Vươn lên thoát nghèo là tinh thần không ỷ lại, không trông chờ chính sách Nhà nước

Sáng 11/12, dưới sự chủ trì của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Ban chỉ đạo Trung ương Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững tổ chức Hội nghị trực tuyến toàn quốc Tổng kết công tác giảm nghèo giai đoạn 2016 - 2020.

Cùng chủ trì có đồng chí Vũ Đức Đam - Phó Thủ tướng Chính phủ; các đồng chí là Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng: Nguyễn Thúy Anh - Chủ nhiệm Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội; Vũ Ngọc Dung - Bộ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội. Chủ trì đầu cầu Nghệ An có đồng chí Bùi Đình Long - Phó Chủ tịch UBND tỉnh.

Nhiều chích sách cho người nghèo

Thực hiện Nghị quyết số 76/2014/QH13 của Quốc hội đẩy mạnh thực hiện mục tiêu giảm nghèo bền vững đến năm 2020, đến nay, tỷ lệ hộ nghèo cả nước còn 3,75%, bình quân trong 4 năm giảm 1,53%/năm, vượt chỉ tiêu đã giao. Trong 4 năm đã có 1.353.805 hộ/tổng số 2.338.569 hộ nghèo đã thoát nghèo. Ước đến cuối năm 2020, tỷ lệ hộ nghèo cả nước giảm còn 2,75%, tỷ lệ hộ nghèo bình quân các huyện nghèo còn khoảng 24%.

Điểm cầu Nghệ An do Phó Chủ tịch UBND tỉnh Bùi Đình Long chủ trì. Ảnh: MH

Trong 5 năm qua, thực hiện Chương trình giảm nghèo, Nhà nước cũng đã tăng nguồn đầu tư và triển khai nhiều chính sách, chương trình giảm nghèo với tổng số tiền hơn 42 nghìn tỷ đồng. Song song với đó, thúc đẩy việc kết nối phát triển kinh tế - xã hội giữa vùng khó khăn với vùng phát triển, tăng nguồn vốn tín dụng ưu đãi cho hộ nghèo, hộ cận nghèo, chuyển giao khoa học kỹ thuật, xây dựng nhân rộng mô hình thoát nghèo.

Đồng thời, ưu tiên nguồn lực đầu tư cơ sở hạ tầng và phát triển, nâng cao nguồn nhân lực cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số, huyện nghèo, vùng đặc biệt khó khăn; gắn đào tạo nghề với giải quyết việc làm...

Để thoát nghèo bền vững, trong những năm qua, Chính phủ đã chỉ đạo từng bước giảm dần và bãi bỏ những chính sách hỗ trợ cho không, tăng chính sách hỗ trợ có hoàn trả, có điều kiện gắn với đối tượng, địa bàn và thời gian thụ hưởng nhằm tăng cơ hội tiếp cận chính sách, khuyến khích sự tích cực, chủ động tham gia của người nghèo.

Cây chè là cây xóa đói, giảm nghèo bền vững cho nhiều hộ ở xã Thanh Đức (Thanh Chương). Ảnh tư liệu Mai Hoa

Đến cuối năm 2019, tỷ lệ hộ nghèo của tỉnh Nghệ An còn 4,11%; bình quân giai đoạn 2016 - 2019, tỷ lệ hộ nghèo giảm 2,0%/năm. Dự kiến đến cuối năm 2020, toàn tỉnh còn khoảng 3,0%, đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Trong đó, vùng đồng bằng giảm từ 5,4% xuống còn dưới 1,0%, vùng miền núi giảm từ 24,04% xuống còn 9,5%. Riêng 04 huyện nghèo theo Nghị quyết 30a và Quyết định 275 ( Kỳ Sơn, Tương Dương, Quế Phong và Quỳ Châu) giảm từ 54,26% đầu năm 2016 xuống còn 30,38% cuối năm 2019, bình quân giảm mỗi năm 5,97% (mục tiêu giảm 3 - 4%/năm).

Cần giảm nghèo bền vững.

Phát biểu tại hội nghị, các tham luận của các đại biểu cũng đã chia sẻ một số kinh nghiệm và chỉ ra những tồn tại khó khăn trong quá trình triển khai. Đó là, việc rà soát, tích hợp văn bản chính sách về giảm nghèo cũng như việc chuyển đổi phương thức hỗ trợ người nghèo từ hỗ trợ "cho không" sang "hỗ trợ có điều kiện:, "có thời hạn" triển khai còn chậm; một số chính sách giảm nghèo còn dàn trải, thiếu tính hệ thống.

Quang cảnh điểm cầu tại Nghệ An. Ảnh: MH.

Bên cạnh đó, kết quả giảm nghèo chưa bền vững, tình trạng tái nghèo và phát sinh nghèo còn cao, nhất là khu vực miền núi, vùng đồng bào dân tộc, vùng thường xuyên bị thiên tai lũ lụt... Nguồn lực đầu tư cho các địa bàn khó khăn đã được ưu tiên nhưng chưa đáp ứng được yêu cầu...

Trên cả nước, tỷ lệ tái nghèo trong 4 năm (2016 - 2019) bình quân 4,09%/năm so với tổng hộ thoát nghèo, tỷ lệ hộ nghèo phát sinh tương đối lớn, trung bình giai đoạn 2016 - 2019 bằng 21,8% so với tổng số hộ thoát nghèo.

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận và đánh giá cao nỗ lực của chính quyền, người dân cả nước trong công tác giảm nghèo, đưa Việt Nam trở thành một trong những điểm sáng về xóa đói, giảm nghèo trên toàn thế giới. Thủ tướng cũng đánh giá cao những địa phương tự vươn lên thoát nghèo, đó là một tinh thần “không ỷ lại”, không trông chờ vào các chính sách của Nhà nước.

Tuy nhiên, bên cạnh những thành công, công tác giảm nghèo đang đối diện với những thách thức, khó khăn, đặc biệt là dưới tác động của đại dịch, thiên tai bão lũ... Vì vậy, thời gian tới, cần tập trung thực hiện nhiều giải pháp như ban hành các chính sách, nghị quyết về mục tiêu giảm nghèo, an sinh xã hội vì một Việt Nam không có đói nghèo.

Đồng thời, tiếp tục hoàn thiện chính sách về người nghèo, xây dựng các chương trình giảm nghèo trong điều kiện mới, ưu tiên các nguồn lực để lồng ghép các chương trình giảm nghèo và tập trung vào các đối tượng yếu thế, người dân tộc thiểu số, người khuyết tật.

Mô hình nuôi bò nhốt thoát nghèo ở xã Lạng Khê (Con Cuông). Ảnh: MH

Bên cạnh đó, cần tiếp tục đầu tư hạ tầng xã hội ở những vùng khó khăn, đầu tư giáo dục dạy nghề. Thủ tướng cũng đề nghị tất cả các địa phương phải tiếp tục năng động đổi mới trong công tác giảm nghèo bằng việc nâng cao dân trí, đào tạo nghề, phổ biến kinh nghiệm, nhân rộng các mô hình giảm nghèo hiệu quả và tăng cường áp dụng công nghệ trong xóa đói, giảm nghèo. Đặc biệt, cần phát động mỗi xã, phường, mỗi thôn, bản xây dựng mô hình giảm nghèo tiêu biểu.

Dịp này, nhiều tập thể và cá nhân tiêu biểu tham gia phong trào “Cả nước chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, giai đoạn 2016 - 2020 và thực hiện Chương trình mục tiêu Quốc gia giảm nghèo bền vững đã được khen thưởng.

Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Bộ Thông tin và Truyền thông cũng đã trao tặng giải thưởng Cuộc thi các tác phẩm báo chí viết về công tác giảm nghèo giai đoạn 2016 - 2020. Tỉnh Nghệ An có 1 tác phẩm đạt giải Nhất đó là tác phẩm truyền hình "Thủ lĩnh người Khơ mú bản Na Lợt" của nhóm tác giả Hiến Chương - Lang Linh (Đài Phát thanh - Truyền hình Nghệ An).