôi phục lại, đó là lá cờ đỏ của Hồng quân, tiêu ngữ "Ngôi sao Xô Viết", và Quốc ca Liên xô (sửa lời)…

Trong các nhiệm kỳ Tổng thống, là người đứng đầu một quốc gia rộng lớn, bằng những sự bình tĩnh, cẩn trọng, nhưng đầy quyết liệt và táo bạo khi hành động, Vladimir Putin đã chèo lái con thuyền Nga từ một nước Nga yếu kém và tan rã lúc bấy giờ để trở thành một nước Nga thống nhất, hùng mạnh và tiếng nói, quan điểm Nga hiện có ảnh hưởng rất lớn trên trường Quốc tế. Còn nhớ, vào năm 2013, khi vấn đề liên quan đến cựu nhân viên Cơ quan An ninh Quốc gia Mỹ Edward Snowden - người đã tiết lộ với thế giới về chương trình nghe lén gây tranh cãi của Mỹ. Mặc dù dưới sức ép vô cùng lớn từ đối tác hùng mạnh về việc dẫn độ, bởi theo chính giới Mỹ, Snowden không chỉ là người tiết lộ bí mật nhà nước, mà là một nhân viên đã phạm tội nghiêm trọng, đe dọa an ninh quốc gia của Mỹ, và phải bị dẫn độ.

Tuy nhiên, Vladimir Putin không những không đồng ý dẫn độ hay cho phép quá cảnh ở sân bay, mà ông đã trao quyền tị nạn cho "người thổi còi". Điều này đẩy căng cẳng trong quan hệ Nga - Mỹ lên cao chưa từng có tại thời điểm ấy. Khi câu chuyện về Edward Snowden vẫn còn đang nóng bỏng, thì thế giới một lần nữa phải "ngả mũ" trước sự khôn khéo của Putin trong việc "giải cứu" Syria - đồng minh thân cận của Nga ở Trung Đông thoát khỏi cảnh chiến tranh đang cận kề liên quan đến một loạt chương trình vũ khí hóa học. Đó là việc Putin đề xuất phương án đổi vũ khí hóa học lấy hòa bình, đề xuất này khiến các nước phương Tây và Mỹ dù không muốn vẫn phải đồng ý, vì những lý lẽ quá xác đáng và được lòng công chúng. Chính vì những ảnh hưởng của mình lên cục diện chính trị cũng như an ninh thế giới mà ông được Tạp chí Forbes bình chọn là người đàn ông quyền lực nhất thế giới 2013.

Trở lại với các vấn đề của năm 2014, việc sáp nhập Crimea - nơi đóng quân của Hạm đội Biển Đen hùng mạnh là một quyết định mang tính đột phá trong chiến lược của Putin. Mặc dù biết trước điều này sẽ đem tới tình trạng căng thẳng tột độ như trong thời chiến tranh lạnh giữa Nga và Mỹ - phương Tây. Nhưng theo tính toán của người đứng đầu Điện Kremlin, nếu không sớm có những động thái quyết đoán, thì nhiều khả năng Nga sẽ mất đi vị trí địa chiến lược quan trọng vào bậc nhất này, đó là chưa nói đến việc sẽ phải tìm kiếm một nơi khác để xây căn cứ quân sự mới vừa tốn kém, lại vừa khó kiểm soát được việc NATO siết chặt vòng vây quanh mình.

Cũng trong vấn đề Ukraine, mới đây, Liên minh châu Âu và Mỹ ra sức bác bỏ tính hợp pháp của cuộc bầu cử ở vùng Donbass gồm 2 nước cộng hòa tự xưng là vùng Donetsk và Lugansk. Nhưng thông điệp từ Điện Kremlin là rất rõ ràng và quyết đoán, đó là công nhận tính hợp pháp cũng như ý nguyện của người dân 2 nước cộng hòa tự trị này. Quyết định này bất chấp vấp phải sự quyết liệt từ phương Tây và Mỹ, và nhiều khả năng "đối thủ" sẽ lại gia tăng các đòn trừng phạt về cả kinh tế lẫn chính trị - điều vốn làm nền kinh tế của các bên đều bị thiệt hại không nhỏ.

Có thể nói rằng, trong các chính trị gia của thế giới hiện nay, hiếm có người nào có sự quyết đoán và "khó hiểu" như Vladimir Putin, những quyết định mang tính chiến lược của ông nếu không được cả thế giới ngả mũ thán phục, thì cũng làm "đau đầu" các đối thủ của mình. Lần thứ 2 liên tiếp vượt qua rất nhiều nhân vật nổi tiếng khác để đứng đầu "bảng xếp hạng" người có quyền lực nhất thế giới, đã chứng tỏ sự thắng thế của trong các quyết định khôn ngoan nhằm tác động lên hành vi hoặc lợi ích của các thành phần chính trị khác.

Cảnh Nam