FDI - Đòn bẩy đưa công nghiệp Nghệ An bứt phá

Tăng tốc thu hút FDI

Tính đến hết tháng 7 năm 2025, Nghệ An thu hút hơn 16.400 tỷ đồng vốn đầu tư, trong đó gần 300 triệu USD đến từ khu vực FDI. Có 8 dự án cấp mới với tổng vốn đăng ký 76,2 triệu USD và 7 lượt điều chỉnh tăng vốn với tổng giá trị lên tới 215,9 triệu USD. Lũy kế đến nay, Nghệ An có 169 dự án FDI còn hiệu lực với tổng vốn đăng ký hơn 5,6 tỷ USD. Đây là minh chứng cho thấy dòng vốn ngoại đang ngày càng tin tưởng và lựa chọn Nghệ An là điểm đến chiến lược trong mở rộng sản xuất tại Việt Nam.

Đóng góp vào sự khởi sắc của công nghiệp Nghệ An là hàng loạt dự án quy mô lớn đến từ các tập đoàn hàng đầu thế giới như: Luxshare ICT, Foxconn, Goertek, Everwin, Ju Teng, Sunny Optical, Runergy,…

Đáng chú ý, dự án Runergy - nhà máy sản xuất thanh silic đơn tinh thể với công suất lớn, tổng vốn đầu tư khoảng 440 triệu USD - được đánh giá là “cú đấm thép” cho bước phát triển đột phá của ngành công nghiệp năng lượng và công nghệ cao tại Nghệ An.

Một dự án trọng điểm khác đang hoàn tất thủ tục đầu tư là nhà máy điện khí LNG Quỳnh Lập (1.500MW), quy mô lên tới 2,11 tỷ USD đang trong các bước triển khai. Khi hoàn thành, đây sẽ là một trong những dự án năng lượng lớn nhất miền Trung, tạo cú hích mạnh mẽ về hạ tầng công nghiệp và năng lực cung ứng năng lượng cho toàn khu vực.

Tại Khu kinh tế Đông Nam, năm 2024 và 2025 chứng kiến sự bùng nổ về đầu tư khi có tới 20 dự án mới được cấp chứng nhận và 20 dự án điều chỉnh tăng vốn, đạt tổng giá trị 41.766 tỷ đồng - vượt 208% mục tiêu đề ra và chiếm hơn 68% tổng vốn đăng ký toàn tỉnh. Kết quả này phản ánh sức hút mạnh mẽ của Nghệ An trong bối cảnh cạnh tranh thu hút FDI đang ngày càng khốc liệt.

Ông Phạm Tiến Dũng, đại diện Công ty Công nghiệp Everwin Việt Nam cho biết: “Công ty đã hoàn tất đầu tư dự án thành phần 1, 2, tạo việc làm ổn định cho hơn 2.000 lao động địa phương. Trong bối cảnh nền kinh tế chính trị, thuế quan có nhiều khó khăn, biến động và rủi ro, Everwin Việt Nam vẫn kiên định với mục tiêu đầu tư lâu dài, phát triển bền vững tại tỉnh Nghệ An. Trong quá trình hoạt động tại Nghệ An, Everwin Việt Nam nhận được sự đồng hành chặt chẽ và hỗ trợ kịp thời từ chính quyền tỉnh, đặc biệt là Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam. Môi trường đầu tư minh bạch, thủ tục hành chính nhanh gọn cùng hệ thống hạ tầng ngày càng hoàn thiện đã tạo niềm tin để chúng tôi yên tâm mở rộng quy mô sản xuất. Bên cạnh đó, chúng tôi mong muốn tỉnh tiếp tục quan tâm đào tạo nguồn nhân lực kỹ thuật cao và phát triển hạ tầng xã hội như nhà ở, dịch vụ cho công nhân, nhằm góp phần ổn định lâu dài lực lượng lao động và nâng cao hiệu quả hợp tác”.

Đại diện nhà đầu tư Dự án Khu công nghiệp WHA Industrial Zone - 1 Nghệ An cũng cho biết: Chúng tôi đánh giá cao sự đồng hành và hỗ trợ kịp thời của chính quyền tỉnh Nghệ An, đặc biệt là Ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam trong giải quyết thủ tục và môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả.

Mở rộng quy mô, nâng cấp hạ tầng khu công nghiệp

Tính đến nay, Nghệ An đã thành lập 8 khu công nghiệp với tổng diện tích từ 2.570 đến 2.600 ha, tỷ lệ lấp đầy trung bình đạt 53–56%. Đáng chú ý, trong quỹ đất sẵn sàng phục vụ các dự án FDI khoảng 859 ha, tập trung tại các địa điểm chiến lược như VSIP 1, VSIP 2, WHAIZ 1–2, Hoàng Mai I–II, Thọ Lộc, Diễn Quỳnh, Nghĩa Đàn.

Trong năm 2025, tỉnh cũng đang triển khai kế hoạch phát triển thêm 4 khu công nghiệp mới, mở rộng thêm 760 ha để đón làn sóng đầu tư công nghệ cao và công nghiệp phụ trợ. Hạ tầng giao thông, cấp điện, cấp nước, xử lý nước thải… đang được tỉnh chỉ đạo nâng cấp đồng bộ, theo hướng xanh – thông minh – bền vững.

Sự phát triển mạnh mẽ của các dự án FDI kéo theo nhu cầu lao động tăng cao. Tính đến năm 2024–2025, số lao động làm việc tại các doanh nghiệp FDI trên địa bàn Nghệ An đạt hơn 45.000 người, tăng gần 78% so với năm 2019. Đáng chú ý, phần lớn lực lượng này là lao động nữ đến từ vùng nông thôn, góp phần thay đổi cơ cấu thu nhập và an sinh xã hội tại các địa phương. Đến cuối năm 2025, các khu công nghiệp trên địa bàn cần tuyển thêm hơn 70.000 lao động mới. Riêng các doanh nghiệp như: Luxshare ICT, Merry & Luxshare, Ju Teng, Everwin… mỗi đơn vị cần hàng nghìn nhân sự. Trước nhu cầu lớn, nhiều chính sách hỗ trợ đã được doanh nghiệp và chính quyền phối hợp thực hiện như: Phụ cấp nhà ở, ăn trưa, thưởng chuyên cần, hỗ trợ vận chuyển…

Dòng vốn FDI đã giúp công nghiệp Nghệ An ghi nhận những chỉ số tích cực. Chỉ số sản xuất công nghiệp (IIP) quý I, II/2025 tăng 10,38% so với cùng kỳ năm trước, trong đó ngành chế biến – chế tạo tăng 11,3%. Đây là kết quả rõ nét từ sự đóng góp của các tập đoàn lớn như: Foxconn, Luxshare ICT, Goertek, Runergy…

Dòng vốn FDI còn góp phần đẩy mạnh kim ngạch xuất khẩu, chủ yếu từ các sản phẩm linh kiện điện tử, thiết bị quang học, bán dẫn, pin hiệu năng cao, sản phẩm kim loại kỹ thuật và may mặc. Không dừng ở đó, các dự án FDI hiện đại đã tạo điều kiện cho người lao động tiếp cận dây chuyền sản xuất tiên tiến, phương pháp quản lý quốc tế, nâng cao tay nghề và kỷ luật lao động. Các doanh nghiệp trong nước cũng được học hỏi, từng bước tiếp cận chuỗi cung ứng toàn cầu.

Để gia tăng năng lực cạnh tranh và thu hút đầu tư, Nghệ An đang kiên trì theo đuổi chiến lược “5 sẵn sàng”. Đó là sẵn sàng cơ sở hạ tầng, quỹ đất sạch, nguồn nhân lực, chính sách ưu đãi, và môi trường hành chính thân thiện. Tỉnh cũng tập trung chuyển đổi số, cải cách thủ tục hành chính, công khai minh bạch các quy trình đầu tư, tạo thuận lợi tối đa cho nhà đầu tư.

Hướng tới dòng vốn chất lượng cao

Chuyển hướng xúc tiến đầu tư theo chiều sâu, Nghệ An đã thay đổi từ tiếp cận đại trà sang ưu tiên doanh nghiệp hạ tầng, công nghệ cao, công nghiệp xanh, các ngành có giá trị gia tăng lớn, ít phát thải. Nghệ An cũng đang từng bước xây dựng chiến lược thu hút FDI có chọn lọc, tập trung vào các ngành công nghệ cao, mũi nhọn, thân thiện môi trường. Cụ thể, các lĩnh vực được ưu tiên gồm: Điện tử, vi mạch, bán dẫn, Năng lượng tái tạo: Điện mặt trời, LNG, hydrogen xanh, công nghiệp phụ trợ công nghệ cao; Vật liệu mới, sản phẩm tái chế; Sản xuất thông minh: AIoT, Robotics, công nghiệp 4.0.

Ông Lê Tiến Trị - Trưởng ban Quản lý Khu kinh tế Đông Nam Nghệ An cho biết: Tỉnh sẽ xây dựng danh mục ngành nghề ưu tiên, công bố rộng rãi kèm các gói ưu đãi riêng biệt về thuế, hạ tầng, lao động… Song song, Nghệ An đẩy mạnh đào tạo nhân lực kỹ thuật cao thông qua hợp tác với doanh nghiệp, viện nghiên cứu, trường đại học, giúp lực lượng lao động địa phương sẵn sàng đáp ứng các yêu cầu sản xuất hiện đại.

FDI đang là trụ cột, là cú hích đưa công nghiệp Nghệ An vươn tầm trong thời kỳ chuyển đổi sâu rộng của nền kinh tế. Với sự xuất hiện của các tập đoàn toàn cầu, dòng vốn FDI không chỉ mang đến động lực tăng trưởng mà còn thay đổi cơ cấu, ngành nghề công nghiệp địa phương. Tuy nhiên, để FDI tiếp tục phát huy vai trò đòn bẩy, bớt hàm lượng gia công, đóng góp cao hơn cho tăng trưởng, tăng tỷ lệ nội địa hoá, Nghệ An cần chủ động lựa chọn dòng vốn chất lượng, định hướng phát triển theo chiều sâu, xây dựng chiến lược “xanh – thông minh” và củng cố nội lực nhân lực, hạ tầng, dịch vụ logistic.