Thanh toán qua mã 'QR động' dần phổ biến tại nhiều bệnh viện ở Nghệ An

Nhiều tiện ích

Tại Nghệ An, Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh là cơ sở y tế đầu tiên triển khai thanh toán chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh không dùng tiền mặt (vào năm 2019). Hình thức thanh toán đầu tiên mà bệnh viện này triển khai là “Thẻ khám bệnh thông minh”. Theo đó, bệnh viện đã phối hợp với ngân hàng tiến hành cấp phát thẻ khám bệnh cho bệnh nhân. Kế toán bệnh viện sẽ thu tiền bệnh nhân rồi nộp vào “Thẻ khám bệnh thông minh”. Sau khi sử dụng dịch vụ khám, chữa bệnh, bệnh nhân sẽ được thanh toán bằng cách quét thẻ vào máy và trừ tiền trong thẻ.

Tuy nhiên, hình thức thanh toán “Thẻ khám bệnh thông minh” nhanh chóng bộc lộ hạn chế: Bệnh nhân chỉ có thể dùng thẻ để thanh toán các dịch vụ tại Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh mà không thể sử dụng hoặc chuyển sang được nơi khác… Từ hạn chế này, Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh đã triển khai thêm nhiều hình thức thanh toán khác như POS, VNPAY, chuyển khoản, thanh toán qua mã “QR tĩnh”.

Chị Lê Thị Hoài (38 tuổi, ở thành phố Vinh) đến khám, chữa bệnh ở Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh nhận xét: Việc bệnh viện triển khai các giải pháp thanh toán chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh không dùng tiền mặt là rất văn minh. Bệnh nhân không phải cầm theo tiền mặt; tránh nỗi lo rơi mất trong quá trình khi đi khám, chữa bệnh. Với hình thức thanh toán qua mã “QR tĩnh”, bệnh nhân chỉ cần mang theo điện thoại thông minh. Khi kế toán xác nhận chi và thông báo số tiền cần nộp, bệnh nhân chỉ cần quét mã QR, nhập số tiền cần nộp và chuyển khoản vào tài khoản bệnh viện. Tất cả các thao tác rất nhanh gọn.

Được biết, với hình thức thanh toán qua mã QR, Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh đã nâng tỷ lệ thanh toán chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh không dùng tiền mặt tại đơn vị lên 24%. Tuy nhiên, nếu như các hình thức thanh toán POS, VNPAY, chuyển khoản có nhiều hạn chế (mất phí thanh toán; cần phải qua tài khoản trung gian; lỗi khi quẹt thẻ; thời gian chờ đợi lâu do bệnh nhân phải nhập nhiều thông tin thanh toán) thì hình thức thanh toán QR cũng đang bộc lộ một số bất tiện, như: Bệnh nhân không biết sử dụng app chuyển tiền; xuất hiện sai số do bệnh nhân phải tự nhập số tiền cần thanh toán, hệ thống mạng ngân hàng thường bị lỗi vào lúc sau 22 giờ… Chính vì vậy, hiện nay, bệnh viện đang triển khai hình thức thanh toán “QR động”.

Chị Nguyễn Thị Mỹ Hằng – Trưởng phòng Tài chính - Kế toán, Bệnh viện Đa khoa thành phố Vinh cho biết: Hình thức thanh toán “QR động” được xem là tiên tiến, ưu việt nhất hiện nay. Bệnh viện sẽ thông qua phần mềm liên kết với ngân hàng tạo nên một mã QR riêng cho từng bệnh nhân. Mã QR riêng này đã có đầy đủ thông tin số tiền bệnh nhân phải thanh toán, số tài khoản bệnh viện. Mã QR động này được hiển thị trên màn hình. Khi thanh toán bệnh nhân sẽ sử dụng app của ngân hàng quét mã QR này và thực hiện hoàn tất giao dịch. Hình thức này có ưu điểm không mất phí thanh toán; thực hiện nhanh hơn hình thức QR tĩnh, tránh các rủi ro do bệnh nhân tự nhập tiền.

Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An cũng là đơn vị tiên phong trong việc triển khai thanh toán chi phí dịch vụ khám, chữa bệnh không dùng tiền mặt. Từ tháng 10/2021 đến nay, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An đã triển khai các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt như chuyển khoản ngân hàng, VNPAY, quẹt thẻ POS. Và từ đầu năm 2023 đến nay, bệnh viện sử dụng ổn định hình thức thanh toán “QR động”. Chị Nguyễn Thị Quỳnh Anh – Trưởng phòng Tài chính - Kế toán, Bệnh viện Sản Nhi Nghệ An cho hay: Sau 3 năm triển khai, bệnh viện đã dần từng bước nâng tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt. Nếu năm 2021 đạt 5,2% thì đến năm 2023 đã đạt 31,4%.

Thanh toán không dùng tiền mặt hay còn gọi là thanh toán điện tử là xu hướng phát triển tất yếu trong thời đại 4.0. Tại các bệnh viện, thanh toán không dùng tiền mặt giúp cho người bệnh không còn phải xếp hàng đợi thanh toán; giảm thiểu rủi ro giao dịch tiền mặt (nhầm lẫn, thống kê, đối soát)… Giúp bệnh viện giảm chi phí quản lý, kiểm đếm, in ấn đơn/phiếu; tiết kiệm chi phí, nhân lực, quản trị hiệu quả; rút ngắn quy trình khám, chữa bệnh; tích hợp với hệ thống thông tin bệnh viện, hồ sơ bệnh án điện tử, góp phần đẩy mạnh tiến trình chuyển đổi số tại các bệnh viện.

Nâng tỷ lệ thanh toán điện tử

Theo các cơ sở y tế: Sau một thời gian triển khai hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, thực tế đã cho thấy đối tượng sử dụng hình thức thanh toán này thuộc giới trẻ, có dân trí cao, có khả năng sử dụng công nghệ thông tin và điện thoại thông minh. Tuy nhiên, tỷ lệ đối tượng này chiếm không nhiều trong tổng số bệnh nhân. Còn có rất nhiều đối tượng khác đang dùng tiền mặt do các yếu tố thói quen dùng tiền mặt; không quen việc thanh toán qua ngân hàng bằng thẻ SmartBanking, InternetBanking, ví điện tử; người cao tuổi không sử dụng điện thoại thông minh… Chính những điều này đang là lý do khiến tỷ lệ bệnh nhân thanh toán không dùng tiền mặt chưa cao.

Bên cạnh đó, việc thanh toán không dùng tiền mặt cũng đang bộc lộ một số tồn tại cần khắc phục như: Xảy ra một số lỗi trong quá trình chuyển khoản, khiến tài khoản của bệnh nhân đã bị trừ tiền nhưng tiền chưa về tài khoản của bệnh viện. Điều này dẫn đến những khó khăn trong quá trình hướng dẫn, giải thích, giải quyết sự cố… Việc thực hiện có thể bị gián đoạn hoặc mắc lỗi do hệ thống ngân hàng bảo trì, nâng cấp hoặc do đường truyền, hệ thống mạng, Wifi của bệnh viện chập chờn không ổn định. Việc kiểm tra, đối chiếu, rà soát các giao dịch còn khó khăn do chỉ có một số nhân viên được quyền truy cập vào website ngân hàng.

Thông tin từ Sở Y tế Nghệ An: Trên địa bàn tỉnh hiện có 38 bệnh viện, trong đó có 23 bệnh viện công lập và 15 bệnh viện ngoài công lập. Đến thời điểm hiện nay, có 28/38 đơn vị đã triển khai được việc thanh toán viện phí qua ngân hàng (đạt tỷ lệ 73,6%), tuy nhiên, tỷ lệ thanh toán đang rất thấp… Sở Y tế đã và đang đặt ra mục tiêu đến năm 2025, 100% các cơ sở y tế triển khai thanh toán điện tử không dùng tiền mặt; đến năm 2030, các dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt và các cơ sở khám, chữa bệnh khu vực đô thị đạt tối thiểu 50% trên tổng số thanh toán viện phí.

Dược sĩ Trần Minh Tuệ - Phó Giám đốc Sở Y tế Nghệ An cho biết: Thực tế cũng cho thấy, để triển khai hiệu quả thanh toán không dùng tiền mặt trong bệnh viện, ngoài sự đầu tư đồng bộ về trang thiết bị công nghệ thông tin, còn cần có sự áp dụng phương thức phù hợp với từng nhóm đối tượng bệnh nhân, quan trọng nhất là phải thay đổi được thói quen dùng tiền mặt của đại đa số người dân. Để thực hiện mục tiêu đã nêu, thời gian tới, Sở Y tế sẽ tiếp tục chỉ đạo các đơn vị khắc phục các khó khăn và tăng cường hơn nữa các biện pháp truyền thông để việc triển khai thanh toán viện phí qua ngân hàng đạt kết quả cao hơn.

Cụ thể: Chỉ đạo các bệnh viện phối hợp với các ngân hàng thương mại và các tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán được ngân hàng Nhà nước cấp phép đẩy nhanh tiến độ triển khai đa dạng các hình thức thanh toán không dùng tiền mặt, đáp ứng yêu cầu của người dân khi tham gia khám, chữa bệnh; có thêm phương thức để kế toán có thể kiểm soát việc tiền về tài khoản bệnh viện ngay khi khách hàng thực hiện giao dịch thành công.

Các bệnh viện cần đầu tư, nâng cấp hệ thống cơ sở hạ tầng trang thiết bị như hệ thống mạng, Wifi...; phải xây dựng kế hoạch triển khai các giải pháp thanh toán không dùng tiền mặt tại đơn vị, có lộ trình triển khai cụ thể; tập huấn, nâng cao trình độ cho nhân viên để có thể hỗ trợ bệnh nhân một cách nhanh chóng, cũng như có kiến thức để phát hiện những vấn đề liên quan đến gian lận trong hoạt động này một cách hiệu quả; tăng cường công tác tuyên truyền, tư vấn về những lợi ích từ việc thanh toán viện phí không dùng tiền mặt qua các trang mạng xã hội, website của đơn vị cho người dân./.