'6 rõ' trong triển khai làm nhà cho người nghèo tại Nghệ An

Cách làm hay ở nhiều địa bàn khó

Theo báo cáo của Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An - cơ quan thường trực Ban Chỉ đạo Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát tỉnh Nghệ An, tính đến ngày 22/5/2025, toàn tỉnh đã hoàn thành hỗ trợ xây dựng, sửa chữa 17.935 căn nhà ở cho người dân trong tổng số 21.226 căn theo kế hoạch của giai đoạn 2023 - 2025, đạt 84,50%.

Nhiều địa phương có tỷ lệ hoàn thành nhà ở cho người dân cao hơn mức bình quân chung của cả tỉnh. Thị xã Hoàng Mai đã hoàn thành 100%, huyện Quỳnh Lưu hoàn thành 96,41%; huyện Đô Lương hoàn thành 88,44%. Điển hình, một số huyện miền núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số có điều kiện kinh tế, địa hình khó khăn cũng đạt tỷ lệ cao, gồm: Huyện Quỳ Hợp hoàn thành 99,88%; huyện Quế Phong hoàn thành 96,53%; huyện Kỳ Sơn hoàn thành 95,26%; huyện Quỳ Châu đạt 87,86%; huyện Tương Dương hoàn thành 88,1%…

Chia sẻ về cách làm, đồng chí Lê Văn Lương – Bí thư Huyện ủy Tương Dương cho biết: Địa phương chỉ đạo theo đúng tinh thần “6 rõ” của tỉnh: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả thực hiện của từng cấp, ngành, địa phương. Quá trình đó, nêu cao trách nhiệm người đứng đầu, từng thành viên Ban Chỉ đạo cấp huyện, các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ và Thường trực Huyện ủy được phân công chỉ đạo trực tiếp từng xã. Tích cực tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc liên quan đến những hộ chưa có đất ở hợp pháp, về nguồn nguyên, vật liệu làm nhà, huy động nguồn xã hội hóa đối ứng… Và đến ngày 28/5/2025, 100% hộ dân có nhu cầu hỗ trợ được rà soát, phê duyệt trong giai đoạn 2023 - 2025 đã khởi công, đạt mục tiêu, chỉ tiêu đã đề ra.

Tại xã Nhôn Mai, một địa bàn xa trung tâm huyện Tương Dương, giai đoạn 2023 - 2025 cần thực hiện 257 căn nhà (làm mới 71 căn, sửa chữa 186 căn). Đến thời điểm này đã hoàn thành 100%. Đồng chí Lữ Ngọc Tinh - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Nhôn Mai cho biết: Xã gắn trách nhiệm, phân công từng thành viên Ban Chỉ đạo cấp xã phụ trách từng bản, từng hộ gia đình làm nhà; xác định rõ điều kiện, hoàn cảnh kinh tế của từng nhà để xây dựng phương án làm nhà phù hợp với “túi tiền” đối ứng của người dân. Xã lên lịch ngày tháo dỡ nhà cũ, khởi công nhà mới và ngày hoàn thành cho từng hộ để bám sát chỉ đạo quyết liệt. Địa phương huy động các lực lượng Công an, Quân sự, cán bộ, công chức xã cùng nhân dân ở các bản đóng góp ngày công phá dỡ nhà cũ, san nền, vận chuyển vật liệu, dựng nhà và lợp mái…, nhằm giảm giá thành làm nhà cho người dân.

Giai đoạn 2023 - 2025, huyện Quỳ Châu cần xây dựng 1.455 căn nhà trong tổng 1.656 căn theo kế hoạch. Tại xã Châu Hoàn có tổng 168 hộ cần làm nhà, đến thời điểm này, chỉ còn 17 hộ trong diện sửa chữa nhà đang triển khai với khối lượng hoàn thành 60 - 70%, dự kiến đến ngày 10/6/2025 sẽ hoàn thành 100%.

Đồng chí Lý Quốc Toản - Chủ tịch Ủy ban MTTQ xã Châu Hoàn cho rằng: Việc hỗ trợ làm nhà ở cho người dân được cả hệ thống chính trị vào cuộc, nhất là vai trò của cấp ủy trong chỉ đạo và các cơ quan vào cuộc tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc. Đặc biệt, địa phương thành lập 2 tổ lưu động gồm các thợ xây, thợ mộc để giúp dân làm nhà theo thiết kế chung, đảm bảo đẩy nhanh tiến độ. Một số hộ khó khăn về đất ở, được Đảng ủy, chính quyền, MTTQ xã vận động anh em, họ hàng hiến đất và hỗ trợ làm giấy tờ đất để người nghèo đủ điều kiện làm nhà ở...

Cam kết hoàn thành đúng tiến độ

Thực hiện Chương trình vận động, hỗ trợ làm nhà cho người nghèo, hộ có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở theo Chỉ thị số 21 của Ban Thường vụ Tỉnh ủy, nhiều địa phương vào cuộc quyết liệt. Các phần việc được gắn với trách nhiệm của từng cấp, cơ quan, đơn vị và cá nhân, đặc biệt là người đứng đầu. Thông qua đó, hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn; góp phần thúc đẩy tiến độ làm nhà cho người dân trên địa bàn đạt tỷ lệ khá cao. Nghệ An trở thành một trong những địa phương điển hình cả nước trong công tác này.

Tuy nhiên, so với mốc hoàn thành việc làm nhà cho người dân đến ngày 31/7/2025 trên phạm vi toàn tỉnh, một số địa phương có tỷ lệ đạt thấp. Tính đến ngày 22/5/2025, huyện Diễn Châu mới chỉ đạt 55,74%; huyện Con Cuông đạt 59,49%; thị xã Thái Hòa đạt 66,67%; huyện Yên Thành đạt 67,95%; thành phố Vinh đạt 70,75%; huyện Hưng Nguyên đạt 71,76%. Mặt khác, trong tổng 3.291 căn còn lại, có đến 1.760 căn thuộc Chương trình người có công với cách mạng và thân nhân liệt sĩ, chiếm 53,48% tổng số nhà cần hoàn thành trên địa bàn toàn tỉnh.

Lý giải về kết quả đạt thấp, đồng chí Vi Văn Quý - Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Con Cuông cho biết: Trên địa bàn có 68 hộ dân tộc Đan Lai chưa khởi công làm nhà do vướng mắc tính pháp lý về đất đai, về nguồn vật liệu, mẫu nhà phù hợp với nguồn kinh phí hỗ trợ…; đang được huyện tập trung tháo gỡ để khởi công sớm nhất; đồng thời, có một số hộ có hoàn cảnh bất khả kháng, nên huyện đang tập trung rà soát lại để đưa ra danh sách hỗ trợ làm nhà trong giai đoạn 2023 - 2025.

Tương tự, ở huyện Yên Thành, theo chia sẻ của đồng chí Trần Văn Đường - Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện, trong số các nhà chưa triển khai, có nhiều lý do, như một số trường hợp thì chưa đủ nguồn lực đối ứng để làm nhà theo mong muốn của mình. Ngoài ra, một số hộ vướng mắc chưa có đất ở sử dụng hợp pháp nên chưa đủ điều kiện làm nhà.

Nêu một lý do khác, đồng chí Lê Đức Phát - Chủ tịch Ủy ban MTTQ huyện Diễn Châu cho rằng: Do quá trình rà soát, thẩm định chưa chặt nên khi được phê duyệt thì nhiều hộ chưa có điều kiện để làm mới hoặc sửa chữa trong năm 2025. Hiện huyện đang chỉ đạo các cơ sở rà soát để chốt, đồng thời, tích cực chỉ đạo tập trung các nguồn lực để triển khai khởi công đối với các trường hợp đủ điều kiện.

Để đảm bảo tiến độ làm nhà ở trên địa bàn toàn tỉnh về đích đúng thời thời hạn, ngày 23/5/2025, đồng chí Võ Thị Minh Sinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng Đoàn đại biểu Quốc hội, Phó trưởng Ban Chỉ đạo Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát tỉnh Nghệ An đã ký ban hành Công văn số 06 về việc lãnh đạo, chỉ đạo đẩy nhanh tiến độ Chương trình xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn tỉnh.

Công văn yêu cầu các cấp, ngành, địa phương tiếp tục chỉ đạo quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả Chương trình với tinh thần “6 rõ”: Rõ người, rõ việc, rõ trách nhiệm, rõ thẩm quyền, rõ thời gian, rõ kết quả. Các thành viên Ban Chỉ đạo tỉnh được phân công phụ trách địa phương chủ động bố trí thời gian, trực tiếp kiểm tra, đôn đốc tiến độ tại các địa bàn hoặc báo cáo, tham mưu cho các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy phụ trách địa phương đôn đốc tiến độ, đặc biệt, đối với các địa phương có tỷ lệ thực hiện dưới 70%...