NỖ LỰC KHẲNG ĐỊNH THƯƠNG HIỆU
Mảnh đất Thanh Chương nói chung và vùng Cát Ngạn nói riêng có truyền thống hiếu học và học giỏi. Hiện nay, tại xã Thanh Liên hiện đang còn lưu giữ nhà bia Tổng Cát Ngạn ghi danh 267 vị tiến sĩ, cử nhân, tú tài đậu đạt ở các thế kỷ XV, XVI, XVII, XVIII. Đây được ví như “Văn miếu” thu nhỏ của vùng Cát Ngạn xưa.
Vùng Cát Ngạn gồm 11 xã phía Tây Bắc huyện (Phong Thịnh, Thanh Liên, Thanh Tiên, Cát Văn, Thanh Hòa, Thanh Nho, Thanh Mỹ, Hạnh Lâm, Thanh Đức, Thanh Sơn, Ngọc Lâm) với dân số đông và số học sinh lớn. Để đáp ứng nhu cầu học tập của con em vùng Cát Ngạn, những năm đầu của thế kỷ XXI, lãnh đạo huyện Thanh Chương cùng thầy giáo Trình Văn Bình, khi đó là Phó Hiệu trưởng Trường THPT Thanh Chương 3 đã tận tâm, trách nhiệm, kiên trì theo đuổi để trình tỉnh đồng ý chủ trương thành lập thêm một trường Trung học phổ thông ở vùng Cát Ngạn.
Trường THPT Cát Ngạn chính thức được thành lập vào ngày 25/4/2003, tại Quyết định số 1477 của UBND tỉnh. Theo chia sẻ của đồng chí Phan Bá Ngọc - Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Thanh Liên: Việc ra đời Trường THPT bán công Cát Ngạn đã tạo cơ hội học tập cho con em; bởi khi chưa có ngôi trường này thì cả vùng chỉ có duy nhất Trường THPT Thanh Chương 3, chỉ đáp ứng 2/3 nhu cầu học và hiện nay con em trong vùng vào Trung học phổ thông khoảng 95 - 98%.
Trường THPT bán công Cát Ngạn, những năm đầu cơ sở vật chất thiếu thốn, chỉ có 6 phòng học cấp 4, với 326 học sinh, phải tổ chức học 2 ca và việc hội họp của cán bộ quản lý, giáo viên buộc phải tổ chức ngoài giờ hành chính, thậm chí vào ban đêm. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên và nhân viên thời điểm đó cũng chỉ có 13 người, gồm hiệu trưởng, hiệu phó và 8 giáo viên, 3 nhân viên đảm nhận việc rèn người, rèn chữ của hàng trăm học sinh. Dù dạy và học trong điều kiện vô cùng khó khăn, nhưng năm học đầu tiên thành lập, trường đã có 7 học sinh giỏi tỉnh ở khối 10.
Thầy giáo Trình Văn Bình - nguyên Hiệu trưởng nhà trường chia sẻ: Những “trái ngọt” đầu tiên đó tiếp tục khẳng định truyền thống hiếu học và học giỏi của con em vùng Cát Ngạn; là động lực tinh thần, cổ vũ thầy và trò tiếp tục nỗ lực, vươn lên bằng ý chí, niềm tin “không có gì là không thể”. Khoá học đầu tiên năm học 2003 - 2006 tỷ lệ tốt nghiệp đạt hơn 95%; trong đó có nhiều em thi đỗ vào các trường đại học, cao đẳng.
Năm 2009, sau 6 năm thành lập, Trường THPT bán công Cát Ngạn chuyển sang mô hình trường công lập (tại Quyết định số 3974, ngày 14/08/2009 của UBND tỉnh Nghệ An) với tên gọi Trường THPT Cát Ngạn; tiếp tục đánh một dấu mốc mới, vị thế mới của nhà trường. Nhà trường được tỉnh, huyện quan tâm đầu tư về cơ sở vật chất, trang thiết bị và bố trí đội ngũ giáo viên, đáp ứng yêu cầu dạy và học.
Chất lượng dạy và học tăng hàng năm; trong đó có chất lượng mũi nhọn với số lượng học sinh giỏi tỉnh tăng lên và đạt những giải cao. Tính đến nay, trường có 72 em đạt học sinh giỏi cấp tỉnh, trong đó có giải Nhất, Nhì ở các bộ môn Ngữ văn, Hoá học, Sinh học, Địa lý, Lịch sử... Tỷ lệ tốt nghiệp luôn đạt trên 98%, trong đó nhiều năm đạt tỷ lệ 100%.
Cùng với chăm lo chất lượng giáo dục văn hóa, Trường THPT Cát Ngạn cũng chú trọng giáo dục lý tưởng cách mạng, đạo đức, lối sống, kỹ năng và khơi dậy khát vọng cống hiến trong học sinh thông qua các hoạt động về nguồn, các hoạt động tình nguyện vì cộng đồng và thông qua các hội thi, hội diễn. Hằng năm, nhiều học sinh của trường được kết nạp vào Đảng và riêng năm học 2022-2023 vừa qua có 9 em. Học sinh Trường THPT Cát Ngạn cũng giành nhiều giải cao tại các hội thi, liên hoan văn hoá - văn nghệ, thể dục - thể thao; có học sinh đạt danh hiệu “Học sinh 3 tốt” cấp tỉnh.
Thầy giáo Mai Xuân Toàn - Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường THPT Cát Ngạn chia sẻ: Các thế hệ cán bộ, giáo viên, nhân viên ở ngôi trường này luôn có nhận thức và ý chí phải nỗ lực cố gắng để không phụ lòng phụ huynh đã tin tưởng giao con em cho mình; đồng thời làm dày lên thành tích cho ngôi trường “non trẻ” trong hệ thống trường Trung học phổ thông với nhiều “cây đại thụ” trong tỉnh. Nhiều thế hệ cán bộ quản lý, giáo viên để lại nhiều dấu ấn cùng với sự phát triển của nhà trường.
Từ ngôi trường này, các thế hệ học sinh đã trưởng thành, nhiều học trò nay đã trở thành kỹ sư, bác sĩ, sĩ quan Công an, sĩ quan Quân đội và không ít những doanh nhân thành đạt, cán bộ lãnh đạo giữ các vị trí quan trọng của Đảng, Nhà nước và các địa phương. Chính thương hiệu của nhà trường tạo sức hút ngày càng đông học sinh theo học. Hiện tại, trường có 16 lớp thuộc 3 khối lớp 10, 11 và 12; tổng số học sinh gần 600 em.
XÂY DỰNG TRƯỜNG ĐẠT CHUẨN QUỐC GIA
Trước yêu cầu đổi mới toàn diện giáo dục phổ thông, tạo môi trường tốt để học sinh rèn trí, rèn đức, luyện tài; những năm qua, đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên nhà trường đã kiên trì nỗ lực hoàn thiện các tiêu chí xây dựng trường chuẩn quốc gia. Hiện nhà trường đang thực hiện công tác tổ chức, quản lý theo chuẩn quy định, quy chế ngành và cấp ủy, chính quyền các cấp đề ra và nội quy, quy chế của nhà trường. Học sinh được đảm bảo đáp ứng các nhiệm vụ và quyền lợi theo Điều lệ trường trung học phổ thông.
Đội ngũ nhà trường có đủ về số lượng và cơ cấu, đảm bảo thực hiện chương trình giáo dục và tổ chức các hoạt động giáo dục. Trường có tổng 39 cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và 100% đạt chuẩn trình độ đào tạo, bồi dưỡng; trong đó có gần 18% giáo viên đạt trình độ trên chuẩn; có 13 giáo viên chủ nhiệm giỏi, dạy giỏi tỉnh. Bên cạnh trình độ, ý thức trách nhiệm, sự tận tụy với chuyên môn, với học sinh của đội ngũ cán bộ, giáo viên, nhân viên luôn là điểm mạnh ở nhà trường. Đây là yếu tố cốt lõi để nhà trường hoàn thành nhiệm vụ dạy học trong từng năm học với chất lượng ngày càng được khẳng định và sự trưởng thành của học sinh qua các thế hệ.
Dù đứng chân ở vùng khó của huyện Thanh Chương, song bằng sự tích cực tranh thủ nguồn ngân sách từ các cấp, đặc biệt là nguồn xã hội hoá, hiện trên gần 15.000m2 diện tích khuôn viên nhà trường đã xây dựng hệ thống cơ sở hạ tầng hoàn chỉnh, gồm nhà học 3 tầng với 18 phòng học đạt chuẩn; hệ thống phòng thực hành đủ các bộ môn Vật lý, Hóa học, Sinh học, Tin học (với 40 máy), Ngoại ngữ; Âm nhạc, phòng đọc, thư viện…; khu sân chơi, bãi tập đủ các bộ môn: bóng đá, bóng chuyền, cầu lông, bóng bàn, thể dục và giáo dục quốc phòng - an ninh trong nhà… Nhà trường chăm lo xây dựng cảnh quan, khuôn viên đáp ứng tiêu chí: Xanh, sạch, đẹp, an toàn; góp phần xây dựng trường học hiện đại, thân thiện, văn hóa, văn minh, hạnh phúc.
Nhà trường cũng quan tâm xây dựng mối quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội; gắn với đổi mới nội dung và phương pháp giáo dục, vừa chú trọng đào tạo chất lượng mũi nhọn, đại trà, chăm lo giáo dục cho học sinh có hoàn cảnh khó khăn, học sinh gặp khó khăn trong học tập, vừa giáo dục kỹ năng sống cho học sinh. Chất lượng giáo dục nhà trường vì thế từng bước được khẳng định. Riêng năm học 2022 -2023 là năm đánh dấu chất lượng dạy học có bước phát triển nhảy vọt, với kết quả thi tốt nghiệp THPT nhà trường tăng 19 bậc so với năm học trước, xếp thứ 48/111 trường/trung tâm trong toàn tỉnh với tỷ lệ 100% học sinh tốt nghiệp.
Với sự kiên trì, nỗ lực phấn đấu với tư duy dù “đi sau” về năm thành lập, nhưng không thể “đi sau” về chất lượng của tập thể cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh các thế hệ; ngày 16/10/2023, UBND tỉnh Nghệ An đã ban hành Quyết định số 3336 công nhận Trường THPT Cát Ngạn đạt chuẩn Quốc gia. Bộ Giáo dục và Đào tạo tặng Bằng khen cho tập thể nhà trường vì có nhiều thành tích trong năm học 2022 - 2023.
Thầy giáo Mai Xuân Toàn - Bí thư Chi bộ, Hiệu trưởng Trường THPT Cát Ngạn khẳng định: Những nỗ lực và kết quả đạt được trong 20 năm qua sẽ là động lực tiếp thêm niềm tin để tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh Trường THPT Cát Ngạn tiếp tục phấn đấu xây dựng trường trở thành điểm sáng của ngành Giáo dục và Đào tạo Nghệ An; góp phần khẳng định và vun đắp truyền thống hiếu học, học giỏi vùng tổng Cát Ngạn xưa.
