Xã Châu Bình: Phát triển kinh tế - xã hội gắn với đầu tư hạ tầng đồng bộ, bền vững

Đặc điểm, tình hình phát triển kinh tế - xã hội

Châu Bình là xã miền núi cao của tỉnh Nghệ An, có diện tích tự nhiên 130,91 km², quy mô dân số 11.038 người. Đồng bào dân tộc Thái chiếm 51,05%. Toàn xã có 2.768 hộ, trong đó có 769 hộ nghèo, chiếm 28,66%; 545 hộ cận nghèo, chiếm 20,31%. Đảng bộ có 24 chi bộ trực thuộc, với 453 đảng viên.

Nhiệm kỳ 2020 - 2025, Đảng bộ và Nhân dân xã Châu Bình thực hiện Nghị quyết Đại hội Đảng bộ xã lần thứ XXII trong bối cảnh có những thuận lợi cơ bản nhưng cũng gặp không ít khó khăn, thách thức đan xen. Thiên tai, dịch bệnh, đặc biệt là đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp đã ảnh hưởng lớn đến sản xuất, đời sống Nhân dân và tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn. Một số dự án triển khai chậm, nguồn lực đầu tư hạn chế, tỷ lệ hộ nghèo còn cao, hạ tầng thiết yếu chưa đáp ứng yêu cầu phát triển.

Tuy nhiên, với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy, chính quyền các cấp; sự đoàn kết, thống nhất trong hệ thống chính trị; sự đồng thuận và niềm tin của Nhân dân, Đảng bộ xã Châu Bình đã phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo, quyết liệt trong chỉ đạo, điều hành, từng bước vượt qua khó khăn, thực hiện Nghị quyết Đại hội với nhiều kết quả quan trọng trên các lĩnh vực. Những thành quả đạt được là tiền đề, động lực quan trọng để xã tiếp tục phát triển bền vững trong giai đoạn tới.

Trong nhiệm kỳ, kinh tế của xã có bước phát triển khá, cơ cấu kinh tế chuyển dịch đúng hướng. Tỷ trọng các ngành kinh tế có sự thay đổi tích cực: Tỷ trọng ngành nông, lâm nghiệp và thủy sản giảm từ 48,8% xuống còn 47,4 %; ngành công nghiệp - xây dựng tăng từ 16,4% lên 16,8%; ngành thương mại - dịch vụ tăng từ 34,7% tăng lên 35,8%. Thu nhập bình quân đầu người tăng từ 26,7 triệu đồng/năm (2020) lên 35,9 triệu đồng/năm (2025). Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 42,5% cuối năm 2021 xuống còn 28,7% vào năm 2025.

Xã luôn chú trọng quản lý, bảo vệ và phát triển rừng, giữ vững diện tích rừng tự nhiên và đẩy mạnh phát triển rừng trồng. Việc khai thác gỗ rừng trồng được thực hiện hợp lý, gắn với nâng cao giá trị kinh tế và bảo vệ môi trường. Hoàn thiện hồ sơ cấp Chứng chỉ FSC cho 3.688 ha rừng, chú trọng bảo vệ rừng đặc dụng và phát triển các loại lâm sản phụ, dược liệu dưới tán rừng.

Sản xuất nông nghiệp cơ bản ổn định. Diện tích lúa nước duy trì trên 280 ha, diện tích mía ổn định khoảng 120 ha, từng bước hình thành vùng nguyên liệu phục vụ chế biến. Tổng sản lượng lương thực toàn nhiệm kỳ đạt trên 20.000 tấn, vượt chỉ tiêu đề ra. Chăn nuôi tiếp tục phát triển theo hướng ổn định và bền vững; một số vật nuôi đặc sản như vịt bầu Quỳ, lợn đen địa phương được chú trọng phát triển, bước đầu hình thành mô hình chăn nuôi hàng hóa.

Kinh tế hộ gia đình, hợp tác xã, trang trại tiếp tục được quan tâm phát triển. Toàn xã hiện có 3 hợp tác xã, 5 trang trại, 22 gia trại và 40 hộ sản xuất, kinh doanh giỏi, góp phần từng bước hình thành các mô hình sản xuất nông nghiệp hiệu quả, phù hợp với điều kiện địa phương.

Tổng giá trị sản xuất toàn ngành ước đạt trên 492,012 tỷ đồng; trong đó, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp tuy còn chiếm tỷ trọng thấp, song cũng đã có bước phát triển, nhất là tiểu thủ công nghiệp với các ngành nghề đa dạng như vận tải, cơ khí, xây dựng, sản xuất hương trầm, thổ cẩm... Các quy hoạch, đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được quan tâm, huy động tốt các nguồn lực. Trong nhiệm kỳ đã triển khai xây dựng 27 công trình, với tổng vốn trên 35,7 tỷ đồng. Hệ thống hạ tầng giao thông nông thôn tiếp tục được quan tâm đầu tư, từng bước được cải thiện, góp phần tạo thuận lợi cho đi lại, giao thương và xây dựng nông thôn mới.

Công tác giải phóng mặt bằng được xã phối hợp thực hiện nghiêm túc, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho các dự án trọng điểm của Trung ương, tỉnh và huyện triển khai trên địa bàn như: Dự án Hồ chứa nước Bản Mồng, các tuyến giao thông liên bản, các công trình trường học, nhà văn hóa, trạm y tế... Qua đó, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, cải thiện hạ tầng và từng bước hoàn thiện các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Đối với thương mại - dịch vụ, đến năm 2025 đạt 213, 696 tỷ đồng. Các hoạt động dịch vụ vận tải, cung ứng vật tư nông nghiệp, dịch vụ ăn uống, bán lẻ, đặc biệt là tiêu thụ sản phẩm địa phương được mở rộng, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân. Dịch vụ vận tải phát triển mạnh, đứng thứ hai trong tổng giá trị ngành thương mại - dịch vụ. Xã đã bước đầu hình thành hướng phát triển du lịch sinh thái tại khu vực thác Khe Bàn, bản Kẻ Can.

Công tác tài chính - ngân sách được quản lý chặt chẽ, công khai, minh bạch, đảm bảo đúng quy định. Tổng thu ngân sách trên địa bàn ước đạt 1.480 triệu đồng. Hoạt động tín dụng được duy trì ổn định, hỗ trợ tích cực cho sản xuất, kinh doanh và giảm nghèo; tổng dư nợ toàn xã đạt 231 tỷ đồng.

Việc ứng dụng tiến bộ khoa học, kỹ thuật vào sản xuất và đời sống đạt nhiều kết quả tích cực, nhất là trong các lĩnh vực nông, lâm, thủy sản, góp phần nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả kinh tế. Trong nhiệm kỳ, xã đã kê khai, lập hồ sơ và cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ở, đất nông nghiệp, đất lâm nghiệp cho Nhân dân tại 15 bản. Việc quy hoạch, lập kế hoạch sử dụng đất được triển khai phù hợp, đáp ứng nhu cầu phát triển như: quy hoạch đất ở khu dân cư, nghĩa trang bản Kẻ Khoang, các công trình xây dựng, chuyển đổi mục đích sử dụng đất dọc các tuyến Quốc lộ 48 và các trục liên bản.

Tài nguyên khoáng sản được quản lý chặt chẽ, không để xảy ra tình trạng khai thác trái phép hay ô nhiễm nguồn nước. Địa giới hành chính giữa xã Châu Bình và các xã giáp ranh như: Quỳ Châu, Tam Hợp được quản lý ổn định, không để xảy ra tranh chấp.

Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” luôn được quan tâm. Các hoạt động văn hóa, văn nghệ, thể dục, thể thao, y tế được quan tâm, duy trì thường xuyên.

Công tác quốc phòng, quân sự địa phương được triển khai đồng bộ, toàn diện. Duy trì nghiêm chế độ trực sẵn sàng chiến đấu, nắm bắt tình hình an ninh chính trị, phòng, chống cháy nổ, phòng, chống thiên tai, dịch bệnh. Tổ chức Lễ giao, nhận quân hàng năm đảm bảo an toàn, đúng quy định. Công tác xây dựng lực lượng, tập huấn, huấn luyện, giáo dục quốc phòng, an ninh được triển khai theo đúng kế hoạch đảm bảo chất lượng.

Tổ chức duy trì và hoạt động có hiệu quả tổ liên gia tự quản về an ninh, trật tự; công tác nắm bắt tình hình và dư luận xã hội luôn được quan tâm. Tập trung giải quyết tốt đơn thư khiếu nại, tranh chấp đất đai, các mâu thuẫn trong nội bộ nhân dân. Tình hình tội phạm và vi phạm pháp luật trên các lĩnh vực cơ bản được kiềm chế, giảm so với cùng kỳ, an ninh, trật tự cơ bản ổn định. Thực hiện tốt công tác quản lý người nước ngoài, quản lý tốt các hoạt động tôn giáo trên địa bàn.

Định hướng phát triển

Xã Châu Bình xác định mục tiêu phát triển chung: Tăng cường xây dựng Đảng bộ và hệ thống chính trị trong sạch, vững mạnh toàn diện; phát huy dân chủ, sức mạnh đại đoàn kết toàn dân; đẩy mạnh chuyển đổi số, phát triển kinh tế gắn với bảo vệ môi trường và bảo tồn giá trị văn hóa dân tộc. Bảo đảm quốc phòng - an ninh, nâng cao đời sống vật chất và tinh thần Nhân dân. Phấn đấu đến năm 2030, xã Châu Bình đạt xã khá của các xã miền Tây tỉnh Nghệ An.

Để thực hiện hiệu quả, các nhiệm vụ trọng tâm, giải pháp đã được đề ra cụ thể. Trong đó, Đảng lãnh đạo toàn diện; cán bộ, đảng viên gương mẫu đi đầu trong mọi lĩnh vực công tác. Phát huy sức mạnh khối đại đoàn kết toàn dân, xây dựng thế trận lòng dân vững chắc, tạo nền tảng vững chắc đưa xã Châu Bình trở thành xã phát triển khá của vùng Tây Bắc Nghệ An.

Đổi mới mạnh mẽ tư duy và phương thức phát triển, lựa chọn kinh tế rừng, du lịch sinh thái trải nghiệm và cây dược liệu làm hướng phát triển chủ đạo. Đẩy mạnh ứng dụng khoa học, công nghệ và chuyển đổi số làm động lực phát triển. Thực hiện các cơ chế phát triển kinh tế tư nhân theo Nghị quyết số 68-NQ/CP, ngày 04/5/2025 của Bộ Chính trị; nâng cao năng suất, chất lượng, sức cạnh tranh của sản phẩm địa phương. Phát triển kinh tế lâm nghiệp hiệu quả gắn với bảo vệ môi trường; mở rộng diện tích trồng các loại cây dược liệu kết hợp với chế biến tinh dầu để tăng giá trị sản phẩm, nâng cao thu nhập cho người dân.

Phát huy giá trị bản sắc văn hóa truyền thống vùng đồng bào dân tộc thiểu số gắn với phát triển du lịch sinh thái. Chú trọng nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo, chăm sóc sức khỏe nhân dân, giải quyết việc làm, đào tạo nghề gắn với xuất khẩu lao động.

Ưu tiên đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ, nhất hạ tầng phục vụ sản xuất nông, lâm nghiệp và du lịch sinh thái. Tăng cường huy động và sử dụng hiệu quả các nguồn lực từ đầu tư công và xã hội hóa; đồng thời, khuyến khích sự tham gia tích cực của người dân và doanh nghiệp trong xây dựng, phát triển kinh tế - xã hội. Phát triển kinh tế gắn với đầu tư hạ tầng đồng bộ, bền vững; đẩy mạnh tái cơ cấu ngành nông, lâm nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ, bảo vệ môi trường; thúc đẩy kinh tế nông thôn, sản phẩm OCOP, xây dựng nông thôn mới và thu hút nguồn lực đầu tư. Ưu tiên quy hoạch, đầu tư hạ tầng thiết yếu, hạ tầng số, vùng sản xuất tập trung, vùng phát triển du lịch.