义安省苗族独特的铁匠工艺

光伏集团 December 18, 2018 14:52

(Baonghean.vn)——苗族铁匠技艺历史悠久,与高原地区的生活和农业活动息息相关。在乂安省,铁匠技艺自古以来就跟随来自北方的苗族人而来。

Nếu đồng bào dân tộc Thái nổi tiếng với bức thổ cẩm rực rỡ thì đồng bào dân tộc Mông được nhiều người biết đến với những nghề rèn truyền thống. Nghề rèn của đồng bào dân tộc Mông có từ lâu đời gắn liền với hoạt động sống và canh tác ở vùng cao. Ở Nghệ An, nghề rèn đã theo người Mông từ phương Bắc vào từ xa xưa. Ảnh: Thành Cường
如果说泰族以其色彩艳丽的锦缎闻名,那么苗族则以其传统的铁匠技艺而为人熟知。苗族的铁匠职业历史悠久,与高原地区的生活和农业活动紧密相连。照片:Thanh Cuong

Trước đây, hầu như gia đình người Mông nào cũng có một lò rèn riêng để làm ra những nông cụ và đồ dùng sinh hoạt trong gia đình. Tuy nhiên, không phải ai cũng có thể rèn nên những sản phẩm bền đẹp, tinh xảo. Thợ rèn giỏi người Mông chỉ cần gõ nhẹ vào dao là đã biết tốt hay xấu. Thợ rèn giỏi thường được sinh ra trong những gia đình có nghề rèn truyền thống. Và bí quyết rèn của họ được lưu truyền qua dòng họ, gia đình. Ảnh: Đức Anh
过去,几乎每个苗族家庭都有自己的铁匠铺,用来打造农具和生活用品。然而,并非每个人都能锻造出耐用、美观、精良的产品。一位优秀的苗族铁匠只需轻轻敲击刀刃,就能判断其好坏。优秀的铁匠往往出身于世代从事铁匠行业的家庭,他们的锻造技艺也代代相传。照片:Duc Anh

Lò rèn của gia đình ông Mùa Vả Phia (sinh năm 1959) ở bản Phù Khả 2, xã Na Ngoi, huyện Kỳ Sơn đỏ lửa trở lại sau mươi năm “lãng quên”. Ông Mùa Vả Phia cho hay: Ông được cha truyền nghề từ lúc nhỏ. Lớn lên rồi thì bận trăm công nghìn việc, không có thời gian rèn. Sau này, rảnh rỗi hơn và nhớ nghề nên quay trở lại. Làm chơi thôi nhưng mỗi tháng vẫn được vài triệu đồng. Nông cụ người Mông đặc biệt là dao được ưa chuộng lắm... Ảnh: Thành Cường
位于奇山县那乡富卡2村的穆瓦菲亚先生(生于1959年)家的铁匠炉,在“遗忘”多年后再次熊熊燃烧。穆瓦菲亚先生说,他从小就跟随父亲学习这门手艺。长大后,他忙于各种事务,无暇顾及铁匠活。后来,他有了更多空闲时间,又开始怀念这门手艺,于是重拾铁匠技艺。他现在只是出于兴趣爱好,但每个月也能挣到几百万越南盾。苗族人的农具,尤其是刀具,非常受欢迎……(摄影:Thanh Cuong)

Theo ông Màu Vả Phia: Đối với người Mông, nhất là người đàn ông thì dao là vật bất ly thân. Vào rừng phát cây làm rẫy, săn bắn ai cũng phải dắt theo con dao sắc ngọt bên hông. Và tất nhiên họ không tiếc tiền đầu tư cho vật bất ly thân này. Dao của người Mông rất sắc, lưỡi dao không bị gỉ sét và luôn sáng bóng. Ngoài việc chọn thép tốt để làm thì quan trọng nhất là bí quyết tôi thép. Nếu người Kinh rèn dao thường tui thép trong lửa rồi nhúng vào nước lạnh đột ngột sau đó mới mài còn người Mông dao qua mỡ lợn hoặc thân chuối rừng. Người thợ rèn không dùng máy mài mà phải nung và tán liên tục, một cách đều đặn trong quá trình rèn dao. Ảnh: Đức Anh

来自巴孔村的Tho Chu Sung先生(1962年生)现在在桂峰县智乐乡明洲村做铁匠。他说:“以前在巴孔村,所有苗族人都会锻造。他们自己制作砍刀、锄头……甚至燧发枪的枪管。以前,有些人甚至锻造螺栓和螺丝来替换明斯克摩托车的零件。那时候,所有工序都是纯手工完成的,一把刀要花两三天才能做好。但现在,有了电力和机器,一天就能做出三把刀,价格根据刀的类型从12万到30万越南盾不等。” 照片:Duc Anh

Ông Thò Chừ Sùng chia sẻ: Ngoài kinh nghiệm tôi thép, còn có rất nhiều bí quyết khác như việc chọn thép tốt, phù hợp cho từng sản phẩm. Để có con dao mang độ sắc và độ bền thì nên dùng nhíp ô tô để rèn. Than thì không dùng than đá mà phải dùng than củi của những loại cây khó cháy, cháy lâu, để đảm bảo độ nóng. Trong lúc rèn, nếu tôi thép chưa đủ độ nóng thì thép non, không dùng lâu được, mà tôi quá lửa lại hay bị gẫy. Để có sản phẩm rèn tốt phụ thuộc vào kinh nghiệm của người thợ, mà kinh nghiệm ấy lại rất khó diễn tả bằng lời. Ảnh: Đức Anh
Tho Chu Sung先生分享道:除了钢材淬火的经验之外,还有许多其他秘诀,例如选择适合每种产品的优质钢材。想要打造一把锋利耐用的刀具,锻造时应该使用汽车弹簧。不要使用煤炭,而应该使用不易燃且燃烧时间长的木炭,以确保温度。锻造过程中,如果钢材淬火温度不够高,就会很脆弱,无法长时间使用;但如果淬火温度过高,则容易断裂。锻造出优质产品取决于每位工匠的经验,而这种经验很难用语言来描述。照片:Duc Anh

Ông Thò Chừ Sùng tâm tình: Ngày nay trong một số công đoạn làm rèn, người Mông đã sử dụng máy móc, như quạt thổi lò, máy mài. Nhờ máy móc hiện đại, thợ rèn người Mông có thể làm nhanh, làm đẹp. Cái sự nhanh ấy cộng thêm với việc người trẻ đi làm xa nên thành thử không còn mấy người giữ nghề... Ảnh: Thành Cường
Tho Chu Sung先生补充道:如今,苗族人在锻造的某些环节会使用机器,例如鼓风机和磨床。得益于现代机器,苗族铁匠能够快速而精美地完成工作。这种速度,再加上年轻人外出打工,导致从事这一职业的人越来越少……照片:Thanh Cuong

Với đồng bào dân tộc Mông: Sự tồn tại của nghề rèn hôm nay không chỉ góp phần thiết thực vào đời sống lao động sản xuất, mà còn góp phần duy trì nét văn hóa độc đáo truyền thống.của dân tộc mình. Với mỗi sản phẩm rèn nên đều có linh hồn, có cuộc sống thật. Những sản phẩm đều mang đậm tính cách tộc người: bền bỉ, dẻo dại. Những lưỡi cuốc, lưỡi dao khi canh tác va phải đá hay chặt phải vật cứng chỉ có thể mẻ từng miếng nhỏ chứ không bị quăn... Ảnh: Thành Cường
对于苗族而言:铁匠工艺的传承不仅切实地改善了生产工人的生活,也有助于他们维系独特的传统文化。每一件锻造品都蕴含着灵魂,拥有鲜活的生命。这些产品都体现了苗族鲜明的民族特征:经久耐用且灵活多变。锄头和刀刃在耕作时,即使碰到石头或砍伐坚硬的物体,也只会碎裂成小块,而不会弯曲变形…… 图片:Thanh Cuong

特稿刊登于《义安报》

最新的

x
义安省苗族独特的铁匠工艺
供电内容管理系统- 一款产品猫咪