Nhằm tạo chuyển biến tích cực, tiến tới hình thành thói quen, văn hóa “đã uống rượu, bia là không lái xe”, trước hết trong đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang; từng bước “lập lại trật tự, kỷ cương trong chấp hành pháp luật về giao thông của cả người tham gia giao thông và người thực thi pháp luật về giao thông”, Thường trực Tỉnh ủy Nghệ An đã ban hành Công văn số 1763-CV/TU về “tăng cường lãnh đạo chỉ đạo việc chấp hành các quy định pháp luật về trật tự an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An”.
Trong đó, yêu cầu các ban cán sự Đảng, Đảng đoàn, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, thủ trưởng các sở, ban, ngành cấp tỉnh, huyện, thành, thị ủy, đảng ủy trực thuộc quán triệt, tuyên truyền, nhắc nhở cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, lực lượng vũ trang, người lao động thuộc đơn vị, địa phương tự giác chấp hành nghiêm các quy định của pháp luật về phòng, chống tác hại của rượu, bia. Rà soát, bổ sung nội dung “không điều khiển phương tiện tham gia giao thông khi đã uống rượu bia, đồ uống có cồn, chất kích thích” vào quy chế làm việc, nội quy của cơ quan, đơn vị; đề ra chế tài xử lý nghiêm đối với cá nhân vi phạm và xử lý trách nhiệm người đứng đầu, tập thể liên quan; yêu cầu đảng viên, cán bộ, chiến sĩ, công chức, viên chức viết cam kết không vi phạm nội dung nêu trên.
Đồng thời, chỉ đạo cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, lực lượng vũ trang, người lao động thuộc đơn vị, địa phương phải phối hợp, hỗ trợ lực lượng công an nói chung, cảnh sát giao thông nói riêng trong việc kiểm tra xử lý các hành vi vi phạm về nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Nghiêm cấm mọi hành vi chống đối và can thiệp dưới mọi hình thức đến công tác xử lý vi phạm của lực lượng chức năng. “Yêu cầu mỗi cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, lực lượng vũ trang phải gương mẫu, đi đầu trong việc chấp hành các quy định của pháp luật về trật tự an toàn giao thông. Đặc biệt, không điều khiển phương tiện giao thông khi đã sử dụng rượu, bia và không ngồi trên các phương tiện do người lái xe đã sử dụng rượu, bia điều khiển” - Công văn số 1763 của Thường trực Tỉnh ủy Nghệ An nhấn mạnh về vai trò nêu gương của cán bộ, công chức trong chấp hành pháp luật về an toàn giao thông.
Thường trực Tỉnh ủy Nghệ An cũng yêu cầu Đảng ủy Công an tỉnh quán triệt cán bộ, chiến sĩ trong quá trình xử lý vi phạm pháp luật giao thông tuyệt đối “không có vùng cấm, không có ngoại lệ", không được giải quyết bất kỳ trường hợp nào can thiệp, xin bỏ qua vi phạm. Xử lý nghiêm theo quy định các đối tượng lợi dụng, giả mạo làm việc cho các cơ quan nhà nước, báo chí, lợi dụng mạng xã hội để tác động đến công tác xử lý của lực lượng công an...
Nghiêm cấm mọi hành vi bao che, thay đổi, bỏ qua lỗi vi phạm đối với hành vi vi phạm nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông. Quá trình xử lý đối với người vi phạm là cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên, lực lượng vũ trang, ngoài việc xử lý theo quy định của pháp luật, phải gửi thông báo việc vi phạm đến thủ trưởng cơ quan, đơn vị để kiểm điểm, xử lý theo quy định; đồng thời, gửi cơ quan ủy ban kiểm tra và cơ quan nội vụ cùng cấp để giám sát việc xử lý công chức, viên chức, lực lượng vũ trang, đảng viên vi phạm.
Nghiêm cấm mọi hành vi bao che, thay đổi, bỏ qua lỗi vi phạm đối với hành vi vi phạm nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Trên thực tế đã có một số trường hợp công chức, viên chức, cán bộ, chiến sĩ lực lượng vũ trang vi phạm bị xử lý như trường hợp lái xe biển xanh của huyện Tương Dương vi phạm nồng độ cồn ở mức 0,173mg/lít khí thở vào tối 22/9/2023. Trường hợp một cán bộ thuộc lực lượng vũ trang không chấp hành hiệu lệnh kiểm tra nồng độ cồn, chống đối, điều khiển phương tiện bỏ chạy xảy ra vào ngày 21/1/2024 trên đường Trần Phú, TP. Vinh; khi xe ô tô trên bỏ chạy đến khu vực đường Chu Văn An thì bị Cảnh sát giao thông - trật tự Công an thành phố Vinh chốt chặn, bắt giữ và đưa về trụ sở Công an thành phố Vinh tiến hành lập biên bản, bắt quả tang người phạm tội về hành vi chống người thi hành công vụ, để xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật. Tài xế điều khiển xe ô tô được xác định là Phan Công Đoàn, vi phạm nồng độ cồn ở mức 0,399 mg/khí thở.
Bên cạnh vai trò nêu gương của cán bộ, công chức, viên chức, Tỉnh ủy, UBND tỉnh Nghệ An đặc biệt nhấn mạnh đến trách nhiệm người đứng đầu trong việc hình thành “văn hóa giao thông” ở các cơ quan, đơn vị. Công văn số 1763-CV/TU của Thường trực Tỉnh ủy về “tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo việc chấp hành các quy định của pháp luật về trật tự an toàn giao thông trên địa bàn tỉnh Nghệ An” nêu rõ: “Thủ trưởng cơ quan, đơn vị, địa phương chịu trách nhiệm trước Thường trực Tỉnh ủy nếu để cán bộ, công chức, viên chức, đảng viên của cơ quan, đơn vị mình quản lý vi phạm hoặc xử lý không nghiêm, không đúng quy định vi phạm về điều khiển phương tiện tham gia giao thông khi đã uống rượu, bia hoặc sử dụng các chất kích thích”.
Văn bản số 7995/UBND-NC ngày 21/9/2023 về việc tăng cường việc chấp hành pháp luật bảo đảm trật tự an toàn giao thông đối với cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức” của UBND tỉnh Nghệ An cũng nhấn mạnh, lãnh đạo UBND tỉnh sẽ xem xét, xử lý nghiêm trách nhiệm liên đới của người đứng đầu cơ quan, đơn vị, địa phương nếu có cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức: Vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông gây ra tai nạn giao thông, nhất là lỗi vi phạm về nồng độ cồn; Bị Tổ công tác của Bộ Công an phát hiện và có văn bản thông báo gửi về cho đơn vị, địa phương quản lý; Khi nhận được văn bản thông báo cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức thuộc quyền quản lý vi phạm pháp luật về trật tự an toàn giao thông không chỉ đạo xử lý hoặc xử lý không nghiêm túc.
Trước đó, tại Kế hoạch 328/KH-UBND ngày 16/5/2023 về triển khai thực hiện Chỉ thị số 10/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ về tăng cường công tác đảm bảo trật tự, an toàn giao thông đường bộ trong tình hình mới, UBND tỉnh Nghệ An cũng nêu rõ sẽ xem xét, xử lý trách nhiệm người đứng đầu cấp ủy, chính quyền địa phương nếu để tình hình trật tự, an toàn giao thông xảy ra phức tạp trên địa bàn do thiếu lãnh đạo, chỉ đạo, thanh tra, kiểm tra, giám sát hoặc thực hiện không đầy đủ trách nhiệm trong phạm vi quản lý.
Từ quan điểm “không có vùng cấm, không có ngoại lệ” trong xử lý vi phạm nồng độ cồn của Tỉnh ủy, UBND tỉnh, lực lượng chức năng trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã và đang triển khai nhiều giải pháp đồng bộ, kết hợp công tác tuyên truyền với xử lý nghiêm hành vi vi phạm.
Thượng tá Nguyễn Nam Hồng - Phó Trưởng phòng CSGT Công an tỉnh cho biết: Thực tế cho thấy, hiệu quả của việc xử lý nghiêm nồng độ cồn thời gian qua không chỉ góp phần đảm bảo an toàn giao thông, hạn chế tai nạn, giúp người dân an toàn, bớt nỗi lo mỗi khi ra đường; mà còn phòng ngừa các hành vi phạm tội bộc phát do uống rượu như giết người, cố ý gây thương tích, gây rối trật tự công cộng…
Bên cạnh đó, góp phần xây dựng đời sống văn hóa trong từng gia đình, cộng đồng dân cư; hình thành thói quen “đã uống rượu, bia là không lái xe” cho người dân trong tham gia giao thông. Chính vì vậy, thời gian tới, lực lượng CSGT tỉnh vẫn tiếp tục huy động và bố trí lực lượng, sử dụng triệt để các phương tiện, thiết bị kỹ thuật nghiệp vụ tổ chức tuần tra, kiểm soát, phát hiện, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm là nguyên nhân trực tiếp dẫn đến tai nạn giao thông; trong đó, đặc biệt là vi phạm nồng độ cồn khi điều khiển phương tiện giao thông đường bộ. Các đội, trạm phối hợp với công an các địa phương kiểm tra, xử lý vi phạm về nồng độ cồn trên các tuyến quốc lộ, tỉnh lộ và trên tất cả các tuyến đường do địa phương quản lý, đặc biệt vào khung giờ buổi trưa và buổi tối, các ngày lễ, cuối tuần… đảm bảo thực hiện đúng với tinh thần chỉ đạo “không có vùng cấm, không có ngoại lệ”.
Bên cạnh đó, lực lượng CSGT tổ chức tuyên truyền tại các điểm kinh doanh ăn uống có sử dụng rượu, bia (nhà hàng, karaoke, quán ăn...), nhắc nhở khách hàng đến ăn uống chấp hành nghiêm quy định của pháp luật về phòng, chống tác hại của rượu, bia. Đồng thời, vận động chủ các nhà hàng, quán ăn ký cam kết về chấp hành luật phòng, chống tác hại của rượu bia, hỗ trợ khách hàng đã uống rượu bia sử dụng các dịch vụ xe ôm công nghệ, taxi, dịch vụ lái xe hộ để về nhà đảm bảo an toàn…
Cùng với sự vào cuộc của lực lượng CSGT, các ban ngành đoàn thể trong hệ thống chính trị các cấp cũng tích cực phối hợp với lực lượng chức năng đẩy mạnh các chiến dịch tuyên truyền nâng cao nhận thức người dân về an toàn giao thông, nhằm hạn chế đến mức thấp nhất những vụ tai nạn liên quan đến người điều khiển phương tiện tham gia giao thông vi phạm nồng độ cồn.
Đặc biệt, Ban An toàn giao thông tỉnh Nghệ An đã triển khai nhiều hoạt động tuyên truyền bằng nhiều hình thức, ứng dụng công nghệ số để mở rộng nhiều đối tượng tiếp cận. Đồng thời phối hợp xây dựng các chương trình tuyên truyền phù hợp với các đối tượng khác nhau như “công nhân xây dựng văn hóa giao thông”, “nông dân với an toàn giao thông”, “Học sinh, sinh viên tham gia xây dựng văn hóa giao thông”…
Tại Kỳ họp thứ 7, Quốc hội khóa XV, quy định cấm triệt để uống rượu, bia khi lái xe nhận được sự quan tâm và ủng hộ của các đại biểu dân cử. Qua rà soát và lấy ý kiến các đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định lựa chọn phương án cấm tuyệt đối nồng độ cồn khi lái xe để trình Quốc hội thông qua. Điều này cho thấy quyết tâm xây dựng văn hóa giao thông “đã uống rượu, bia là không lái xe’ của toàn hệ thống chính trị.
Vì vậy, theo ông Phan Huy Chương - Phó Trưởng ban chuyên trách Ban An toàn giao thông tỉnh: Thời gian tới, ban sẽ tiếp tục phối hợp với các ngành, các cấp xây dựng, nhân rộng, duy trì hoạt động các mô hình hiệu quả, cách làm hay trong công tác bảo đảm trật tự, an toàn giao thông nói chung, Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia nói riêng. Tích cực đổi mới và ứng dụng khoa học công nghệ hiện đại để thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trong công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về an toàn giao thông theo hướng dễ hiểu, dễ tiếp thu, phù hợp với từng vùng, khu vực, địa bàn, nhất là vùng sâu, vùng xa, miền núi; trong đó, chú trọng đến lứa tuổi thanh, thiếu niên, học sinh, sinh viên... góp phần làm thay đổi hành vi, hình thành nét văn hóa “đã uống rượu, bia là không lái xe” của người tham gia giao thông, với mục tiêu tiếp tục kéo giảm tai nạn giao thông trên cả 3 tiêu chí.