Kim Bảng, vững bước trên hành trình mới...

Vị trí địa lý chiến lược

Sau khi sáp nhập từ ba xã Thanh Hà, Thanh Thủy và Kim Bảng, xã Kim Bảng chính thức trở thành xã biên giới mới với vị trí chiến lược quan trọng, giáp huyện Xay Chăm Phon (tỉnh Bôlykhămxay, Lào). Với diện tích tự nhiên hơn 183 km², dân số gần 28 nghìn người, Kim Bảng vừa có tiềm năng phát triển, vừa gánh vác trách nhiệm giữ vững an ninh – quốc phòng nơi cửa ngõ phía Tây Nam của tỉnh.

Vị thế biên giới vừa đem lại lợi thế kết nối thương mại, giao lưu văn hóa giữa hai nước, vừa là trách nhiệm về quốc phòng — an ninh. Địa hình đồi núi, thiên tai diễn biến phức tạp cùng hạ tầng chưa hoàn chỉnh là các rào cản hiện hữu. Tuy vậy, ý chí của cộng đồng và truyền thống cách mạng đã giúp Kim Bảng biến thách thức thành động lực: từ việc quy hoạch vùng trồng rừng, phát triển chè, đến xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ giao thương, tất cả đều hướng tới mục tiêu nâng cao đời sống nhân dân và giữ vững an ninh biên giới.

Quá trình kiện toàn hệ thống chính trị sau sáp nhập được thực hiện khẩn trương: Đảng bộ xã được thành lập và hiện đã có 45 tổ chức cơ sở đảng trực thuộc với tổng số 1.082 đảng viên; Ban Chấp hành khóa I gồm 23 đồng chí, Ban Thường vụ 10 đồng chí — được kỳ vọng là hạt nhân lãnh đạo đưa địa phương vượt qua giai đoạn chuyển đổi. Địa hình miền núi, thiên tai phức tạp, hạ tầng chưa đồng bộ là những rào cản lớn. Song, bằng tinh thần đoàn kết, Kim Bảng đã từng bước khai thác lợi thế: mở rộng diện tích chè công nghiệp, phát triển vùng rừng nguyên liệu, nuôi trồng thủy sản, đầu tư giao thông – thủy lợi phục vụ sản xuất và giao thương.

Chuyển mình trong kinh tế, đổi thay trong đời sống

Nhiệm kỳ 2020–2025 là giai đoạn thử thách nhưng cũng là thời điểm Kim Bảng chuyển mình. Trong điều kiện đại dịch, thiên tai và biến động thị trường, địa phương vẫn giữ được đà phát triển kinh tế: tốc độ tăng trưởng tổng giá trị sản phẩm ước đạt 10% và thu nhập bình quân đầu người dự ước đạt 52 triệu đồng/năm — những con số cho thấy nỗ lực duy trì tăng trưởng trong bối cảnh bất lợi. Cơ cấu kinh tế cũng có dịch chuyển rõ rệt: nông — lâm — thủy sản chiếm 34,23%; công nghiệp — xây dựng chiếm 24,12%; thương mại — dịch vụ chiếm hơn 41%.

Nhưng điều đáng chú ý là những con số ấy không chỉ là dữ liệu mà phản ánh đời sống cụ thể của người dân. Trên những triền đồi, bà con mở rộng vùng chè công nghiệp đến năm 2025 diện tích chè đạt khoảng 1.000 ha, gần hoàn thành chỉ tiêu nhiệm kỳ và chiếm vị trí quan trọng trong cơ cấu sản xuất nông nghiệp địa phương. Diện tích trồng rừng nguyên liệu tăng lên 387 ha, vượt mục tiêu đề ra vừa tạo việc làm, vừa bảo vệ đất rừng; nâng tỷ lệ che phủ rừng đạt gần 60% (vượt mục tiêu 56%), cho thấy hướng phát triển bền vững, hòa hợp giữa sinh kế và môi trường.

Sản xuất lương thực, chăn nuôi và thủy sản cũng có những bước tiến mang tính chất thay đổi mô hình: tổng diện tích gieo trồng đạt 2.292 ha (đạt 93,58% so với mục tiêu), lúa gần đạt mục tiêu (1.532/1.533 ha), trong khi diện tích nuôi trồng thủy sản đã vượt chỉ tiêu (340 ha thực hiện so với mục tiêu 270 ha), cho thấy nông dân dần đa dạng hóa sinh kế và tận dụng lợi thế địa bàn. Tổng sản lượng lương thực đạt 11.719 tấn (78,45% mục tiêu) cho thấy vẫn còn dư địa tăng năng suất, nhưng hướng đi sản xuất hàng hóa đang rõ nét hơn.

Cùng với sản xuất, thương mại dịch vụ phát triển đã thực sự thấm vào đời sống. Các chợ phiên, cửa hàng tư nhân, dịch vụ kho bãi nhỏ lẻ và tiểu thủ công nghiệp (mộc, gạch không nung, cơ khí, chế biến nông lâm sản) góp phần đa dạng hóa nguồn thu cho hộ gia đình, kéo tỷ trọng dịch vụ lên gần 42% cơ cấu kinh tế. Công tác an sinh xã hội cũng chuyển biến rõ nét: tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống 2,2%; bảo hiểm y tế phủ gần 94% dân số; tỷ lệ nước hợp vệ sinh và xử lý chất thải được nâng cao.

Trong đời sống xã hội, sự thay đổi hiện hữu: trường học được đầu tư, chất lượng giáo dục nâng cao; hệ thống y tế được củng cố, tỷ lệ tham gia bảo hiểm y tế năm 2024 đạt 92% và dự ước 93,6% năm 2025; chương trình tiêm chủng mở rộng duy trì tỷ lệ tiêm đầy đủ khoảng 98%; Tỷ lệ hộ sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 92%; tỷ lệ chất thải rắn sinh hoạt được thu gom, xử lý 98,33%... Qua đó cho thấy nỗ lực cải thiện điều kiện sống cơ bản của người dân.

Việc quản lý tài nguyên, bảo vệ rừng, phát triển rừng nguyên liệu, phòng cháy rừng đã được chú trọng, trong đó lấy phát triển rừng gắn với sinh kế cộng đồng và ứng phó biến đổi khí hậu làm trọng tâm. Công tác quản lý đất đai, quy hoạch, hoàn thiện hạ tầng kỹ thuật (điện, thủy lợi, giao thông nông thôn) được đưa vào danh mục ưu tiên, làm nền tảng cho những bước tiến dài hơn về phát triển kinh tế xã hội.

Đáng chú ý, công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị ngày càng đi vào thực chất hơn: các chi bộ được củng cố, sinh hoạt chi bộ được nâng cao chất lượng; công tác phát triển đảng viên vẫn được duy trì với mục tiêu rõ ràng, nhằm tạo nguồn cán bộ lãnh đạo phù hợp cho giai đoạn mới. Những chuyển biến đó củng cố niềm tin của nhân dân vào Đảng bộ địa phương, vốn là điều kiện tiên quyết để thực hiện các mục tiêu phát triển.

Mục đích rõ, con đường bền vững

Bước sang nhiệm kỳ 2025–2030, Kim Bảng không chỉ đặt ra mục tiêu lớn, mà còn cụ thể hóa thành những chỉ tiêu rõ ràng. Xã phấn đấu tốc độ tăng trưởng bình quân 10–11%/năm, thu nhập bình quân đầu người đạt 82–86 triệu đồng, thu ngân sách trên địa bàn đạt hơn 32 tỷ đồng vào năm 2030. Đó là những con số thể hiện khát vọng vươn lên, nhưng quan trọng hơn là chúng được gắn với những định hướng thực tiễn.

Trong lĩnh vực kinh tế, Kim Bảng xác định tiếp tục phát triển chè, rừng nguyên liệu, nuôi trồng thủy sản theo hướng hàng hóa, gắn với chế biến và tiêu thụ. Nông nghiệp không còn là sản xuất tự cung mà trở thành nền tảng để hình thành sản phẩm OCOP, ít nhất 2 sản phẩm đạt chuẩn 3 sao trở lên. Thương mại – dịch vụ sẽ được đẩy mạnh dựa vào lợi thế cửa khẩu, logistics, dịch vụ kho bãi. Khi dịch vụ trở thành “đầu tàu”, cơ cấu kinh tế của xã sẽ tiếp tục dịch chuyển, tạo sức bật mạnh mẽ hơn.

Song hành với phát triển kinh tế là nâng cao chất lượng xã hội. Đến năm 2030, Kim Bảng đặt mục tiêu 100% trường học đạt chuẩn quốc gia; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn dưới 2%; trên 98% dân số tham gia bảo hiểm y tế; toàn bộ chất thải sinh hoạt được thu gom, xử lý; 100% hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh. Đó không chỉ là con số, mà là cam kết về một đời sống văn minh, bền vững hơn cho người dân vùng biên.

Trọng tâm xuyên suốt vẫn là công tác xây dựng Đảng. Đảng bộ đề ra mục tiêu mỗi năm kết nạp 33–38 đảng viên, cả nhiệm kỳ tăng thêm 165–190 đồng chí; phấn đấu đến 2030, 100% thôn, xóm có trưởng xóm là đảng viên. Đây là bước đi nhằm củng cố hệ thống chính trị từ cơ sở, bảo đảm mỗi quyết sách của Đảng đều lan tỏa đến tận người dân. Đồng thời, công tác kiểm tra, giám sát, phòng chống tham nhũng được siết chặt, gắn với yêu cầu nêu gương của cán bộ, đảng viên.

Với đặc thù biên giới, nhiệm vụ giữ vững quốc phòng – an ninh được xác định là trụ cột. Kim Bảng phấn đấu xây dựng “xã đạt chuẩn an ninh trật tự”, “xã sạch về ma túy”; đồng thời tăng cường phối hợp với lực lượng biên phòng, củng cố tình hữu nghị Việt – Lào, bảo đảm biên giới hòa bình, ổn định. Đây vừa là trách nhiệm chính trị, vừa là điều kiện để phát triển kinh tế – xã hội bền vững.

Với nền tảng đã đạt được và định hướng rõ ràng, Kim Bảng đang bước vào giai đoạn phát triển mới. Khát vọng xây dựng một vùng biên giới an toàn, giàu mạnh, bền vững sẽ trở thành động lực để Đảng bộ, chính quyền và nhân dân toàn xã tiếp tục đoàn kết, nỗ lực trên chặng đường phía trước.