Chuyện những người khai phá đầm lầy xứ Đồng Văn

(Baonghean) - Trên chiếc Dream lăn bánh êm ru chạy dọc theo con đường làng khang trang, thẳng tắp, anh Hồ Trung Kiên - Chủ tịch Hội Nông dân xã Quỳnh Diễn không khỏi tự hào khi thấy ánh mắt ngạc nhiên của chúng tôi trước sự thay da đổi thịt của xóm Đồng Văn sau nhiều năm trở lại.

Gây dựng làng nghề trên vùng độc canh cây lúa

Không còn những thửa ruộng sình lầy, những ao chuôm ngập mặn, xóm Đồng Văn (Quỳnh Diễn, Quỳnh Lưu) giờ đây đã được phủ xanh của các gia trại. Vui hơn khi từ vùng độc canh cây lúa, bà con nơi đây đã mạnh dạn đưa nghề mây tre đan về làng để gây dựng một hướng làm ăn mới vững vàng, hưng thịnh. 

Chỉ 6,7 năm trước, con đường nối từ đầu làng xuống hói Vĩnh Lộc chỉ như sống lươn chạy ngoằn nghèo với cơ đường rộng chưa đầy 2,8m. Vào ngày mùa, chỉ cần một chuyến xe trâu chở lúa hoặc rơm rạ lưu thông trên đường là giao thông ngắc ngứ.

Vậy mà giờ mọi thứ đã khác.

Từ khi có chủ trương xây dựng Nông thôn mới, bà con đã tự nguyện góp tiền, góp sức và hiến đất với con số bình quân mỗi hộ từ 40 - 50m2 để xây dựng đường làng to rộng như bây giờ. Đường rộng thênh thênh gần 4m đủ để chào đón những chiếc xe trọng tải lớn nối đuôi nhau về mang hàng nghìn sản phẩm mây tre đan của bà con đi tiêu thụ.

Niềm vui lao động của bà con làng nghề Đồng Văn. Ảnh: Thanh Quỳnh
Niềm vui lao động của bà con làng nghề Đồng Văn. Ảnh: Thanh Quỳnh
Chuyện làm nghề ở Đồng Văn khởi thủy từ những cơ duyên không ai ngờ tới, khi vùng độc canh cây lúa lại đổi đời từ nghề phi nông nghiệp. Để hiểu hơn về làng nghề của xóm, ông Chủ tịch Hội Nông dân xã đưa chúng tôi tiến vào khoảng sân rộng trước dãy nhà 5 gian được trang bị nhiều máy móc và các nguyên liệu từ mây và tre. Ông Kiên cho biết, đây là nhà xưởng chuyên xuất nhập hàng và đào tạo tay nghề cho lao động trong xóm.  

Trong không gian nhộn nhịp ấy, có gần chục chị em đang hối hả hoàn thiện nốt những công đoạn cuối cùng của sản phẩm để kịp giờ nhập hàng cho công ty. Thấy chúng tôi đến mang theo máy ảnh, máy quay, các chị em liền hò nhau kéo tay một người phụ nữ trạc gần 40 ra sân: “Các anh chị nếu có quay phim chụp ảnh thì nhớ quay cho ả Luân với nha, trước là hộ nghèo, chồng mất sớm, một tay nuôi 3 đứa con thơ dại mà nhờ nghề đan nên thoát nghèo rồi đó. Thu nhập của ả Luân nay đã có tháng hơn 5 triệu!”.

Trước những tiếng cười giòn giã của chị em, ông Chủ tịch Hội Nông dân chia sẻ thêm với chúng tôi, rằng làng nghề là nơi “cứu cánh” cho nhiều chị em có hoàn cảnh khó khăn trong xóm vực dậy trong cuộc sống. Ngoài chị Luân còn có nhiều người như chị Nguyễn Thị Ngọc, Nguyễn Thị Họa cũng thoát được cảnh đói nghèo. Ngay như bà Trần Thị Lài, người đang đảm nhận vị trí Trưởng Ban Quản lý làng nghề cũng đã từng lâm vào hoàn cảnh khó khăn như thế, nhưng rồi chính bà đã tìm được hướng thoát nghèo từ nghề rồi tiên phong đào tạo nhiều thế hệ sau.

bà lài
Bà Trần Thị Lài là một trong những người tiên phong xây dựng Đồng Văn thành làng nghề mây tre đan mỹ nghệ, tạo việc làm cho hơn 300 lao động trên địa bàn xã Quỳnh Diễn (Quỳnh Lưu). Ảnh: Thanh Quỳnh

Theo lời chỉ dẫn của ông Kiên, chúng tôi được gặp người phụ nữ đặc biệt ấy khi bà đang cẩn thận kiểm tra từng sản phẩm của chị em mang đến. Bà Lài nhớ lại quãng thời gian vào khoảng năm 2002, thời điểm đó cụ Trần Quốc Ân, người xã Quỳnh Long đang làm việc cho Công ty Mây, tre đan Phương Anh đã đến làng để tìm nhân công làm các sản phẩm mây tre đan mỹ nghệ.


Hồi ấy, cuộc sống của gia đình bà Lài đang gặp nhiều sóng gió khi chồng đột ngột ra đi, để lại cho bà 4 người con đang tuổi ăn, tuổi lớn. Chưa vượt qua cú sốc tâm lý thì bà buộc phải đối diện với những áp lực kinh tế khi thu nhập chính trong nhà chỉ gói gọn từ  6 sào ruộng.  Vậy nên, lúc ông Ân đặt vấn đề sẽ dạy nghề mây tre đan cho các chị em rồi đứng ra bao tiêu sản phẩm, ngay lập tức bà đăng ký tham gia. Cùng với bà, còn có khoảng 30 chị em khác đến học nghề rồi lập tổ hợp tác làm việc.

Với hoa tay trời phú, lại chịu khó, chăm chỉ, bà Lài đã dần trở thành học viên xuất sắc trong số những người được cụ Ân truyền nghề. Từ đó bà được giao trọng trách đào tạo thêm cho các chị em trong xóm. Vì xóm chưa có dãy nhà xưởng khang trang, rộng rãi như bây giờ nên bà Lài đành phải mở lớp dạy nghề ngay tại nhà mình. Thời gian đầu, việc làm nghề đều tiến hành hoàn toàn bằng thủ công, từ bóc, chẻ, vót nan đều không có máy móc nào hỗ trợ. Để cho ra một sản phẩm hoàn thiện, có khi các đầu ngón tay chai sạn, ứa máu. “Cứ nghĩ chỉ nghề nông mới vất vả nhưng nghề cũng có cái khổ riêng. Nghề mây tre đan cũng vậy thôi, quan trọng là sản phẩm mình làm ra được bao tiêu hết nên an tâm. Thời điểm đó, công ty Mây, tre đan Phương Anh bao tiêu toàn bộ sản phẩm cho cả tổ hợp tác làm việc. Chị em mỗi tháng có thêm từ 1 - 1,5 triệu đồng để tạo thêm thu nhập cho gia đình. Hồi ấy 1 triệu là lớn lắm rồi”, bà Lài chia sẻ.  

mtd
Tay nghề của các chị em ngày càng được nâng cao, hoàn thiện. Ảnh: Thanh Quỳnh

Cứ thế trong 3 năm tiếp theo, tay nghề của các chị em ngày càng vững, sản phẩm làm ra càng hoàn thiện. Cho đến năm 2005 thì tổ hợp tác sản xuất mây tre được cấp Bằng công nhận làng nghề. Đó là một niềm vui lớn đối với xóm Đồng Văn. Để mở rộng đầu ra cho sản phẩm, bà Lài trực tiếp liên hệ và đặt vấn đề nhập hàng cho công ty các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh. Từ mô hình sản xuất nhỏ, đến nay tổ hợp mây tre đan do bà Lài làm chủ nhiệm đã có số lao động trên 300 người, của 190/323 hộ trong xóm, thu nhập bình quân 3 - 4 triệu đồng/người/ tháng. Mỗi năm, làng nghề mây tre đan Đồng Văn xuất ra thị trường trên dưới 500 nghìn sản phẩm, mang lại tổng thu nhập lên tới hơn 4 tỷ đồng. 

Khai phá đầm lầy

Ngoài việc phát triển nghề mây tre đan, bà con làng nghề Đồng Văn còn đi đầu trong công cuộc cải tạo nhiều vùng đất kém hiệu quả. Ông Nguyễn Ngọc Lạn - Chủ tịch UBND xã Quỳnh Diễn dẫn chúng tôi đến với con hói Vĩnh Lộc. Nơi đây đã từng được coi là “vùng đất chết”, đất đai sình lầy, có nhiều nơi nhiễm mặn khiến cho hiệu quả sản xuất vô cùng thấp. Chỉ đến năm 2006, chính quyền xã cùng bà con quyết tâm cải tạo vùng đất này để nuôi trồng thủy sản và gia cầm như vịt, ngan, ngỗng.

mtd
Từ vùng đất sình lầy, hói Vĩnh Lộc nay đã khoác lên mình màu xanh của các gia trại. Ảnh: Thanh Quỳnh
Một trong những lão nông xốc vác, tiên phong trong công cuộc khai phá vùng đất ấy là ông Hồ Văn Tâm (sinh năm 1970). Ông Tâm có 8 sào ruộng thì mất 4 sào sình lầy không canh tác được, còn lại 4 sào thì chỉ canh tác được 1 vụ trong năm. Khi xã có chủ trương, ông đã tiến hành biến diện tích này thành ao nuôi vịt. Từ vùng lầy hoang dại, nhiều rắn rết, chuột bọ sinh sống, trong gần 1 năm đầu, gia đình ông phải đầu tư nhiều công sức mồ hôi, tiền của để cải tạo. Công cuộc nạo vét bùn lầy, khoanh vùng, đắp đê bao rồi cải thiện nguồn nước rồi đưa vịt về nuôi kể sao cho hết vất vả. Lúc đó vợ chồng chỉ biết động viên nhau để cố gắng làm, tiết kiệm được đồng tiền công nào thì hay đồng đó.

Rồi đất không phụ công người, vợ chồng ông Tâm đã khoác lên mảnh đất này diện mạo mới khi có hệ thống chuồng trại, ao nuôi và kho dự trữ thức ăn cho vịt quy củ, khang trang. Không chỉ có ông Tâm, hiện đã có hơn 10 hộ trong làng quyết tâm khai phá vùng hói sình lầy để mở rộng các gia trại, trang trại. Thu nhập mỗi năm lên tới hàng trăm triệu đồng.

Ông Lạn không giấu được niềm tự hào khi chia sẻ với chúng tôi: “Nếu như chục năm về trước, tổng hộ nghèo của xóm có lúc lên tới trên 20% thì nay toàn xóm chỉ còn 5 hộ, chiếm chưa tới 1,5%. Thu nhập đầu người cũng được nâng lên gần 40 triệu đồng/người/năm.

mtd
Ông Hồ Văn Tâm là một trong những giáo dân sống tốt đời đẹp đạo, tiên phong làm kinh tế của xóm Đồng Văn. Ảnh: Thanh Quỳnh
Đặc biệt hơn, trong xóm Đồng Văn có 15 hộ là bà con giáo dân luôn giữ vững mối quan hệ đoàn kết lương giáo. Bà con giáo dân luôn chấp hành tốt mọi chủ trương của chính quyền địa phương, tích cực phát triển kinh tế, xóa đói, giảm nghèo. Đồng thời thấm nhuần đường hướng sống “tốt đời, đẹp đạo”, “kính Chúa yêu Nước” và trở thành điển hình trong phong trào làm ăn kinh tế của địa phương. Ví như, hộ gia đình ông Hồ Văn Tâm cũng là hộ gia đình giáo dân nhưng luôn gương mẫu đi đầu trong mọi phong trào, chủ trương, chính sách của xã, huyện.

Với sự cần cù, sáng tạo, chịu thương, chịu khó, bà con Đồng Văn đã chinh phục được thiên nhiên, chinh phục được những vùng đất không mấy thuận lợi để phát triển sản xuất, gây dựng cuộc sống no đủ, hạnh phúc!”./.

tin mới

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

Thăm phòng trưng bày 'Pỉ Noọng' của bà mế người Thái

(Baonghean.vn) - Tại bản Hoa Tiến, xã Châu Tiến, huyện Quỳ Châu có một phòng trưng bày rất đặc biệt mang tên Pỉ Noọng. Đây là không gian trưng bày vật dụng truyền thống của các dân tộc thiểu số như Thái, Mông, Dao, Tày… do bà Sầm Thị Bích dày công sưu tầm từ những năm 1990 cho đến nay.

Báu vật giữa rừng già

Báu vật giữa rừng già

(Baonghean.vn) -Trong cái thâm u và những mảnh ánh sáng yếu ớt của tiết trời mùa Đông rót xuống qua kẽ lá, tôi dựa lưng vào tấm thân xù xì nhưng ngào ngạt hương của cây sa mu cổ thụ, chợt nhận thấy mình thật bé nhỏ…

Cần biện pháp quyết liệt để dự án cải tạo Quốc lộ 7 đoạn qua Đô Lương không bị thu hẹp quy mô

Cần biện pháp quyết liệt để dự án cải tạo Quốc lộ 7 đoạn qua Đô Lương không bị thu hẹp quy mô

(Baonghean.vn) - Dự án cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 7 là công trình trọng điểm quốc gia, nếu vì việc khiếu nại không có sơ sở mà thu hẹp quy mô sẽ gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động GTVT, tác động tiêu cực đến môi trường phát triển kinh tế và suy giảm niềm tin của người dân đối với địa phương.

Người giỏi ở Piêng Mựn

Người giỏi ở Piêng Mựn

(Baonghean.vn) - Piêng Mựn hiểu theo tiếng Thái là một vạt đất bằng và trơn, nằm ở cửa khe nơi thượng nguồn dòng Nậm Nơn. Đây là bản duy nhất trong 9 bản thuộc xã biên giới Mai Sơn (Tương Dương) có phụ nữ làm “thủ lĩnh”. Đó là chị Kha Thị Hoa, nữ trưởng bản được địa phương, người dân tin mến.

Đổi mới hoạt động cơ quan dân cử vì mục tiêu kiến tạo phát triển

Đổi mới hoạt động cơ quan dân cử vì mục tiêu kiến tạo phát triển

(Baonghean.vn) - Từ đầu nhiệm kỳ 2021-2026 đến nay, hoạt động giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội tỉnh, HĐND tỉnh Nghệ An tiếp tục có nhiều đổi mới, bám sát thực tiễn cuộc sống, vì mục tiêu kiến tạo phát triển, nâng cao hiệu lực, hiệu quả thực chất, được cử tri và nhân dân đánh giá cao.

Trăn trở rẻo cao Tây Sơn

Trăn trở rẻo cao Tây Sơn

(Baonghean.vn) - Xã rẻo cao Tây Sơn không chỉ hấp dẫn bởi khung cảnh yên bình của những mái nhà sa mu cổ hàng trăm năm tuổi hay suối Hồng Cốc với cảnh sắc thiên nhiên thơ mộng, mát mẻ giữa ngàn xanh rừng pơ mu, sa mu; mà còn hút khách xa bởi bản sắc văn hóa được trao truyền qua nhiều thế hệ...

Giúp hộ nghèo có nhà mới - chuyện ghi bên sông Vinh

Giúp hộ nghèo có nhà mới - chuyện ghi bên sông Vinh

(Baonghean.vn) - Cấp ủy, chính quyền phường Vinh Tân (TP. Vinh) lập kế hoạch, phấn đấu hết năm 2023 sẽ hoàn thành việc xây dựng, sửa chữa nhà ở cho 5 hộ gia đình. Đến ngày 2/11, sau lễ khánh thành bàn giao nhà cho hộ cụ Trần Thị Danh, phường đã hoàn thành được nhiệm vụ đề ra.

Đổi thay của bà con Ơ Đu - cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam

Đổi thay của bà con Ơ Đu - cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam

(Baonghean.vn) - Ngược miền Tây xứ Nghệ, trong tiết trời Thu dịu nhẹ, chúng tôi ghé thăm bản Văng Môn, xã Nga My, huyện Tương Dương - nơi duy nhất của cả nước có đồng bào Ơ Đu sinh sống; được thấy, được nghe về những điều mới mẻ trong nếp nghĩ, cách làm của cộng đồng dân tộc ít người nhất Việt Nam.

Người giám sát

Người giám sát

(Baonghean.vn) - Với chất giọng vùng Nghi Lộc không thể lẫn, anh Nguyễn Xuân Văn - Phó Chủ tịch MTTQ, Trưởng ban Giám sát đầu tư cộng đồng xã Nghi Thái, chân thành dốc hết tâm can về công tác giám sát, những khó khăn và cả kinh nghiệm bản thân đúc rút được từ thực tế công tác.

Vì Phan Hải là đảng viên

Vì Phan Hải là đảng viên

(Baonghean.vn) - Tôi đứng trên ca bin con tàu hơn 800 sức ngựa cảm giác mình một lần nữa được chinh phục những con sóng dữ Biển Đông. Phan Hải nói lớn để át đi tiếng gió reo ào ạt: “Chuyến đầu tiên tôi đi Hoàng Sa cũng đã chín năm rưỡi rồi. Cảm giác lo âu của ngày hôm ấy vẫn còn nguyên!”.

Chung cư D2 được xây dựng hoàn thành, đưa vào sử dụng từ thập kỷ 80, của thế kỷ trước. Đây là một trong những chung cư "già nua" nhất còn tồn tại ở thành phố Vinh, trên địa bàn phường Quang Trung

Vinh - thời gạch vụn

(Baonghean.vn)- Vườn hoa Lê Mao ngày nay, xưa kia là một con đường trũng. Chính bọn học trò chúng tôi đã khiêng gạch vụn về đổ đầy con đường đó, rồi đắp đất lên trồng hoa, làm thành vườn hoa ngay từ ngày ấy.

Hạn chế rủi ro trong hợp đồng bao tiêu nông sản

Hạn chế rủi ro trong hợp đồng bao tiêu nông sản

(Baonghean.vn) - Vụ việc các hộ thành viên Hợp tác xã Nông nghiệp Tây Hiếu (TX. Thái Hòa) phải đổ bỏ hàng trăm tấn đu đủ chín do doanh nghiệp ký kết bao tiêu sản phẩm đột ngột thông báo dừng thu mua, đã gây cú “sốc” cho các nông hộ.

‘Làn gió mới’ ở mường Choọng

‘Làn gió mới’ ở mường Choọng

(Baonghean.vn) -Về với xã Châu Lý - đất mường Choọng xưa, là địa bàn khó khăn của huyện miền núi Quỳ Hợp, đến đâu cũng nghe náo nức chuyện hiến đất, mở đường, phát triển cây nguyên liệu, làm du lịch cộng đồng. Phong trào xây dựng nông thôn mới đã giúp xã nghèo khởi sắc, đưa ấm no về với đồng bào.

Đại dự án du lịch Đảo Chè: 6 năm xây... trên giấy!

Đại dự án du lịch Đảo Chè: 6 năm xây... trên giấy!

(Baonghean.vn) - Từ năm 2017, vùng Đảo Chè các xã Thanh An, Thanh Thịnh ra đời cùng một đại dự án 1.532 tỷ đồng do Cienco4 làm chủ đầu tư, mà đến nay đã 6 năm trôi qua đại dự án đó vẫn nằm im trên giấy trong sự ngóng đợi của cán bộ, nhân dân huyện Thanh Chương...

Tươi mới Na Ngoi

Tươi mới Na Ngoi

(Baonghean.vn) - Chớm Thu, lên với xã biên giới Na Ngoi ( Kỳ Sơn), không chỉ mê đắm bởi khung cảnh núi non hùng vĩ, mà còn ấn tượng bởi những màu sắc tươi mới từ những vườn dược liệu, vườn đào, rẫy gừng và những ruộng lúa nước mơn mởn xanh.

Để Nghệ An ‘bước thật mạnh, tiến thật xa’

Để Nghệ An ‘bước thật mạnh, tiến thật xa’

(Baonghean.vn) - Sau Nghị quyết số 26-NQ/TW, ngày 30/7/2013, Bộ Chính trị đã tiếp tục thể hiện sự quan tâm đặc biệt với quê hương Bác Hồ bằng việc ban hành Nghị quyết số 39-NQ/TW, ngày 18/7/2023 về xây dựng, phát triển Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Dự án ‘khoanh nuôi đất’ đội lốt trung tâm dạy nghề chất lượng cao giữa thành phố Vinh

Dự án ‘khoanh nuôi đất’ đội lốt trung tâm dạy nghề chất lượng cao giữa thành phố Vinh

(Baonghean.vn) - Được miễn tiền thuê đất từ năm 2011 đến năm 2047, nhưng dự án Trung tâm Dạy nghề Việt Nhất chất lượng cao từ nhiều năm qua đã và đang được sử dụng làm kho xưởng cưa, xẻ gỗ lem nhem, nhếch nhác. Thế nên, cán bộ và nhân dân phường Quán Bàu gọi đây là “dự án lợi dụng chính sách”!

Vang mãi khúc tráng ca Truông Bồn

Vang mãi khúc tráng ca Truông Bồn

(Baonghean.vn) - Truông Bồn, tọa độ lửa năm nào, nay đã rợp những hàng cây xanh che mát khoảng trời hố bom xưa. Câu chuyện của những TNXP đã không tiếc máu xương, cống hiến cả thanh xuân cho dân tộc sẽ mãi được lưu truyền như một bản hùng ca bất tử.

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

Vui chuyện mới ở Thạch Ngàn...

(Baonghean.vn) - Xã Thạch Ngàn là nơi đón 80 hộ đồng bào Đan Lai về sinh sống tại các bản Thạch Sơn, Bá Hạ, đời sống hết sức khó khăn. Vài năm nay huyện Con Cuông đang đẩy mạnh Chương trình Ngân hàng bò giúp đỡ hộ nghèo, ở xã Thạch Ngàn có 10 hộ tham gia...

Hiểm họa mang tên ‘bụi phổi’

Hiểm họa mang tên ‘bụi phổi’

(Baonghean.vn) - Chỉ trong thời gian ngắn, tại Nghệ An, có hàng loạt công nhân làm việc tại các công ty chuyên về khai thác, chế biến khoáng sản phát hiện mắc bệnh bụi phổi. Nhiều người trong số đó tử vong rất nhanh ngay sau khi phát hiện bệnh. 

Đừng bê tông hóa đảo ngọc Lan Châu!

Đừng bê tông hóa đảo ngọc Lan Châu!

(Baonghean.vn) - Đã từ rất lâu, đảo Lan Châu được định danh là “hòn ngọc xanh” thiên nhiên ưu ái, ban tặng cho vùng biển Cửa Lò. Thế nhưng, “hòn ngọc xanh” ấy đang chịu những tác động xấu, bị bê tông hóa, mai một dần đi vẻ đẹp tự nhiên, hoang sơ...