Hội thảo ‘Văn học, nghệ thuật Nghệ An 1975 – 2025: Thành tựu và những vấn đề đặt ra’

Xây dựng, phát triển con người, văn hóa Nghệ An

Trình bày báo cáo đề dẫn, PGS.TS Đinh Trí Dũng – Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật Nghệ An nêu rõ: Nghệ An là một tỉnh lớn ở vùng Bắc Trung Bộ, đây không chỉ là vùng đất phên dậu của nước Việt trong các cuộc kháng chiến chống xâm lăng mà còn là một vùng đất cổ giàu truyền thống văn hóa, văn học, nghệ thuật. Nơi đây từ thời trung đại đã có nhiều danh nhân, nhà nho nổi tiếng về văn thơ như Phan Thúc Trực, Hồ Sỹ Dương, Phạm Nguyễn Du, Hồ Xuân Hương…

Nơi đây cũng là quê hương của Anh hùng giải phóng dân tộc, danh nhân văn hóa kiệt xuất Hồ Chí Minh; chí sĩ yêu nước, nhà thơ của những “câu thơ dậy sóng” Phan Bội Châu. Thời hiện đại cũng đã xuất hiện nhiều nhà văn, nhà thơ, nghệ sĩ xuất sắc như Đặng Thai Mai, Hoài Thanh, Hoàng Trung Thông, Minh Huệ, Trần Hữu Thung, Nguyễn Minh Châu, Lê Văn Miến, Nguyễn Tài Tuệ, An Thuyên, Nguyễn Trọng Tạo…

Trong công cuộc xây dựng, phát triển Nghệ An thành tỉnh khá của cả nước, Đảng bộ, các cấp chính quyền Nghệ An luôn quan tâm đến việc xây dựng văn hóa, con người, phát huy những mặt tốt đẹp trong phẩm chất của con người xứ Nghệ, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững của quê hương, đất nước.

Thực hiện chỉ đạo của Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Nghệ An về việc tổ chức các hoạt động tổng kết 50 năm nền văn học, nghệ thuật Việt Nam sau ngày đất nước thống nhất, Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật tỉnh đã xây dựng kế hoạch tổ chức Hội thảo khoa học “Văn học, nghệ thuật Nghệ An 1975-2025: Thành tựu và những vấn đề đặt ra”.

Hội thảo quy tụ 32 báo cáo tham luận tập trung vào 2 nội dung chính: Thứ nhất, khảo sát, đánh giá đặc điểm, thành tựu, đóng góp của nửa thế kỷ văn học, nghệ thuật Nghệ An từ sau năm 1975 đối với nền văn học, nghệ thuật cả nước, đặc biệt, đối với quê hương, với sự nghiệp đổi mới, với việc xây dựng, phát triển con người, văn hóa Nghệ An. Thứ hai, đi sâu vào đặc điểm phong cách, nét riêng, đóng góp của một số tác giả đối với nền văn học, nghệ thuật Nghệ An. Ngoài các bài viết về văn học, một số tham luận nhìn lại, đánh giá thành công, đóng góp của nhiều ngành nghệ thuật ở Nghệ An trong khoảng 50 năm từ sau năm 1975 như: Sân khấu, Mỹ thuật, Âm nhạc, Nhiếp ảnh...

Nhiều thách thức trong kỷ nguyên mới

Phát biểu chào mừng Hội thảo, đồng chí Trần Thị Mỹ Hạnh - Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch nhấn mạnh: Hội thảo là dịp để nhìn lại, khẳng định những thành tựu, đóng góp to lớn của văn học, nghệ thuật Nghệ An đối với sự vận động, phát triển của văn học, nghệ thuật cả nước; đồng thời, cũng rút ra những bài học và những hạn chế, khuyết điểm, đề xuất những định hướng để đưa nền văn học, nghệ thuật Nghệ An tiếp tục phát triển trong kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.

Chúng ta thẳng thắn nhìn nhận, mặc dù có nhiều thành công, phát triển tích cực trong 50 năm qua, nhất là những năm gần đây; nền văn học, nghệ thuật Nghệ An vẫn đối diện với nhiều thách thức: cơ chế quản lý văn học, nghệ thuật còn chậm đổi mới, chưa tạo môi trường thuận lợi để phát huy sáng tạo; sự già hóa đội ngũ và thiếu hụt lực lượng kế cận ở nhiều chuyên ngành; việc phát hiện, bồi dưỡng các tài năng trẻ, các văn nghệ sĩ ở khu vực miền núi, vùng sâu, vùng xa còn nhiều hạn chế...

Tại Hội thảo, các đại biểu đã có nhiều ý kiến tham luận xoay quanh các vấn đề: Những thành tựu nổi bật, những đóng góp, xu hướng vận động của văn học, nghệ thuật Nghệ An trong 50 năm (1975-2025) trong bức tranh chung của văn học, nghệ thuật Việt Nam; Những tác giả, tác phẩm tiêu biểu của văn học, nghệ thuật Nghệ An; Những vấn đề lý luận, thực tiễn, thách thức và giải pháp vì sự phát triển bền vững của nền văn học, nghệ thuật Nghệ An...

Phát biểu tại Hội thảo, đồng chí Võ Thị Minh Sinh – Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ tỉnh, Trưởng Đoàn ĐBQH tỉnh mong muốn các văn nghệ sĩ Nghệ An tiếp tục phát huy tính sáng tạo, dấn thân vào thực tế cuộc sống để sáng tác những tác phẩm có giá trị, để lại dấu ấn trong dòng chảy văn học, nghệ thuật nước nhà.

Phát biểu tổng kết Hội thảo, ông Hồ Mậu Thanh – Chủ tịch Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật Nghệ An khẳng định: 50 năm văn học, nghệ thuật Nghệ An sau ngày đất nước thống nhất là một dòng chảy liên tục, đã để lại với bao thành công tốt đẹp; góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nhân cách con người, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, khẳng định thành tựu của đường lối đổi mới do Đảng lãnh đạo.

Lực lượng sáng tác ngày càng hùng hậu, khối lượng tác phẩm đồ sộ và đa dạng, nghệ thuật đổi mới và sáng tạo, xứng đáng là bộ phận quan trọng trong sự nghiệp xây dựng đất nước.

Chủ tịch Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật tỉnh cũng chỉ ra một số tồn tại cần khắc phục như: Chưa có nhiều tác phẩm lớn xứng tầm với xu thế phát triển của con người Nghệ An trong 50 năm qua; vắng bóng lĩnh vực điện ảnh; chưa khai thác lĩnh vực nghệ thuật về múa; văn học miền núi chưa thực sự được phát huy; hội viên nhiều tuổi chiếm tỷ lệ cao, đội ngũ sáng tác trẻ còn ít và chưa mạnh; tính thời sự còn lấn át tính nghệ thuật...