Tại sao FIFA muốn rút ngắn chu kỳ World Cup?

Từ đề xuất của Liên đoàn Bóng đá Saudi Arabia tháng 5/2021, FIFA bắt đầu nghiên cứu tính thực tiễn của việc tổ chức World Cup 2 năm 1 lần, thay vì chu kỳ 4 năm như lâu nay. Các giải vô địch châu lục như Euro, Copa America hay Asian Cup sẽ đá vào những năm xen kẽ. FIFA giao quyền chỉ đạo nghiên cứu cho Arsene Wenger - cựu HLV đang giữ chức Giám đốc Phát triển bóng đá toàn cầu của FIFA. FIFA cho biết, có 166 trong 210 liên đoàn quốc gia thành viên ủng hộ việc tiến hành nghiên cứu.

Wenger nói với tờ L'Équipe (Pháp) cuối tuần trước rằng, FIFA không chỉ lên kế hoạch rút ngắn chu kỳ World Cup, còn thay đổi lịch đấu quốc tế cho phù hợp với tất cả giải. Wenger nói rằng, sẽ có nhiều giải đấu lớn hơn, nhưng ít kỳ nghỉ quốc tế hơn để không ảnh hưởng tới các giải cấp CLB. Các đội tuyển cũng có nhiều cơ hội dự World Cup hơn.

World Cup 2 năm 1 lần cũng đảm bảo tính liên tục cho bóng đá cấp đội tuyển, với những giải đấu lớn năm nào cũng diễn ra.

Một quan điểm khác của FIFA là chu kỳ 4 năm của World Cup đã lỗi thời, trong một thế giới truyền thông cập nhật từng phút, từng giây. Các khán giả trẻ và nhà tài trợ cũng muốn thấy nhiều giải đấu và sự kiện chất lượng cao hơn, thay vì phải đợi 4 năm cho World Cup.

Nguyên nhân khác là có rất nhiều quốc gia như Saudi Arabia muốn chiếm suất đăng cai World Cup. Chu kỳ 2 năm sẽ giúp FIFA giải quyết tình trạng tồn đọng của các quốc gia muốn tổ chức như Trung Quốc, Anh, Morocco, Tây Ban Nha hay Argentina. Thay vì phải chờ vài thập niên để tổ chức World Cup trên sân nhà, họ có thể đăng cai trong thời gian ngắn hơn nhiều. Chẳng hạn theo chu kỳ cũ, với thứ tự tổ chức như trên, Argentina sẽ phải chờ đến năm 2050 mới lại đăng cai World Cup. Còn với chu kỳ 2 năm, Argentina sẽ có thể tổ chức World Cup năm 2038.

Kế hoạch của FIFA bị phản đối hay được ủng hộ?

UEFA là liên đoàn đầu tiên tẩy chay. Chủ tịch Aleksander Ceferin đã viết thư gửi các liên đoàn thành viên của UEFA kêu gọi chống lại kế hoạch của FIFA. Hầu hết giải đấu hàng đầu châu Âu như Ngoại hạng Anh, La Liga, Bundesliga hay Ligue 1 cũng ủng hộ UEFA.

Bóng đá châu Âu đang là tâm điểm của giới túc cầu thế giới, với 5 giải hàng đầu và Champions League. Lần gần nhất một đội tuyển không thuộc châu Âu vô địch World Cup là Brazil, đã cách đây 19 năm.

Hôm 10/9, Liên đoàn Bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL) cũng phản đối FIFA rút ngắn chu kỳ World Cup. UEFA và CONMEBOL có thể sẽ đơn độc trong cuộc chiến với FIFA. Nhiều CLB lớn đang có xu hướng bị các ông chủ từ Trung Đông, Mỹ hay Trung Quốc thâu tóm. Quyền lực bóng đá đỉnh cao đang có xu hướng chuyển dịch sang châu Á hay Bắc Mỹ, giúp FIFA tận dụng thời cơ để thay đổi cán cân với UEFA.

Liên đoàn Bóng đá châu Phi (CAF) đã ủng hộ kế hoạch của FIFA. Ở châu Á, ngày càng nhiều nước ủng hộ rút ngắn chu kỳ World Cup. Một số danh thủ như Javier Mascherano, Peter Schmeichel, Ronaldo Nazario hay Yaya Toure cũng đã đồng thuận với Wenger.

Wenger đề xuất mỗi năm chỉ còn2 kỳ nghỉ thi đấu quốc tế, vào tháng 3 và tháng 10. Mỗi bảng vòng loại chỉ gồm 4 đội, mỗi đội chơi 6 trận. Wenger tin rằng, điều này sẽ đảm bảo các trận đấu hấp dẫn và giàu cảm xúc hơn.

FIFA vẫn đang lên phương án cụ thể, nên vẫn chưa có gì chính thức về cách thức tổ chức. Nhưng, các đội tuyển yếu như Andorra, San Marino hay Gibraltar sẽ phải chơi vòng sơ loại chứ không còn đấu với các đội mạnh ở châu Âu ở vòng loại.

Wenger cho rằng, vẻ đẹp và uy tín của một giải đấu phụ thuộc vào chất lượng hơn là chu kỳ. Ông nói chu kỳ 2 năm sẽ đem lại những trận cầu quốc tế đẳng cấp và đáng nhớ.

Cựu HLV Arsenal tin rằng, chỉ cần có 2 kỳ nghỉ thi đấu quốc tế mỗi năm, các CLB hàng đầu sẽ nhìn ra điểm tích cực. Lịch đấu cấp CLB sẽ ít xáo trộn hơn, và cầu thủ sẽ gắn bó với CLB lâu hơn. Wenger cũng đang đề xuất thời gian nghỉ tối thiểu 25 ngày cho các cầu thủ sau mỗi giải đấu quốc tế.

Khi nào FIFA đưa ra quyết định chính thức?

Wenger cho rằng, phương án này sẽ hoàn tất cuối năm 2021. Nhưng do UEFA và CONMEBOL phản đối gay gắt, tính toán của FIFA có thể sẽ bị trễ.

Để được thông qua ý tưởng này, FIFA cần hơn 50% phiếu ủng hộ trong số 211 quốc gia thành viên. Cuộc bỏ phiếu sẽ chỉ có thể diễn ra ở Đại hội FIFA lần thứ 72, năm 2022. UEFA đã lên kế hoạch tổ chức Euro 2024 tại Đức. Nếu FIFA thông qua quyết định rút ngắn chu kỳ World Cup, họ sẽ phải chờ đến năm 2028.