Lá dong vùng cao tăng giá trước Tết nguyên đán

Người dân đem lá dong đi nhập tại một điểm thu mua ở xã Đồng Văn, huyện Quế Phong. Ảnh: Hữu Vi

Tại xã Đồng Văn huyện Quế Phong, những ngày cuối trung tuần tháng Chạp âm lịch cũng là lúc lá dong vào mùa Tết. Anh Hà Văn Đức ở bản Xốp Chào hiện đã tích trữ hàng chục vạn lá dong để chuẩn bị bán phục vụ Tết, cho hay: số lá dong này chủ yếu đem về nhập sỉ tại các khu chợ ở TP Vinh, Hưng Nguyên. Khoảng 20 tháng Chạp âm lịch, anh Đức bắt đầu nhập chuyến hàng đầu tiên, chậm hơn những năm trước khoảng một tuần.

Ngoài anh Đức, tại bản Xốp Chào còn có một số gia đình khác cũng chuyên thu mua lá dong. Chị Ngọc Lan, một người thu mua lá dong khác cho biết, mùa vụ lá phụ thuộc vào những bạn hàng người miền xuôi. Bao giờ có khách gọi điện đặt hàng thì mới đi thuê người dân lên rừng hái. “Năm nay giá lá dong cao hơn những năm trước” - chị Lan tiết lộ.

Chị Hà Thị Vân - một người đi hái lá dong ở bản Mường Hinh (Đồng Văn) cho biết: Giá lá dong do tư thương thu mua tại bản khoảng 200 - 300 đồng/lá, tùy vào chất lượng hàng. Mức giá nay tăng từ 50 - 100 đồng so với năm ngoái. Tuy nhiên, khi đã qua tay những tư thương ở bản Xốp Chào, họ đã đội giá lên gấp đôi. Mỗi bó lá dong gồm 20 lá có giá 10.000 đồng. Những người thu mua lá dong cho hay, hiện họ cũng đang bán với mức giá 500 đồng/lá cho những bạn hàng của họ ở miền xuôi.

Những phụ nữ ở xã Hữu Khuông (Tương Dương) xem hái lá dong phục vụ Tết là công việc kiếm thêm nguồn thu dịp cuối năm. Ảnh: Hồ Phương

Ở huyện Tương Dương, giá lá dong cũng tăng mạnh. Tại bản Xốp Nậm xã Tam Hợp, những ngày này cũng bắt đầu xuất hiện những người thu mua lá dong. Chị Lương Thị Thúy, một dân bản nơi đây cho biết: Giá lá dong năm nay vào khoảng 250 đồng/lá. Đầu năm 2018 chỉ khoảng 100 - 120 đồng/lá. “Giá cao vậy nhưng người mua còn khó tìm vì bây giờ lá dong trong rừng cũng đã khan hiếm vì nhiều lý do như khai thác gỗ tự nhiên hay trước kia do phá rừng làm nương rẫy… nên sản lượng giảm đi. Giá của lá dong cũng vì thế mà liên tục tăng”.

Lá dong tại một điểm thu mua ở xã Chiêu Lưu, huyện Kỳ Sơn. Ảnh: Hồ Phương

Ông Lương Văn Dũng, một người hái lá dong rừng giữa lòng hồ thủy điện Bản Vẽ (Tương Dương) cho hay: Sau khi thu hoạch lá dong vào dịp Tết, cây phải được chặt sát gốc. Như vậy sang năm cây mới nảy mầm và cho nhiều lá hơn vào mùa sau. Việc khai thác lá dong đang ngày một khó khăn hơn vì phải đi xa mới có. Đó cũng là nguyên nhân khiến việc cung không đủ cầu và làm cho giá lá dong tăng lên.

Hiện tại, các khu chợ vùng cao vẫn chưa bày bán lá dong. Những mặt hàng này chỉ xuất hiện vào khoảng 23 - 27 tháng Chạp âm lịch, đó cũng là lúc các khu chợ miền núi vùng cao nườm nượp người bán người mua.

Lá dong - nguyên liệu quan trọng dùng để gói bánh chưng trong ngày Tết cổ truyền. Ảnh: Hữu Vi

Lá dong là cây ưa mọc dưới tán rừng già có độ ẩm cao, đẻ nhánh khỏe. Mỗi năm một cây có thể đẻ ra hàng chục nhánh, mỗi nhánh cho thu hoạch từ 6 - 7 tàu lá. Lá dong có thể cho thu hoạch quanh năm, lá mọc tầm 2 tháng là cắt được. Cây lá dong có 2 loại, dong lông hay còn gọi là lá dong tẻ, còn dong nếp có hai mặt đều nhẵn nên người ta thường dùng để gói các loại bánh.

Lá dong là thứ thiết yếu và gần như không thể thiếu khi gói bánh chưng, góp phần quan trọng làm nên hương vị chính của chiếc bánh chưng bày mâm cúng tổ tiên trong ngày Tết Nguyên đán./.