Ấn định thời gian, địa điểm thả con tin Israel tại Gaza; Hamas và Israel cùng tuyên bố không dự lễ ký thỏa thuận hòa bình

Chỉ vài giờ trước lễ ký kết dự kiến diễn ra tại Ai Cập vào hôm nay (13/10), đại diện phong trào Hồi giáo Hamas đã tuyên bố sẽ không tham dự, đồng thời bày tỏ quan ngại sâu sắc về một số điều khoản trong thỏa thuận hòa bình do Mỹ làm trung gian.

Hãng tin Al-Arabiya dẫn lời người phát ngôn của Hamas, ông Husam Badran cho biết: "Hamas sẽ không tham gia quá trình ký kết. Chỉ có các nhà trung gian cùng quan chức Mỹ và Israel sẽ có mặt".

Tuy nhiên, trong một diễn biến bất ngờ hơn, người phát ngôn của Thủ tướng Israel Benjamin Netanyahu, bà Shosh Bedrosian, cũng được hãng tin AFP dẫn lời khẳng định: "Không có quan chức Israel nào tham dự" hội nghị thượng đỉnh này.

Việc cả hai bên chính trong cuộc xung đột cùng vắng mặt đang đặt ra một dấu hỏi lớn về tương lai của thỏa thuận hòa bình.

Nguyên nhân chính dẫn đến sự phản đối của Hamas là điều khoản gây tranh cãi về việc giải giáp và loại bỏ các thành viên của nhóm khỏi Dải Gaza.

Ông Husam Badran nhấn mạnh: "Việc nói về chuyện trục xuất người Palestine, dù họ là thành viên Hamas hay không, ra khỏi vùng đất của họ là điều vô lý và nhảm nhí". Ông mô tả việc thực thi giai đoạn hai của kế hoạch hòa bình chứa đựng "nhiều phức tạp và khó khăn".

Thỏa thuận do Tổng thống Trump công bố vào cuối tháng 9 bao gồm một lộ trình 20 điểm. Theo đó, Israel sẽ rút quân hoàn toàn khỏi Gaza, đổi lại việc Hamas phải giải giáp, không được tham gia chính quyền và khu vực này sẽ trở thành một "vùng phi cực đoan, không có khủng bố" dưới sự quản lý của một chính quyền quốc tế chuyển tiếp.

Tuyên bố trên được đưa ra sau khi cả Israel và Hamas thông báo chấm dứt cuộc xung đột kéo dài từ ngày 7/10/2023. Cuộc chiến bắt đầu khi Hamas tấn công Israel, khiến khoảng 1.200 người thiệt mạng và khoảng 250 người bị bắt làm con tin. Chiến dịch quân sự trả đũa của Israel đã khiến hơn 67.000 người Palestine ở Gaza thiệt mạng, theo giới chức địa phương, đồng thời đẩy khu vực vào một cuộc khủng hoảng nhân đạo sâu sắc.

Thỏa thuận hiện tại cũng bao gồm việc Hamas trao trả 48 con tin Israel còn lại (cả sống và đã chết), đổi lại Israel phải thả 250 tù nhân Palestine đang thụ án chung thân và 1.700 người Gaza bị giam giữ từ năm 2023.

Sự mong manh của lệnh ngừng bắn hiện tại càng thể hiện rõ khi Thủ tướng Netanyahu gần đây đã đề cập đến khả năng Lực lượng Phòng vệ Israel (IDF) có thể nối lại chiến dịch ở Gaza nếu Hamas từ chối giải giáp. Một số thành viên trong liên minh Chính phủ Israel cũng đã lên tiếng phản đối bất kỳ sự nhượng bộ nào đối với Hamas.