Biến nhà tù thành trường học cách mạng
Khi thiết lập chế độ cai trị ở Việt Nam, thực dân Pháp đã xây dựng hệ thống nhà tù, trại giam dày đặc từ trung ương đến địa phương như: nhà tù Sơn La, Hỏa Lò, nhà lao Vinh, Lao Bảo, nhà đày Buôn Ma thuột, ngục Kontum, Côn Đảo, Phú Quốc, … “Biến cái rủi thành cái may, các đồng chí của ta đã lợi dụng những ngày tháng ở trong tù để hội họp và học tập lý luận” biến nhà tù đế quốc thành trường học cách mạng.
Bộ sưu tập sách - tài liệu học tập của các đồng chí trong những nhà tù đế quốc.
Hình ảnh Nhà tù Sơn La, Nhà tù Hỏa Lò… những địa ngục trần gian đã từng giam cầm nhiều cán bộ cốt cán của Đảng và cũng chính là nơi đào tạo những cán bộ lãnh đạo xuất sắc của Đảng ta như các đồng chí Trường Chinh, Lê Duẩn, Nguyễn Lương Bằng, Nguyễn Đức Cảnh, Hoàng Quốc Việt…
Tại miền Trung, Nhà lao Vinh được xây dựng từ năm 1804 trong khu vực thành cổ Nghệ An cũng là nơi giam giữ nhiều thế hệ những người yêu nước, các chiến sỹ cách mạng từ phong trào Văn Thân, Cần Vương đến Cách mạng tháng Tám năm 1945 như đồng chí: Nguyễn Phong Sắc, Nguyễn Xuân Linh, Nguyễn Duy Trinh, Phan Đăng Lưu, Hồ Tùng Mậu,… Dưới sự lãnh đạo của chi bộ, tù chính trị Nhà lao Vinh đã đứng lên biến nhà lao đế quốc trở thành trận địa đấu tranh mới. Trên tường Nhà lao Vinh năm xưa Bức huyết thư của đồng chí Nguyễn Viết Lục viết trước lúc hy sinh vẫn còn vang vọng đến mai sau như lời hiệu triệu hàng ngàn tù chính trị: “chúng ta phải nổi dậy chống lại mọi sự áp bức dã man, đạp đổ đế quốc phong kiến, để thực hiện cách mạng...”
Tại địa ngục trần gian Nhà tù Côn Đảo, mặc cho điều kiện giam giữ vô cùng khắc nghiệt, hình thức tra tấn tàn bạo với những công cụ như: xiềng xích, còng tay, dùi cui, gậy “sanh tử”, gậy “sầu đời”,… cả chuồng cọp kẽm gai để tra tấn cả thể xác lẫn tinh thần nhưng các chiến sỹ cách mạng Việt Nam vẫn giữ nguyên khí tiết kiên trung của người cộng sản.
Với khẩu hiệu "Biến nhà tù thành trường học cách mạng", trong tù những cán bộ của Đảng đã cùng nhau trao đổi kinh nghiệm lãnh đạo phong trào, tổ chức các lớp học văn hóa, học lí luận chính trị, học chủ nghĩa Mác Lênin… Ở những nơi có điều kiện, chi bộ Đảng nhà tù tổ chức các cuộc vượt ngục đưa cán bộ về với phong trào, gây dựng lại cơ sở Đảng, cơ sở quần chúng. …
Trong tác phẩm Đạo đức cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định“…Có đạo đức cách mạng thì khi gặp khó khǎn, gian khổ, thất bại, cũng không sợ sệt, rụt rè, lùi bước. Vì lợi ích chung của Đảng, của cách mạng, của giai cấp, của dân tộc và của loài người mà không ngần ngại hy sinh tất cả lợi ích riêng của cá nhân mình. Khi cần, thì sẵn sàng hy sinh cả tính mạng của mình cũng không tiếc. Đó là biểu hiện rất rõ rệt, rất cao quý của đạo đức cách mạng”.
Đó cũng chính là những phẩm chất vô giá của những hạt giống Đỏ đã được Bác ươm mầm, phát triển, trở thành những nhà lãnh đạo của Đảng với những cống hiến to lớn góp phần làm nên những thắng lợi to lớn của cách mạng Việt Nam trong thế kỷ 20 từ phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh long trời lở đất đến cách mạng Tháng Tám thành công rực rỡ, từ chiến thắng Điện Biên Phủ lừng lẫy năm châu chấn động địa cầu, đến đại thắng mùa xuân năm 1975 đưa non sông thu về một mối.
