Kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết 05 về xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa Nghệ An

Tỉnh ủy Nghệ An vừa ban hành Thông báo kết luận của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về kết quả 5 năm thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU, ngày 14/12/2016 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh về xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa Nghệ An đáp ứng yêu cầu hội nhập và phát triển (viết tắt là Nghị quyết số 05-NQ/TU).

Chương trình nghệ thuật chào mừng kỷ niệm ngày Văn hóa các dân tộc Việt Nam 19/4. Ảnh tư liệu: Thành Cường

Theo đó, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU đã đạt được một số kết quả nổi bật sau:

Các cấp, các ngành đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục trong cán bộ, đảng viên và nhân dân về vị trí, vai trò quan trọng và sự cần thiết xây dựng đời sống văn hóa, con người văn hóa trong sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước thời kỳ mới; vận động quần chúng nhân dân thực hiện tốt các nội dung Nghị quyết số 05-NQ/TU; thực hiện nếp sống văn hóa, văn minh đô thị, nông thôn mới, xây dựng đời sống văn hóa khu dân cư.

Hội đồng nhân dân tỉnh cụ thể hóa bằng các nghị quyết về cơ chế, chính sách hỗ trợ xây dựng các thiết chế văn hóa, cơ chế, chính sách khen thưởng các danh hiệu văn hóa; ủy ban nhân dân tỉnh ban hành kế hoạch hành động; các địa phương, sở, ngành triển khai kế hoạch, cụ thể hóa bằng các chương trình, đề án thực hiện Kế hoạch hành động 467/KH-UBND, ngày 28/7/2017 của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU…

Đến nay, thể lực, tầm vóc con người Nghệ An, mức hưởng thụ văn hóa tinh thần của nhân dân ngày càng được nâng lên; nhiều giá trị truyền thống tốt đẹp. Bản chất chịu thương, chịu khó, cần cù, tiết kiệm, chân chất, mộc mạc, bộc trực, thẳng thắn, đùm bọc, tương thân, tương ái... được duy trì, phát huy; cùng với sự thông minh, hiếu học của người Nghệ đã tạo nên thế hệ trẻ có hàm lượng tri thức cao, năng động, sẵn sàng tiếp nhận và sáng tạo nên những tiến bộ khoa học kỹ thuật, đáp ứng được yêu cầu của thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa, tiếp cận, lĩnh hội và thâm nhập nhanh với thể giới bên ngoài.

Tinh thần đoàn kết, nhân nghĩa, lối sống “mỗi người vì mọi người, mọi người vì mỗi người” được phát huy mạnh mẽ qua các phong trào “Tết vì người nghèo”, “Lá lành đùm lá rách”, “Quỹ vì người nghèo”, “Khu dân cư chung tay vì người nghèo - không để ai bị bỏ lại phía sau”, ủng hộ đồng bào bão bị thiên tai, lũ lụt, đoàn kết, sẻ chia trong phòng, chống đại dịch Covid-19...

Lãnh đạo tỉnh trao biểu trưng và vòng hoa tri ân các đơn vị, doanh nghiệp, nhà hảo tâm tại chương trình "Vinh danh tấm lòng vàng vì cộng đồng năm 2020 và Tết vì người nghèo Xuân Tân Sửu 2021". Ảnh tư liệu

Môi trường văn hóa trong gia đình được quan tâm, góp phần gìn giữ các giá trị tốt đẹp của gia đình truyền thống, tiếp thu, bổ sung những giá trị mới, tiến bộ của gia đình hiện đại; phát huy các mối quan hệ trong gia đình, dòng họ, xây dựng gia đình hạnh phúc, gia đình văn hóa; phòng chống bạo lực gia đình đạt hiệu quả; lồng ghép, gắn với phong trào "Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa", phong trào xây dựng nông thôn mới, đô thị văn minh và các phong trào thi đua của các tổ chức quần chúng với phương châm “lấy con người làm mục tiêu trung tâm” và “vì mục tiêu phát triển”.

Nhiều gia đình gương mẫu, chấp hành tốt chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà nước, tích cực tham gia các phong trào thi đua yêu nước, giúp đỡ cộng đồng và chăm lo đời sống kinh tế, văn hóa, xã hội. Nhiều gia đình tiếp cận được những dịch vụ xã hội cơ bản, chất lượng cuộc sống ngày càng nâng cao. Bảo vệ, chăm sóc, giáo dục trẻ em và chăm sóc người cao tuổi trong gia đình được coi trọng và có nhiều tiến bộ. Bình đẳng giới, quyền trẻ em, vai trò của phụ nữ trong gia đình và xã hội ngày càng được đề cao.

Quan tâm xây dựng môi trường văn hóa lành mạnh trên các lĩnh vực đời sống tư tưởng, văn hóa, giáo dục, y tế, thể thao, an sinh xã hội nhằm tạo điều kiện tối đa cho việc phát triến con người Nghệ An. Đẩy mạnh phong trào học tập suốt đời trong gia đình, dòng họ, cộng đồng. Môi trường văn hóa học đường được cải thiện. Môi trường văn hóa kinh tế, nhất là văn hóa doanh nghiệp và văn hóa doanh nhân được xây dựng và phát huy với ý thức tôn trọng pháp luật, chữ tín, cạnh tranh lành mạnh vì sự phát triển bền vững. Trong môi trường xã hội, nếp sống văn hóa được củng cố tại các nơi công cộng, nhiều thuần phong mỹ tục được vun đắp, các hủ tục dần dần bị loại bỏ, nhiều biểu hiện tiêu cực trong việc cưới, việc tang và lễ hội từng bước được khắc phục.

Đội văn nghệ bản Cằng, xã Môn Sơn (Con Cuông) vui múa sạp trong ngày hội. Ảnh tư liệu: Công Kiên

Quan tâm giáo dục truyền thống văn hóa, lịch sử với phương châm dạy làm người gắn liền với dạy chữ thông qua chương trình đưa nội dung văn hóa, dân ca Ví, Giặm, lịch sử dịa phương vào chương trình học. Thực hiện tốt chính sách an sinh xã hội, xóa đói giảm nghèo, chăm lo cho người nghèo và các hoạt động nhân đạo từ thiện; chăm lo chính sách người có công, người cao tuổi, người khuyết tật. Công tác bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển kinh tế du lịch được giữ gìn, phát huy.

Thường xuyên quan tâm xây dựng đời sống văn hóa trong kinh tế gắn với bảo vệ môi trường sinh thái, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với xây dựng con người văn hóa, gia đình văn hóa và chủ động hội nhập quốc tế về văn hóa, tiếp thu có chọn lọc tinh hoa văn hóa của nhân loại.

Bên cạnh những kết quả đạt được, thông báo cũng chỉ ra những hạn chế, yếu kém, đó là:

- Một bộ phận cán bộ, đảng viên ở các cấp, các ngành chưa nhận thức một cách sâu sắc, đầy đủ và quan tâm việc phát triển văn hóa tương xứng với kinh tế và chính trị.

- Công tác lãnh đạo, chỉ đạo của một số cấp ủy đảng, chính quyền địa phương có lúc chưa quyết liệt, chưa chủ động bám sát nội dung Nghị quyết số 05-NQ/TU và Kế hoạch hành động số 467/KH-UBND, ngay 28/7/2017 của UBND tỉnh về thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TU.

- Việc đăng ký, kiểm tra, thẩm định, xét công nhận các danh hiệu văn hóa chưa chặt chẽ, chưa chất lượng, thiếu tính bền vững.

- Cơ sở vật chất văn hóa, thể thao ở nhiều thôn, xóm, khối phố sau sáp nhập, vùng sâu, vùng xa, tại các khu, cụm công nghiệp chưa đáp ứng nhu cầu sinh hoạt văn hóa, thể thao.

- Việc bảo tồn, lưu giữ, phát huy các di sản văn hóa phi vật thể nhất là các di sản văn hóa của đồng bào các dân tộc thiểu số còn nhiều hạn chế, một số giá trị văn hóa truyền thống có hiện tượng mai một.

- Xây dựng con người văn hóa, nếp sống văn minh chưa thực sự toàn diện.