Củng cố hệ thống chính trị vùng đặc thù: Những chuyển biến mới

(Baonghean) - Những năm qua, cấp ủy, chính quyền các cấp trên địa bàn tỉnh Nghệ An đã xây dựng, ban hành và thực hiện nhiều chủ trương, chính sách nhằm xây dựng, củng cố, nâng cao chất lượng hệ thống chính trị tại các vùng đặc thù. Trong đó, chú trọng củng cố chi bộ, phát triển đảng viên ở các khối, xóm, bản vùng có đông đồng bào theo đạo, vùng dân tộc thiểu số…

Qua khảo sát thực tế về hệ thống chính trị vùng có đồng bào dân tộc thiểu số, vùng đồng bào có đạo, từ Đại hội Đảng bộ tỉnh khóa XV (nhiệm kỳ 2000 - 2005) đến khóa XVIII (nhiệm kỳ 2015 - 2020), Tỉnh ủy Nghệ An liên tục ban hành các nghị quyết, đề án, kết luận, chỉ thị liên quan đến việc xây dựng hệ thống chính trị vùng đặc thù.

Đáng chú ý là Nghị quyết số 18/NQ-TU năm 2004 về củng cố, xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vùng dân tộc thiểu số, vùng giáo; Kết luận số 10/KL-TU năm 2006 về xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vùng dân tộc thiểu số; Kết luận số 09/KL-TU năm 2006 về xây dựng hệ thống chính trị cơ sở vùng giáo; Chỉ thị số 20 về tiếp tục đẩy mạnh việc thực hiện Kết luận số 09/KL-TU.

Và gần đây là Đề án số 01/ĐA-TU, ngày 10/8/2016 về xây dựng chi bộ, phát triển đảng viên ở các khối, xóm, bản chưa có chi bộ, chưa có đảng viên và khối, xóm, bản có nguy cơ không còn chi bộ, giai đoạn 2016 - 2020. Triển khai các văn bản chỉ đạo của Tỉnh ủy, cấp ủy, chính quyền, đoàn thể từ tỉnh đến cơ sở đã xây dựng chương trình hành động, kế hoạch cụ thể mang lại những chuyển biến tích cực.

Lãnh đạo xã Hạnh Dịch (Quế Phong) đang hướng dẫn người dân về những lợi ích của việc tham gia dự án trồng mây xuất khẩu.

Nỗ lực “xóa” yếu, giảm “trắng”

Nghệ An có khoảng 27 vạn giáo dân, 325 xứ họ đạo ở 211/480 xã, phường, thị trấn; 15 huyện, thành, thị có tổ chức cơ sở tôn giáo. Những năm trước đây, tỷ lệ thôn, xóm “trắng” đảng viên và chưa có chi bộ ở vùng đồng bào có đạo trên địa bàn tỉnh khá cao. Từ thực tiễn, các địa phương đã chủ động thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp nhằm "xóa" thôn, bản “trắng” đảng viên và tổ chức đảng.

Yên Thành là địa bàn có số dân theo đạo chiếm 13%, phân bổ ở 27/39 xã, thị trấn, chiếm 69,23% tổng số xã trong toàn huyện, công tác xây dựng, củng cố hệ thống chính trị vùng giáo được Huyện ủy Yên Thành xác định là nhiệm vụ hết sức quan trọng. Trong đó trọng tâm là phát triển đảng viên, xây dựng, củng cố chi bộ, các chi hội, chi đoàn ở thôn xóm - cấp gần dân nhất và trực tiếp triển khai thực hiện đưa các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước vào cuộc sống.

Xóm Long Tiến (xã Công Thành) có 418 nhân khẩu, trong đó có 95,69% người dân theo đạo Thiên chúa. Đây là xóm có phong trào khá toàn diện về phát triển kinh tế, cải thiện đời sống văn hóa, xây dựng nông thôn mới. Nói đến vai trò hạt nhân lãnh đạo của chi bộ xóm, Bí thư chi bộ Trần Khắc Mai - một đảng viên gương mẫu cho rằng: Muốn có sức mạnh thì trước hết phải có sự đoàn kết, từ người đứng đầu cấp ủy đến từng đồng chí đảng viên phải cùng một ý chí thống nhất. Việc gì ở xóm, đảng viên cũng phải gương mẫu đi trước để làng nước theo sau. Đơn cử như việc thực hiện chủ trương dồn điền, đổi thửa, ban đầu gặp khó khăn, nhiều người dân chưa đồng thuận, nhưng nhờ kiên trì trong tuyên truyền, vận động và sự tiên phong của cán bộ, đảng viên, Long Tiến trở thành xóm duy nhất trong 7 xóm giáo toàn tòng ở xã Công Thành thực hiện thành công dồn điền, đổi thửa.

Trong nhiệm kỳ 2010 - 2015, chi bộ Long Tiến đã kết nạp được 5 đảng viên người công giáo, nâng tổng số đảng viên chi bộ lên 20 đồng chí, chưa kể 4 đảng viên được tăng cường ở các chi bộ ghép khác. Đây cũng là chi bộ duy nhất vùng giáo ở Công Thành kết nạp được đảng viên trong nhiệm kỳ qua.

Đẩy mạnh đưa cơ giới hóa vào sản xuất nông nghiệp tại xã Tăng Thành, huyện Yên Thành.

Còn tại xóm 13 - xóm giáo toàn tòng thuộc xã Bảo Thành, nơi có 5 đảng viên là công chức, cán bộ không chuyên trách xã tăng cường về, chi bộ xác định tập trung lãnh đạo thông qua Mặt trận và các tổ chức quần chúng. Trên cơ sở nghị quyết về nâng cao chất lượng hoạt động của Mặt trận và các tổ chức đoàn thể mà chi bộ ban hành, mỗi tổ chức đoàn thể đều xây dựng quy chế, kế hoạch, chương trình hoạt động cụ thể gắn với làm tốt công tác dân vận.

Đồng chí Nguyễn Trọng Cường - Bí thư Chi bộ xóm 13, xã Bảo Thành, cho rằng: Khi đoàn thể chuyển động, cán bộ, đảng viên từ suy nghĩ đến hành động đều vì việc chung, thì đồng bào giáo dân cũng rất ủng hộ. Minh chứng là trước đây việc thu nộp các loại quỹ thường “ách tắc” thì năm 2016, đến thời điểm này các loại quỹ đã đảm bảo 100%; người dân cũng tích cực tự nguyện ủng hộ hơn 1,5 tỷ đồng xây dựng đường giao thông, nhà văn hóa...

Đồng chí Nguyễn Viết Hưng - Phó Bí thư Thường trực Huyện ủy Yên Thành cho hay: Nhờ những cách làm hiệu quả, từ 30 xóm không đủ điều kiện thành lập chi bộ, thông qua giải pháp phát triển đảng viên tại chỗ; tăng cường đảng viên là cán bộ chuyên trách, bán chuyên trách và công chức cấp xã về sinh hoạt ở chi bộ thôn, xóm đến nay Yên Thành đã “xóa” tình trạng “trắng” chi bộ ở vùng giáo.

Còn với huyện Quỳnh Lưu - địa bàn có đồng bào theo đạo Thiên chúa chiếm 16% dân số toàn huyện, thuộc 15/33 xã, thị trấn, ở 52/406 xóm, trong đó có 1 xã giáo toàn tòng; 2 xã có 50 - 60% giáo dân. Đại hội Đảng bộ huyện Quỳnh Lưu khóa XXVI đề ra 5 chương trình trọng tâm, trong đó có chương trình 4 về "Tiếp tục xây dựng, củng cố hệ thống chính trị vùng đặc thù" gồm các vùng có đồng bào tôn giáo, đồng bào dân tộc ít người với nhiều giải pháp đồng bộ. Tiếp đó, Đảng bộ huyện nhiệm kỳ mới 2015 - 2020, khóa XXVII tiếp tục ban hành Nghị quyết số 04 ngày 22/4/2016 về “xây dựng, củng cố hệ thống chính trị vùng giáo, dân tộc thiểu số giai đoạn 2016 - 2020 và những năm tiếp theo”.

Đến thời điểm này, nhìn chung, hệ thống chính trị cơ sở ở các địa bàn có tôn giáo cơ bản đảm bảo về mặt tổ chức, từ tổ chức đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể từ cấp xã đến xóm. Từ năm 2010 trở về trước, toàn huyện Quỳnh Lưu có 32 xóm chưa đủ điều kiện để thành lập chi bộ. Thế nhưng với sự quyết liệt nhiều giải pháp, đến thời điểm này đã có 22 xóm thành lập được chi bộ...

Gây dựng nhân tố tích cực

Đối với vùng dân tộc thiểu số nhất là 27 xã biên giới tiếp giáp nước bạn Lào, thuộc địa bàn 6 huyện (Thanh Chương, Anh Sơn, Con Cuông, Tương Dương, Kỳ Sơn và Quế Phong), cấp ủy, chính quyền đặc biệt quan tâm công tác phát triển đảng viên, củng cố chi bộ, đào tạo, sử dụng cán bộ cơ sở, phát huy vai trò người có uy tín làm trung tâm đoàn kết, nhịp cầu nối ý Đảng - lòng dân, đưa chủ trương, chính sách của Đảng đi vào cuộc sống.

Tại Nậm Càn - xã biên giới nằm phía Nam huyện Kỳ Sơn với 371 hộ, 2.100 khẩu đồng bào dân tộc Mông sinh sống. Nhờ luôn quan tâm đến công tác tạo nguồn bồi dưỡng kết nạp đảng viên là thanh niên, bộ đội xuất ngũ, giáo viên và các quần chúng tiêu biểu ở các chi hội đoàn thể, nhiệm kỳ 2010 - 2015 Đảng bộ xã kết nạp được 55 đảng viên mới, tăng 83% so với chỉ tiêu nghị quyết.

Riêng 6 tháng đầu năm 2016 đã giới thiệu 6 đồng chí đi học cảm tình đảng, chuyển đảng viên dự bị lên chính thức cho 3 đồng chí, nâng tổng số đảng viên lên 148 đồng chí. Bên cạnh đó, trong việc bố trí người đứng đầu, xã chủ trương chọn đội ngũ bí thư chi bộ là người có kinh nghiệm, uy tín trong đồng bào, còn xóm trưởng là những người trẻ tuổi, năng động, xông xáo.

Ông Xầu Bá Lầu - Phó Bí thư Đảng ủy xã Nậm Càn cho hay: Kinh nghiệm và uy tín của người lớn tuổi kết hợp với sự năng động, sáng tạo của người trẻ sẽ bổ sung sức mạnh cho phong trào thôn bản.

Chúng tôi vào bản Sơn Thành để gặp Bí thư chi bộ Mùa Vả Xênh - vốn là một cựu chiến binh đã được trao Huy hiệu 30 năm tuổi đảng với thâm niên hoạt động hàng chục năm. Dưới sự dẫn dắt của “đầu tàu” gương mẫu này, dẫu chỉ có 7 đảng viên, nhưng Chi bộ Sơn Thành nhiều năm xếp loại hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ, bản thân ông Mùa Vả Xênh cũng nhận được nhiều bằng khen của ban, ngành các cấp; ban mặt trận và các chi hội của bản cũng hoạt động khá đều tay.

Chia sẻ về phương pháp, Bí thư Mùa Vả Xênh cho hay: “Cán bộ, đảng viên cứ thực hiện đúng “nói đi đôi với làm” thì bà con sẽ nghe, tin và làm theo thôi”.

Bí thư chi bộ bản Sơn Thành xã Nậm Càn (Kỳ Sơn) giới thiệu các thành tích của chi bộ.

Trao đổi về công tác phát triển Đảng vùng sâu, đồng chí Lữ Quang Hưng - Phó Trưởng ban Tổ chức Huyện ủy Kỳ Sơn, cho biết: Đội ngũ cán bộ, đảng viên người dân tộc thiểu số được coi là điểm tựa vững chắc cho sự phát triển của địa phương. Thời gian qua, Huyện ủy Kỳ Sơn đã tăng cường nâng cao trách nhiệm và nhận thức của cấp ủy đảng cơ sở đối với công tác bồi dưỡng, tạo nguồn đảng viên là những quần chúng ưu tú đang sinh sống, gắn bó lâu dài ở vùng sâu, vùng xa, vùng dân tộc ít người, học sinh, sinh viên con em các dân tộc ít người. Bình quân mỗi năm, huyện Kỳ Sơn kết nạp được 250 đảng viên mới...

Tại huyện Quế Phong, để củng cố hệ thống chính trị, nhất là đối với 4 xã biên giới còn tiềm ẩn những vấn đề phức tạp như tệ nạn xã hội về ma túy, di dịch cư trái phép, truyền đạo Tin lành, Ban Thường vụ Huyện ủy quyết liệt chỉ đạo thực hiện các đề án "Nâng cao chất lượng sinh hoạt của các chi bộ"; "Xóa cơ sở đảng yếu kém"; ban hành nhiều văn bản hướng dẫn cơ sở; phân công nhiệm vụ cho các đồng chí trong cấp ủy trực tiếp theo dõi đảng bộ cơ sở.

Đồng chí Lữ Đình Thi - Bí thư Huyện ủy Quế Phong, cho biết: "Các cán bộ được giao trọng trách từ xã đến xóm, bản phải vừa đảm bảo về tiêu chuẩn là người có uy tín được đồng bào tín nhiệm...".

Để giúp các cơ sở vùng biên giới củng cố hệ thống chính trị, Tỉnh ủy đã chỉ đạo các huyện miền núi làm tốt công tác cán bộ, chủ động đào tạo, quy hoạch cán bộ, quan tâm quy hoạch cán bộ là dân tộc thiểu số. Đồng thời, ban hành Chỉ thị số: 32-CT/TU năm 1999 Quy định về nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của cán bộ biên phòng tăng cường cho các xã, phường biên giới; Thông báo số 1002-TB/TU năm 2005 về việc "Chuyển cán bộ đảng viên BĐBP về tham gia sinh hoạt Đảng tạm thời tại các thôn (bản) tuyến biên giới phía Tây Nghệ An”.

Qua đó thực hiện đưa 25 sỹ quan biên phòng về giữ chức danh Phó Bí thư Đảng ủy xã biên giới, 1 người làm Bí thư Đảng ủy tại xã tái định cư Thanh Sơn (Thanh Chương) và 77 cán bộ biên phòng về sinh hoạt đảng tạm thời tại các chi bộ thôn, bản vùng xung yếu.

Đội ngũ cán bộ, đảng viên tăng cường xuống cơ sở là chỗ dựa vững chắc, tin cậy, giúp dân phát triển kinh tế, nâng cao đời sống tinh thần; sống và làm việc theo pháp luật, không tin và nghe theo kẻ xấu. Đây cũng là nguồn nhân lực tăng cường vai trò “hạt nhân”, sức chiến đấu cho các chi bộ thôn bản.

Nhờ vậy, nếu năm 2006, vùng đồng bào các dân tộc thiểu số Nghệ An có đến 52 bản chưa có chi bộ, 8 bản chưa có đảng viên, thì đến cuối năm 2014, 100% xóm, bản đã có chi bộ, đảng viên; chất lượng đảng viên chuyển biến tiến bộ, tỷ lệ đảng viên được xếp loại hoàn thành tốt nhiệm vụ được tăng lên theo từng năm...

Nhóm P.V