Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc: Chậm giải ngân đầu tư công đã tạo ra nút thắt cổ chai với nền kinh tế

Sáng 26/9, dưới sự chủ trì của Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc, Chính phủ tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc về thúc đẩy phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công năm 2019.

Dự Hội nghị có Ủy viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, Phó Thủ tướng Trịnh Đình Dũng, Phó Chủ tịch nước Đặng Thị Ngọc Thịnh, lãnh đạo các bộ, ngành và 63 tỉnh, thành phố tại các điểm cầu truyền hình trực tuyến.

Tại điểm cầu Nghệ An, có các đồng chí: Nguyễn Đắc Vinh - Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh ủy, Trưởng đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; Thái Thanh Quý – Ủy viên Dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh; Cao Thị Hiền - Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch HĐND tỉnh; Nguyễn Thanh Hiền – Phó Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh; đại diện lãnh đạo các sở, ban, ngành cấp tỉnh. Ảnh: Thanh Lê

Chậm giải ngân đầu tư công

Phát biểu khai mạc hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc nêu rõ, đầu tư công đóng góp lớn vào tăng trưởng, phát triển kinh tế-xã hội của đất nước, nhất là các công trình hạ tầng quan trọng. Đầu tư công chiếm tới 10,7% tổng giá trị GDP, khoảng 32% tổng mức đầu tư toàn xã hội năm 2019.

“Tình trạng chậm giải ngân đầu tư công từ gần chục năm qua đã tạo ra nút thắt cổ chai đối với nền kinh tế. Tình trạng chậm giải ngân này không phải năm nay mà nhiều năm qua nhưng đặc biệt năm nay giải ngân thấp” - Thủ tướng nhấn mạnh.

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc phát biểu tại hội nghị. Ảnh: VGP/Quang Hiếu

Thủ tướng đề nghị hội nghị phải làm rõ hơn những nguyên nhân khách quan, chủ quan cơ bản của tình trạng chậm giải ngân.

Báo cáo kết quả phân bổ và giải ngân vốn đầu tư công, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đánh giá, nhìn chung, thực trạng giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công 9 tháng năm 2019 cơ bản tương tự như các năm trước, tỷ lệ giải ngân những tháng đầu năm thấp, xu hướng tăng mạnh trong những tháng cuối năm.

Tại hội nghị, các bộ, ngành và địa phương trong cả nước nêu rõ thành công, hạn chế cũng như nguyên nhân khách quan, chủ quan; đề xuất các giải pháp mới, khả thi để làm tốt công tác giải ngân kế hoạch đầu tư công.

Phát biểu tại hội nghị, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị: Các bộ, ngành địa phương đẩy mạnh phân công cấp quyền, ủy quyền xác lập trách nhiệm của người đứng đầu; cần phân công cho từng lãnh đạo gắn trách nhiệm cá nhân với từng dự án cụ thể.

Đồng thời phải chuẩn bị tốt kế hoạch đầu tư công giai đoạn sau 2020. Đối với Bộ Kế hoạch và Đầu tư cần sớm hoàn thành 6 Nghị định hướng dẫn Luật đầu tư công; cần sớm đôn đốc bộ ngành địa phương hoàn thiện hồ sơ, giải ngân vốn còn lại; đề xuất cắt giảm vốn không có điều kiện để giải ngân; sớm triển khai phương án phân bổ vốn đến năm 2020 theo đúng quy định của pháp luật.

Bên cạnh đó, các địa phương nên thành lập tổ công tác, tổ đặc nhiệm để đôn đốc tháo gỡ những vướng mắc; trình Chính phủ ban hành Nghị quyết, giải pháp đẩy nhanh vốn đầu tư công.

Các đồng chí chủ trì tại điểm cầu Nghệ An. Ảnh: Thanh Lê

Kết quả giải ngân 9 tháng đầu năm 2019 ước đạt 192.136 tỷ đồng, bằng 45,17% so với kế hoạch Quốc hội giao và bằng 49,14% so với kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, thấp hơn cùng kỳ năm 2018, trong đó, giải ngân vốn trái phiếu chính phủ và ODA đều đạt thấp.

Có 7 bộ, ngành và 14 địa phương có tỷ lệ giải ngân đạt trên 70%, trong đó có tỉnh Nghệ An.

Gắn trách nhiệm người đứng đầu

Kết luận hội nghị, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc ghi nhận đánh giá cao ý kiến sát thực từ địa phương cơ sở, cấp bộ, ngành.

Liên quan đến việc giải ngân kế hoạch đầu tư công chậm, Thủ tướng cho rằng, có nhiều nguyên nhân, trong đó nguyên nhân chính là yếu tố chủ quan, nhất là khâu điều hành dự án, trách nhiệm của cơ quan chủ đầu tư, đó là chưa sát sao, còn nhũng nhiễu, thiếu kiểm tra đôn đốc, không trực tiếp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc.

"Cần phải nghiêm túc rút kinh nghiệm “căn bệnh” này ở các cấp, ngành" - Thủ tướng nhấn mạnh.

Theo Thủ tướng, song hành với tiến độ là chất lượng của công trình. Chất lượng công trình phải được đặt lên hàng đầu, không để tình trạng ăn cắp định mức, rút ruột công trình, chống thất thoát, lãng phí, tiêu cực trong quá trình triển khai.

Để làm được điều đó, đòi hỏi phải nêu cao trách nhiệm từ chủ đầu tư đến đơn vị thi công, giám sát… Trách nhiệm người đứng đầu rất quan trọng, mang tính quyết định; cùng đó là trách nhiệm nêu gương của cán bộ trong quá trình điều hành dự án, công trình.

Phối cảnh cầu Cửa Hội bắc qua Sông Lam. Ảnh: Thanh Lê

Về nhiệm vụ trong thời gian tới, Thủ tướng yêu cầu các bộ, ngành địa phương phải thấm nhuần quan điểm chỉ đạo: Tập trung quyết liệt, đồng bộ thực hiện các giải pháp đẩy nhanh tiến độ giải ngân vốn đầu tư công, coi đây là nhiệm vụ chính trị trọng tâm, cấp bách từ nay đến cuối năm và năm 2020.

Đồng thời xử lý nghiêm minh các tổ chức, cá nhân vi phạm trong triển khai giải ngân vốn đầu tư công; tăng cường phối hợp có hiệu quả bộ ngành, địa phương tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đảm bảo giải ngân vốn đầu tư công kịp thời, hiệu quả về số lượng và chất lượng.

Tại hội nghị, Thủ tướng giao nhiệm vụ cụ thể cho các bộ, ngành địa phương trong thực hiện công tác giải ngân kế hoạch đầu tư công năm 2019; chuẩn bị tốt hơn kế hoạch giai đoạn tiếp theo.